به گزارش مشرق، پس از آزادسازی حلب توسط ارتش سوریه گروه های تروریستی  به سمت ادلب کوچ کردند و سوالات زیادی چون سرنوشت بعدی تروریست ها وضعیت جغرافیایی سوریه به لحاظ شکل دهی محورهای جمعی اقوام و مذاهب موجود در سوریه و روابط آنها با دولت سوریه افکار عمومی را به خود جلب کرد.

ارکان قدرت و مکانیزم به قدرت رسیدن افراد در سوریه مهمترین موضوعی است که طی سالهای گذشته، بر سر آن مناقشات فراوان صورت گرفته و سبب شده علاوه بر نزاعهای داخلی، قدرتهای تیزدندان خارجی که همواره چشم طمع به منابع و ظرفیتهای کشورهای دیگر دارند، فرصت را غنیمت شمارند و از این آب گل آلود ماهی بگیرند.

حسن هانی زاده کارشناس مسائل غرب آسیا ، در گفتگویی  به تشریح وضعیت ژئوپولوتیکی سوریه، پراکندگی اقوام و مذاهب در سوریه، روند انتخابات مجلس خلق سوریه و تعیین وزرا و استانداران و همچنین نقش و قدرت احزاب در سوریه پرداخته است.

سوریه چند استان دارد و استانداران توسط چه کسی انتخاب می شوند؟

سوریه دارای 18 استان است که به استان های شرقی، جنوبی و جزیره تقسیم می شوند و انتخاب استاندار به عهده وزارت کشور است و وزارت امور محلی هم شورای شهر و انتخاب شهردار را به عهده دارد.

به همین دلیل سیستم حکومتی سوریه یک سیستم متمرکزی است که هیچ گونه خود مختاری در آن وجود ندارد و دولت مرکزی اداره امور کشور را بر عهده دارد و لذا هم کابینه که دارای 32 وزیر است و هم وزارت کشور متولی امنیت عمومی کشور هستند و لذا سیستم دولت سوریه سیستم خود مختاری نیست بلکه یک سیستم کاملا متمرکزی است که در واقع امور در دست دولت مرکزی و کابینه اداره می شود.

آیا فقط ارتش سوریه در مقابل گروه های تروریستی مبارزه می کند و یا نیروهای نظامی دیگر هم فعالیت می کنند؟

برای مبارزه با گروهک های تروریستی داعش و جبهه النصره چندین گروه وجود دارد که تحت نیروهای مسلح سوریه هستند و در کنار نیروهای مسلح سوریه نیروهای مردمی است که ایران به سازماندهی آنها کمک می کند و همچنین حزب الله که بسیار فعال بوده و تجربه میدانی خوبی دارد و این تجربه را به دولت سوریه منتقل کرده ضمن اینکه نیروهای سپاه پاسداران هم نقش مشورتی دارند و تجربیات خود را به نیروهای مسلح سوریه منتقل کرده اند.

نیروهای مسلح سوریه ترکیبی از نیروهای مردمی و دولتی است که در طول 6 سال گذشته تجربه خوبی برای مقابله با گروهک های تروریستی به دست آورده اند.

مکانیزم مجلس و نحوه انتخاب نمایندگان چگونه است؟

مجلس خلق سوریه متشکل از حدود 280 نفر است که هر 4 سال انتخابات در آنجا برگزار می شود و اکثر اعضای آن حزب بعث هستند. ولی در انتخابات اخیر سایر احزاب مخالف هم حضور پیدا کرده اند.

در سوریه 26 حزب مخالف هستند که ضمن قبول نظام سوریه انتقاداتی نسبت به عملکرد نظام حاکم دارند و همسو با حزب بعث هستند و به همین دلیل اجازه شرکت در انتخابات به آنها داده شده و توانسته اند شماری از کاندیدای  خودشان را وارد مجلس کنند. اما مجلس در طول سال های گذشته و مخصوصا قبل از فوت حافظ اسد یک مجلس یک دست و از اعضای حزب بعث بوده است.

مجلس سوریه یک مجلس مدیریت شده و کاملا همسو با دولت است و برخی قوانینی را که مجلس تصویب می کند خیلی شان و جایگاه ندارد.

در انتخابات اخیر هم برخی احزاب مخالف دولت، که گاهی انتقاداتی نسبت به عملکرد دولت داشتند، حضور پیدا کردند. 

