به گزراش مشرق، بهرام قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان به سوالاتی در خصوص مسائل منطقه، برجام، اقدامات مقابله جویانه برابر آمریکا، مذاکره نظامی با آمریکا، لغو روادید عراق برای ایام اربعین، پیگیری دیه قربانیان حادثه منا، ارائه لایحه به مجلس برای اعطای تابعیت به فرزندان زنان ایرانی که با خارجیها ازدواج میکنند پاسخ داد.
خرید فرودگاه سوری از سوی ایران شانتاژ خبری صهیونیستهاست
سوال: محافل اسراییلی خبری مبنی بر خرید یک فرودگاه نظامی در سوریه از سوی ایران برای استقرار نیروهای نظامی ایرانی در آن فرودگاه منتشر کردهاند، واکنش شما به عنوان سخنگوی دستگاه دیپلماسی به این خبر چیست؟
قاسمی: تجربه نشان داده که عمدتاً ادعاهایی که رژیم صهیونیستی دارد بیشتر یک شانتاژ خبری و جنگ رسانهای است و با توجه به حضور مقتدرانه ایران در سوریه که با درخواست و تقاضای دولت سوریه اتفاق افتاده و پیروزیهایی که جبهه مقاومت در سوریه کسب کرده است، معادلات پیش بینی شده قبلی و تصورات برخی قدرتهای بزرگ و قدرتهای منطقهای را در مورد آینده سوریه بهم زده و بیان این نوع سخنان ایجاد تشویش در افکار عمومی منطقه و جهان اسلام و از همان جنگهای روانی است که رژیم صهیونیستی داشته و خواهد داشت.
تکذیب ساخت موشک بالستیک در سوریه
سوال: نظر شما درباره سخنان معارضین سوری که گفتهاند ایران، روسیه و کره شمالی در حال ساخت موشکهای بالستیک در یک کارخانه در سوریه هستند، چیست؟
قاسمی: این خبر درست نیست و نیازی هم به این کار نداریم، به هر حال آنچه تا به حال در رابطه با سوریه در بحثهای نظامی اتفاق افتاده نشان میدهد که سوریه نیازی به چنین سرمایه گذاری و پایگاهی ندارد و نیروهای مقاومت با توجه به توانی که دارند نیاز به موشک بالستیک در سوریه نخواهد بود و عقل سلیم این را نمیپذیرد.
آمادگی ایران برای بازسازی موصل
سوال: برخی رسانههای غربی از جمله نیویورک تایمز اخباری مبنی بر کمک ایران به آزادسازی موصل منتشر کردهاند، آیا این خبر صحت دارد؟
قاسمی: بعد از سقوط صدام نوع رابطه ما با عراق تغییر و به سوی همکاریهای گستردهای سوق یافت که چه بین دولتها و چه بین ملتها صورت گرفته و با توجه به درخواست خود دولت عراق همکاریهای وسیعی را در حوزههای مختلف داریم که از آن جمله کمک به دولت عراق در مبارزه با تروریسم بود، زیرا عراق به مبدائی برای تولید تروریسم در منطقه تبدیل شده بود لذا ما همکاریهای مستشاری با آنها داشتیم و تا حد زیادی هم مفید بود.
اما آنچه در موصل اتفاق افتاد توسط نیروهای مسلح عراقی، نیروهای مردمی، همکاری قبایل و عشایر و نقش مرجعیت و اقدامات و سیاستهای خود دولت مرکزی رقم خورد و ما باید به آنها تبریک بگوییم.
این تلاش و مبارزه برای ریشه کنی تروریسم در عراق شکست سنگینی به تروریستها تحمیل کرد و با توجه به وضعیتی که امروز موصل دارد و تخریبی که در آن انجام گرفته فکر میکنم در چارچوب همکاریهای جمعی و در سطح منطقه و جهانی باید برای بازسازی موصل اقدام شود.
مسئله بازسازی موصل برمیگردد به نگاه دولت مرکزی عراق که چگونه میخواهد در مورد بازسازی تصمیم بگیرد و برخوردی که جامعه جهانی نسبت به این موضوع خواهد داشت بخصوص با توجه به اقدام مثبتی که فقط به سرزمین و حاکمیت عراق مربوط نیست و عراق به نوعی به صلح و ثبات در منطقه کمک کرده است.
ما این آمادگی را داریم در چارچوب همکاریهای قبلی و کمکهایی که داشتیم در صورتی که دولت عراق برنامه ریزیهای لازم را انجام دهد و تا آنجایی که میتوانیم با توجه به تواناییهایی که ایران دارد در حوزه صدور خدمات مهندسی و فنی و همچنین نزدیکی منطقه با ایران و ظرفیتهای ساخت و ساز موجود در ایران حتی ما میتوانیم به منشا و مبدایی تبدیل شویم که کمکهای جهانی را برای این منظور جذب کنیم و ابزار و وسایل مورد نیاز برای بازسازی در موصل را با قیمتی کمتر در ایران تهیه و در یک کار مشترک جمعی به بازسازی موصل کمک کنیم.
