در دوران دفاع مقدس یکی از مشکلات در طراحی و ساماندهی عملیات‌ها، مشکل محفوظ نگه داشتن اسرار و اطلاعات بود. با توجه به ساخت جمعیتی نیروها اعم از پاسدار، بسیجی و وظیفه، آموزش‌های نظامی اطلاعاتی و حفاظتی یکسانی به آنها تعلیم داده نمی‌شد و در نتیجه همواره با خطاهایی مواجه بودیم که منجر به نشر اطلاعات و افشای آن می‌شد و دشمنان و به ویژه جاسوسان دشمن سوءاستفاده می‌کردند و به مقتضای حال نیروهای رزمنده، سرویس استخبارات عراق از زمان و مکان عملیات‌های ما اطلاع پیدا می‌کرد و در نتیجه، تمهیدات و عملیات‌های لازم را برای ممانعت از عملیات طراحی و اجرا می‌کرد.
عملیات والفجر8 با رعایت تمام مسائل حفاظتی اجرا شد
در عملیات والفجر هشت همه مسئولان اعم از فرماندهان، کارشناسان و مسئولان حفاظت قرارگاه خاتم الانبیا(ص) و یگان‌های تابعه تصمیم گرفتند این عملیات را با شدت تمام از نظر مسائل حفاظتی به اجرا گذارند. به همین دلیل از مراحل آغازین مطالعه، بررسی و طراحی عملیات، آیین نامه‌ها و دستورات حفاظتی تهیه و همکاران مستلزم به رعایت آن شدند.
این همگرایی و هم آوایی در بعد حفاظت اطلاعات از سوی یگان‌ها و قرارگاه خاتم الانبیا(ص) سبب شد دشمن در بی اطلاعی و غفلت به سر ببرد و زمانی که عملیات در حاشیه اروند شروع شد، یگان‌های بعثی کاملاً غافلگیر شدند و باورشان نمی‌شد که تک اصلی نیروهای اسلام همین منطقه عمومی فاو در حاشیه اروند باشد.
20 بهمن، روز حفاظت اطلاعات
این اقدام سبب شد، رزمندگان اسلام تلفات کمتر و موفقیت بیشتری به دست بیاورند. به پاس این موفقیت و تأثیر رعایت مقررات حفاظتی در موفقیت رزمندگان، به پیشنهاد سازمان حفاظت اطلاعات و موافقت فرمانده محترم کل سپاه از سال 68 روز 20 بهمن ماه که روز آغاز عملیات والفجر 8 و فتح فاو بود به نام روز «حفاظت اطلاعات» در سپاه نامیده شد تا ضمن یادآوری و بازگویی آن عملیات عظیم و عوامل موفقیت آمیز آن از جمله حفاظت اطلاعات، تذکر و تمرینی باشد که ما در همه عرصه‌ها که با دشمن قسم خورده مواجه هستیم، ضرورت مسئله حفاظت اطلاعات را از یاد نبریم.
الحمدلله از آن زمان تا به حال در همه ساله این روز مورد نکوداشت و بزرگداشت قرار می‌گیرد و در آن، خاطره رزمندگان و همه کسانی که در عملیات والفجر هشت حماسه‌ای خلق کردند، یادآوری می‌شود.
**کاملاً مشهود است که این سازمان در فعالیت‌های خود موضوع فرهنگ سازی و آموزش و پیشگیری را در اولویت قرار داده است، درباره چرایی و کیفیت این مسئله بیشتر توضیح دهید.
سازمان حفاظت اطلاعات با علم به ضرورت آگاه سازی و انتقال دانش حفاظتی به کارکنان به منظور پیشگیری از حوادث خسارت بار امنیتی، سامانه آگاه سازی و اطلاع رسانی خود را بیش از پیش تقویت کرده و با انواع شیوه‌ها و با استفاده از فناوری ارتباطات حداکثر تلاش خودش در این جهت به عمل آورده است.
امروز مفتخریم که در پهنه سپاه پاسداران، کلیه پایوران و خانواده‌های محترم آنها حداقل اطلاعات ضروری را در اختیار دارند. تهیه و تولید بیش از صد حلقه فیلم داستانی با موضوعات حفاظتی و انتقال آن به اقصی نقاط کشور به منظور نمایش و بهره برداری همکاران و خانواده‌های محترم آنها و نیز ساخت انیمیشن‌های متناسب، از جمله کارهای آموزشی ما در راستای آگاه سازی است.
