دبیر ستاد هدفمند کردن یارانه ها اشکال در مدیریت انرژی ، قاچاق گسترده، الگوی نامناسب تولید، بهره وری پایین و نرخ رشد بطئی واردات را از دیگر اشکالات توزیع یارانه ها پیش از اجرای قانون اعلام کرد.
وی با اشاره به نقصهایی که خارج از دولت نسبت به اجرای قانون هدفمندی یارانه ها مطرح می شد، گفت: مطالعات نشان می داد که در افق 1404 مصرف و انرژی با یکدیگر برابر می شدند، این در حالی است که بیشترین یارانه پیش از اجرای طرح به انرژی فسیلی اختصاص می یافت که از نامطلوب ترین پرداختهای یارانه ها بود.
فرزین به آغاز اجرای سهمیه بندی بنزین از سال 86 اشاره و تصریح کرد:ا گر روند مصرف انرژی مطابق با سال 85 ادامه می یافت در حال حاضر میزان مصرف بنزین به حدود 119 میلیون لیتر در روز افزایش یافته بود، این در حالی است که تعداد خودروها در سال 86 معادل 7.5 میلیون خودرو بود که در سال 90 به 12.5 میلیون خودرو افزایش یافته است، در عین حال تعداد موتورسیکلتها به 8 میلیون رسیده است؛ بنابراین با این روند میزان مصرف بیشتر می شد.
وی ادامه داد: اگر روند مذکور ادامه می یافت هم اکنون بزرگترین وارد کننده بنزین بودیم و 65 میلیون لیتر با این روند بنزین وارد کشور می شد اما در سال 87 نرخ رشد مصرف بنزین کاهنده شد.
80 سناریوی قیمتی داشتیم
فرزین با اشاره به اینکه در زمان اجرای طرح بیش از 80 سناریوی اصلاح قیمت بررسی قرار گرفت، تصریح کرد: با استفاده از روشی که هم اکنون در حال اجراست، قیمتهای نسبی تغییر خاصی نکرده است،در عین حال میزان صرفه جویی ها در بنزین 6 درصد، نفت و گاز 10 درصد و نفت کوره 36 درصد بوده است؛ یعنی در فرآورده های مذکور با این میزان کاهش مصرف مواجه بوده ایم.
وی با بیان اینکه تراز گاز قبل از اجرای قانون هدفمندی یارانه منفی بود و میزان نیاز بیش از تولید بود، تصریح کرد: در حال حاضر مصرف گاز خانگی کاهش ولی مصرف گاز بخش تولید افزایش یافته است، در عین حال بخشهای تولیدی که نفت کوره مصرف می کردند، به گاز وصل شدند.
معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی اضافه کرد: در عین حال در بخش گاز با افزایش 1.3 تا 1.4 میلیون مشترک خانگی و تجاری مواجه بوده ایم اما مصرف گاز با 38 صدم درصد کاهش یافته است.
کاهش 26 درصدی مصرف گندم
وی از کاهش مصرف 26 درصدی گندم و 60 درصدی در استانهای مرزی خبر داد و گفت: متوسط سبد انرژی در حال حاضر بین 32 تا 34 دلار است، این در حالی است که این میزان باید به 100 دلار می رسید.
دفاع از پرداخت یارانه نقدی یکسان میان ایرانیان
دبیر ستاد هدفمندی یارانه ها در مورد آثار توزیع مساوی یارانه نقدی گفت: در این خصوص تلاش داشتیم که دهکهای بالا در دریافت یارانه نقدی حذف شوند، بنابراین به سراغ خوداظهاری آمدیم که بر اساس آن، 10 میلیون نفر حذف شدند که در مرحله بعدی تعداد آنها افزایش یافت. پرداخت مساوی یارانه ها در مجموع مثبت ارزیابی می شود.
