به گزارش مشرق، آیت‌الله محمدباقر محمدی‌لائینی امام جمعه فعلی نکا طی حکمی از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی جایگزین آیت‌الله نورالله طبرسی نماینده ولی فقیه در استان مازندران شد در سال ۱۳۳۲ هجری شمسی در نجف اشرف تولد یافت.
پدر ایشان آیت‌الله شیخ حسین محمدی‌لایینی از علمای بنام و خوشنام مازندران و نماینده مردم استان در مجلس خبرگان رهبری بود که در سال ۱۳۲۴ هجری شمسی برای تحصیل عازم حوزه علمیه نجف اشرف شد و ۱۴ سال در آن اقامت کرد.
در این زمینه:
انتصاب نماینده ولی‌فقیه در استان مازندران و امام‌جمعه ساری
در سال ۱۳۳۸ مرحوم پدر (آیت‌الله شیخ حسین محمدی لایینی) به ایران مراجعت کردند و به دستور حضرت آیت‌الله کوهستانی(ره) در کوهستان مستقر و به تدریس در حوزه علمیه مشغول شدند.
پدر؛ اولین معلم و استاد و محضر آیت‌الله کوهستانی؛ اولین مدرسه
پس از مراجعت خانوادگی به ایران و رسیدن سن تحصیل و آموزش، در همان محیط خانواده و در خدمت پدر و خواهر بزرگش که معلم قرآن بود، قرآن را فرا گرفت و سپس در حوزه کوهستان به تحصیل علوم دینی و حوزوی پرداخت و تا سال ۱۳۴۴ هـ.ش در محیط خانواده و حوزه‌های کوهستان و لائی ادامه تحصیل داد و تا اواخر کتاب جامع‌المقدمات را خواند.
هجرت به قم
در سال ۱۳۴۴ به حوزه علمیه قم رفت و از کتاب صمدیه به بعد را در آنجا خواند تا اینکه در سال ۱۳۵۲ هـ.ش سطح را تمام و توفیق حضور در حلقه علمی درس خارج اصول فقه را یافت. از جمله اساتید وی در سطح، آقایان: سید ابوالفضل موسوی تبریزی، دوزدوزانی، صلواتی، ستوده، اعتمادی، سلطانی و فاضل لنکرانی بودند. البته تابستان‌ها خدمت مرحوم والد، تحصیلات قم را ادامه می‌داد و بدین نحو، کتاب مطول، قسمتی از شرح لمعه، قسمتی از مکاسب و قسمتی از کفایه را خدمت ایشان در تابستان‌ها خواند.
یک دوره خارج اصول را نزد مرحوم آیت الله میرزا هاشم‌آملی به مدت ۹ سال، همچنین یک دوره خارج معاملات فقه را هم خدمت ایشان تلمذ کرد و یک دوره خارج اصول را به مدت هشت سال خدمت آیت الله شیخ‌جوادتبریزی گذراند و خدمت ایشان قسمت‌هایی از خارج طهارت و صلوه را نیز حضور داشت و یک سلسله درس‌های خارج فقه خدمت بعضی اساتید دیگر هم داشت.
از سال ۱۳۶۰ وارد موسسه «در راه حق» که مسئولیت آموزش آن با جناب استاد آیت‌الله مصباح یزدی بود شد و مدت ۶ سال در برنامه‌های آموزشی آن شرکت کرد.
کتاب‌های فلسفتنا و اقتصادنا، مکتب‌های فلسفی غرب، معارف قرآن، فلسفه اخلاق، نهایه الحکمه، برهان شفا، جلدهای ۸ و ۹ اسفار، دروس فسلفه و برخی برنامه‌های آموزشی جنبی در زمینه تاریخ، حقوق، ادبیات فارسی، تحلیل سیاسی و… در همین موسسه گذراند.
اساتید آیت‌الله محمدباقر محمدی‌لایینی در این دوره آموزشی شخص آیت‌الله مصباح و آقایان: دکتر احمد احمدی، فیاضی، مصباحی و… بودند.
