گروه فرهنگي مشرق- اول: پنج شش سال پيش چند شبکه اروپايي مانند بي بي سي و آرت و چند شبکه داخلي رژيم صهيونيستي يک مجموعه سه اپيزودي را توليد کردند که "ژنرال ها" نام گرفت. اين مجموعه در هر اپيزودش به زندگي يکي از ژنرال هاي بنيان گذار رژيم صهيونيستي مي پرداخت؛"موشه دايان"،"اسحاق رابين" و بالاخره قصاب صبرا و شتيلا "آريل شارون". اگر چه رد خاصي را نمي شود درباره اين مجموعه در اينترنت يافت اما ديدن خود اين مجموعه مي تواند از اهميت ساخت آن و سرمايه گذاري صورت گرفته براي معرفي و قهرمان سازي از ميان فرماندهان ارتش صهيونيستي حکايت کند. هر چند حضور چند شبکه تلويزيوني بزرگ غربي در ساخت اين اثر خود بيانگر خيلي از مسايل است که نيازي به بازگو نيست.
دوم: ساعت از 14 گذشته، روز جمعه ظهر در حالي که با بي حوصلگي کانال هاي تلويزيون را ورق مي زني ناگهان بر روي يکي از شبکه ها مي ايستي. "فرماندهان" دوربين بر روي عکس هاي فرماندهان دفاع مقدس حرکت مي کند و بر روي تصوير شهيد مهدي باکري متوقف مي شود و مي فهمي که اين برنامه درباره شهيد مهدي باکري است. اگر چه برنامه با چند مصاحبه و نقل خاطره و مقداري مطالب مربوط به زندگي مهدي باکري جمع و جور شده و چيزي جز روند روايت خطي زندگي او از تولد تا شهادت ندارد، اما آنقدر در اين باره کم کاري شده است که براي دقايقي تامل و تماشا را به همراه دارد و تمام. ساعت حدودا 3 بعد از ظهر است يعني درست زماني که خانواده ها کم کم ممکن است به سراغ تلويزيون بروند.
سوم: قانون ناشناخته اي در صدا وسيما وجود دارد که بر اساس آن يک برنامه مستند که مي تواند محتواي آموزشي و تربيتي داشته باشد از نظر مادي، کمتر از يک پنجم ارزش و از نظر اهميت برنامه حدودا در مقابل برنانه هاي روتين داستاني و سريال هاي هزار و يک شب تلويزيون بي ارزش است. اين اتفاق جديدي نيست که چنين برنامه هايي دقيقا در ساعات مرده تلويزيون پخش شود و قطعا نبايد براي برنامه هايي که در حقيقت چال پر کن کنداکتور پخش هستند چندان هزينه نشود.
تنها مجموعه توليد شده براي "کاروان آزادي" بايد بعد از ساعت 23 پخش شود و برنامه هاي درجه سه تلويزيون بايد ساعت پخش اين مجموعه را جابجا کند. اين تقدير برنامه سازي مستند در تلويزيون است و دقيقا همان اتفاقي است که براي روايت فتح با آن دبدبه و کبکبه بعد از جنگ افتاد و حالا براي برنامه نه چندان قوي اما تا حدودي قابل قبول "فرماندهان" مي افتد. قطعا مخاطبان بهتر قضاوت خواهند کرد.