مذاکرات برای لغو روادید با عراق
سوال: آیا در میان روابط خوبی که با عراق داریم و مذاکراتی که با مقامات آنها صورت می دهیم در خصوص لغو روادید حداقل برای مدت سفر زایران اربعین حسینی صحبتهایی شده است؟
قاسمی: این نوع مباحث، مباحث دوطرفه است و باید طرفین آمادگی برای این موضوع داشته باشند و بسترهای لازم در این مورد آماده شود. با دولت عراق این مذاکرات وجود داشته ولی ما به مرحله لغو روادید نرسیدهایم و سعی مان این است که در مواردی مثل اربعین و چنین ایامی با همکاری بیشتر بین ایران و عراق بتوانیم تسهیلاتی را برای شهروندان خودمان فراهم کنیم.
این علاقهمندی با توجه به میزان رفت و آمد و وجود اماکن متبرکه در عراق وجود دارد و امیدواریم این پروسه به عمل برسد.
لغو روادید بین ایران و ارمنستان/مذاکره برای لغو روادید نهایی با آذربایجان
سوال: در مورد لغو روادید بین ایران، ارمنستان و آذربایجان آخرین اقداماتی که صورت گرفته چیست؟
قاسمی: بین ایران و ارمنستان چند ماهی است که لغو روادید اتفاق افتاده و با روسیه هم مذاکرات در این مورد ادامه دارد و لغو روادید نهایی در دستور کار است و با توجه به پیچیدگیهایی که لغو روادید دارد این مسئله پیچیده است، اما مسئله ویزایی و تسهیلات در این مورد بین دو کشور تفاهم شده است که شبیه این تسهیلات را اخیراً با آذربایجان داشتهایم و باز مذاکرات برای لغو روادید نهایی با آذربایجان هم ادامه دارد که امیدواریم به نتیجه برسد.
با هر تصمیم آمریکا علیه ایران اقدام متقابل انجام میدهیم
سوال: هفته گذشته دو سال از امضای برجام گذشت و با توجه به اینکه وارد سومین سال امضای این معاهده شدهایم و با توجه به اظهارات اخیر وزیر امور خارجه کشورمان مبنی بر نقض روح و جسم برجام از سوی دولت آمریکا در اقدام مقابله جویانهای که ایران با آمریکا در این رابطه خواهد داشت آیا با اشاره به بیانات مقام معظم رهبری که ما با ملت آمریکا مشکل نداریم و با استکبار مخالفیم، منافع ملت آمریکا در نظر گرفته خواهد شد؟
قاسمی: در دنیای سیاست هر رفتاری یک پاسخی دارد و همان گونه که آنها تصمیم میگیرند به همان شکل ما هم اقدام متقابل خودمان را در همان حوزه خواهیم داشت. قطعاً مدنظر ما هدف قرار دادن مردم آمریکا نیست و برای مردم آمریکا حتماً احترام قائل هستیم به عنوان یک ملت، اما تفاوت بسیاری بین ملت این کشور و حاکمیت آن وجود دارد و آنگونه که آنها رفتار کنند نهایتاً ما هم باید به آنها پاسخ بدهیم.
طرح مساله مذاکره با پنتاگون قابل بررسی است
سوال: مجلس نمایندگان آمریکا اخیراً طرحی را برای ایجاد کانال ارتباطی و گفتوگو بین پنتاگون و ایران بر سر مسائل نظامی دو کشور در خلیج فارس مطرح کرده است، واکنش ایران نسبت به این مسئله چیست؟
قاسمی: ما در مقابل هر تعرضی به منافع و حاکمیت ملی خویش در زمان خودش با توجه به ظرفیتهای زیادی که در ایران است، اقدامات لازم را انجام خواهیم داد و چه قدرتهای بزرگ و چه دیگران نسبت به این ظرفیتها آگاه هستند و بعید میدانم که در یک موضع خردگرایانه بخواهند تصمیماتی بگیرند که نتیجهاش علیه آنها و به ضرر آنها باشد.
قطعاً مواضع ما نسبت به مسائل موشکی و دفاعی ما کاملاً روشن است و ما به هیچکس اجازه نخواهیم داد در این حوزه دخالت و یا توصیهای داشته باشد. جنگ تحمیلی ۸ ساله و رنجهای آن به مردم ایران آموخت که باید برای خود و بر اساس توانمندیهای موجود سیستم دفاعی را چنان تقویت کنیم که هیچ کشوری به خودش اجازه ندهد که بخواهد حتی فکر تجاوز و یا تعرض به ایران را داشته باشد.
در مجلس سنای آمریکا از این صحبتها زیاد میشود و طرحها و لوایحی تاکنون مطرح شده و خود آنها میدانند که اینها با منطق و واقعیت تطبیق ندارد و باید پرونده این مسائل را بعد از مدتی مختومه اعلام کنند. وضعیت جهان امروز و منطقه هم وضعیت گذشته نیست که آنها بخواهند برای دیگران فکر کنند، تصمیم بگیرند و توصیه کنند و آمریکا هم آمریکای گذشته نیست.