نهایه، برهان شفا، دروس فلسفه که درس خارج فلسفه بود، معارف قرآن، اخلاق، فلسفه اخلاق و اسفار را در خدمت استاد مصباح، مکتب‌های فلسفی غرب را خدمت آقای دکتر احمدی، فلسفتنا را خدمت آقای فیاضی، اقتصادنا را خدمت آقای مصباحی به اتمام رساند.
بعد از این دوره آموزشی، در مرکزی که آن روز به نام بنیاد باقرالعلوم(ع) و زیر نظر جناب استاد مصباح اداره می‌شد، وارد مرحله تحقیقاتی شد.
گروه‌های مختلف علمی از فلسفه، تفسیر، جامعه شناسی، اقتصاد و تاریخ را به صور تخصصی شکل می‌گرفت و ایشان در گروه تفسیر یک به مدت ۸ سال به وظایف خاص علمی و پژوهشی ادامه داد و گاه در تابستان‌ها تمام اعضای گروه به مدت یکی دو ماه در مشهد مقدس برنامه‌های تحقیقاتی خود را دنبال می‌کرند.
آیت‌الله محمدی‌لایینی شروح منظومه سبزواری را خدمت آیت‌الله صالحی مازندرانی(ره)، جلدهای ۱ و ۱۶ اسفار و درس خارج اجاره و ولایت فقیه و بخش‌هایی از تفسیر قرآن را خدمت استاد آیت‌الله جوادی آملی و اشارات بوعلی و درس هیأت را خدمت استاد علامه حسن‌زاده آملی شرح باب هادی‌عشر را خدمت آقای صلواتی و شرح تجرید مرحوم خواجه را خدمت جناب آقای حقی خواند.
شاگرد آیه الله مطهری و ( خاطره)
یک سلسله بحث‌های فلسفی را هم خدمت استاد شهید علامه مطهری بعد از پیروزی انقلاب اسلامی خواند که در خاطره‌ای بیان کردند:جناب مطهری یک برنامه آموزشی حساب شده‌ای را برای تربیت شاگردان تدارک دیده بودند و برای همین منظور امتحان عمومی از طلاب خارج‌دیده گرفته بودند که حدود ۴۰۰ نفر در امتحان عمومی کتبی شرکت کرده بودند و بنده در آن آزمون با نمره بالای ۱۹ اول شدم و بعد ایشان از قبول‌شدگان در آن آزمون، شخصا بصورت شفاهی امتحان و پرسش به عمل می‌آورد و بنده در آن مصاحبه حضوری و شفاهی هم قبول شده بودم. حتی یکی از پرسش‌های ایشان را به یاد دارم که فرق میان عام و مطلق بود. اما دریغ که مجال تحقق آرمان خود را نیافت و ما هم محروم ماندیم. رحمه الله علیه.)
تدریس
طبق سیره مستمره در حوزه‌های علمیه که طلاب به تدریس سطوح و مدارج پایین‌تر می‌پردازند، ایشان نیز در طول تحصیل و بعد از آن، به تدریس صرف، نحو، منطق، معانی و بیان، شرح لمعه، معالم، اصول فقه مظفر، مکاسب و بدایه الحکمه می‌پرداخت و در کنار تحصیل علم به تدریس هم توجه داشت.
ورود به دانشگاه
پس از بازگشایی دانشگاه در سال ۶۱ از طرف حوزه از ایشان که از طلاب ممتاز به حساب می آمد جهت تدریس در دانشگاه دعوت به عمل آمد و پس از شرکت در امتحان و قبولی در آن، در دانشگاه صنعتی شریف و سپس دانشگاه تهران به تدریس معارف اسلامی، اخلاق و تربیت اسلامی و تاریخ اسلام مشغول شد و با چند تن دیگر از اولین افرادی بود که به تدریس در دانشگاه بعد از انقلاب اسلامی مأمور شد. یک سال در دانشگاه صنعتی شریف (۱۳۶۱) و بعد تا سال ۱۳۷۲ در دانشگاه تهران و از آن به بعد تاکنون در دانشگاه علوم پزشکی مازندران این امر ادامه دارد. علاوه بر موارد فوق‌الذکر، اخلاق پزشکی هم به موضوعات تدریس اضافه شد.
