به گزارش مشرق به نقل از مهر، براساس آمارهای موجود در حال حاضر ۵ میلیون و ۱۲ هزار سالمند دراستانهای مختلف کشور زندگی می کنند که ۷.۳ درصد جمعیت را تشکیل می دهند این درحالی است که ۱۶ هزار و ۸۵۱ نفر از سالمندان بالای صد سال سن دارند. همچنین ۶.۸ درصد جمعیت سالمندان کشور شهرنشین و ۸.۲ درصد جمعیت سالمندان نیز روستانشین هستند.
تعداد سالمندان مرد دو میلیون و ۶۵۰ هزار نفر و تعداد سالمندان زن نیز دو میلیون و ۴۶۰ هزارنفر است بطوریکه مردان سالمند ۵۱.۸ درصد و زنان سالمند نیز ۴۸.۲ درصد جمعیت سالمند کشور را به خود اختصاص داده اند.
جامعه ای به سوی سالمندی
جمعیت شناسان معتقدند تا سال ۱۴۳۰ ، ۳۰ درصد جمعیت کشور را سالمندان تشکیل می دهند به همین دلیل باید برنامه ریزی دقیق و درستی برای رفاه حال افراد بالای ۶۰ سال، امنیت و مشارکت آنها در فعالیتهای اقتصادی انجام شود بطوریکه آنان دوران سالمندی پویایی داشته باشند و بتوانند در اجتماع حضوری فعال داشته باشند.
از سویی دیگر چنانچه سیاستهای فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی متناسب با نرخ رشد سالمندی تغییر نکند طی سالهای آینده به موازات رشد زیاد جمعیت سالمندان کشور، مشکلات بسیاری گریبانگیر ما خواهد شد.
شاید رشد جمعیت سالمندی کشور نشانه موفقیت در حوزه بهداشتی محسوب شود اما از طرف دیگر نگرانیهای زیادی را بوجود می آورد که یکی از آنها نداشتن نظام تامین اجتماعی کارآمد، تغییر ساختار خانواده از گسترده به هسته ای و عدم تناسب سیاستگزاری کلان کشور در حوزه های مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و ... به تناسب رشد جمعیت سالمندی است.
۸۸ درصد مردان سالمند متاهل
از سویی دیگر ۷۱.۲ درصد جمعیت سالمندان کشور متاهل هستند این درحالی است که تعداد مردان متاهل ۳۷ درصد بیشتر از زنان است و براساس آمارها ۸۸ درصد مردان سالمند و ۵۱ درصد زنان سالمند کشور متاهلند.
استانهای گیلان، خراسان جنوبی، خراسان مرکزی، همدان و سمنان دارای بیشترین تعداد سالمند و استانهای سیستان و بلوچستان، هرمزگان، خوزستان، بوشهر و کهگیلویه و بویر احمد نیز دارای کمترین تعداد سالمند هستند.
وجود ۱۲هزار سالمند بی خانمان در کشور
رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: در حال حاضر ۱۰۰ مرکز روزانه با ظرفیت ۵ هزار نفر و همچنین ۱۷۰ مرکز شبانه روزی در کشور فعال است که این مراکز ۱۲ هزار نفر ظرفیت دارند و این امر نشاندهنده این است که این تعداد سالمند خانواده ای ندارند که البته درمقابل جمعیت پنج میلیون نفری سالمندان تعدادشان زیاد نیست.
حسین نحوی نژاد با اشاره به افزایش مراکز نگهداری روزانه سالمندان گفت: افزایش تعداد مراکز روزانه با این هدف انجام می شود که این افراد بتوانند در کنار خانواده های خود زندگی کنند و مجبور نباشند ساعات طولانی را دور از افرادی که دوستشان دارند باشند.
وی تاکید کرد: خانه های سلامت شهرداری نیز که در پارکها دایر است مکانی است که سالمندان می توانند اوقات فراغت خود را دراین مکان سپری کنند و می تواند جایی مانند مراکز روزانه برای این قشر از افراد جامعه باشد.