انتشار آموزه‌های حفاظتی، انتشار پیام‌ها در قالب نشریات با موضوعات مختلف در ابعاد حفاظتی و در کلیه شئون زندگی پاسداران از دیگر فعالیت‌های ما است. برگزاری دوره‌های بصیرت با شرکت پاسداران و خانواده‌های آنان هم همین رسالت را دنبال می‌کند. ملهم از رهنمودهای فرمانده معظم کل قوا، همت سازمان حفاظت بر این موضوع ناظر است که دانش و بصیرت حفاظتی بیش از پیش فراگیر شود و در دسترس همگان قرار گیرد. البته در سایه این تلاش‌های همگانی، شاهد کاهش آسیب‌های حفاظتی و حفظ اطلاعات در سطح سپاه بوده و هستیم و تأثیر آن به طور مستقیم مشهود است.
**این که می فرمایید آسیب‌ها کاهش یافته را بیشتر توضیح دهید.
در گذشته همواره شاهد صحنه‌هایی از دستبرد دشمنان به اطلاعات خودی با طبقه بندی محرمانه به بالا بودیم که در تجزیه و تحلیل چرایی این آسیب پذیری‌ها، مولفه جهل به موضوعات حفاظتی و نیز غافلگیری همکاران در اقدامات سازمان یافته از سوی دشمن مانند تخلیه تلفنی، زیرپاکشی در مجالس و محافل دوستانه و خانوادگی و افشای غیر ضروری اطلاعات خودنمایی می‌کرد که با تکیه بر این تحلیل، پس از آگاه سازی و اطلاع رسانی، حجم تخلیه تلفنی، انفجار مهمات، مفقودی اسناد و سرقت سلاح و تجهیزات به شدت کاهش یافت و البته این روند تا حصول توفیقات برتر و تفوق بر حرکت‌های مذبوحانه عوامل بیگانه ادامه خواهد یافت.
**از سایر اقدامات سازمان برای حفظ اطلاعات و اسرار مراکز سپاه بگویید.
سازمان بر اساس اساسنامه مصوب فرمانده کل قوا موظف به صیانت از سپاه پاسداران و کارکنان آن در برابر اقدامات جاسوسی، براندازی و خرابکاری دشمنان است و برای تحقق این امر مهم، همه شیوه‌هایی که دشمن تا به حال برای مقابله با انقلاب اسلامی و به ویژه بازوی ظفرمند آن، سپاه پاسداران به کار بسته مورد مطالعه و مداقه قرار گرفته و راهکارهای مقابله با آنها، استحصال و به صورت مقررات حفاظتی و دستورالعمل های کاری در جای جای سپاه پاسداران اعمال می‌شود.
بخشی از این مقررات، مختص به سیستم‌ها و نظامات سازمانی است و بخشی دیگر هم تکلیف آحاد پاسداران و کارکنان می‌باشد. بدین معنا که بدون همکاری و رعایت اصول حفاظتی از سوی همکاران، سازمان حفاظت هیچ گاه موفق به مقابله با تهاجمات اطلاعاتی دشمنان انقلاب نخواهد بود. به معنای دیگر، همه کسانی که در سامانه سپاه پاسداران مشغول خدمت هستند به منزله اعضای یک خانواده‌اند که باید حدود و ثغور خانوادگی را رعایت و مانع دسترسی بیگانگان به اسرار خانوادگی شوند.
بدیهی است که همه تلاش دشمنان ما ناظر بر این موضوع است که رخدادها و مسائل درون این خانواده را به دست بیاورد و با تشخیص ضعف و قوت‌های درونی، اقدام به فعالیت های خصمانه هدفمند برای نفوذ و خرابکاری و انفجار مهمات بنماید. ما در بخش‌های ساختاری و سازمانی کار خود در چهارچوب تدابیر فرمانده معظم کل قوا انجام وظیفه می کنیم، ولی در بعدی که مربوط به کوتاه کردن دست دشمنان از اطلاعات درون سازمانی است، به شدت محتاج همکاری همه پاسداران عزیز هستیم.
** اشاره‌ای به موضوع انفجار مهمات داشتید، ارتباط این موضوع با بحث حفاظت اطلاعات کجاست، آیا منظورتان این است که سازمان حفاظت، موضوع حفاظت و امنیت کارکنان در امور غیر اطلاعاتی را هم بر عهده دارد؟
در موضوع انفجار مهمات و در بررسی ها به این نتیجه رسیده ایم که در بسیاری از موارد، عدم رعایت قوانین نگهداری مهمات موجب حادثه انفجار شده و موارد کمی، مربوط به عملیات های خرابکارانه بوده که خیلی هم اهمیت نداشته است، لذا در این بعد هم وارد عمل شده ایم تا همکاران در این مهم نیز از آسیب در امان باشند.
