برخی گزارشها حاکی از آن است[1] که ضارب قبل از تیراندازی، شعار «الله اکبر» داده و بعد از تیراندازی نیز به ترکی گفته است: ما در حلب کشته میشویم، شما اینجا کشته میشوید[2]... حلب را فراموش نکنید. سوریه را فراموش نکنید. تا وقتی شهرهای ما امن نباشند، شما طعم امنیت را نخواهید چشید. تنها مرگ میتواند من را از اینجا ببرد. هر کس در این رنجش دخالت دارد، هزینه پرداخت خواهد کرد[3].» وی همچنین شعری را به زبان عربی خوانده که مسلمانان صدر اسلام در جنگ خندق زمزمه میکردند: «نحن الذین بایعوا محمداً علی الجهادِ ما حیینا ابداً»: «ما آنانیم که با محمد بیعت کردیم تا وقتی زندهایم جهاد کنیم.» گزارشهای بیشتر در اینباره در حال مخابره است.
آندری کارلوف که بود
کارلوف 4 فوریه سال 1954 (15 بهمن 1332) در مسکو متولد شد و سال 1976 توانست مدرک خود را از مؤسسه ملی روابط بینالملل این شهر دریافت کند. وی از همان سال فعالیتهای دیپلماتیک خود را در اتحاد جماهیر شوروی آغاز نمود و در کنار این فعالیتها در سال 1992 از آکادمی دیپلماسی وزارت خارجه روسیه فارغالتحصیل شد.
کارلوف سِمتهای مختلفی را در دستگاه وزارت خارجه شوروی سابق و سپس روسیه به عهده داشت. وی طی سالهای 1979 تا 1984 و همچنین 1986 تا 1991 سفیر شوروی در جمهوری دموکراتیک خلق کره یا همان کره شمالی بود[4]. کارلوف سپس بین سال 1992 تا 1997 به عنوان سفیر به جمهوری کره یا همان کره جنوبی اعزام شد.
این سیاستمدار باسابقه که به زبان کرهای تسلط کامل پیدا کرده بود و به انگلیسی نیز صحبت میکرد، بین سالهای 2001 تا 2006 بار دیگر سفیر روسیه در کره شمالی شد. وی بین سالهای 2007 تا 2009 به عنوان معاون مدیر دپارتمان کنسولی وزارت خارجه روسیه در آنکارا مشغول به کار بود و ژانویه سال 2009 به مدیریت این دپارتمان منصوب شد و تا سال 2013 در همین سمت مشغول بود.
آندری کارلوف از ماه جولای سال 2013 مسئولیت سفارت روسیه در ترکیه را به عهده گرفت و روز دوشنبه در سن 62 سالگی ترور شد. وی متأهل و دارای یک فرزند پسر بود. مقامات بینالمللی از سخنگوی وزارت خارجه روسیه گرفته تا سخنگوی وزارت خارجه آمریکا و همینطور «بهرام قاسمی» سخنگوی وزارت خارجه ایران و دولت سوریه، ترور کارلوف را محکوم کرده و بعضاً آن را اقدامی تروریستی در جهت تخریب روابط مسکو-آنکارا و همینطور واکنش افراطگرایان به تحولات اخیر در سوریه از جمله آزادی شهر حلب دانستند.
چرا کارلوف ترور شد
قطعاً هنوز برای اظهارنظر در اینباره زود است، اما شواهدی وجود دارد که ممکن است دلیل اقدام تروریستی علیه سفیر روسیه در ترکیه را توضیح بدهد. از آنجایی که گفته میشود ضارب درباره آزادی شهر حلب شعارهایی را سر داده، به نظر میرسد انگیزه آنی وی واکنش به آزادی این شهر از دست تروریستها بوده باشد. با این حال، زمانبندی این اتفاق هم حائز اهمیت است. قرار بود فردای این حادثه، یعنی روز سهشنبه، «مولود چاووشاغلو» وزیر خارجه ترکیه به مسکو سفر و با همتایان روس و ایرانی خود درباره سوریه گفتوگو کند. البته گفته میشود این نشست همچنان قرار است برگزار شود[5].
البته مهمتر از همه اینها، نقشی است که کارلوف درباره سوریه و همینطور روابط مسکو-آنکارا ایفا کرده است. سفیر روسیه در گفتوگوها میان روسیه و ترکیه که منجر به تخلیه شهر حلب از تروریستها شد، نقش داشت و همینطور کانال اصلیای بود که بهبود آهسته روابط میان ترکیه و روسیه بعد از ماهها، از طریق آن حاصل شده بود. گفته میشود توافق بر سر تخلیه حلب، با تلاشهای روسیه بود که از شکست نجات پیدا کرد.
در کنار این موارد، تظاهراتهای اخیر در آنکارا و به خصوص مقابل سفارتهای روسیه و ایران، علیه حملات هوایی روسیه به مواضع تروریستها در شهر حلب سوریه نشان میداد که وضعیت در ترکیه کاملاً متشنج شده است. برخی گزارشها نشان میداد اسلامگراها در این تظاهراتها نقش پررنگی داشتهاند. یکی از جنبههای غافلگیرکننده ترور آندری کارلوف هم این بود که ظاهراً آلتینتاش با نشان دادن کارت شناسایی عضویت خود در پلیس وارد نمایشگاه شده و تحت پوشش نیروی حفاظت در مراسم شرکت کرده بود. وی طی مراسم، پشت سر کارلوف ایستاده بود.
[4] Curriculum Vitae of H.E. Andrey Karlov Ambassador of the Russian Federation to the Republic of Turkey Link