به گزارش مشرق، «حسین شهبازی» ، کارشناس بخش سیاهه انتشار و پیش بینی آلودگی هوا با اعلام این خبر گفت:«تهیه دادههای مورد نیاز این گزارش بیش از یک سال به درازا کشیده است. برای جمعآوری بخشی از دادهها به ویژه ضرایب انتشار منابع متحرک اندازهگیریهای وسیع میدانی صورت گرفته است. تنها گزارش مشابه موجود در کشور، مربوط به پروژه جایکا در سال 1376 برای شهر تهران بوده است.»
وی گفت:« در این گزارشات منابع آلاینده مهم و تاثیرگذار در آلودگی هوای شهر تهران شناسایی شده و میزان انتشار آلایندگی از هر یک از منابع مورد محاسبه قرار گرفته است. میزان کل آلودگی تولیدی شهر تهران در سال 1392 بالغ بر 726 هزار تن برآورد شده است که سهم منابع متحرک 85 درصد و سهم منابع ساکن معادل 15درصد است. از این طریق میتوان سهم هر منبع از تولید و انتشار آلودگی در هوای شهر تهران را مشخص کرده و در تصمیمگیریهای حوزه آلودگی هوا مورد استفاده قرار داد.این گزارش شامل بخشهای متنوع برای انواع منابع آلاینده است و خروجیهای سیاهه انتشار به تفکیک زمانی و مکانی استخراج شده است.»
فهرست یا سیاهه انتشار (emission inventory) شامل مجموعهای از دادهها است که انتشار آلایندگیهای مختلف را از منابع گوناگون به تفکیک مکانی و زمانی بیان کند. سیاهه انتشار میتواند بسیار کلی و با تفکیکپذیری پایین، مثلا برای یک کشور یا قاره و برای یک سال یا یک دهه و یا بسیار جزیی و با تفکیک پذیری بالا، مثلا برای یک منبع آلایندگی و طی یک ساعت تهیه شود.
هدف از توسعه سیاهه انتشار، کمیسازی مقادیر آلایندگی تولیدی از منابع مختلف، شناسایی و اهمیت سنجی و مقایسه منابع مختلف برای آلایندگیهای گوناگون، تولید مقادیر اولیه مورد نیاز برای مدلهای پراکنش آلودگی هوا و مدلهای عددی فتوشیمیایی درشت یا ریز مقیاس و اجرا و اثرسنجی سناریوهای مختلف کاهش آلودگی هواست. به گفته شهبازی، سیاهه انتشار، مهم ترین ابزار علمی و مدیریتی شناخت و کاهش آلودگی هواست. بدون سیاهه انتشار، برنامه ریزی برای کاهش آلودگی هوا کاملا بی هدف است. سیاهه انتشار، اهداف کیفی را به اهداف کمی تبدیل کرده و پایش اثربخشی برنامه های کاهش آلودگی هوا را میسر می سازد.
وی ادامه داد:«گزارش حاضر مجموعه ای از داده های سیاهه انتشار تهران است که برای اولین بار در کشور توسط هسته پژوهشی سوخت، احتراق و آلایندگی دانشگاه صنعتی شریف و شرکت کنترل کیفیت هوا تهیه شده است. ویرایش اول سیاهه انتشار تهران دارای فرضیات گوناگونی است که به برخی از آن ها اشاره شده است. هدف ما از توسعه اولین سیاهه انتشار آلایندگی تهران، علاوه بر تولید ابزار بسیار مورد نیاز مدیریت شهری در کاهش آلودگی هوا، ایجاد نمونه ای برای کل کشور بود تا سایر کلان شهرها نیز بتوانند چنین پایگاه داده ارزشمندی را تولید کنند.»
شهبازی، افزود:«مهمترین مشکل در این راه، نبود داده های مورد نیاز است. داده های موجود نیز داده های قابل اعتمادی نیستند و لذا در بررسی های مفصل کارشناسی تصمیم بر آن شد که اولین سیاهه انتشار تهران تا حد ممکن دقیق و جزیی باشد، اما نبود داده موجب عدم تولید این ابزار ارزشمند نشود. از این رو استراتژی های مختلفی برای بدست آوردن انواع داده ها مورد استفاده قرار گرفت.»
به گفته وی اولین سیاهه انتشار تهران شامل انواع خروجیهای دیجیتالی به تفکیک مکانی با دقت 500 متر و به تفکیک زمانی یک ساعته و برای تمام سال (سال مبنا) و به تفکیک روز، هفته، ماه و فصل در دسترس است. علاوه بر آن، انواع خروجیهای مکانی در فرمت فایلهای اطلاعات مکانی جغرافیایی (GIS) در دسترس قرار گرفته است. نهایتا، برای اطمینان از صحت و دقت سیاهه انتشار، روشهای گوناگونی برای صحت سنجی استفاده شده است به عنوان مثال سیاهه انتشار منابع متحرک با دادههای مصرف سوخت تهران مقایسه شده است. علاوه بر آن، مقادیر به دست آمده در سیاهه انتشار سالانه، با مقادیر شهرهای مشابه نیز مقایسه شدهاند.
