به گزارش مشرق، براساس مصوبه ستاد ملی کرونا، تمام مدارس کشور از روز شنبه 27 اردیبهشت باز می‌شوند و به مدت یک ماه یعنی تا 27 خرداد فعالیت خواهند کرد؛ مسئولان وزارت آموزش و پرورش تأکید کرده‌اند که حضور دانش‌آموزان در مدارس الزامی نبوده و این موضوع را به اختیار خانواده‌ها واگذار کرده‌اند تا اگر فرزندشان دچار مشکلی بود برای رفع اشکال به مدرسه مراجعه کند.
بیشتر بخوانید:
نحوه بازگشایی مدارس از ۲۷ اردیبهشت و برگزاری امتحانات
اما درباره بازگشایی مدارس، موضوعی که اهمیت ویژه‌ای دارد حفظ سلامت دانش‌آموزان و رعایت دقیق پروتکل‌های بهداشتی توسط مدارس است. با توجه به اینکه بسیاری از دانش‌آموزان برای یادگیری و درک دروس در آموزش مجازی با مشکل مواجه بودند و در دوره ابتدایی به ویژه برای دروسی مانند ریاضی، فارسی و علوم احتمالاً متقاضیان حضور در مدارس برای رفع اشکال زیاد خواهد بود، در اینجاست که نگرانی برای حفظ فاصله‌گذاری اجتماعی و رعایت نکات بهداشتی توسط دانش‌آموزان به ویژه دبستانی‌ها آغاز می‌شود.
البته وزارت بهداشت، دستورالعمل ویژه بازگشایی مدارس را ابلاغ کرده است که حاوی نکات مختلف و سختگیرانه‌ای برای حفظ سلامت دانش‌آموزان است.
این دستورالعمل بخش‌های مختلفی را درباره فضای برگزاری کلاس‌ها، سرویس ایاب و ذهاب دانش‌آموزان، رعایت بهداشت محیط و بهداشت فردی در مدارس را شامل می‌شود و سؤال جدی این است که مدارس ما تا چه اندازه قادر به رعایت این پروتکل‌های بهداشتی خواهند بود و آیا آموزش و پرورش امکانات لازم را در اختیار مدارس گذاشته است؟
در دستورالعمل ویژه بازگشایی مدارس آمده است، برخی مکان‌ها و سطوح مدارس از جمله آبخوری، دستشویی‌ها و نرده‌ها و لوازم کمک آموزشی باید روزانه حداقل دو بار در طول ساعات کار مدرسه و یک بار در انتهای کار مدرسه یا انتهای نوبت بر اساس دستورالعمل‌های ابلاغ شده گندزدایی شوند؛ آیا تمام مدارس قادر به رعایت همین یک بند هستند؟
کودکان فاصله گذاران اجتماعی خوبی نیستند
وزارت بهداشت تأکید کرده است به دلیل فرصت ارزیابی خطر مجد، به شدت توصیه می‌شود که از بازگشایی عجولانه مهدکودک‌ها و مدارس اجتناب شود نباید فراموش کرد که کودکان به عنوان یکی از گروه‌های فوق پخش کننده بیماری شناخته می‌شوند ولی فاصله‌گذاران اجتماعی خوبی نیستند و این ماهیت کودکی است.
البته آموزش و پرورش شهر تهران که جزو مناطق قرمز هم محسوب می‌شود، اعلام کرده است: "همه دانش‌آموزان نباید به مدرسه بیایند و بازگشایی مدرسه به‌خاطر تجدید دیدار با همکلاسی‌ها نیست و صرفاً برای رفع اشکال است؛ هنوز خطر کرونا رفع نشده است و کم‌کم برای آزمون‌های پایان سال آماده می‌شویم؛ دانش‌آموزانی که نتوانسته‌اند از آموزش مجازی استفاده کنند باید برای آموزش حضوری مراجعه کنند".
همچنین فعالیت مدارس استثنایی و پیش‌دبستانی تا اطلاع ثانوی لغو می‌شود.
فعالیت مدارس روستا مرکزی تا اطلاع ثانوی لغو می‌شود.
فعالیت مدارس شبانه روزی دارای خوابگاه به جز برای پایه‌هایی که دانش‌آموزان در امتحانات نهایی و کنکور هستند تا اطلاع ثانوی تعطیل می‌شود.
