نیروهای نیابتی ایران - نمایه

یک مجله آمریکایی خروج آمریکا از سوریه را به معنای پذیرش شکست و فرصتی برای گسترش شبکه نیروهای نیابتی ایران در منطقه می‌داند؛ شبکه‌ای که با طراحی قاسم سلیمانی و با کم‌ترین هزینه ایجاد شده است.

سرویس جهان مشرق - تصمیم دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، درباره خروج نیروهای نظامی این کشور از سوریه هم‌چنان در فضای سیاسی داخل این کشور و عرصه استراتژیک بین‌المللی، با واکنش‌های مختلفی مواجه می‌شود. اگرچه سرنوشت آمریکا در سوریه هنوز در هاله‌ای از ابهام است، اما کارشناسان و صاحب‌نظران آمریکایی از همین الآن به واشینگتن هشدار می‌دهند که خالی کردن صحنه سوریه، نتیجه‌ای جز تقویت موضع ایران در این کشور نخواهد داشت. در نتیجه همین نگرانی‌هاست که نزدیک‌ترین افراد به رئیس‌جمهور آمریکا، از جمله جان بولتون، مشاور امنیت ملی وی، در اقدامی که در خوش‌بینانه‌ترین حالت در تاریخ آمریکا کم‌سابقه است، علناً مواضعی را درباره تصمیم ترامپ اتخاذ می‌کنند که نقطه مقابل دستور فرمانده نیروهای مسلح این کشور است. از یک طرف، ترامپِ تاجر اعتراف کرده است که چون در سوریه «ثروت هنگفت» وجود ندارد، دستور عقب‌نشینی ارتش آمریکا از این کشور را صادر کرده است؛ اما از طرف دیگر، کابینه سیاستمدارِ ترامپ عازم کشورهای مختلف شده‌اند تا به دنیا تضمین بدهند آمریکا قرار نیست به این زودی‌ها جایی برود.

توضیحاتی درباره خروج آمریکا از سوریه [دانلود]

در همین‌باره بخوانید:

›› ترامپ در سوریه تسلیم جمهوری اسلامی شد

›› نقش نفت در نقشه آمریکا برای سوریه / آیا ترامپ روی چین تمرکز خواهد کرد؟

مجله شناخته‌شده «فارن‌افرز» اخیراً طی گزارشی با عنوان «خروج از سوریه خلأی را ایجاد می‌کند که ایران آن را پر خواهد کرد [۱] » به قلم «کالین کلارک» کارشناس اندیشکده آمریکایی «سازمان رَند»، و «آرین طباطبایی» محقق همین اندیشکده، درباره پیامدهای خروج آمریکا از سوریه هشدار داده است. آن‌چه در ادامه می‌آید ترجمه گزارش مجله آمریکایی فارن‌افرز است.

خروج از سوریه یکی از قول‌های انتخاباتی ترامپ بود و رئیس‌جمهور آمریکا از مدت‌ها پیش به دنبال فرصتی برای فرار از این باتلاق می‌گشت


لازم به ذکر است که مشرق صرفاً جهت اطلاع نخبگان و تصمیم‌گیران عرصه سیاسی کشور از رویکردها و دیدگاه‌های اندیشکده‌های غربی این گزارش را منتشر می‌کند و دیدگاه‌ها، ادعاها و القائات این گزارش لزوماً مورد تأیید مشرق نیست.


هیچ‌کس به اندازه ایران از عقب‌نشینی آمریکا سود نمی‌برد

فارن‌افرز گزارش خود را با توصیف تصمیم جنجالی ترامپ و سپس رد این تصمیم توسط مشاور امنیت ملی وی آغاز می‌کند. این نشریه به شروطی هم اشاره می‌کند که جان بولتون اخیراً برای خروج آمریکا از سوریه گذاشت و به این ترتیب، ضمن بی‌اعتبار کردن دستور ترامپ، ضرب‌الاجل خروج نیروهای آمریکایی از سوریه را نیز تا چند ماه یا حتی چند سال تمدید کرد [۲] . در ابتدای گزارش فارن‌افرز آمده است:

یکی از آخرین تصمیمات سیاست خارجی پرزیدنت ترامپ در سال ۲۰۱۸، یکی از جنجال‌برانگیزترین تصمیمات وی نیز بود: خروج ۲۰۰۰ نیروی ارتش آمریکا از سوریه که [بعد از خروج بقیه نیروهای این کشور] هم‌چنان در این کشور باقی مانده بودند [۳] . این دستور، به منزله معکوس‌سازی حیرت‌انگیز سیاست آمریکا بود و این نگرانی را در میان کارشناسان امنیت ملی در واشینگتن ایجاد کرد که کُردها (که به عنوان متحد آمریکا در مبارزه علیه داعش خدمت کرده‌اند) در نتیجه این تصمیم متحمل شکست خواهند شد، در حالی که حکومت اسد، روسیه و ترکیه از این تصمیم سود خواهند برد. چند روز پیش، جان بولتون، مشاور امنیت ملی رئیس‌جمهور آمریکا، ظاهراً دوباره سیاست آمریکا را واژگون کرد و گفت تا زمانی که داعش شکست بخورد و ترکیه تضمین بدهد که به کُردها حمله نخواهد کرد، نیروهای آمریکایی در سوریه باقی خواهند ماند.