وی گفت:« در این گزارشات منابع آلاینده مهم و تاثیرگذار در آلودگی هوای شهر تهران شناسایی شده و میزان انتشار آلایندگی از هر یک از منابع مورد محاسبه قرار گرفته است. میزان کل آلودگی تولیدی شهر تهران در سال 1392 بالغ بر 726 هزار تن برآورد شده است که سهم منابع متحرک 85 درصد و سهم منابع ساکن معادل 15درصد است. از این طریق میتوان سهم هر منبع از تولید و انتشار آلودگی در هوای شهر تهران را مشخص کرده و در تصمیمگیریهای حوزه آلودگی هوا مورد استفاده قرار داد.این گزارش شامل بخشهای متنوع برای انواع منابع آلاینده است و خروجیهای سیاهه انتشار به تفکیک زمانی و مکانی استخراج شده است.»
فهرست یا سیاهه انتشار (emission inventory) شامل مجموعهای از دادهها است که انتشار آلایندگیهای مختلف را از منابع گوناگون به تفکیک مکانی و زمانی بیان کند. سیاهه انتشار میتواند بسیار کلی و با تفکیکپذیری پایین، مثلا برای یک کشور یا قاره و برای یک سال یا یک دهه و یا بسیار جزیی و با تفکیک پذیری بالا، مثلا برای یک منبع آلایندگی و طی یک ساعت تهیه شود.
هدف از توسعه سیاهه انتشار، کمیسازی مقادیر آلایندگی تولیدی از منابع مختلف، شناسایی و اهمیت سنجی و مقایسه منابع مختلف برای آلایندگیهای گوناگون، تولید مقادیر اولیه مورد نیاز برای مدلهای پراکنش آلودگی هوا و مدلهای عددی فتوشیمیایی درشت یا ریز مقیاس و اجرا و اثرسنجی سناریوهای مختلف کاهش آلودگی هواست. به گفته شهبازی، سیاهه انتشار، مهم ترین ابزار علمی و مدیریتی شناخت و کاهش آلودگی هواست. بدون سیاهه انتشار، برنامه ریزی برای کاهش آلودگی هوا کاملا بی هدف است. سیاهه انتشار، اهداف کیفی را به اهداف کمی تبدیل کرده و پایش اثربخشی برنامه های کاهش آلودگی هوا را میسر می سازد.
وی ادامه داد:«گزارش حاضر مجموعه ای از داده های سیاهه انتشار تهران است که برای اولین بار در کشور توسط هسته پژوهشی سوخت، احتراق و آلایندگی دانشگاه صنعتی شریف و شرکت کنترل کیفیت هوا تهیه شده است. ویرایش اول سیاهه انتشار تهران دارای فرضیات گوناگونی است که به برخی از آن ها اشاره شده است. هدف ما از توسعه اولین سیاهه انتشار آلایندگی تهران، علاوه بر تولید ابزار بسیار مورد نیاز مدیریت شهری در کاهش آلودگی هوا، ایجاد نمونه ای برای کل کشور بود تا سایر کلان شهرها نیز بتوانند چنین پایگاه داده ارزشمندی را تولید کنند.»
شهبازی، افزود:«مهمترین مشکل در این راه، نبود داده های مورد نیاز است. داده های موجود نیز داده های قابل اعتمادی نیستند و لذا در بررسی های مفصل کارشناسی تصمیم بر آن شد که اولین سیاهه انتشار تهران تا حد ممکن دقیق و جزیی باشد، اما نبود داده موجب عدم تولید این ابزار ارزشمند نشود. از این رو استراتژی های مختلفی برای بدست آوردن انواع داده ها مورد استفاده قرار گرفت.»
به گفته وی اولین سیاهه انتشار تهران شامل انواع خروجیهای دیجیتالی به تفکیک مکانی با دقت 500 متر و به تفکیک زمانی یک ساعته و برای تمام سال (سال مبنا) و به تفکیک روز، هفته، ماه و فصل در دسترس است. علاوه بر آن، انواع خروجیهای مکانی در فرمت فایلهای اطلاعات مکانی جغرافیایی (GIS) در دسترس قرار گرفته است. نهایتا، برای اطمینان از صحت و دقت سیاهه انتشار، روشهای گوناگونی برای صحت سنجی استفاده شده است به عنوان مثال سیاهه انتشار منابع متحرک با دادههای مصرف سوخت تهران مقایسه شده است. علاوه بر آن، مقادیر به دست آمده در سیاهه انتشار سالانه، با مقادیر شهرهای مشابه نیز مقایسه شدهاند.