در همان اوایل شروع به تدریس در دانشگاه ، بعد از دو سه سال، جهت عضویت در هیأت علمی دانشکده الهیات دانشگاه تهران توسط استاد مصباح دعوت شد اما به علت علاقمندی به ادامه تحصیل در حوزه علمیه قم و عدم متارکه تحصیل حوزوی نپذیرفت، تا آنکه از سال ۷۴ برای عضویت در هیأت علمی دانشگاه تمایل پیدا کرد و پس از موفقیت در آزمون‌های متعدد و مکرر عمومی و تخصصی در مقطع مربی و سپس در مقطع استادیاری که توسط آموزش عالی انجام می‌گرفت و نوشتن رساله‌ی دکتری با راهنمایی استاد احمدی و استاد مشاور، آقای دکتر محقق، تحت عنوان «مادی و مجرّد و دفاع از آن» در اسفندماه ۸۰، عضو هیات علمی در مقطع استادیار شد. از سال ۷۵ تا ۸۲ مدیر گروه معارف اسلامی این دانشگاه بود و موفق به شکل دادن و تهیه امکانات و پر کردن پست‌های آن گردید.
استاد نمونه دانشگاه
البته در دانشگاه علاوه بر تدریس و مدیریت گروه، فعالیت‌های جنبی دیگری هم داشتند و دارد. مثل همکاری علمی و فرهنگی با نهاد مقام معظم رهبری، عضویت و ریاست هیات تجدید نظر تخلفات کارکنان از سال ۷۷ تاکنون، عضویت در هیأت رسیدگی به تخلفات اعضای هیأت علمی، عضویت در کمیته اخلاق دانشکده پیراپزشکی، عضویت در کمیته اخلاق دانشگاه، مشاوره با دانشجویان، سخنرانی‌های مختلف به مناسبت‌های گوناگون دانشجویی، اساتید، کارکنان و همچنین با جمعی از اساتید جلسات هفتگی تفسیر قرآن دایر کرد و در حلقه هم‌اندیشی اساتید و اعضای هیأت علمی هم عضویت و مشارکت دارد. در راستای فعالیت و مسؤولیت دانشگاهی در ده‌ها سمینار، کارگاه‌ها و همایش‌ها توفیق شرکت و نوشتن مقاله هم داشت و در سال ۷۵ به عنوان استاد نمونه از طرف دانشگاه معرفی شد.
رحلت پدر و مراجعت به نکا
در سال ۱۳۷۲ پس از وفات پدر و به درخواست مردم به شهر نکا مراجعت و به ارشاد و تبلیغ و اداره مسجد و حوزه و دفتر مراجعات مردمی مرحوم پدر و حل و فصل امور مشغول شد و معتقدند که « خوشحالم که اگر از حوزه منقطع و جدا شدم لااقل در کنار مردم خوب شهر خودم هستم و در حد امکان و توان در حل مشکلاتشان و انجام و قضاء حوائجشان و در کنار این مهم به تدریس در حوزه علمیه مرحوم والد و فعالیت‌های فرهنگی تبلیغی، درس‌های تفسیر قرآن و نهج‌البلاغه برای عموم مشغولم.»
امامت جمعه، امام جمعه ممتاز، امام جمعه نمونه
از مهرماه ۱۳۷۵ مسئولیت امامت جمعه شهرستان نکا هم بر دیگر مسئولیت‌هایش افزوده شد و تاکنون به این امر مقدس و در این جایگاه رفیع اشتغال دارد.
در سمینارهای متعدد استانی و بین‌استانی و سراسری همراه با مقاله نویسی که بعضی از این مقاله‌ها ممتاز شناخته شد، شرکت کرد. در سال ۱۳۷۷ هم از طرف شورای سیاست‌گزاری ائمه جمعه کل کشور به عنوان امام جمعه ممتاز و در سال ۱۳۸۰ به عنوان امام جمعه نمونه کشوری شناخته شد.
حضور در جبهه‌های دفاع مقدس
در ۸ سال دفاع مقدس بصورت متناوب در جبهه‌های غرب و جنوب در جمع سربازان اسلام و امام زمان(عج) در مناطقی مثل پاوه، سردشت، قصرشیرین، سرپل ذهاب، پیران‌شهر، فاو، مسجد سلیمان، ارومیه و اهواز حضور یافت.