واکنش‌ها به خبر خروج آمریکا از سوریه [دانلود]

کارشناسان اندیشکده رَند البته اذعان می‌کنند که خروج آمریکا از سوریه بیش از هر کشور دیگری، به سود جمهوری اسلامی تمام خواهد شد. کلارک و طباطبایی می‌نویسند:

بازیگری که احتمالاً بیش از همه طرف‌های دیگر، از پس و پیش شدن تصمیم‌های دولت آمریکا درباره سوریه سود می‌برد، ایران است [۴] . خروج آمریکا از سوریه فضای عملیاتی‌ای را در اختیار ایرانی‌ها قرار خواهد داد که می‌توانند در آن، شبکه روبه‌رشد جنگ‌جویان خارجی شیعه را گسترش دهند؛ جنگ‌جویانی که امکان بسیج و اعزام در سراسر خاورمیانه را دارند [۵] . بیانیه‌های اخیر [و مواضع آمریکا درباره سوریه] این پیام را به تهران مخابره می‌کند که واشینگتن دیگر سد راه این طرح‌های ایران نخواهد شد. حتی طبق گفته‌های بولتون، پیش‌شرط‌های دولت آمریکا برای خروج از سوریه، درباره کُردها و داعش است؛ مشاور امنیت ملی ترامپ هیچ اشاره‌ای به حضور یا گسترش شبکه شبه‌نظامیان شیعه‌ای نکرد که ایران آن‌ها را آموزش می‌دهد و تجهیز می‌کند.

محل‌های نفوذ ایران در سوریه به ادعای روزنامه نیویورک‌تایمز: (ساعت‌گرد از بالا راست) پایگاه هوایی «شعیرات»، مجموعه‌ای در نزدیکی فرودگاه دمشق، پایگاه «کسوه»، و پایگاه هوایی «تیاس»

در همین‌باره بخوانید:

›› «امنیت جمعی» و «بازدارندگی چتری» در ائتلاف تحت رهبری ایران

›› دست برتر دیپلماسی عمومی ایران مقابل اعراب و آمریکا در خاورمیانه

ردپای ایران در سرتاسر خاورمیانه

کلارک و طباطبایی در اشاره به حضور گسترده ایران و متحدانش در نقاط مختلف خاورمیانه توضیح می‌دهند:

طی روزهای اول تشکیل جمهوری اسلامی (حکومتی که ماه فوریه ۴۰ سالگی‌اش را جشن می‌گیرد)، رهبران دینی ایران اغلب درباره صادر کردن انقلاب خود به خارج از مرزهای ملی این کشور صحبت می‌کردند. اگرچه اشاعه آرمان‌های انقلابی، دیگر در میان اهداف اصلی ایران نیست، اما جمهوری اسلامی چندین دهه زمان صرف گسترش روابط با گروه‌های مختلف (به ویژه شیعیان) در کشورهایی کرده است که ایران آن‌ها را برای امنیت خود مهم می‌داند. این ارتباطات، تهران را به بخش‌هایی از افغانستان، عراق، لبنان، پاکستان، سوریه، یمن و نقاط دیگر وصل می‌کند.

سردار قاسم سلیمانی در سرتاسر جبهه‌های منطقه شناخته‌شده است

در همین‌باره بخوانید:

›› ایران مطمئن‌ترین همسایه و متحد برای عراق است

›› ایران نقش اول را در افغانستان دارد

فارن‌افرز مطابق معمول نشریه‌های آمریکایی، ایران را به توسل به تروریسم برای پیش‌برد اهداف منطقه‌ایش متهم می‌کند و می‌نویسد:

ایران ابتدائاً با پرورش حزب‌الله لبنان [و سپس با برقراری روابط با گروه‌های منطقه‌ای دیگر]، منافع فوق‌العاده گسترده‌ای را از به راه انداختن جنگ با نیروهای نیابتی و استفاده از جنگ‌جویان ثالث [که به خودش یا دشمنش متعلق نیستند]، از جمله تروریست‌ها و شبه‌نظامیان، به دست آورده است. همکاری با طرف‌های غیردولتی به تهران این امکان را می‌دهد که در مقابل دشمنانش بازدارندگی داشته باشد، عمق استراتژیک خود را افزایش دهد، و با اِعمال قدرت با ابزارهایی فراتر از آن‌چه که در اختیار دارد، ضعف قدرت نظامی متعارف خود را جبران کند. نکته مهم در این‌جا آن است که این گروه‌ها به گسترش نفوذ ایران در مناطق به‌اصطلاح «خاکستری» (مناطقی که وضعیت آن‌ها نه صلح است و نه جنگ) در کشورهایی مانند عراق و سوریه کمک می‌کنند و در عین حال باعث می‌شوند تا تهران از مقداری «انکارپذیری باورپذیر» [برخورداری از امکان انکار ایفای نقش در یک درگیری به خاطر داشتن نقش «غیرمستقیم»؛ - جزئیات بیش‌تر -] بهره برده و هزینه‌های مداخلاتش [در امور منطقه‌ای و بین‌المللی] را به حداقل برساند.