عملکرد احزاب مخالف هنگام بروز درگیری های مسلحانه بین دولت و گروه های تروریستی چگونه بوده است؟

این احزاب یک نگاه کاملا ملی دارند و حتی بعضی از انها هم سکولار هستند و هیچ حزب دینی مخالفی در سوریه وجود ندارد و فعالیت احزاب با گرایش های غیردینی ممنوع است و به نظر می رسد که این احزاب به دولت نزدیک باشند ولی هیچ گاه درگیری مسلحانه با دولت سوریه نداشته اند.

جمعیت سوریه چقدر است و پراکندگی اقوام و مذاهب در آن چگونه است؟

سوریه 28 میلیون نفر جمعیت دارد و 18 قومیت در آن وجود دارند کردها بزرگترین قومیت سوریه بود و سنی مذهب هستند. بعد از آن دری ها هستند که گرایش هایی بین اسلام،شیعه و سنی دارند و آداب و رسوم خاص خودشان را دارند. علوی ها با 15 درصد جمعیت بیشترین تعداد هستند و عمدتا در مناطق ساحلی مثل لازقیه زندگی می کنند. بعد از ان مسیحیان با تشکیل 12 درصد از جمعیت بیشترین تعداد را دارند و بعد هم کردها هستند که 10 درصد از جمعیت سوریه را شکل می دهند و جمعیت درها هم 1.5 میلیون نفر هستند و سایر قومیت ها هم درصد پایینی را تشکیل می دهند.

اکثریت جمعیت سوریه با سنی ها است و بعد از آن علوی ها، مسیحی ها، دری ها و کردها به ترتیب بیشتر هستند که کردها در مناطق قامیشلی و حلب هستند و مسیحیان هم در دمشق و حمص مشترک هستند. علوی‌ها در مناطق ساحلی مانند قامیشلی و لازقیه و دری ها در سویدا و تدمر هستند.

وزرا با چه فرآیندی انتخاب می شوند؟

وزرای کابینه با نظارت شخصی رئیس جمهور و توسط رئیس جمهور انتخاب می شوند و از مجلس رای اعتماد می گیرند به این شکل که نخست وزیر وزرا را تعیین کرده و رئیس جمهور آنها را به مجلس معرفی می کند و مجلس به آنها رای اعتماد می دهد.

نحوه انتخاب رئیس جمهور به چه صورت است؟

نحوه انتخاب رئیس جمهور در گذشته به این شکل بود که حزب بعث یک شخصی را معرفی می کرد و از یک نفر هم تجاوز نمی کرد ولی اخیرا با تغییر قانون اساسی مجلس یک سوم اعضای این مجلس باید به او رای تمایل بدهند تا بتواند در انتخابات شرکت کنند. که در انتخابات اخیر سه نفر دیگر هم خودشان را در کنار بشار اسد معرفی کردند و رای بالایی نیاوردند.

جمعیت ارتش سوریه چند نفر است و آیا فقط از حزب بعث هستند؟

ارتش سوریه در حال حاضر 700 هزار نفر عضو دارد واز سال 1970 که حافظ اسد به عنوان رئیس جمهور قدرت را به دست گرفت. تمام توجه‌اش به این بود که طایفه علوی ها را در پیکره نیروهای مسلح و مخصوصا در رده های بالا قرار بدهد آنچه که در طول 6 سال گذشته رخ داد و همه ژنرال های رده بالای نیروهای مسلح به دلیل گرایش به علوی بودن وفادار مانده اند و لایه های میانی و پایینی که سنی مذهب هستند از ارتش جدا شدند و ارتش آزاد را تشکیل دادند که همه مقابل بشار اسد ایستادند.

هر یک از گروه های تروریستی سوریه چه مکان هایی را تحت تصرف دارند؟

 ادلب در دست داعش و النصره و رقه به طور کامل در دست داعش است و بخش دیگری از شمال شرق سوریه در دست داعش است و مناطق از حمص نیز در تصرف داعش بوده و منطقه غنی تره  در شمال غرب دمشق در نزدیکی جولان اشغالی در دست النصره است.

در شمال دمشق جبهه النصره است که الان سه هفته است که جبهه النصره آب را به سوی دمشق بسته و مشکل بی آب گریبان گیر ساکن 6 میلیونی دمشق شده است.