بازگشایی مدارس منوسط به برنامه مدون گندزایی
با توجه به شرایط کنونی شیوع بیماری، بازگشایی مدارس منوط به داشتن امکانات فنی و اجرایی کامل شامل برنامه مدون گندزدایی تمام سطوح دارای امکان تماس زیاد در مدارس، تأمین صابون مایع و محلولهای مناسب ضدعفونی کننده دست، فاصله‌گذاری مناسب برای صندلی‌ها در کلاسهای درس و سالن‌های مدارس است. از الزامات کار این است که اقلام اشاره شده به مقدار کافی و متناسب بر اساس دستورالعمل‌های ابلاغی و برای حداقل ذخیره مصرف دو هفته مدرسه در محل مدرسه موجود باشد.
هر مدرسه با توجه به جمعیت دانش‌آموزی نیازمند حداقل یک نیروی خدماتی آموزش دیده به منظور اجرای برنامه مدون نظافت و ضدعفونی، دفع بهداشتی زباله، نظارت بر وجود صابون مایع است. توجه به تامین نیروی خدماتی برای بازگشایی مدارس الزامی است در مدارسی که فاقد نیروی خدماتی هستند مسئولیت مدیریت و تأیید فرد مناسب در این خصوص بر عهده مدیر مدرسه است.
در دستورالعمل وزارت بهداشت ویژه بازگشایی مدارس درباره فضای برگزاری کلاسهای درس آمده است:
فاصله بین میز و صندلی‌های کلاسهای درس در حال حاضر برای اجرای طرح فاصله‌گذاری اجتماعی نیاز به تغییراتی دارد، لازم است از تمام فضاهای کلاس‌ها به گونه‌ای استفاده شود که فاصله بین صندلی‌ها تا حد ممکن مناسب باشد. لازم است فاصله حداقل یک تا دو متر بین افراد از هم در کلاس رعایت شود.
آرایش کلاس‌ها برای بهره‌برداری از همه فضای موجود تغییر یابد ترجیحاً از بزرگترین فضاهای موجود برای حضور دانش‌آموزان استفاده شود، می‌توان از سالن‌های امتحانات، نهارخوری یا نمازخانه در این موارد استفاده کرد.
در مدارس با جمعیت بالا در صورت نیاز به طور موقت فضاهای جدیدی با توجه به امکانات شهر یا روستا در اختیار مدرسه و آموزش و پرورش قرار گیرد که مدرسه پرجمعیت در دو فضای مجزا مدیریت شود. شرایط ایمنی فضا و تجهیزات و بهداشت محیط بر اساس دستورالعمل‌های موجود و نظر کارشناسان ذیربط تأیید شود.
استفاده از فضای حیاط مدارس برای کلاسهای درس
در مناطقی که از نظر آب و هوایی مساعد باشد بهره‌برداری از فضای حیاط با رعایت استانداردهای بهداشت محیط می‌تواند یکی از راهکارها باشد.
برنامه درسی
به گزارش تسنیم؛ در دستوالعمل وزارت بهداشت درباره برنامه درسی دانش‌آموزان با بازگشایی مدارس آمده است: برنامه صبحگاه، ساعات ورزش، اردوها، مسابقات، گردهمایی‌ها، جلسات و دیگر رویدادهایی که موجب تجمع و ازدحام می‌شود تا زمان اعلام رسمی انتهای اپیدمی لغو شود و استراحت بین کلاسهای دانش آموزان در حداقل زمان و در زمان‌های مختلف بین کلاس‌ها انجام شود.
تمام کلاسهای فوق برنامه لغو شود.
فعالیت مدارس پرجمعیت سه روز در هفته
در مدارس با محدودیت زیرساخت و فضای مناسب "مدارس پرجمعیت، دو نوبته و کوچک" ساعات مدرسه کوتاهتر شده به نحوی که برای هر پایه سه روز در هفته کلاسهای درس دایر شود.
ساعات حضور دانش‌آموز در اینگونه مدارس به دروس نیازمند تعامل بیشتر معلم با دانش‌آموز از جمله ریاضی، فیزیک، شیمی، زیست و دروس مهارتی اختصاص یابد و فرایند آموزش سایر دروس از بستر فضای مجازی پیگیری شود.