دیدار سید حسن نصرالله با رهبر ایران؛ حزب‌الله لبنان یکی از نزدیک‌ترین متحدان تهران در منطقه محسوب می‌شود

در همین‌باره بخوانید:

›› نفوذ بین‌المللی ایران گسترده‌تر از تصور مقامات آمریکاست

›› هیچ سند و مدرکی برای اثبات دخالت ایران در یمن وجود ندارد

حضور نیروهای نیابتی ایران و تأثیر خروج آمریکا در سوریه

نویسندگان گزارش با اشاره به مصمم بودن ایران برای حفظ متحدش در سوریه از همان سال ۲۰۱۱ و ابتدای جنگ در این کشور، دلیل عدم دخالت مستقیم ایران در سوریه را به زعم خود این‌گونه بیان می‌کنند: «اختلافات [داخلی] در دمشق و تهران سد راه حضور علنی و گسترده ایرانی‌ها در سوریه شد. بسیاری از ایرانی‌ها با کمک برای حفظ دیکتاتوری مخالف بودند که جنایت‌های جمعی و استفاده‌اش از سلاح‌های شیمیایی موجب زیر سؤال رفتن دولت ایران از نظر اخلاقی و خدشه‌دار شدن وجهه آن می‌شد. از سوی دیگر، حکومت اسد نیز به دنبال آن بود که به قابلیت‌های دفاعی کشورش ظاهری داخلی بدهد و نگذارد دولتش یک قدرت ضعیف مرکزی به نظر بیاید که توسط خارجی‌ها نجات پیدا می‌کند.»

ایران توانسته خود را به عنوان متحدی وفادار برای دوستانش ثابت کند

فارن‌افرز سپس نحوه ایفای نقش ایران در سوریه و نوآوری‌های تهران در جنگ را این‌گونه توصیف می‌کند:

تهران به جای مداخله مستقیم، نیروهای شیعه غیرایرانی را برای جنگ به نیابت از حکومت اسد سازمان‌دهی کرد. ایران برای انجام این کار، به شکلی گسترده دست‌به‌کار استخدام شیعیان در لبنان، عراق، افغانستان و پاکستان شد [۶] . اگرچه این کشور مدت‌هاست که شیعیانی از لبنان و عراق را پرورش می‌دهد، اما اضافه شدن شیعیانی از جنوب آسیا [به مجموعه نیروهای نیابتی ایران] اتفاقی جدید بود [۷] . این زیرگروه‌های نظامی خارجی به شکلی مستحکم در قلب شبکه‌ای گسترده‌تر تعبیه شده‌اند [۸] ، اما هر کدام از آن‌ها مشخصه‌های خاصی دارند: لشکر فاطمیون متشکل از افغان‌ها و تیپ زینبیون متشکل از پاکستانی‌هاست. حکومت ایران تا امروز، چندین هزار نفر از این‌گونه نیروها را آموزش داده، تجهیز کرده و به سوریه اعزام نموده است.

نیروهای حامی اسد در سوریه، بر خلاف انتظار، صرفاً از لبنان و عراق نبودند

در همین‌باره بخوانید:

›› ایران آمریکا را در «جنگ سیاسی» عراق و سوریه شکست داده است

›› جمهوری اسلامی به‌رغم بحران‌های خاورمیانه از همیشه قدرتمندتر است

›› پیروزی بر داعش عامل تقویت نفوذ منطقه‌ای ایران

کلارک و طباطبایی در بخشی از گزارش خود، مسئله خروج آمریکا از سوریه را نیز به معادلات سوریه اضافه و نتیجه آن را این‌گونه به سود ایران ارزیابی می‌کنند:

اگرچه وجود شبکه‌ای از جنگ‌جویان خارجی شیعه تحت امر ایران به خودی خود، به هیچ عنوان خبر تازه‌ای نیست، اما خروج آمریکا تحول جدیدی را [در عرصه سوریه] ایجاد خواهد کرد. این شبکه، در غیاب تعهد [و اقدام] آمریکا برای مقابله با ایران در سوریه، پیش‌رفت و گسترش پیدا خواهد کرد و از خلأ قدرت به وجود آمده برای گسترش نفوذ تهران در سراسر منطقه استفاده خواهد نمود؛ هدفی که ایران مدت‌هاست در سر می‌پروراند، اما استقرار نیروهای آمریکایی در عراق بین سال‌های ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۱، آن را ناکام گذاشته است. کاهش چشم‌گیر در حجم حضور نظامی واشینگتن [۹] ([و نه خروج کامل آمریکا از سوریه، چون] انتظار می‌رود چندصد نیروی عملیات آمریکایی در این کشور باقی بمانند)، احتمالاً موجب تشدید اقدامات اسرائیل در سوریه نیز خواهد شد، چراکه تل‌آویو دیگر قادر نخواهد بود برای بازدارندگی مقابل گسترش ایران، روی قدرت نظامی آمریکا حساب کند. این واقعیت جدید، به نوبه خود، ممکن است ایران را هم وسوسه کند تا از جنگ‌جویانی که پرورش داده، به عنوان یک نیروی ضربت خارجی استفاده نماید.

جزئیات و پیامدهای خروج آمریکا از سوریه [دانلود]

در همین‌باره بخوانید:

›› لرزه ترامپ بر اندام نتانیاهو: می‌گذاریم ایران هر کاری می‌خواهد در سوریه بکند

نیروهای نیابتی ایران با چه انگیزه‌ای به میدان جنگ می‌روند؟

فارن‌افرز در ادامه گزارش خود مدعی می‌شود که ایران برای استخدام نیروهای نیابتی و اعزام آن‌ها به سوریه، «صرفاً روی عامل مذهب تکیه نمی‌کند.» نویسندگان گزارش در این‌جا به دو مقاله متفاوت اشاره می‌کنند. مقاله اول که در مجله فارن‌پالسی و تحت عنوان «ایران برای جنگ سوریه آن‌قدر داوطلب دارد که نمی‌داند با آن‌ها چه کند [۱۰] » منتشر شده ماجرای دو پسر از یک خانواده ایرانی را روایت می‌کند که قصد دارند هر دو به سوریه بروند. فارن‌پالسی با اشاره به این‌که حاج قاسم سلیمانی [۱۱] از ابتدای اعزام نیرو برای حمایت از دولت سوریه، این قانون را گذاشته است که «به منظور به حداقل رساندن فداکاری‌های هر خانواده، صرفاً یک نفر از هر خانواده حق رفتن به سوریه را دارد»، مفصلاً تشریح می‌کند که دو برادر ۲۴ ساله به نام‌های «اصغر» و «عباس» چگونه به دنبال راهی برای فرار از این قانون و اعزام هم‌زمان به سوریه برای دفاع از حرم‌های مقدس این کشور هستند.

