سرویس جهان مشرق - مهاجران غیرقانونی، بهانه خوبی برای رئیسجمهور جدید آمریکا شدهاند تا سیاستهای ملیگرایانه خود را با عجله هر چه تمامتر به پیش ببرد.
ترامپ روز گذشته دو آییننامه جدید را امضا کرد که در آن ممانعت از اعطای ویزا به شهروندان 7 کشور (ایران، عراق، یمن، سودان، لیبی، سومالی، سوریه)، دستگیری مهاجران غیرقانونی با سوءسابقه و ساخت دیوار در مرز ایالات متحده و مکزیک آمده است.
این مراسم در وزارت امنیت داخلی انجام شد، جایی که به نامزد مورد نظر ترامپ،
جان کِلی تحویل میشود. کلی در سه سال گذشته فرماندهی نیروهای آمریکایی در ایالتهای مرکزی، جنوبی و گوانتانامو را برعهده داشته است.
وزیر جدید، قبلاً در مورد بهرهگیری تروریستها از کانالهای مهاجرت غیرقانونی در جنوب ایالات متحده که از دغدغههای ترامپ بوده، هشدار داده بود و احتمالاً این همراستایی موجب پیشبرد سریعتر وعدههای سختگیرانه دانلد خواهد شد.
از دیدگاه سیاست داخلی ایالات متحده باید گفت رئیسجمهور جدید آمریکا بنا دارد هر روز بهانه جدیدی به جریان غالب رسانههای آمریکا بدهد تا او را از ابعاد مختلف به نقد بکشند. او پیشتر هم به این رسانهها بیاعتنا بود. اما از دیدگاه روابط بینالملل نمیتوان به سادگی از ساخت بیسابقه دیوار 3200 کیلومتری در مرزهای آمریکا و مکزیک گذشت.
1- در سیاست داخلی: بهانهای طولانی برای نقد ترامپ
تحلیلگران واشینگتنپست که نهایت اختلافنظر خود را با دانلد ترامپ در طی مبارزات انتخاباتی با انتشار جنجالی فایل سخنان توهینآمیز او نسبت به زنان نشان داده بودند، دست به قلم برده و جدا از ایجاد دوپارگی در میان ساکنان ایالات متحده، 5 نشانه غیرمنطقیبودن تصمیم رئیسجمهور جدید را برشمردهاند:
حتی بلندترین دیوارها نیز از بلندترین نردبامها کوتاهتر است
تصویر بالا مرز 3200 کیلومتری میان ایالات متحده و مکزیک را نشان میدهد
* بخشهای زیادی از این مرز، از رود یا کوه میگذرد که جدا از دشواری دیوارکشی، نظارت بر آن دشوار است.
* بخشهای زیادی از مرز در جنوب ایالت تگزاس، ملک خصوصی است و دولت فدرال حق تصرف در آن را ندارد.
* تعدادی از خانوادههای آمریکایی و املاک آنها در صورت ساخت دیوار، در کشور مکزیک قرار خواهند گرفت و این اختلافات مرزی را تشدید میکند.
* حتی بلندترین دیوارها نیز از بلندترین نردبامها کوتاهتر است. بنابر این نظارت شبانهروزی بر دیوار 2000 مایلی هزینه زیادی خواهد داشت.
* دستگیری کودکان رهاشده و مهاجر در خاک آمریکا طی سه سال گذشته، بیشتر از میان مهاجران السالوادور و گواتمالا بوده است، نه مهاجران مکزیکی. آنها توسط باندهایی به ایالات متحده آورده میشوند که خیلی بهتر از مردم عادی راههای دورزدن دیوار را بلدند.
امتیاز ترامپ آن است که در برابر هجمه بیامان جناح مقابل، فعلاً از حمایت اکثریت جمهوریخواه در سنا و کنگره برخوردار است و اگر از فکر این اکثریت نیز کمک بگیرد، قطعاً برخی اشتباهات عجولانهاش نیز اصلاح میشود. پال رایان رئیس مجلس نمایندگان با انتشار بیانیهای رسمی، اقدام ترامپ را تحسین کرده و آورده است:«ما متعهد هستیم تا با دولت در توقف ورود بیرویه مهاجران غیرقانونی از مرزهای جنوبی، محافظت از خاک وطن و اجرای کامل قانون همکاری کنیم.»
2- در روابط بینالملل: آغاز عصر ملیگرایی نوین
اگر وعدههای ترامپ عملی شود، تاریخ ساخت این دیوار را میتواند آغاز عصر ملیگرایی نوین باشد، کمااینکه دیوار برلین نیز آغاز جنگ سرد را در اواسط قرن 20 نوید داد. ترامپ همراه با این برنامه، دو قرارداد تجاری بزرگ با شرق آسیا و اروپای غربی را لغو کرده، کارخانههای آمریکایی را با تهدیدات مکرر به بازگشت به خاک آمریکا فراخوانده و سختگیری بر مهاجران را در دستور کار قرار داده است.
رئیسجمهور جدید آمریکا تلویحاً با تمجید از رأی مردم بریتانیا در همهپرسی برگزیت، از تجزیه اتحادیه اروپا حمایت میکند و اعضای ناتو را به عدم حمایت نظامی در صورت اختصاصندادن 2% از تولید ناخالص داخلیشان به امور نظامی تهدید کرده است.
اینها نشان میدهد اتفاق جدیدی در بلوک غرب در جریان است که با روی کارآمدن چند ملیگرا در کشورهای اروپایی (از جمله ترزا می در بریتانیا) و پیروزی احتمالی آنها در چند انتخابات دیگر طی سال جدید میلادی روند همگرایی را به تدریج تضعیف میکند. همگرایی کشورهای بلوک غرب پس از چشیدن شیرینی اتحاد در جنگ جهانی دوم و ترس از رشد امواج کمونیستی و چپگرا از سوی روسیه و اروپای شرقی شکل گرفته و پس از موفقیت در فروپاشی بلوک شرق به اوج خود در دهه 1990 رسید.
اما بحرانهای پیاپی مالی در دهه اخیر و موج سیلآسای مهاجران از سال گذشته احزاب ملیگرا را در کشورهای غربی تقویت کرد و روند جدیدی پس از حدود 70 سال رخ نموده است.
فعلاً البته واکنشهای بینالمللی به دستور جدید ترامپ محدود بوده است. یکی از مقامات مکزیک از احتمال لغو دیدار هفته آینده میان انریکه پنیا نیهتو، رئیسجمهور مکزیک با دانلد ترامپ خبر داد. این تهدید میتواند اولین واکنش خارجی به دستور جدید ترامپ باشد. دانلد اما بیکار ننشسته، در توئیت جدید خود با اشاره به کسری تراز تجاری در روابط دو کشور، مکزیک را به لغو قرارداد نفتا تهدید کرده است.
منابع
https://www.washingtonpost.com/graphics/national/challenges-building-border-wall
https://www.nytimes.com/2017/01/25/us/politics/refugees-immigrants-wall-trump.html?_r=0
http://www.foxnews.com/world/2017/01/25/official-mexico-president-considering-scrapping-us-trip.html
http://www.speaker.gov/press-release/statement-president-trumps-executive-actions-border-security