به گزارش مشرق، "زاینده‌رود" رودخانه‌ای زندگی‌بخش در فلات مرکزی ایران است که سال‌های پیش با قوت و ابهتی مخصوص به خود از کوه‌های زاگرس مرکزی به‌ویژه زردکوه بختیاری سرچشمه می‌گرفت و در کویر مرکزی ایران به سمت شرق حدود 200 کیلومتر پیش می‌رفت و درنهایت به مانداب گاوخونی سرازیر می‌شد.
این رودخانه که یکصد و هجدهمین اثر طبیعی ثبت‌شده در فهرست میراث طبیعی ایران است امروزه در مسیر تحولات زیادی خواسته یا ناخواسته درگیر شده است.
این رودخانه که حالا دیگر جان و رمق سال‌های پیش را ندارد گاه به علت برداشت‌های بیش از حد، گاه به دلیل برخی فرصت‌طلبی‌ها و گاه به دلیل زیاده‌خواهی‌های انسان‌ها آسیب‌دیده است اما این‌ها تنها مشکلات آن رودخانه که هم‌اکنون حجم کمی از آب دارد و بیشتر بسترش خشک است نیست.
آسیب‌هایی که به جانداران و آبزیان این رودخانه وارد شده هم از خطرهایی است که کمتر موردتوجه کارشناسان و مسئولان حوزه محیط زیست قرار گرفته است.
جمع‌آوری 30 هزار متر تور غیرمجاز در سواحل زاینده‌رود
امسال در سواحل شهرستان چادگان بیش از 30 هزار متر تور ماهیگیری غیرمجاز توسط مأموران حفاظت از محیط‌زیست چادگان جمع‌آوری‌شده است.
رئیس اداره حفاظت از محیط‌زیست شهرستان چادگان دراین‌باره به خبرنگار تسنیم می‌گوید: شکارچیان بسیاری از استان همجوار و تعداد کمی شکارچی بومی این منطقه به زیست‌بوم این رودخانه هجوم آورده و در حال تخریب محیط‌زیست این منطقه هستند.
مجتبی حاجتی ادامه می‌دهد: رودخانه زاینده‌رود زیستگاه آبزیان مختلفی است، از ماهی‌های رودخانه زاینده‌رود می‌توان به خانواده کپور، ماهیان دندان دار و قزل‌آلای رنگین‌کمان، آمور و زرده پر اشاره کرد، همچنین حشرات آبزی، مارهای آبی و لاک‌پشت نیز از دیگر جانداران زاینده‌رود به هستند که در شکارهای غیرمجاز از بین می‌روند.
وی می‌افزاید: یکی از بزرگ‌ترین تهدیدهای دریاچه زاینده‌رود صیدهای غیرمجاز هست که این اتفاق تأثیر زیادی روی زیست‌بوم جانوران آبزی رودخانه داشته است.
رئیس اداره حفاظت از محیط‌زیست شهرستان چادگان ادامه می‌دهد: ما باید این حس را در خود ایجاد و تقویت کنیم که علاوه بر لذت بردن از مواهب طبیعی، وظیفه حفاظت از آن را هم بر عهده‌داریم.
وی با اشاره به اینکه حفاظت از محیط‌زیست، وظیفه آحاد جامعه است که هم در اصل 50 قانون اساسی و هم در دین مبین اسلام نسبت به آن تأکید شده است، می‌گوید: این دیدگاه که حفاظت از طبیعت، فقط وظیفه سازمان حفاظت محیط‌زیست و سازمان منابع طبیعی است، دیدگاه اشتباهی است.
حاجتی تأکید می‌کند: مردم، دستگاه‌های اجرایی و در رأس آن سازمان حفاظت از محیط‌زیست، سازمان منابع طبیعی و تشکل‌های مردم‌نهاد زیست‌محیطی، سه ضلع حفاظت از محیط‌زیست هستند.
متولیان محیط‌زیست چه کسانی هستند؟
متولی اصلی محیط‌زیست در ایران را باید سازمان حفاظت محیط‌زیست دانست. مهم‌ترین اهداف این سازمان اقداماتی مثل تحقق اصل 50 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به‌منظور حفاظت از محیط‌زیست و تضمین بهره‌مندی درست و مستمر از آن و حفاظت از تنوع زیستی کشور است. قانون حفاظت و بهسازی محیط‌زیست ازجمله وظایف این سازمان را پیشگیری و ممانعت از آلودگی و هر اقدام مخربی که موجب بر هم خوردن تعادل و تناسب محیط‌زیست می‌شود، می‌داند.علاوه برنهادهای دولتی سازمان‌های خودجوش غیردولتی زیادی برای حفظ محیط‌زیست تلاش می‌کنند.
سمن‌های زیست‌محیطی از نظر کمی رشد خوبی داشته‌اند، اما رشد کیفی این تشکل‌ها نتوانسته است همچون رشد کمی آن‌ها، منحنی رو به بالایی داشته باشد که باید موردبررسی قرار گیرد.
وابسته نبودن به بودجه‌های دولتی و ایجاد بسترهای مناسب برای توانمندسازی این سازمان‌های زیست‌محیطی غیردولتی، دادن آزادی عمل به آن‌ها برای فعالیت‌های آموزشی، اجتماعی و فرهنگی و به رسمیت شناختن آن‌ها به‌عنوان نهادهای غیردولتی و غیرسیاسی می‌تواند تشکل‌های زیست‌محیطی را به مهم‌ترین اهرم‌های اجرایی در رفع مشکلات زیست‌محیطی جامعه بدل کند. این سازمان‌های مردم‌نهاد برای فعالیت می‌توانند در سازمان محیط‌زیست یا وزارت کشور یا سازمان ملی جوانان به ثبت برسند.
درمجموع باید گفت وضعیت محیط‌زیست در کل دنیا و ازجمله کشورها واجد وضعیت امیدبخشی نیست؛ به‌طوری‌که این سرمایه مشترک بشری رو به زوال می‌رود؛ بر این اساس قوانین و مقرراتی به تصویب رسیده است تا بلکه این روند نگران‌کننده را متوقف کند؛ اما در کنار این قوانین و مقررات آنچه می‌تواند حل مشکل تخریب محیط‌زیست را به دنبال داشته باشد، نهادینه کردن اخلاق زیست‌محیطی است به‌گونه‌ای که هر شخص خود را ملتزم به حفظ محیط‌زیست بداند. در کنار آن تصویب قوانین بازدارنده و کارآمد و مهم‌تر از آن، اجرای جدی آن‌ها می‌تواند در حفاظت بهتر از محیط‌زیست مؤثر باشد.
طبیعت از قدیم مورد احترام انسان‌های اولیه بوده است و نتیجه استعمار این بود که این احترام از بین رفت. اگر ما به اصل خود بازگردیم، درک می‌کنیم که جزئی از خلقت هستیم و توجهی که به خود می‌کنیم را باید به محیطمان نیز معطوف کنیم. اکنون وقت عمل است، وظیفه‌مان را با برداشتن آشغالی که بر روی زمین انداخته‌ایم و انداختن آن در سطل زباله شروع کنیم.