حمایت ایران از متحدانش در منطقه، نفوذ معنوی و فرهنگی تهران را گسترش داده است

در همین‌باره بخوانید:

›› قاسم سلیمانی وزیر خارجه دوم ایران است

›› اندیشکده آمریکایی: قاسم سلیمانی ما کیست؟

در عین حال، مقاله دومی که فارن‌افرز به آن اشاره می‌کند، گزارش روزنامه وال‌استریت‌ژورنال است که در آن ادعا شده ایران با پرداخت پول و دادن وعده شهروندی ایران به شیعیان افغانستان، آن‌ها را به رفتن به سوریه تشویق می‌کند [۱۲] . اگرچه دروغ‌ها درباره اعزام افغان‌ها به سوریه با وعده پول و منطق احتمالی پشت چنین اقدامی مدت‌هاست که رد و تکذیب شده است، اما کلارک و طباطبایی بار دیگر به همین گزارش وال‌استریت‌ژورنال استناد کرده و می‌نویسند ایران «وعده داده است که این جنگ‌جویان و خانواده‌هایشان اقامت ایران، پول، خدمات درمانی، و امکانات تحصیلی دریافت خواهند کرد.» کارشناسان اندیشکده رَند حتی بدون توجه به ادعایی که خودشان مطرح کرده‌اند، دوباره می‌نویسد: «اکنون که پایان جنگ در سوریه نزدیک است، تهران به دنبال تکرار موفقیت‌هایش در این کشور در عرصه‌های نظامی دیگر خواهد بود. این کشور می‌تواند با استفاده از نیروهایی که پیشاپیش آن‌ها را استخدام کرده، آموزش داده، تجهیز نموده، و کارآمدی‌شان نیز در نتیجه حضور در جبهه‌های سوریه بهبود یافته است، هزینه‌هایش را به حداقل برساند.» نکته این‌جاست که اگر، چنان‌که نویسنده وال‌استریت‌ژورنال و نویسندگان فارن‌افرز ادعا می‌کنند، نیروهای نیابتی ایران با وعده پول و شهروندی به سوریه رفته‌اند، چرا باید پس از بازگشت (و رسیدن به خواسته‌هایشان) بار دیگر به جنگ بروند؟

«ابومهدی المهندس» از فرماندهان حشد الشعبی عراق، به «سربازی برای حاج قاسم» افتخار می‌کند [دانلود]

ابتکار سپاه پاسداران برای افزایش قدرت نظامی ایران با حداقل هزینه

کلارک و طباطبایی ادامه می‌دهند:

اطلاعات درست و دقیقی درباره هزینه‌های تهران برای حمایت از شبه‌نظامیانش وجود ندارد، اما در شرایطی که این کشور باید کمربند خود را برای غلبه بر تحریم‌های اقتصادی محکم ببندد، پرورش جنگ‌جویان خارجی شیعه احتمالاً مقرون‌به‌صرفه‌ترین راه تهران برای پی‌گیری دستورکار منطقه‌ایش است، حتی اگر بالاترین تخمین‌های موجود درباره هزینه‌های ایران را در نظر بگیریم. چنان‌که «افشون استوار» کارشناس مسائل ایران، می‌نویسد: «تهران در مقایسه با نزدیک‌ترین رقبای همتای خود در منطقه، هزینه‌های کم‌تری (و احتمالاً «بسیار» کم‌تری) را برای موضوع دفاع می‌پردازد، حتی با احتساب حمایت این کشور از نیروهای نیابتی‌اش در سوریه، عراق، لبنان و یمن [۱۳]

اظهارات سردار سلیمانی و تهدید ترامپ: ایران نمی‌خواهد، من حریف شما هستم [دانلود]

در همین‌باره بخوانید:

›› حاج قاسم؛ قوی‌ترین ژنرال خاورمیانه و معمار استراتژی قدرتمند ایران

نویسندگان گزارش فارن‌افرز با هشدار به دولت آمریکا، اذعان می‌کنند:

با خروج آمریکا از سوریه و در غیاب یک سیاست منسجم از سوی واشینگتن برای واکنش به آن دسته از اقداماتی در منطقه که به منزله جنگ [تمام عیار] نیستند، ایران احتمالاً به پرورش شبه‌نظامیان شیعه و اعزام آن‌ها در سراسر منطقه ادامه خواهد داد. بخشی از لشکر فاطمیون، پیشاپیش در حال اعزام به افغانستان است، جایی که ایران با همکاری روسیه دارد از طالبان حمایت می‌کند تا مانع از جان گرفتن شاخه‌ای از داعش شود. این تعهد ایران، به افغان‌ها نشان می‌دهد که جمهوری اسلامی می‌خواهد به عنوان یک نیروی ثبات‌بخش [در افغانستان و منطقه] ایفای نقش کند، به خصوص در شرایطی که آمریکا در حال بررسی کاهش نیروهایش به نصف است. این در حالی است که افغانستان تنها یکی از چهار عرصه‌ای است که ایران در آن‌ها دخالت دارد: عراق، سوریه و یمن سه عرصه دیگر هستند.

