مشرق- امام علی علیهالسلام: در حدیث معراج: پیامبر صلی الله علیه و آله و سلّم در شب معراج، از پروردگار خود خواست و چنین گفت: پروردگارا ! مرا به کاری راه نمای که با آن به تو نزدیک شوم.
فرمود: شبت را روز، و روزت را شب بدار .
پرسید: پروردگارا! چگونه چنین توان کرد؟
فرمود: خواب خویش را نماز، و خوراک خود را گرسنگی قرار بده.
ای احمد! به عزّت و جلالم سوگند، هیچ بندهای برایم چهار چیز را تضمین نمیکند، مگر این که او را به بهشت در میآورم:
-زبان فرو بندد و آن را جز بدانچه به وی مربوط است، نگشاید؛
-دل خویش را از وسواس حفظ کند؛
آگاهی من از او و این را که او در زیر نگاه من است، پاس بدارد؛
و نور دیدهاش، در گرسنگی باشد.
ای احمد! کاش، شیرینیِ: گرسنگی، سکوت، خلوت و آنچه را از آن به ارث بردهاند، چشیده بودی!
پرسید: پروردگارا ! ارث گرسنگی چیست؟
فرمود: حکمت، حفظ دل، تقرب به خداوند، اندوه دائم، کم هزینگی برای مردم، حقگویی، و اهمّیت ندادن به این که در گشایش و آسانی میزید یا در سختی و دشواری.
ای احمد ! آیا میدانی با کدام حالت و وقت، بنده به من تقرّب میجوید؟
گفت: نه، ای پروردگار!
فرمود : آن هنگام که گرسنه یا در حالت سجده باشد.
متن حدیث:
الإمام علیّ علیهالسلام فی حَدیثِ المِعراجِ: إنَّ النَّبِیَّ صلی الله علیه و آله و سلّم سَأَلَ رَبَّهُ سُبحانَهُ لَیلَةَ المِعراجِ فَقالَ : . . . یا رَبِّ ، دُلَّنی عَلی عَمَلٍ أتَقَرَّبُ بِهِ إلَیکَ .
قالَ: اِجعَل لَیلَکَ نَهاراً ونَهارَک لَیلاً .
قالَ: یا رَبِّ ، کَیفَ ذلِکَ؟
قالَ: اِجعَل نَومَکَ صَلاةً ، وطَعامَکَ الجوعَ .
یا أحمَدُ ، وعِزَّتی وجَلالی ، ما مِن عَبدٍ ضَمِنَ لی بِأَربَعِ خِصالٍ إلاّ أدخَلتُهُ الجَنَّةَ : یَطوی لِسانَهُ فَلا یَفتَحُهُ إلاّ بِما یَعنیهِ ، ویَحفَظُ قَلبَهُ مِنَ الوَسواسِ ، ویَحفَظُ عِلمی ونَظَری إلَیهِ ، ویَکونُ قُرَّةُ عَینَیهِ الجوعَ .
یا أحمَدُ ، لَو ذُقتَ حَلاوَةَ الجوعِ وَالصَّمتِ وَالخَلوَةِ ، وما وَرِثوا مِنها .
قالَ: یا رَبِّ ، ما میراثُ الجوعِ؟
قالَ: الحِکمَةُ ، وحِفظُ القَلبِ ، وَالتَّقَرُّبُ إلَیَّ ، وَالحُزنُ الدّائِمُ ، وخِفَّةُ المُؤنَةِ بَینَ النّاسِ ، وقَولُ الحَقِّ، ولا یُبالی عاشَ بِیُسرٍ أم بِعُسرٍ .
یا أحمَدُ ، هَل تَدری بِأَیِّ وَقتٍ یَتَقَرَّبُ العَبدُ إلَیَّ؟
[ قالَ: لا ، یا رَبِّ ] .
قالَ: إذا کانَ جائِعاً أو ساجِداً .
"إرشاد القلوب،ص 200، بحارالأنوار،ج 77،ص 22 ،دانش نامه احادیث پزشکی،ج 2"