سرویس سیاست مشرق - پیش بینی عجیب برخی اتفاقاتی که در وزارت خارجه رخ میدهد در رسانههای خارجی ازجمله موارد قابل تامل دولت یازدهم است. جالب اینجاست که این پیشبینیها در موارد راهبردیای رخ میدهد که برای افکارعمومی و منتقدین سئوالاتی ایجاد میکند.
یکی از این پیش بینیهای خاص که در رسانههای خارجی رخ داد و سپس در رسانههای داخلی حامی دولت و روزنامههای زنجیرهای انعکاس یافت موضوع « دیپلماسی اتفاقی» در مجمع عمومی سازمان ملل بود.
در همین رابطه روزنامه آفتابیزد تیتر اول خود را به «دیدار احتمالی روحانی و اوباما در سازمان ملل اختصاص داد» و با اشاره به اینکه رسانههای غربی احتمال دادند در مجمع عمومی این اتفاق میافتد نوشت: «حال پس از توافق مهم هستهای پس از کش و قوسهای فراوان زمزمههای ملاقات رؤسای جمهور آمریکا و ایران به گوش میرسد. زنگ آغاز این گمانهزنیها را به نظر میرسد برخی رسانههای غربی زدهاند. دیروز در محافل رسانهای این گمانهزنی به نقل از گاردین مطرح و دست به دست چرخید.»
اذعان آفتاب یزد به دنبالهروی از سناریوی رسانههای غربی در حالی بود که این روزنامه در ادامه مینویسد: « اگرچه این رسانه دلیل محکمی غیر از همزمانی برای احتمال این دیدار مطرح نکرده است اما به نظر میرسد خبر فوق قابل تامل است. در واقع از آنجایی که فیالحال تابو مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا در مسئله هستهای شکسته شده است دور از ذهن نیست که روسای جمهوری دو کشور نیز برای باقی مسائل بین ایران و آمریکا ملاقات و گفتوگو نمایند.»
جالب اینجاست که در همان زمان ماری هارف سخنگوی سابق آمریکا نیز بدین مسئله اشاره میکند و می گوید:« گرچه هنوز اطلاعات دقیقی در این مورد بدست نرسیده ولی احتمال وقوع چنین دیداری غیر ممکن نیست.»[1]
اما این دیپلماسی به اصطلاح اتفاقی در ابعاد دیگری رخ داد و ظریف به جای روحانی با اوباما در سازمان ملل روبهرو شد.
اما این موضوع تنها پیش بینی خاص رسانههای خارجی درباره تغییرات راهبردی سیاست خارجی ایران نبود. در ادامه تغییراتی در وزارت خارجه رخ داد که شامل حال همین پیشبینیهای خارجی بود.
پیش از برکناری حسین امیر عبداللهیان، معاون عربی و آفریقایی وزارت امور خارجه، پایگاه خبری تحلیلی المانیتور در گزارشی عنوان کرد: «وزیر خارجه ایران در نشست هفته گذشته خود در اسلو (پایتخت نروژ) نشان داد که بیش از گذشته در خصوص پرونده سوریه اختیار دارد و ممکن است ایران آماده نشان دادن انعطاف بیشتری در قبال یک راهحل سیاسی باشد. »[2]
همچنین الحیات بیان کرد: «اقدام وزارت خارجه ایران در کنار گذاشتن امیرعبداللهیان بعد از آن صورت گرفت که هفته گذشته ظریف در اسلو با جان کری دیدار کرد. جایگزینی جابری انصاری، کسی که نزدیکی خوبی با کشورهای عربی دارد بهجای امیرعبداللهیان، از نتایج این دیدار است.»[3]
پیش از همه این موارد سخنان «شیخ صباح الخالد»، وزیر امور خارجه کویت که نسبت به بروز نشانههای مثبت به ویژه میان ایران و کشورهای حوزه خلیج فارس به ویژه عربستان ابراز خوشبینی کرد، در زمینه تغییرات در وزارت خارجه قابل تامل بود. [4]
چنین مواردی سبب شد تا شبهاتی در مورد برخی از عملکردهای وزارت خارجه بهوجود بیاید که یکی از نمایندگان مجلس روز یکشنبه از محمد جواد ظریف این مسئله را سئوال کرد. اما وزیر خارجه کشورمان با لحنی تند و حاکی از عصبانیت اینگونه پاسخ داد که « وزارت خارجه کمترین تغییر نیرو را داشته است، بنا بود امیر عبداللهیان به عنوان سفیر ایران به عمان اعزام شوند که بنا به مشکلات خانوادگی این امکان حاصل نشد و ایشان به عنوان مشاور وزیر منصوب شدند، لذا این بحث ها که تغییر و تحولات در وزارت خارجه به خاطر نگرانی خارجی ها بوده است نه تنها توهین به وزارت خارجه بلکه توهین به نظام است و هیچ پایه و اساسی ندارد.»[5]
فضای پاسخگویی وزیر خارجه در مجلس آنقدر تند و با عصبانیت بود که حتی
علی مطهری که ریاست مجلس را در غیاب علی لاریجانی برعهده داشت نسبت به لحن وی
انتقاد کرد و ظریف در ادامه مجبور به عذرخواهی از مجلس شد. اینکه چرا وزیر خارجه
کویت قبل از اقدام دولت به طور هماهنگ با
رسانههای عربی - غربی چنین خبری میدهد سئوالی است که به نظر میرسد وزارت خارجه بدون گرد و خاک
کردنهای اینچنینی باید بدان پاسخ دهد. پیشبینیهایی که در رسانههای خارجی به
طور روانی برای آماده سازی افکارعمومی انجام میشود و در وزارت خارجه به وقوع میپیوندد
این پالس را به طرف غربی و عربی میدهد که تغییرات راهبردی همسو با منافع آنان در
حال شکلگیری است که موضوع بسیار مهمی است. وزارت خارجه اگر در مجلس پاسخگوی این
شبهات نباشد باید در کجا چنین مسائلی برای افکارعمومی حل شود.