رویکرد تجاری و حساب دو دوتا چهارتای ترامپ درباره جنگ سوریه [دانلود]

مجله آمریکایی فارن‌افرز گزارش خود را این‌گونه به پایان می‌رساند:

تصمیم ترامپ برای خروج نیروهای آمریکایی از سوریه، بدون شک با هدف بیرون کشیدن آمریکا از باتلاق خاورمیانه و اعطای انعطاف‌پذیری لازم به واشینگتن برای تمرکز منابعش روی درگیری‌هایش با قدرت‌های بزرگ (به ویژه چین و روسیه، و شاید هم ایران) اتخاذ شده است. با این حال، دولت آمریکا با برون‌سپاری مأموریت مبارزه با داعش به ترکیه و عملاً واگذار کردن سوریه به حکومت اسد و حامیان قدرتمند آن در مسکو و تهران، ممکن است ناخواسته این پیام را مخابره کند که تمایلی به رقابت بر سر نقاط مهم ژئوپلتیک ندارد. چنین پیامی می‌تواند کشورهای قدرتمندی (مانند ایران) را تقویت [و تشویق] کند تا حضور خود را در این نقاط گسترش دهند. تهران احتمالاً با تداوم روند ساختن شبکه جنگ‌جویان خارجی شیعه و اعزام آن‌ها در سراسر منطقه، این‌جای خالی را پر خواهد کرد. اگر مقامات ایران، این استراتژی را استراتژی‌ای ارزشمند ببینند که مزایای آن از هزینه‌هایش بیش‌تر است، این شبکه نیروهای نیابتی می‌تواند از یک تهدید منطقه‌ای به یک تهدید جهانی تبدیل شود و نهایتاً در بلندمدت مشکلاتی را برای آمریکا و متحدانش ایجاد کند.

صحبت‌های ترامپ درباره لزوم خروج سربازان آمریکا از سوریه [دانلود]


[۱] Withdrawing From Syria Leaves a Vacuum That Iran Will Fill Link

[۲] Bolton Puts Conditions on Syria Withdrawal, Suggesting a Delay of Months or Years Link

[۳] Trump Withdraws U.S. Forces From Syria, Declaring ‘We Have Won Against ISIS’ Link

[۴] Trump Delivers a Victory to Iran Link

[۵] The Implications of Iran’s Expanding Shi`a Foreign Fighter Network Link

[۶] Iran, Deeply Embedded in Syria, Expands ‘Axis of Resistance’ Link

[۷] Where Is Assad Getting His Fighters From? (It's Not Just Lebanon and Iraq) Link

[۸] Tehran’s Shia Foreign Legions Link

[۹] A Small U.S. Base Gets in Iran’s Way—but Maybe Not for Long Link

[۱۰] Iran Has More Volunteers for the Syrian War Than It Knows What to Do With Link