** در چند سال اخیر شاهد بودیم که سازمان حفاظت اطلاعات سپاه با صدور بیانیه‌ای، از دستگیری عده‌ای از جاسوسان دستگاه‌ها یا سرویس های امنیتی و جاسوسی بیگانه در سپاه خبر داد، آیا مواردی از این دست باز هم اتفاق افتاده است؟
با توجه به اثربخشی سپاه در بالا بردن ضریب امنیت داخلی و خنثی کردن طرح های ناامنی اعم از ترور، تخریب و انفجار در معابر عمومی و اماکن، دشمنان خارجی به نقش بی بدیل سپاه پاسداران واقف شده اند و سالیانی است که مترصد نفوذ در میان کارکنان و پایوران سپاه هستند تا بتوانند به اطلاعات مرتبط با توانمندی های سپاه پاسداران پی ببرند، اما از آنجایی که سلامت و صیانت درون سازمانی سپاه در حد فوق انتظار است، تاکنون توفیق بسیار اندکی به دست آورده اند.
با این وصف، در تلاش های ضد جاسوسی از سوی سازمان حفاظت اطلاعات موارد نادری مشاهده شده که افرادی فریب دستگاه های جاسوسی بیگانه را خورده و متأسفانه موجب به بار آمدن خساراتی نیز شده اند. البته این افراد در نقاط پیرامونی سپاه مشغول بوده و کمتر به لایه های درونی دسترسی داشتند. اما این بدین معنا نیست که دشمن از تلاش هایش منصرف شده و یا از نفوذ به لایه های مختلف سپاه ناامید است.
حجم خصومت ها و ضرورت اطلاع از مبانی و مبادی تصمیم گیری در سپاه ایجاب می کند که همواره در انتظار حضور سر انگشتان جاسوسی بیگانه باشیم و به همین دلیل حداکثر هوشیاری و ذکاوت را از پاسداران عزیز مطالبه می کنیم و انتظار داریم که اگر در جایی با قرائن و شواهدی دال بر جاسوسی یا فعالیت مرتبطان با عوامل بیگانه از جمله سرویس های جاسوسی کشورهای بیگانه مواجه شدند، مراتب را به همکاران خود در حفاظت اطلاعات رده خدمتی اطلاع دهند تا اقدامات لازم صورت گیرد.
**پیام حفاظت اطلاعات برای دشمنان نظام چیست؟
پیامی که برای دشمنان اسلام و انقلاب داریم این است که آنان بهتر از هر کس دیگری واقف هستند که طی سی و چند سال تلاش مستمر با استفاده از پیشرفته ترین ابزارها و فناوری ها نتوانستند حداقل بهره اطلاعاتی لازم را ببرند و این واقع نشد مگر به حکم عزم و اراده فولادین بسیجیان و پاسداران انقلاب اسلامی که در فطرت خود این ذکاوت و هوشیاری را به همراه دارند و ثابت کرده اند که در هر پست و منصبی که خدمت کنند، مراقب شیوه های جاسوسی و خرابکاری دشمنان هستند.
**سخن آخرتان؟
در پایان توجه همگان را به این نکته جلب می کنم که در حال حاضر ما در فضایی به سر می بریم که دشمنان ما از آن به دوره جنگ اطلاعاتی یاد می کنند و برای این منظور، سازوکار تهاجمی و تدافعی پیش بینی کرده اند. انتظار می رود با دفاع کامل از منابع اطلاعاتی خودی، دشمن را در این صحنه از نبرد اطلاعاتی ناکام بگذاریم و همچون دوران دفاع مقدس، از هرگونه توفیقی در عرصه های آفندی و تهاجمی، دشمن را برحذر داریم و مطمئن باشیم در دنیای امروز بدون داشتن اطلاعات، هیچ دشمن یا رقیب قدرتمند یا حتی ابرقدرتی امکان عملیات موفقیت آمیز را نخواهد داشت و این بنا به فرموده فرمانده معظم کل قوا تکلیف همگانی و وظیفه شرعی سازمانی است که اصول حفاظتی را رعایت کنیم.
باید دانست که موفقیت در عرصه نظامی به دست نمی آید، مگر با حفظ اطلاعات و رابطه تنگاتنگ نیروها با همکاران خود در حفاظت اطلاعات که همواره در کنار همکاران و پشتیبان آنان است.
*صبح صادق