سابقه فعالیت‌های انقلابی و سیاسی
در حصر مدرسه فیضیه در سال ۵۴، جزء طلبه‌های محصور بود و در جنب و جوش‌های سیاسی و مبارزه حضور داشت.
از سال ۱۳۵۶ تا پیروزی نهایی انقلاب اسلامی در راهپیمایی‌های قم و تظاهرات قم و یا در شهر نکا، شرکت می‌کرد. در بیت مرحوم والد که محور و مرکز فعالیت‌های انقلابی شهر نکا و منطقه بود و در کنار او به فعالیت و رسیدگی به امور جریان انقلاب و رفع نیازمندی‌های مردم در شرایط آن زمان می‌پرداخت. در تهیه و توزیع اطلاعیه‌های حضرت امام(ره) و یا علما و مراجع هم شرکت داشت و در سخنرانی‌ها و فرصت‌های خطابی و تبلیغی نیز به وظایف انقلابی خود عمل می‌کرد.
در این مسیر با توجه به ارتباط عمیق و وسیع مرحوم والد با مراکز اصلی انقلاب در تهران و قم و به دستور ایشان به جمع‌آوری امکانات برای رفع حوائج ضروری مردم و ارسال آنها به تهران و قم می‌پرداخت.
از گفتنی های دیگر در خصوص آیه الله محمدی لایینی :
عضو شورای مدیریت حوزه‌های علمیه مازندران و نیز هدایت حوزه علمیه برادران و همچنین خواهران در شهرستان نکا
مدیریت تشکیلات نظارت شورای نگهبان در استان مازندران به مدت قریب به ۱۰ سال
تاسیس و حمایت جدی مجامع مختلف خیرین برای موضوعات گوناگون اجتماعی
پاسخگویی به مردم و بازبودن درب بیت آیه الله لایینی (پدر) و پاسخگویی به مردم
تاسیس، هدایت و پشتیبانی از دو مدرسه قرآنی ابتدایی رضوی و راهنمایی باقرالعلوم با هدف تربیت قرآنی جوانان
نقش آفرینی‌های مؤثر در حمایت از انقلاب و آرمان‌های امام و ولایت
مهمترین ویژگی ها و علایق و ....
ساده زیستی، خدمت به محرومین، احترام به خاندان ایثارگران و شهدا، احترام به علما و فرهیختگان علمی، اخلاق محوری، مردم‌داری، تحصیل و تدریس و تربیت، کار تشکیلاتی و برنامه‌محور ، اعتقاد به خردورزی و خرد جمعی، هم‌گرایی دوستداران انقلاب و ولایت راز ویژگی‌های ایشان است.
تحقیقات و تالیفات
۱ – کتاب استعدادهای زن
۲ – نگرشی به تصوف
۳ – معیارها و عوامل تمدن از نظر قرآن کریم، که با همکاری تفسیر بنیاد باقرالعلوم نوشته و چاپ شده است.
۴ – مقالات متعدد
۵ – مادی و مجرد در رساله فلسفی دکترا
آثاری که چاپ نشده
۱ – انسان و جامعه از دیدگاه قرآن
۲ – حقیقت امام و امامت در کلام امام رضا علیه السلام
۳ – قاعده الاسلام یحب ما قبله – رساله فقهی به زبان عربی
۴ – اصاله الصحه – رساله فقهی به زبان عربی
۵ – احکام الشفعه – رساله فقهی به زبان عربی
۶ – قاعد نفی سبیل – رساله فقهی به زبان عربی
۷ – احکام الحج – رساله فقهی در احکام حج به زبان عربی که ناتمام است
۸ – غناء و انواع لهویات صوتی – رساله فقهی به زبان فارسی که در کنگره هزاره شیخ مفید به چاپ رسید
۹ – تفسیر قرآن – جزوات متعدد در تفسیر قرآن کریم و محصول سلسله درس های تفسیر قرآن می‌باشد که به صورت هفتگی از سال ۷۲ تاکنون شب‌های پنج‌شنبه بعد از نماز مغرب و عشا در جمع نمازگزاران ارائه می‌شود.