[۱۱] The Shadow Commander Link

[۱۲] Iran Pays Afghans to Fight for Assad Link

[۱۳] The Grand Strategy of Militant Clients: Iran’s Way of War Link

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha

نظرات

  • انتشار یافته: 69
  • در انتظار بررسی: 2
  • غیر قابل انتشار: 17
  • US ۰۰:۳۲ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    صد حیف ... که دیپلمات های سرخوشمان دستاوردهای سترگ نظامی و منطقه ای را به بهایی اندک می‌فروشند.
    • IR ۰۹:۰۷ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
      برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ
    • IR ۰۹:۱۳ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
      عزیزم صبح شد از خواب پاشو
    • IR ۱۰:۳۵ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
      ایکاش شهید زنده سردار حاج قاسم سلیمانی وارد مسائل سیاسی داخلی نشن.
    • IR ۱۳:۰۵ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
      80 6
      معمولا جریان های سیاسی امریکایی که از موضوعی ضرر می کنند و یا صهیونیست ها ضرر می کنند سعی می کنند با بزرگ نمایی موضوعی خارجی منافع خود را تامین کنند . خروج از سوریه به ضرر شرکت های اسلحه سازی است و لازم است انجا بمانند از این رو حاج قاسم را دست مایه قرار داده اند تا به منافع خود برسند
  • IR ۰۱:۱۰ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    لیبرال ها همیشه از وسط یه چیزی حرف می زنن اگه آمریکا با نیروهاش به متحد ایران حمله نمی کرد اصلا ایران نیرو تشکیل نمیداد که باهاشون بجنگه خودش شروع میکنه با صد ها برابر ایران خرج کردن بعد میاد میگه ایران برای کشتن دوست های ما چرا نیرو داره و خرج میکنه آدم می مونه واقعا احمق های بزرگی هستند
  • IR ۰۱:۴۷ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    مرسی عالی بود
  • IR ۰۲:۳۱ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    واقعیت اینه
  • IR ۰۲:۳۷ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    که البته مردم نقش اصلی را داشتند و دارند و خواهند داشت
  • IR ۰۳:۳۲ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    بعد از خواندن این مطلب واقعا دریافتم که استراتژی ایران کم هزینه ترین راه امنیت آن وقت یک عده از هموطنان عزیز ما با توجه به تبلیغات غربی ها در مقابل این استراتژی می ایستند و شعارهایی دشمن شاد کن می دهند آخر عزیزان من اگر هزینه نظامی بالفرض خرج حزب الله یا... نشود(توجه کنید که فقط بخش کوچکی از هزینه های حزب الله توسط ایران تأمین می شود و سخن سید حسن نصرالله نوعی تمسخر و جنگ روانی بود) خرج خرید تسلیحات و... می گردد ربطی به مسائل اقتصادی و طرح عمرانی و... ندارد که عده ای می گویند پول ما در فلان جا خرج می شود و... این ها تخصیص یافته به بخش دفاعی و امنیتی پس لطفا به خادمین خود در بخش دفاعی امنیتی اعتماد بفرمایید
    • IR ۱۰:۳۱ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
      2 75
      باید با مفهوم تر حرف بزنید و توضیح دقیق تری بدهید
    • IR ۱۴:۲۶ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
      69 7
      نه نمیخواد توضیح بدی همین که گفتی بسه
  • IR ۰۳:۴۷ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    درود سردار
  • IR ۰۵:۲۰ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    32 3
    مردم اگاهند
  • IR ۰۶:۴۰ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    در قران ایاتی داریم که مسلمانان در چشم دشمنانشان قوی یا ضعیف تر نشان خواهیم داد و این به معنای اشتباه در براورد قدرت مسلمانان است و این به معنای کمک الهی است. امروز هم کمک الهی را بخوبی شاهدیم و به غیر شکر حرفی نداریم
    • morteza IR ۰۹:۳۰ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
      97 42
      به خاطر همين عقايد شماهاست كه 200 سال از دنيا عقب هستيم.كمك الهي چيه.مردمت نون ندارن بخورن
    • IR ۱۱:۰۲ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
      19 87
      اگه مردم نون ندارن بخورن توی یه ساعت ۵۰۰۰۰پراید ثبت نام نمی کردن .
    • IR ۱۱:۰۳ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
      24 57
      جناب 9:30 در ایران همین امسال بیش از 11 میلیون تن گندم و دو میلیون تن برنج و دهها میلیون تن انواع محصولات غذایی تولید شده با وجود بی سابقه ترین تحریم تاریخ بشر و البته خشکسالی فراگیر و سوء مدیریت و این یعنی کمک الهی و اگر بشود ریشه شما بیخدا های امریکا پرست را خشکاند که سالانه غذای 15 میلیون انسان را در ایران اسراف میکنید و گران فروشی و احتکار و قاچاق کار شماست همه مردم در ناز و نعمت زندگی خواهند کرد
  • هوشنگ IR ۰۶:۵۶ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    اسرائیل با چند صد بمب هسته ای ایران رو در چند ثانیه تبخیر میکنه
    • ۰۸:۴۶ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
      به همین خیال باش. با دست خالی صهیونیستها را نابود می کنیم
    • IR ۰۹:۱۴ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
      47 78
      نادانی را درمانی نیست ؛ اسرائیل اگر عرضه داشت 48 ساعته در برابر حماس دوام می آورد و آتش بس یکطرفه اعلام نمی کرد. اونها قبل از این که موشکهای هسته ایشون بخواهد به ایران برسه خود مراکز هسته ایشون با موشکهای منطقه ای ما نابود میشه می دونی یعنی چه؟ به قول خودتون -قبل از تبخیر ما ؟؟؟؟ -خودشون تبخیر میشن ؛ یک ذره از ادبیات نظامی سر دربیاربعد هر چی خواستی بگو .
    • IR ۰۹:۱۶ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
      32 88
      هر ایرانی اندازه یک صطل کوچک از خودش آب بریزد اسرائیل را آب می برد
