در آستانه دیدار دانشجویان با رهبر معظم انقلاب سراغ این وزیر علوم سالهای ۸۸ تا ۹۱ رفتیم و جویای میزان تحقق برخی مطالبات رهبری در دیدارهایشان با دانشگاهیان شدیم.
متن کامل مصاحبه با محمدمهدی زاهدی که در آن برخی مسائل پیرامون وزارت علوم و وزارت آموزش و پرورش بررسی شده است، در ادامه میآید:
* رهبر انقلاب اخیراً از ولنگاری فرهنگی در کشور انتقاد کردند. نظر شما درباره وضعیت فرهنگی حاکم بر دانشگاههای کشور چیست؟
مقام معظم رهبری در دیدار با اساتید دانشگاه که چند روز قبل در ماه مبارک رمضان صورت گرفت، از ولنگاری فرهنگی صحبت کردند. پس از آن به مسائل فرهنگی دانشگاهها نیز اشاره کرده و گفتند مسائل فرهنگی در دانشگاهها یک اصل است. بهنوعی از فرمایشاتشان استنباط میشد که مطالبات ایشان و آنچه در سند اسلامی شدن دانشگاهها قرار بود اجرا شود، نهتنها محقق نشده است، بلکه متأسفانه تسامح نیز صورت گرفته است. علیرغم تذکرات زیاد رهبری در سالهای گذشته یا توصیههای مجلس، وزارت علوم نتوانسته است آن طور که باید در حوزه فرهنگ غنی اسلامی و آن بحث تمدنسازی اسلامی ایرانی کار کند. امیدواریم از این به بعد در حوزه فرهنگی دانشگاهها تجدید نظر جدّی کند و حرکتی کاملاً فعال و پویا را در این زمینه دنبال کند. نه اینکه تحت تأثیر فضاهای القائی که توسط فضاهای مجازی یا رسانههای غربی ترویج میشود.
* در زمینه اردوهای مختلط دانشجویی که واکنش طیفهایی از جامعه را در برداشته کاری صورت گرفته است؟
البته یقیناً مدیران وجدانشان اجازه نمیدهد اردوهای مختلط اتفاق بیفتد، اما سکوت و عدم مقابله با این حرکات اثر منفی در جامعه میگذارد. در نظر داشته باشیم که تلاش برخی دانشجویان در مساجد دانشگاهها برای برگزاری مراسمی همچون لیالی قدر که بسیار خوب و باشکوه اجرا میشود، نشان میدهد که در واقع ذات دانشجویان ما ذات مذهبی است. ولی این بدین معنا نیست که مسئولین ما به حوزه فرهنگ بيتوجه باشند و غفلت کنند یا به برخی برنامههای غیراسلامی و غیرشرعی مشابه اردوهای مختلط با سکوتشان مهر تأیید بزنند.
ما بالاخره در کشوری هستیم که یادگار بسیاری از شهدای گرانقدر انقلابمان است. بسیاری از دانشمندان ما قبل از انقلاب برای ایجاد آن و پس از آن برای استحکام انقلاب و دفاع از آرمانهای اسلام شهید شدهاند. این شهدای دانشجو از مسئولین وزارت علوم انتظار دارند که برای تحقق آرمانهایشان بیشتر در صحنه باشند.
* اردوهای جهادی دانشجویان با استقبال و کمک مسئولین مواجه شده است؟
من نشنیدم که حمایتی شده است یا نه. امیدوارم و از مسئولین وزارت علوم خواهش میکنم هر چه میتوانند به دانشجویانی که علاقهمند به کار جهادی در مناطق محروم کشور هستند، کمک کنند.
* راهکار خروج از غلبه نگاه سیاسی بر نگاه علمی که از ابتدای دولت در این وزارتخانه وجود داشت، چیست؟
وزارت علوم باید در انتصاباتش تجدید نظر کند. احساس من این است که افرادی به وزیر علوم مشاوره میدهند که صددرصد آدمهای سیاسی هستند؛ استنباط و نگاه بیرونی اینگونه است. رؤسای دانشگاهها عمدتاً افراد سیاسی هستند و بیشتر به چهره سیاسیشان معروفاند تا وجهه علمی. این یک ضعف جدّی برای وزارت علوم است چون همین تفکرات در بدنه دانشگاه خودش را نشان میدهد و زیرمجموعهها هم به همان صورت انتخاب میشوند. انتصاب چهرههایی که دوز سیاسیشان بالاتر از دوز آکادمیکشان است، به کشور ضربه میزند. نمونه این ضربه نیز سرعت تولید علم کشور بود که مورد گلایه جدّی رهبر معظم انقلاب است و هم گلایه ما به عنوان مجلس شورای اسلامی است.