آمریکای امروز اگر از حداقل توانمندیهای لازم برخوردار باشد باید به فکر بسیاری از حوزههایی باشد که در این کشور تخریب شده و چه در حوزه سیاست خارجی در جهان و ارتباط با کشورهای اروپایی و چه در مورد مسائل داخلی که مشکلات زیادی وجود دارد و چالشهای آنها زیاد است و من چنین توانایی را در حاکمیت امروزی آمریکا نمیبینم البته بحث حاکمیت با بحث مردم آمریکا را همواره ما از هم جدا کردهایم و متمایز میدانیم.
الزاماً تصمیماتی که آمریکاییها میگیرند از سوی طرف مقابل نباید اجرا شود و البته این نکته قابل بررسی است که با چه هدفی و با چه مکانیسمی این مسائل را مطرح میکنند البته یک کانال رسمی بین ایران و آمریکا برای گفتوگو بر سر مسائل مختلف وجود دارد و آن هم سفارت سوییس به عنوان حافظ منافع دو کشور است و ما دائماً با سفیر سوییس در ارتباط هستیم و وی را به وزارت خارجه فرا میخوانیم و یادداشت یا اعتراض به آمریکا را به او ارائه میدهیم و همیشه بعد از انقلاب هرگاه ما نکتهای یا پیامی داشتیم از طریق سفارت سوییس به عنوان حافظ منافع، به آمریکا منتقل کردهایم.
برای تابعیت به فرزندان زنان ایرانی که با خارجیها ازدواج میکنند نیازمند یک کار جدی هستیم
سوال: مرگ مریم میرزاخانی بار دیگر مسئله لزوم تابعیت به جوانان ایرانی که با مردان خارجی ازدواج میکنند را مطرح کرد و نمایندگانی هم از وزارت امور خارجه خواستهاند که به فرزند خانم میرزاخانی تابعیت ایرانی اعطا کند. آیا وزارت خارجه تلاشی در این خصوص خواهد کرد که تابعیت به این فرزندان ارائه شود و یا خاصه برای فرزند خانم میرزاخانی؟
قاسمی: این مسئلهای است که باید در مورد آن اقدام کرد و البته قوانین ما مشخص است و چنین اقدامی تا به حال امکان پذیر نبوده، مگر اینکه نمایندگان مجلس پیگیر اصلاح این قانون باشند. به هر حال در حوزه مسائل کنسولی ما با قوانینی روبرو هستیم که از گذشته تصویب شده و لازم الاجراست. در گذشته هم ما برخی تسهیلات را توانستهایم با تبصرهها و یا گرفتن مجوز از مجلس برای ایرانیان فراهم کنیم اما نهایتاً این نوع مسائل نیاز به یک کار جدیتر و فراگیر دارد که باید در سطوح و لایههای مختلف کشور و دستگاهها بررسی شود.
برای مشکل تابعیت فرزندان زنان ایرانی باید راهکار اساسی پیدا کرد
سوال: آیا فکر میکنید برای اصلاح این قانون دولت باید لایحه بدهد یا نمایندگان با طرحشان میتوانند به اصلاح این قانون بپردازند؟
قاسمی: نهایتاً اگر مستلزم لایحهای برای این موضوع باشد دولت وزارت امور خارجه را متولی این امر خواهد کرد و این یک موضوعی است که مبتلابه جامعه ما و جامعه ایرانیان خارج از کشور است و مباحث زیادی پیرامون آن مطرح بوده که رفته رفته پررنگتر شده و چون نیاز به تصویب پارلمان دارد باید برای آن راهکار اساسی پیدا کرد.
البته مباحث کارشناسی در مورد آن مطرح شده و در حال پیگیری است اما به هر حال قانونی که در حال اجراست قانون تصویب شده است.
پیگیر دیه قربانیان حادثه منا هستیم
سوال:دادستان کل کشور اخیراً مشکلات به وجود آمده در روابط دیپلماتیک بین ایران و عربستان را مانعی برای پیگیری حقوقی قربانیان حادثه منا عنوان کرد، نظر شما در این مورد چیست؟
قاسمی: بعد از فاجعه منا کمیته جدیدی در کشور ایجاد شد و بخشهای مختلف وزارت خارجه و سایر ارگانها در آن عضو بودند که بعد از آن با قطع رابطه با عربستان مواجه شدیم و کانالهای ارتباطی ما با این دولت قطع شد و ادامه پیگیریها و کار کردن بر روی این موضوع تا حدی ناممکن شد. تلاشهای زیادی از طریق سیستم قضایی و وکلای خارجی هم صورت گرفت و مذاکرات زیادی هم با وکلای مستقل انجام شد، اما کار آنگونه که باید جلو نرفت و دلیل عمده آن نبود روابط سیاسی و کانالهای سیاسی بین دو کشور بود تا اینکه به مذاکرات سازمان حج و زیارت با طرفهای ذیربط در عربستان رسیدیم که نهایتاً تفاهماتی حاصل شد و تا حدود زیادی در توافقاتی که داشتند برای اجرای حج امسال موفق شدند و مسائل را بر روی کاغذ آوردند و بخشهایی را اجرا کردند و بخشهایی مانند دیه در دستور کارشان است.