    • علی IR ۱۳:۳۷ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
      11 78
      صبح به خیر ، فعلا یه آب به صورتت بزن همونطور که علی ع اجدادشون را از خیبر کشید بیرون همونطور که موش را از سوراخش می کشی بیرون، زد لت و پارشون کرد ما هم اینها رو لت و پارشون می کنیم ، شک نکن سنت الهی اینه
    • BE ۱۵:۱۱ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
      6 40
      ظالم فقط زورش به مظلوم میرسه ، یه چک بخوره شروع میکنه به عرعر کردن ، مثل نتان یابو
    • بختیاری IR ۰۴:۰۱ - ۱۳۹۷/۱۱/۰۱
      2 0
      هوشنگ!!! برازنده این نام هستی مبارکت باشه هوشنگ
  • ابو عبدالله IR ۰۸:۰۵ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    خانواده ما با حد اقل معیشت زندگی می کنیم اسراف نمی کنیم.روزی یک وعده غذای گرم داریم ولی دست از انقلاب برنمی داریم ما هرهفته پول یک وعده غذایمان را به مدافعان حرم هدیه می دهیم از اول انقلاب به جنگ کمک می کردیم بگزار این قارون ها بچه هایشان به اروپا بروند وشعار نه غزه نه کربلا سردهند بچه های ما فدای کربلا
  • IR ۰۸:۱۷ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    ایران توی همه کشورها نیروهای نیابتیه شیعه رو پرورش داده وداره ازشون استفاده میکنه ولی اسرائیل یهودی هارو جمع کرده یه جا وحکومت تشگیل داده شده تروریست ونامشروع
  • مهدوی IR ۰۸:۲۴ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    24 81
    با همه این تفاسیر فعلا باید اتحاد در ابران حفظ شسود و زیاد هم دشمن را ضعیف فرض نکنیم. خیلی باید تدبیر و دوراندیشی داشته باشیم.
  • fd IR ۰۸:۲۵ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    87 45
    دوباره جنگ.اول صبح ول .دیوونمون کردی مشرق مسخره
    • IR ۰۹:۲۹ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
      21 46
      نه اینکه در دفاع مقدس نوکری آمریکا را نکردی؟
  • IR ۰۸:۲۷ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    آقای مشرق خان، کمی دقت کنید آقای سلیمانی یک فرد بیشتر نیستند کل سپاه با همه استعدادش برا سوریه بسیج شد و متاسفانه هیچ کس و از جمله شما آنها را نمیبینین. متاسفانه آقای سلیمانی هم زیاد منم منم میگن و اخلاقا باید بگن بدون زحمات کل سپاه ایشان یک پیرمردی بیش نبودند. زیاد عوام نباشید شما خبرگزاری هستید و نباید سطحی نگر باشید.
    • حمید IR ۰۹:۵۵ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
      9 82
      دیدتوهم کوتاه است اصل مردم فقیری هستندکه سپاه وسردارسلیمانی باپول آنهااین کارها رامی کنند.
    • IR ۱۱:۱۴ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
      18 46
      حاج قاسم را تا چند سال قبل که اربابای شما در بوق و کرنا کردند کسی نمیشناخت در گمنامی کار میکرد و الان هم برهمان سیره هستند و البته هزار ها حاج قاسم در ایران و سپاه حضور دارند
    • BE ۱۶:۱۹ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
      0 76
      قش قش مار خوش خط و خال
    • IR ۲۰:۳۲ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
      6 0
      دوست عزیز فرمانده هم خیلی تاثیر گذار هست همون ارتش رو شاه سلطان حسین هم داشت نادر شاه هم داشت این کجا ان کجا
  • IR ۰۸:۴۸ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    91 55
    شماها منو یاد ژاپن میندازید اونها به خاطر نیروی دریایی قوی سرخوش بودند و همین قدرت کار دستشون داد شماها هم با موشکها سرخوش و احساس قدرت میکنید یادتون نره اسرائیل بمب اتم داره اگر در تنگنا قرار بگیره ازش استفاده خواهد کرد با این تراکم تهران همون بمب هیروشیما برای کشته شدن چند میلیون انسان کافیه فکر نکنید اونوقت امام زمان میاد کمک شما چون پرونده تون یه کم زیادی سیاهه
    • IR ۱۱:۰۵ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
      16 81
      قشنگ معلومه که از آلبانی داری پیام میدی منافق تو اگه زباله نبودی از عراق پرتت نمیدادن بیرون منفق آواره با لب تاب های انگلیسی داری بذر نفاق و فتنه می پاشی مردم ایران عاقل و بصیر هستن و همون بصیرت شمارو آواره کرده و گورستان منافقین در اشرف سند حرفامه
    • IR ۱۱:۱۰ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
      14 77
      البته تعداد زیادی در تهران را که کاری ندارم مخصوصا اون چند میلیونی که تکرار میکنند اما در تهران یه دو میلیون مومن خداترس هم هست که ممکنه امام زمان به حرمت اونا دعا کنه کل تسلیحات و اتمهای اسراییل در جا قفل بشه نمونش در تاریخ زیاده مثلا طبس خودمون که ارباب اسرایل با 20 هزار بمب اتم را چند تا دونه شن از پا در اورد
    • IR ۱۱:۴۶ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
      9 51
      :))))) صهیون ها اگر قدرت داشتند عروس حماس نبودن آمریکا هم اگر قدرت داشت عروس طالبان نبود حالا برو تو افق محو شو خودت
    • علی IR ۱۳:۴۶ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
      4 46
      چقدر حقوق می گیری بابت کامنت گذاری مزدور صهیونیست؟!
    • BE ۱۵:۵۷ - ۱۳۹۷/۱۱/۰۱
      1 0
      شما استاد غاروز نیستی ؟
  • محمدرضا عموزاد مهدیرجی ۰۹:۱۷ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    بنده جانباز شمییایی هستم قدرت ایران شهدا هستند ورهبر سیدعلی وسلیمانی عزیز فدای دارین شماها وایمان بچه مذهبی ها قدرت ایران است خداوند جافظ شما باشد شما سردار سلیمانی قدرت شهدا وایران را به همه یابگویان نشان دادید درود بر پدر ومادرت درود بر کرمان
  • IR ۰۹:۲۷ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    15 3
    با وجود این دستاوردها حیف که اشتباهات و بد رفتاری قوه قضاییه و برخی ادارات با مردم تمام این تلاش ها و پیروزی ها را کم رنگ کرده
  • AT ۰۹:۲۹ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    84 13