خدشه دار شدن جایگاه سالمندان در میان خانواده ها
رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان به لزوم احترام به سالمندان در خانواده اشاره کرد و گفت: برای منظور حفظ صیانت از سالمندان قانون جامعی در دست تدوین است که در صورت تصویب در شورای ملی سالمندان اجرای آن آغاز می شود . در این طرح شاخصهای بهداشت و درمان، آموزشی، فرهنگی و ... سالمندان توسط کارشناسان در قانون جامع مد نظر قرار گرفته است.
از سوی دیگر رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران به نبود متخصص طب سالمندی در کشور انتقاد کرد و به خبرنگار مهرگفت: متاسفانه تعداد متخصصین طب سالمندی در کشور به تعداد انگشتان دست هم نمی رسد.
سید حسن موسوی چلک با اشاره به اینکه برای نشاط دوران سالمندی در کشور برنامه ریزی نشده است، گفت: با توجه به اینکه بیماریهای دوره سالمندی پس از ۶۰ سالگی آغاز می شود به همین دلیل تامین هزینه های درمانی نیز مولفه جدی در
زندگی این افراد است که اکثر آنها را با مشکل روبرو کرده است.
وی به تغییر ساختار خانواده ها از گسترده به هسته ای اشاره و تاکید کرد: با تغییر ساختار خانواده ها دیگر پدر و مادرها جایگاه گذشته را ندارند و این موضوع آنها را ناراحت می کند.
نبود نظام قوی تامین اجتماعی ، سوء تغذیه ، عدم آموزهای مناسب برای مراقبت در دوران سالمندی ، تامین هزینه های درمانی و معاض و ... از دیگر مشکلاتی است که این قشر از افراد جامعه با آن مواجه هستند این درحالی است که هر یک از سالمندان در دوران طلایی زندگی خود یعنی دوران جوانی برای جامعه زحمات زیادی کشیده اند وباید امروز برای آنان جبران شود درحالی که اینگونه نیست.
سالمندان از هیچ حمایتی قانونی در بسیاری از اشکال آزار برخوردار نیستند. بسیارند فرزندانی که به بهانه سن بالا و عدم توان تصمیم گیری، حق مالکیت سالمند را برای اموال خود سلب می کنند. حتی در بسیاری موارد سالمند حق تصمیم گیری در مورد مکان سکونت خود و یا نوع درمان و محل درمان خود را ندارد. در این بین نبود قوانین محکم موجب شده تا به راحتی این حقوق از سالمند سلب شود. قوانینی که در تمام دنیا به صراحت از حقوق سالمندان در این حوزه ها دفاع می کند.
نحوی نژاد رئیس دبیرخانه شورای سالمندی در این زمینه معتقد است گریزگاههای قانونی برای آزار سالمندان در کشور ما بسیار است و این به دلیل عدم توجه مردم به اشکال سالمند آزاری است.
وی تاکید می کند: به راحتی افرادی که مرتکب سالمند آزاری می شوند می توانند از گریزگاههای قانونی استفاده و فرار کنند. در دنیا برای جلوگیری از این روند قوانین بسیار محکمی وحود دارد. سالمند حق دارد محل زندگی خود را انتخاب کرده و حتی نوع درمان و پزشکش را مشخص کند، سالمند می تواند برای اموال خود تصمیم بگیرد.
وی ادامه می دهد: برای رفع این خلاهای قانونی منشور سالمندی ایران تهیه شده که در آن به حقوق سالمندان و رفع گریزگاههای قانونی برای متخلفان توجه شده است.
به طور حتم باتوجه به اینکه طی چند سال آینده جمعیت سالمندان کشور چند برابر می شود، باید برای رفاه این افراد مسئولان و برنامه ریزان کشور چاره ای بیندیشند در غیر اینصورت با بحران شدیدی مواجه خواهیم شد.
