جناب خان و دیرین دیرین در صدر
از وقتی که شخصیت های کارتونی آن ور آبی آهسته آهسته در بطن زندگی بچههای ایرانی رخنه کردند و دیگر میشد کیف«باب اسفنجی» و ساعت«بن تن»را دست کوچکترها دید انگار از یک جایی به بعد تصمیم گرفتیم تا برای انتخاب طرحهای جایگزین و حرف زدن و نشان دادن شخصیتهای وطنی خودمان اقدام کنیم؛ کاراکترهایی که اگر خوب نگاهشان کنیم میبینیم پشت هرکدامشان میشود یک قصه جذاب و یک قهرمان تکرار نشدنی پیدا کرد از فرماندهان جنگ گرفته تا شخصیتهای شاهنامه و کاراکترهای بامزه انیمیشنهای ایرانی از«دیرین دیرین»تا«شکرستان».
نمایشگاه «باز باران»حالا فرصتی است برای عرضه محصولات ایرانی در زمینه نوشتافزار که با حضور تولیدکنندگان ایرانی،محصولات داخلی و قیمتهای مناسب قرار است در اختیار شهروندان ایرانی قرار بگیرد. نمایشگاهی که امسال هم با حضور ۷۰تولیدکننده داخلی و معرفی ۴۰کاراکتر ایرانی _اسلامی در شش نقطه از شهر تهران برگزار شد و حالا تا۲۷شهریور ماه در سه حوزه کودک،نوجوان و دانشجویی به کار خودش ادامه میدهد. این نمایشگاه برخلاف تصور با وجود سن و سال کمش بعد از سه سال مخاطبان خاص خودش را پیدا کرده است. اگر سری به نمایشگاه باز باران بزنید و از اهالی غرفههای مختلف درباره عروسکهای پرفروش بپرسید نهایتاً میبینید که لوازمالتحریر«دیرین دیرین» و «جناب خان» در صدر جدول پرطرفدارترینها قرار دارند.
از شهدای دفاع مقدس تا شهدای مدافع حرم
«جناب خان» و «دیرین دیرین» که به خاطر حضور پر رنگشان در تلویزیون و خانههای مردم این روزها در صدر فروش طرحهای لوازمالتحریر قرار دارند در کنارش با طرحهای دیگری مثل«کلاه قرمزی» و «شاهزاده»رقابت میکنند. اما در کنار شخصیتهای کارتونی برای کودکان نباید از طرحهای مورد علاقه نوجوانان و جوانان دانشگاهی نیز گذشت آنها این بار به جای استفاده از کاراکترهای نمایشی، از شخصیتها و قهرمانهای ورزشی،دینی؛تاریخی استفاده میکنند طوری که طبق گفته اهالی نمایشگاه«باز باران» در روز اول از بین این شخصیتها طرح دفتر رهبر انقلاب و شهدای مدافع حرم جزو پرفروشترینها بوده است و در بین شهدای دفاع مقدس طرح«شهید آوینی» و طرح«شهید چمران» و از بین شهدای هستهای طرح« شهید مصطفی احمدی روشن» از طرفداران زیای برخوردار بوده است. ناگفته نماند که در کنار همه اینها از بین شخصیتهای ورزشی، طرح دفتر و لوازمالتحریر بچههای تیم ملی والیبال جزو کارهای محبوب برای قشر سنی نوجوان محسوب میشده است.
دارا و سارایی که نیست
شاید گفت یکی از بزرگترین ضعفهایی که در ایجاد شوق و انگیزه بین کودکان و نوجوانان در استقبال از طرحهای ایرانی و اسلامی وجود دارد این است که برای بسیاری از این طرحهای پیشنهادی و موجود در بازار قصهای تعریفنشده است یا حتی شخصیتهای تاریخی آن برای نسل جدید چندان شناختهشده به نظر نمیآید و همین کمبود هم شاید بزرگترین عامل برای این موضوع است که هر ازچندگاهی کودکان و نوجوانان نمیتوانند با کالاهای ایرانی ارتباط لازم را برقرار کنند و ترجیحشان جنسها و طرحهای خارجی باشد. نمونه و مصداق بارز این اتفاق را میشود در دو عروسک«دارا و سارا» پیدا کرد؛ کاراکترهایی که بعد از ۱۵سال حضور در بازار و ارائه طرحهایشان در قالب عروسک،لوازمالتحریر و حتی خوراکی به خاطر نداشتن شخصیتپردازی و قصه نتوانستند خودشان را در دل کودک ایرانی جا کنند. برای همین هم غرفه«دارا و سارا» امسال یکی از خلوتترین و بی سر و صداترین بخشهای نمایشگاه امسال بود.
پخش تلویزیونی بیشتر،فروش بیشتر
شرکتهای مختلف در زمینه تولید لوازمالتحریر برای زدن طرحهای متفاوت شخصیتهای تلویزیونی و کارتونی باید برای رعایت حقوق معنوی سازندگان اثر با آنها قرارداد داشته باشند و سهم آنها از این اتفاق را نیز پرداخت کنند اما شاید بزرگترین مشکلی که شرکتهای ایرانی در زمینه طرحهای فروش ایرانی با آن رو به رو هستند مداومت یا عدم مداومت در ساخت این برنامهها و انیمیشنها برای بچههاست .
طوری که اگر ساخت و پخش آنها برای بچهها ادامهدار نباشد بهمرور زمان حضورشان و محبوبیتشان در ذهن بچهها نیز کم رنگتر میشود و در نتیجه فروش آنها هم به طرز چشمگیری کاهش پیدا میکند طوری که امسال این اتفاق را می شد در فروش محصولات شکرستان دید به گونه ای که به نسبت مجموعه های در حال پخشی مثل« دیرین دیرین» یا خندوانه و «جناب خان» از طرفداران کمتری برخوردار بود و متعاقبا عرضه کمرنگ تری هم در نمایشگاه داشت.در حالی که مجموعه«شکرستان» به خودی خود این پتانسیل را دارد که با ساخت مجدد و ادامه دار بودنش هنوز هم بین کودک و نوجوان ایرانی محبوبیت های لازم را داشته باشد.
کیفهایی با دوخت زنان سرپرست خانواده
یکی از ویژگیهای مثبتی که میشد در نمایشگاه امسال پیدا کرد قیمت مناسب اجناسی بود که در اختیار مشتریان قرار میگرفت و سعی بر این بود که قیمت این اجناس ارزانتر و یا حداقل با وجود طرحهای جدید با قیمت برابر که در بیرون وجود دارد به فروش برسد. طوری که پایینترین و بالاترین قیمت در دفتر بین۲هزار تومان تا ۵هزار تومان بوده است و مداد و خودکار هم بین هزار تا ۲هزار تومان یا حتی قیمت کیف و کوله هم بین ۴۰هزار تا ۱۶۰هزار تومان وجود داشت. کولههایی که تمامشان طرح و دوخت خود خیاطان ایرانی بود تا جایی که اگر سری به این نمایشگاه میزدید میتوانستید غرفههایی را ببینید که تمام کیفهای و کولههای آن حال دست«زنان سرپرست خانوار» است.