    یاد سخنرانی های صدام موقع جنگ با آمریکا افتادم
    • DE ۱۰:۰۶ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
      16 75
      اما م یاد شکار آمریکایی ها و عواملشون در عراق و سوریه و دستگیرری تکاوران دریایی آمریکایی در خلیج فارس و ... افتادم
    • IR ۱۱:۰۵ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
      16 75
      منم یاد صحرای طبس افتادم
    • IR ۱۳:۴۸ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
      4 79
      چقدر حقوق می گیری بابت کامنت گذاری مزدور صهیونیست؟! معلومه شغلت اینه، نون بازوت بخور نه نون ...
  • ضدصهیونیسم IR ۰۹:۴۰ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    خیلی این مطلب به اونجای منافقین فشار آورده که همش منفی دادن حتی حرف خود اربابانشون هم براشون سوز داره درود بر سردار رشید اسلام مرگ بر منافق هر کس منفی بده یعنی منافقه یا مزدور و جیره خور صهیونیست
  • محمد ۱۰:۰۴ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    15 99
    با تشکر از زحمات همه خادمان به این اب و خاک و کشور مخصوصا جان برکفان رزمنده آرزو دارم یکی از این سبک سرداران نجات بخش برای داخل کشور هم پیدا میشد و مردم نقطه اتکایی پیدا می کردند انشا الله
  • IR ۱۰:۲۸ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    93 18
    برید گم شدید مردم از گرسنگی دارن همدیگر رو میخورن
    • IR ۱۱:۳۳ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
      8 77
      البانی هوا چطوره که اینقدر مغزت شل کرده خخخخخخخخخخخخخخ
    • علی IR ۱۳:۴۷ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
      5 76
      چقدر حقوق می گیری بابت کامنت گذاری مزدور صهیونیست؟!
    • US ۱۶:۴۳ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
      130 4
      اون یارو که پای هر کامنت می پرسه چقدر حقوق میگیری ... عرض کنم که همه مثل تو مزدور نیستن
  • احمد ۱۱:۰۴ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    15 42
    برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ برجام = خیانت بزرگ
  • محمدمهدی IR ۱۱:۱۱ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    19 44
    چقدر اسراییلی و امریکا دوست کامنت گذاشتن خخخ..مشرق گزارشات عالیه که همشون مجبور کردی بخونن و کامنت بزارن...اسراییلیهایی ک کامنت گذاشتین شنا یادبگیرید بزودی همه تان را به دریا خواهیم ریخت ان شاءالله....مرگ اسراییل و دوستدارانش
  • سوسان IR ۱۳:۳۰ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    2 75
    اگه بمب اتم داشتیم ....
  • علی IR ۱۳:۴۰ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    4 79
    مثل اینکه خواننده این مطلب از طرف دشمنان صهیونیستی و منافق بیشتر بوده لذا به قول دکتر جان برید آب بریزید اونجاتون که می سوزه
  • FI ۱۳:۴۰ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    5 45
    من فارسی نوشتن بعضی از دوستان را حالی نشدم شاید به اشتباه امتیاز دادم همه امتیازات من فقط برای مقاومت.
  • رضا IR ۱۳:۴۱ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    47 5
    چرا جواب حملات اسراییل به سوریه را نمی دهید
  • IR ۱۵:۰۴ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    2 22
    باید بمب اتم داشته باشیم
  • IR ۱۷:۰۴ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    3 38
    واقعا که در برجام تقریبا همه چیز را دادیم اما هیچ شد که هیچ
  • IR ۱۹:۲۵ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    2 64
    اخلاص در کار را باید از سردار سلیمانی یاد بگیرند کار پیش می رود .منظورم شیخ فریدون تو. واذنابت هست.
  • حسن شیردل IR ۱۹:۳۶ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    1 67
    اونایی که مرتب قر میزنن که مردم گرسنه ان و چه شده ی نگاهی به بودجه دفاعی کشورهای منطقه و خودمان بندازن ببینن بودجه دفاعی ایران از همه کمتره حتی یک چهارم کشور امارات است
  • IR ۱۹:۴۲ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    92 0
    ریشه ی جنگها چیه ؟
  • IR ۲۰:۰۶ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    82 2
    این همه جنگجو اگه رفته بودند چرخ صنعت را هل داده بودند الان وضع اقتصادی اینگونه نبود. حداقل چوپونی می کردند که گوشت به 90 تومن نرسه.
  • محمود IR ۲۰:۱۳ - ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
    60 3
    من چند وقته خبر گزاری مشرق را مطالعه میکنم مخصوصا کامنتها را تو کامنتها تا یکی میاد از قدرت نظامی امریکا یا اسرائیل مینوسه فورا بهش توهین میشه کلا هر کس مخالفتی داشته باشه در مورد همه چی فورا بهش توهین میشه باید قبول کنیم امریکا یک طرف کل دنیا هم یک طرف خدا اون روز را نیاره که ما با امریکا در گیر بشیم درست جونهای ما غیرتی اند مذهبی اند اهل دفاع هستن ولی باید با اطلاعات حرف بزنیم مثلا در برابر اف ۲۲ راپتور ما چه سلاحی داریم یا در برابر ناو هوا پیمابر چی داریم اینها را باید کنار هم بزاریم الکی حرف نزنیم خدا هیچ ملتی را در گیر جنگ نکنه باید یاد بگیریم منطقی صحبت کنیم تا میتونیم عقبه مملکتو که ملت هستن راضی نگه داریم به امید روزی که همه در صلح وارامش زندگی بکنیم انشاالله
    • BE ۱۶:۰۴ - ۱۳۹۷/۱۱/۰۱
      1 0
      مشکل اینجاست که دشمنان ایران به دنبال صلح و دوستی نیستند ، حالا شما بشین دعا کن انشاالله درست میشه
    • BE ۱۶:۰۸ - ۱۳۹۷/۱۱/۰۱
      2 1
      وقتی آدم عقلشو بده دست امثال زیبا کلام ، تجزیه و تحلیلش میشه همین
    • علیرضاازبندرعباس IR ۱۰:۱۴ - ۱۳۹۷/۱۱/۰۳
      2 0
      محمود شما را حواله میدم به صحرای طبس سال 58

این مطالب را از دست ندهید....

فیلم برگزیده

برگزیده ورزشی

برگزیده عکس