80 درصد جامعه وضعیت رفاهیشان بهتر شد
فرزین ادامه داد: از نظر رفاهی مطالعات نشان می دهد که 80 درصد جامعه وضعیتشان ناشی از اجرای قانون بهبود یافته است و بهبود سهم 40 درصد دهکهای پایین و میانی را نیز به همراه داشته است.
یارانه نقدی در گامهای بعدی هدفمندی ادامه مییابد
وی با تاکید بر اینکه اصلاح قیمت انرژی با حمایتهای مستمر باید صورت گیرد، گفت: پرداخت یارانه به صورت نقدی از روشهای ارجح حمایتی بود. در گام های بعدی نیز اگر اجرای هدفمندی یارانه ها ادامه داشته باشد باید روش نقدی را ادامه دهیم، در غیر این صورت بهبودی در روش جینی نمی توانیم مشاهده نماییم.
بورس پس از هدفمندی
فرزین در مورد آثار اجرای طرح بر تولید و انتقاداتی که نسبت به این موضوع صورت می گیرد، گفت: عده ای معتقدند که اجرای قانون شرایط تولید را سخت کرد، بر این اساس ما سبدی از 211 شرکت بورسی انتخاب و مورد بررسی قرار دادیم.
وی گفت: گزارش عملکرد و صورتهای مالی 6 ماهه ابتدای سال جاری و بعد از اجرای هدفمندی نشان می دهد که این واحدها 15 درصد ارزش تولید داخل دارا هستند، در عین حال میزان فروش آنها با رشد 27 درصدی و سودشان با رشد 11 درصدی مواجه بوده است، در مجموع شرایط بازار برای آنها بهتر شده است. این بررسی ها نشان می دهد 15 درصد ارزش تولید ناخالص داخلی کشور مربوط به این شرکت هاست .
فرزین گفت: در زمانی که قانون هدفمندی آغاز شد شاخص بورس 18 هزار واحد بود که در حال حاضر با رشد 30 درصدی به 24 هزار واحد رسیده است. البته همزمان با اجرای قانون انرژی در دنیا گران شده است.
میگفتند تورم 50 تا 500 درصد میشود
وی گفت: بیش از اجرای قانون، در خارج از دولت از تورم 50 تا 500 در صدی برآورد می شد اما در دولت معتقد بودیم که مدلهای ما این پیش بینی ها را ندارد و مدلهای ما تورم بین 10 تا 25 درصد را نشان می داد.
وی ادامه داد : درزمان آغاز اجرای این طرح، تورم نقطه به نقطه 10 درصد بود و تا اواسط خرداد این روند افزایشی بود و پس از آن تورم نقطه به نقطه دچار نوسانات فصلی شد و شوک هایی مثل وضعیت بازار ارز در آن تاثیرگذار است، به عبارت دیگر در اواسط خرداد ماه تورم ناشی از اجرای طرح خود را خالی کرد.
رئیس ستاد هدفمندی یارانه ها تصریح کرد: تورم آبان که آخرین تورم اعلام شده، معادل 19.8 درصد است که اگر شوک جدیدی به اقتصاد وارد نشود در پایان سال پیش بینی می شود که به 21.6 درصد برسد.
وی گفت: شوک دیگری که به اقتصاد کشور و تجارت خارجی وارد شد، افزایش قیمت واردات بود که با افزایش 36 درصدی همراه شد که آثار تورمی در اقتصاد کشور دارد.
فرزین گفت: با اجرای قانون هدفمند کردن یارانه ها با رشد صادرات مواجه بودیم به طوری که حجم صادرات غیر نفتی 10 درصد و ارزش آن 17.2 درصد رشد کرده و صادرات تحت تاثیر طرح کاهش نیافته است اما واردات تحت تاثیر تحریمها بوده اما با این حال با افزایش هزینه و قیمت مواجه نبودیم و اما روی تورم تاثیر گذار است و ارزش واردات ایران نیز 2.6 درصد رشد کرده است.