به گزارش مشرق، تغییر نظام در کشور جمهوری ترکیه یکی از دلایل اصلی اهمیت این انتخابات است. می توان ادعا کرد که بعد از برگزاری این انتخابات تاریخ معاصر ترکیه به بعد و قبل از این انتخابات تقسیم می شود.
در انتخابات ریاست جمهوری ۶ کاندیدا حضور دارند که دومین دوره انتخاب رییس جمهور با رای مستقیم مردم می باشد. با توجه به شرایط موجود و پایگاه رأی شان عبارتند از :
۱ ـ رجب طیب اردوغان: رییس جمهور فعلی ترکیه در نظام پارلمانی است. یازده سال نخست وزیر بوده و از سال ۲۰۱۴ با رای مستقیم مردم به ریاست جمهوری رسیده است. برخلاف روسای جمهور گذشته و قانون اساسی پدر ملت نبوده و بیشتر حزبی عمل کرده است تا فراجناحی.
با پیروزی در این انتخابات اقتدارش تشدید می شود و اعمالش با پشتوانه حقوقی پیش می رود. با روی کارآمدن حزب عدالت و توسعه دوره های بی ثباتی و دولت های ضعیف پایان یافت و از نظر اردوغان یک رییس جمهور مقتدر می تواند در تصمیم گیری های کلان بر افزایش قدرت ترکیه یاری رساند.
ببینید:
عکس/ ترکیه در انتظار انتخابات
بدنه اجتماعی رای به اردوغان به چند دلیل به وی رای می دهند: شخصیت کاریزماتیک، ادامه ثبات و برنامه های توسعه ای تا سال ۲۰۲۳، احساس دین به کارهای بزرگی که انجام داده است. البته اردوغان از ترفند برانگیختن احساسات ملی، هویت مذهبی و آمریکاستیزی و فلسطین مداری به خوبی بهره می برد.
۲ ـ تمل کارا ملا اوغلو: رهبر حزب سعادت و بازمانده مرحوم اربکان است. با توجه به شرایط موجود و مخالف با یکه تازی اردوغان به جمع مخالفان پیوستند که این حرکت را شاید بتوان در حد یک پویایی قلمداد کرد اما پایگاه رایشان زیر ۵ درصد است.
۳ ـ دوغو پرینچک: رهبر حزب کارگر سابق و حزب جدید وطن است. از طرفداران سر سخت نزدیکی ترکیه به روسیه است. آنها حتی معتقدند که باید ترکیه از ناتو خارج شود. بعد از انهدام سوخو روسی توسط ترکیه، این حزب در بازسازی دوباره روابط اردوغان و پوتین نقش بسزایی داشت.
در شرایط فعلی که اردوغان به آمریکا نزدیک شده است، پرینچک جزو منتقدین سیاست های اردوغان است. بعد از کودتای نافرجام ۱۵ ژوئیه ۲۰۱۶ که اردوغان غرب را پشتیبان اصلی می دانست به گزارش نیویورک تایمز، این حزب برای پاکسازی نیروهای حفاظتی و امنیتی به اردوغان کمک شایانی داشت. پرینچک در این انتخابات زیر ۵ درصد رای آوری دارد.
۴ ـ صلاح الدین دمیرتاش: رهبر حزب کردی دموکراتیک خلق است که در انتخابات پارلمانی ۲۰۱۵ شگفتی خلق کرد و توانست برای نخستین بار فراکسیون مستقل در پارلمان تشکیل دهد.
از آن تاریخ دشمن شماره یک اردوغان محسوب می شود و با تصویب قانون برداشته شدن مصونیت نماینده پارلمان در زندان است اما با توجه به اینکه اتهام ثابت نشده و حکمی صادر نشده است اجازه شرکت در انتخابات را به دست آورده است. دمیرتاش حقوقدان و سخنوری تواناست که در نظر دارد پایگاه رای کردها را از اردوغان برباید.
۵ ـ مرال آکشنر: عضو برجسته جدا شده از حزب حرکت ملی است. به تازگی حزبی جدیدی به نام حزب خوب تشکیل داده است و با کمک رهبر حزب جمهوری خلق( قلیچدار اوغلو) صاحب فراکسیون در پارلمان هم شده است.
خانم آکشنر توانسته آرای ملی گرا را به سمت خودش جذب کند و حزب حرکت ملی را بیش از پیش تضعیف کند. در تمامی نظرسنجی ها پیش بینی شده است زیر ۲۰ درصد آرا را کسب می کند.
۶ ـ محرم اینجه: برگزیده حزب جمهوری خلق بزرگترین حزب مخالف عدالت و توسعه است. دارای شخصیتی مقتدر و قدرت سخنوری است.
بزرگترین رقیب فعلی اردوغان است و امکان رفتن به دور دوم برای وی متصور است. دو تاکتیک را در کمپین ها پیش برده است: چهره فراقومی و جذب آرای کردها و رسوایی اردوغان( دیدار اردوغان با گولن، رفع اتهام قتل از پسر ارشد اردوغان و ...)
پیش بینی می شود بالای بیست درصد رای به وی داده شود.
چالش ها و برگ برنده های اردوغان
اردوغان از نظر شخصیتی دارای چهره ای محکم و کاریزماتیک است که توان رهبری کشور بزرگی به نام جمهوری ترکیه را دارد. توانسته ترکیه را از یک کشور ورشکسته به یک کشور صادرات محور با صنعت توریسم مطلوب تبدیل نماید. احساسات برتری جویانه دوران باشکوه عثمانی را زنده کند و با سیاست خارجی قابل انعطاف با وجود شکست، جبران مافات کند.
در عین حال اردوغان بعد از شکست پارلمانی ۲۰۱۵ چهره یک دیکتاتور را به نمایش گذاشت و بعد از کودتای نافرجام فرصت یافت که مخالفان سیاسی و مدنی را با اهرم وضعیت فوق العاده سرکوب نماید
مخالفان رفراندوم تغییر نظام ۲۰۱۷ به رهبری قلیچدار اوغلو توانستند رای آری به نفع اردوغان را شکننده کنند. این تجربه این بار با معرفی کاندیدای متعدد تکرار شده است با دو تفاوت اساسی که امکان پیروزی اردوغان محتمل است:
۱ ـ شخصیت و کاریزمای اردوغان و نیاز ترکیه به ثبات:
برای مردم ترکیه اردوغان همچنان محبوب است و ترکیه بدون اردوغان برای بسیاری از مردم ترکیه، آینده مبهم و بی ثبات را هشدار می دهد.
۲ ـ مهندسی انتخابات:
برخی مخالفان اردوغان معتقد هستند که مجری برگزاری انتخابات حزب وابسته به اردوغان است که می تواند با دو تغییر در قانون انتخابات اعمال نفوذ کند:
ـ افزایش صندوق های سیار
ـ پذیرش برگه های رای بدون مهر.