* رشد شاخصهای علمی کشور را چگونه ارزیابی میکنید؟
ما با توجه به شرایط ۳ سال اخیر کشور، انتظار شیب زیاد قبلی را نداشتیم؛ اما توقع هم نداشتیم که به یک خط ثابت تبدیل شود که رشد صفر گردد. برای جامعه علمی کشور این خیلی بد است. یکی از دلایل جدّیاش همین است که اولویتها تغییر کرده است. اولویتهای علمی و فرهنگی جای خود را به اولویتهای سیاسی و گروهی داده است. در این خصوص حرف برای گفتن بسیار است، من به همینها که گفتم اکتفا میکنم.
* دقیقاً یک سال قبل رهبری درباره موضوع بورسیهها موضع شفافی را اتخاذ کردند و حدود ۲ ماه بعد هم مجلس گزارشش را ارائه کرد. الان کار در چه مرحلهای است؟
در این باره از آیتالله «آملی لاریجانی» ریاست قوه قضائیه استدعا دارم که به دیوان عدالت اداری دستور بدهند با قید فوریت و خارج از نوبت، موضوع دانشجویان بورسیه که به آنها ظلم شده است را در دستور کار قرار بدهند و با صدور احکام مناسب حق از دست رفته این افراد به آنها باز گردانده شود.
* مجلس درباره خودکشی دانشجوی بورسیه چه اقدامی خواهد کرد؟
مجلس یک کار کارشناسی را آغاز کرده و نتایج بررسیها را اعلام خواهیم کرد. واقعاً اگر توسط مسئولین مربوط در وزارتخانه یا در دانشگاه قصور یا تسامحی صورت گرفته باشد، از مجاری قانونی خودش برخورد لازم را خواهیم کرد.
* از وضعیت اجرای طرح رتبهبندی فرهنگیان خبری دارید؟
سال گذشته وزارت آموزش و پرورش به نام طرح رتبهبندی معلمان کارهایی کرد و ما همان موقع هم اعلام کردیم که این رتبهبندی نیست. موضوع ترمیم حقوق بر اساس قانون مدیریت خدمات کشوری بود که دستگاههای دیگر هم افزایش حقوق را اعمال کردند. بدین جهت نباید منتی بر سر فرهنگیان برای این طرح گذاشت.
* پس این طرح امسال اجرا خواهد شد؟
یکی از اولویتهای جدّی ما همین نظام رتبهبندی معلمان است. امیدواریم هم وزارت آموزش و پرورش و هم سازمان مدیریت و برنامهریزی کمک کنند بتوانیم طرحی جامع را در این خصوص تصویب کنیم یا اگر آنها توافق کنند، خودشان بر اساس آنچه جمعبندی شود، اجرا کنند.
* اخیراً در خصوص شهریههای گزاف مدارس غیرانتفاعی شماره تلفنی را برای گرفتن شکایات اعلام کرده بودید. مردم چقدر تماس گرفتند؟
روزانه چیزی حدود ۳۰۰ مورد برای شکایت نسبت به شهریه غیرانتفاعیها به کمیسیون، تلفن میشود. بعضاً موضوع فوقالعاده را مطرح میکنند، بعضی خدمات ویژه را مطرح میکنند و به شكلهاي مختلف پول میگیرند. این کار نارضایتی جدّی در مردم بهوجود آورده است.
* برای حل مشکل چه کاری صورت گرفته است؟
تلفنی با معاون وزیر صحبت کردهام و خواستم که نظارت جدّیتری داشته باشند. معاون وزیر قول داد موارد رسیده به کمیسیون را به وزارتخانه ارجاع بدهیم که پیگیری کنند.
* قانون اداره مدارس غیرانتفاعی که از شورای نگهبان برگشت خورد را چه زمان در دستور کار کمیسیون دارید؟
قانون مربوط به آموزشگاههای آزاد و غیرانتفاعی برای اولین بار سال ۶۶ به صورت موقت تصویب شد و هنوز دائمی نشده بود. با توجه به گذشتن مهلت تمدید و ضرورت دائمی شدن روی لایحه دولت کار کارشناسی زیادی صورت گرفت و شورای نگهبان تعدادی اشکالات قانون اساسی به آن وارد کرد که سهشنبه آینده در کمیسیون با حضور وزیر محترم و معاون آموزشگاههای آزاد وزارتخانه آن را بررسی خواهیم کرد.