۱۰ – مقدمه‌ای بر تاریخ
۱۱ – فهم و تفسیر متون با هرمنوتیک – تحقیقی است که هم اکنون در گروه معارف اسلامی دانشگاه و با اعضای هیات علمی این گروه در حال انجام است.
۱۲ – موضوع‌شناسی قرآن – تحقیقات گروهی در زمینه شناسایی، استخراج، تنظیم و فهرست موضوعات مطرح شده در قرآن که در گروه تفسیر یک بنیاد باقرالعلوم انجام گرفت.
۱۳ – مقالات متعدد که در موضوعات گوناگون نوشته شده است.
نمونه ای از فعالیت‌های فرهنگی
۱ – تاسیس کانون فرهنگی مسجد جامع در سال ۷۳ که کلاس‌ها و فعالیت‌ها و اردوهای متعدد فرهنگی، تفریحی را تاکنون برگزار کرده است.
۲ – تأسیس کتابخانه مسجد جامع که فعلا بیش از ۴ هزار جلد کتاب دارد و حدود۵۰۰ نفر عضو آن هستند و مورد استفاده عموم بویژه روحانیون، دانشجویان، دانش‌آموزان و بانوان است که سالن قرائت‌خانه دارد و هم به شکل امانی کتاب در اختیار مراجعان گذاشته می‌شود. تاریخ تاسیس آن سال ۱۳۷۴ هجری شمسی است.
۳ – دعوت از طلاب طرح هجرت کوتاه مدت در تابستان ها و اعزام به روستاها برای فعالیت‌های فرهنگی، آموزشی، قرآنی.
۴ – دعوت از طلاب طرح هجرت بلند مدت و استقرار آنها در روستاهای بزرگ که تعداد ۱۵ نفر از آنان در آن روستاها بصورت شبانه‌روزی مستقر و به اقامه نماز و فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی و رفع نیازمندی‌های مذهبی مشغولند.
۵ – برگزاری جلسه تفسیر قرآن، همه هفته چهارشنبه شب‌ها بعد از نماز مغرب و عشا که به صورت ثابت و میانگین در آن حدود ۱۰۰ نفر شرکت می کنند و از سال ۷۲ تاکنون ادامه دارد.
۶ – درس شرح و تفسیر نهج‌البلاغه در شب‌های ماه مبارک رمضان
۷ – شرکت در جلسات متعدد و مناسبت‌های مختلف مذهبی، سیاسی، اجتماعی به ویژه جلسات بسیجیان و غالبا همراه با سخنرانی.
۸ – حضور و سخنرانی در روستاها و مجالس مختلف
۹ – اداره جلسات هفتگی روحانیت شهر و طرح سلسله مباحث فقهی و سیاسی اجتماعی
۱۰ – اقامه مجلس در فوت و موالید و مناسبت‌های دیگر در مسجد.
۱۱ – برگزاری جلسات برای بانوان، جوانان، بسیجیان و دعوت از سخنرانان کشوری برای افاضه و سخنرانی و یا ارائه اطلاعات و تحلیل‌های سیاسی اجتماعی
۱۲ – برگزاری یادواره علما هزارجریب نکا که منطقه‌ی عالم‌خیز با مردمی عالم‌پرور است و این یادواره، همه‌ساله در تابستان‌ها به صورت سیار در همان منطقه و هر سال در زادگاه یکی از علمای سرشناس آن دیار، با شکوه خاص و شرکت علما و طلاب و عموم مردم و مسؤولان برگزار می‌شود که علاوه بر برکات معنوی و فرهنگی، خدمات عمرانی و رفاهی منطقه را نیز تاحدودی در پی دارد و مسئولین را با مشکلات آن منطقه و چگونگی حل آنها آشنا می‌سازد.
اولاد
آیت‌الله محمدباقر محمدی‌لایینی در سال ۱۳۵۵ ازدواج کردند و دارای ۴ فرزند هستند که همگی ازدواج کرده‌اند و ۲ دختر و ۲ پسر که هر دو پسر ایشان بعد از گرفتن دیپلم در حوزه علمیه به طلبگی مشغول شده‌اند و اکنون در قم در حال تحصیل هستند.