کد خبر 1070630
تاریخ انتشار: ۲۰ اردیبهشت ۱۳۹۹ - ۱۳:۲۵

بعضی از افراد، اطاعت و امتثال امر دارند؛ اما خشوع قلب ندارند. «خشوع قلبی» حقیقت دیگری است.

مشرق_ دعای روز پانزدهم ماه مبارک رمضان: اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی فِیهِ طَاعَةَ الْخَاشِعِینَ وَ اشْرَحْ فِیهِ صَدْرِی بِإِنَابَةِ الْمُخْبِتِینَ بِأَمَانِکَ یَا أَمَانَ الْخَائِفِین‏
خدایا، روزی کن مرا در آن فرمانبرداری فروتنان و بگشا سینه‌ام را در آن، به بازگشت دلدادگان، به امان دادنت ای امان دهنده ترسناکان.

معنای روزی:
اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی فِیهِ طَاعَةَ الْخَاشِعِینَ

«روزی» معنی زیادی دارد و روزی‌های معنوی را نیز شامل می‌شود، البته روزی اصلی، همین روزی معنوی است، که در ادعیه حضرات معصومین (ع)، تعبیر «رزق» در مورد روزی‌های معنوی، بسیار به کار رفته است، مثلا در مورد حج می‏گوئیم: اللهم ارزقنی حج بیتک الحرام.

در مورد توفیق اطاعت و دوری از معصیت آمده است: «اللهم ارزقنی توفیق الطاعة و بعد المعصیة ...» در دعاهای روزه ماه رمضان می‏خوانیم «اللهم ارزقنی فیه طاعة الخاشعین»‏ خدایا، در این ماه به من روزی کن اطاعت کنم، اطاعت کسانی که خاشعند.
 

این هم از مواهب معنوی و روزی‌های الهی است؛ بعضی از افراد، اطاعت و امتثال امر دارند؛ اما خشوع قلب ندارند. «خشوع قلبی» حقیقت دیگری است یعنی انسان باید امتثال امر الهی کند در حالی که با خشوع قلبی همراه است، خشوع" به معنای تاثیر خاصی است که به افراد مقهور دست می‏دهد، افرادی که در برابر سلطانی قاهر قرار گرفته‏اند، به طوری که تمام توجه آنان معطوف او گشته و از جای دیگر قطع می‏شود و ظاهراً این حالت درونی است که با نوعی عنایت، به اعضاء و جوارح نیز نسبت داده می‏شود، مانند کلام رسول خدا (ص) که درباره شخصی که در نمازش با ریش خود بازی می‏کرد فرمود:" اگر دلش دارای خشوع می‏بود جوارحش نیز خاشع می‏شد" [مجمع البیان، ج 7، ص 99] خدایا تو خود آن خشوع را نصیب من کن.

قرآن و اسباب فزونی روزی:
قرآن چند امر را معرفی کرده که خود درسی سازنده برای تربیت انسان است، در یک جا می‏ گوید: لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ" هرگاه شکر نعمت‌ها را به جا آورید (و آن را در مصرف واقعی صرف کنید) نعمت را بر شما افزون می‏کنم" (ابراهیم- 7).

در جای دیگر مردم را به تلاش دعوت کرده، می‏ گوید؛ هُوَ الَّذِی جَعَلَ لَکُمُ الْأَرْضَ ذَلُولًا فَامْشُوا فِی مَناکِبِها وَ کُلُوا مِنْ رِزْقِهِ" او کسی است که زمین را تسلیم و خاضع در برابر شما قرار داد تا بر پشت آن راه روید و از رزق آن استفاده کنید" (ملک- 15).

در جای دیگر تقوی و درستکاری را معیار گشایش روزی قرار داده و می‏فرماید: وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُری‏ آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَیْهِمْ بَرَکاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ‏ " هر گاه مردم روی زمین ایمان آورند و تقوا پیشه کنند، برکات آسمان و زمین را به روی آنها می‏گشائیم" (اعراف- 96).

وَ اشْرَحْ فِیهِ صَدْرِی بِإِنَابَةِ الْمُخْبِتِینَ
خدایا، به من شرح صدر بده همراه با کسانی که اهل خضوع و خشوع هستند ؛ کسانی که اهل خضوع و خشوع هستند اگر اشتباهی کردند دوباره باز می‌گردند و سرانجام ملکات سالم اثر خودش را می‌کند و اگر هم انحرافی یافت، باعث نمی شود که اصل ذاتش عوض شود؛ مادامی که زیاد عادت به خلاف نکرده است .

بِأَمَانِکَ یَا أَمَانَ الْخَائِفِین‏
خدایا، به مقام امان تو متوسل می‌شم؛ اگر تو امانم دهی از این مشکلات در امانم، ای کسی که امان همه خائفان هستی.

این نشان از این است که اگر خضوع و خشوع نداشته باشیم، گرفتار اموری می‌شویم که خلاف امنیت است؛ اگر از طریق انابه و بازگشت به سوی خدا شرح صدر نداشته باشیم، خلاف امنیت است؛ در این صورت نه امنیت دنیوی و نه امنیت اخروی داریم که از آن تعبیر به «فزع اکبر» می‌کنند در دنیا فزع از رسوایی و بلایا و گرفتاری‌هاست، اما در قیامت بسیار سخت‌تر است.