به گزارش مشرق، «گریگوری میخائیلوف» کارشناس سیاسی آسیای مرکزی در مطلبی به بررسی همکاریهای قزاقستان و روسیه و مسئله انتقال قدرت در این کشور پرداخت.
در این مطلب آمده است: قزاقستان بهترین نمونه برای گفتوگوی سیاست خارجی است و بیست و پنجمین سالگرد برقراری روابط دیپلماتیک میان «مسکو» و «آستانه» بیانگر این مهم میباشد.
آستانه برای روسیه یکی از نزدیک ترین متحدان استراتژیک بوده و مسکو دارای طولانیترین مرز مشترک با این کشور است.
۲ کشور دارای اهداف و درک مشترکی میباشند، بنابراین کرملین به طور طبیعی به اتفاقات داخلی قزاقستان توجه میکند و علی رغم اصطکاکهای کوچک، همکاریهای مسکو و بیشکک نمونه مؤثرترین و فعالترین تعاملات روسیه با کشورهای همسود میباشد.
عدم ظهور مشکلات از جمله درگیریهای مسلحانه، حمله گروههای تروریستی و توسعه جریانهای افراطی در قزاقستان برای مسکو بسیار مهم است زیرا این مسئله به امنیت روسیه مرتبط است.
البته مسئله تعاملات اقتصادی که شامل تجارت مشترک در چارچوب اتحادیه اقتصادی اوراسیا میباشد ابتکاراتی را برای همکاری با چین و طرحهای ترانزیتی در بر میگیرد.
تعاملات نظامی یک نقطه جداگانه در همکاریهای ۲ کشور میباشد که سیستم دفاع هوایی، رزمایشهای نظامی مشترک به منظور مقابله با تهدیدات مشترک و همکاری در زمینه مبارزه با تروریسم از آن جمله میباشند.
توسعه صنعت فضایی روسیه همچنان از زمان شوروی سابق به طور عمده از طریق پایگاه هوایی «بایکانور» قزاقستان تأمین میشود.
چندی پیش نیز رئیس جمهور روسیه در پیامی به همتای قزاق خود بیست و پنجمین سالگرد برقراری روابط دیپلماتیک میان ۲ کشور را تبریک گفته و به توسعه پویای گفتوگوهای دوجانبه سیاسی و سطح بالا مشارکت استراتژیک با آستانه اشاره کرد.
به گفته رئیس جمهور روسیه سنتهای خوب، دوستی و احترام متقابل که مردم ۲ کشور روسیه و قزاقستان را پیوند میدهد اساس روابط میباشد.
قزاقستان از متحدان نزدیک روسیه میباشد، این کشور به دلیل داشتن جمعیت مسلمان وسیله گفتوگو کرملین با جهان اسلام است.
علاوه بر این آستانه در برخی موارد عملکردهای دیپلماتیک بسیار جالبی را انجام میدهد که برپایی مذاکرات صلح سوریه در آستانه از جمله آن میباشد و در آینده اهمیت تعاملات با قزاقستان برای روسیه بیشتر خواهد شد.
نظربایف و انتقال قدرت
چندی پیش «ولادیمیر پوتین» در سخنانی به تعاملات پربار روسیه با قزاقستان در زمینههای تجاری، اقتصادی، علمی، فرهنگی و بشردوستانه اشاره کرده و بر اهمیت هماهنگی ۲ کشور در چارچوب اتحادیه اقتصادی اوراسیا برای تقویت ثبات و امنیت منطقه تأکید کرد.
طی ۲۵ سال اخیر بعد از فروپاشی شوروی «نورسلطان نظربایف» ریاست جمهوری در قزاقستان را بر عهده دارد.
وی پیوسته از سیاستهای روسیه حمایت و مسکو را در اولویت تعاملات خود قرار داده است.
در سال ۲۰۰۷ میلادی به قانون اساسی قزاقستان اصلاحاتی وارد شد که طبق آن نظربایف حق رهبری مادام العمر را به دست آورد.
در حال حاضر وی ۷۷ سال داشته و سالهای اخیر صحبتها در مورد جانشین وی با قاطعیت بیشتری بیان میشوند.
بدون تردید در روسیه در مورد انتقال قدرت در قزاقستان اضطرابهای خاصی وجود دارد زیرا آستانه از چنین تجربه برخوردار نیست.
از طرف دیگر نظربایف بارها قابلیتها و خرد خود را به نمایش گذاشته که به نظر میرسد مکانیزم برای انتقال صلح آمیز قدرت در این کشور مدتها است که آماده شده و به احتمال زیاد چیزی شبیه به سناریوی ازبکستان که با مرگ «اسلام کریم اف» راه اندازی شد در قزاقستان نیز صورت میگیرد.
صحبتها در مورد ترک کرسی ریاست جمهوری توسط نظربایف در چند سال اخیر با شدت بیشتری بیان میشوند اما همان گونه که میبینید هیچ یک از پیشبینیها در این زمینه عملی نشده است.
بیشترین نگرانی در مورد این موضوع در میان نخبگان قزاقی مشاهده میشود و سناریوی نزدیک به ازبکستان بهترین فرصت برای تداوم قدرت و جلوگیری از ایجاد شوک در این کشور است.
البته طبق سنن شرقی برای جلوگیری از مشکلات سیاسی داخلی نام جانشین وی تا آخرین لحظه فاش نخواهد شد.
اما با تغییر نظربایف بعید است که مسیر سیاست خارجی آستانه به طور جدی تغییر کند و بردار روسیه گرایانه برای آستانه نه تنها به خاطر مسائل اقتصادی بلکه به دلایل امنیتی مفیدتر است.