ساعت شروع و پایان مدرسه به گونه‌ای تعیین شود که از همزمانی رفت و آمد دانش‌آموزان و ازدحام جلوگیری شود.
بهداشت فردی و بهداشت محیط در مدارس
دراین دستورالعمل درباره بهداشت محیط و بهداشت فردی ذکر شده است:
ضدعفونی کردن سطوح دو بار در روز
سطوحی که توسط افراد زیادی لمس می‌شوند "نرده‌ها، دستگیره‌های درب و پنجره، میز و صندلی‌ها، لوازم ورزشی و ابزار کمک آموزشی" باید حداقل روزی دو مرتبه تمیز و بر اساس دستورالعمل‌های ابلاغ شده گندزدایی شوند و تهویه مناسب در تمام نقاط ساختمان برقرار باشد.
آبخوری، دستشویی‌ها و توالت‌ها روزانه حداقل دو بار در طول ساعات کار مدرسه و یک بار در انتهای کار مدرسه یا انتهای نوبت بر اساس دستورالعمل‌های ابلاغ شده گندزدایی شوند.
مدارس باید دارای آب آشامیدنی سالم، وسایل بهداشتی، صابون مایع و محلولهای مناسب ضدعفونی کننده و امکانات مدیریت زباله باشند و دستورالعمل‌های بهداشت محیط و گندزدایی را رعایت کنند.
دپوی دو هفته‌ای مواد ضدعفونی کننده و صابون مایع در مدارس
مدرسه باید دارای لوله‌کشی صابون مایع و سطل زباله درب دار مجهز به کیسه زباله باشد در صورت نبود لوله‌کشی صابون مایع از بطری‌های صابون مایع استفاده شود. تأمین و دپوی حداقل دو هفته‌ای مواد ضدعفونی کننده، صابون مایع، دستکش، ماسک و دستمال کاغذی از دیگر الزامات جهت بازگشایی است.
در صورت امکان ژل ضدعفونی‌کننده دست در کلاس‌ها قرار گیرد
مدرسه باید قوانین شستشوی مرتب و مکرر دست با آب تمیز و صابون مایع و استفاده از محلول الکل یا ژل ضدعفونی کننده دست را برای معلمان، کارکنان و دانش‌آموزان اعمال کند در صورت امکان ژل یا محلول با پایه الکل ضدعفونی‌کننده دست را در همه کلاسهای درس قرار دهد. هر یک از معلمان بهتر است محلول ضدعفونی کننده شخصی داشته باشند.
در مناطق محروم آب آشامیدنی سالم برای دانش‌آموزان فراهم شود. دانش آموزان لیوان کاغذی یکبار مصرف و دستمال به همراه داشته باشند. دانش‌آموزان بهتر است در صورت استفاده از سرویس ایاب و ذهاب عمومی از ماسک و دستکش استفاده کنند.
ماژیک وایت‌برد مورد استفاده معلمان و دانش آموزان جدا باشد، بهتر است در صورت امکان دانش آموزان یک ماژیک وایت برد شخصی به همراه داشته باشد.
بهتر است معلمان لیوان کاغذی یکبار مصرف و دستمال کاغذی به همراه داشته باشند.
دانش‌آموزان باید از لوازم تحریر شخصی استفاده کنند ترجیحا وسایل دانش‌آموزان در مدرسه بماند و دانش‌آموزان باید تا حد امکان کمترین وسایل را بین خانه و مدرسه جابجا کند.
در خصوص شستشوی حتی‌الامکان روزانه لباس مدرسه دانش‌آموزان و وارد کردن آن به فضای عمومی خانه به والدین تاکید شود.
تمام معلمان باید از ماسک و دستکش استفاده کنند
در مدت زمان حضور در مدرسه تمام معلمان و کارکنان باید از ماسک معمولی و دستکش استفاده کنند.
مواجهه چهره به چهره کارکنان کاهش یابد و سعی شود از تماس تلفنی و استفاده از شبکه‌های اجتماعی برای برگزاری جلسات حتی برای کارکنانی که در داخل یک ساختمان هستند استفاده شود در صورتیکه مواجهه‌ی چهره به چهره کادر اداری و معلمان مدرسه با یکدیگر ناگزیر باشد در حداقل زمان ممکن و با رعایت فاصله ایمنی حداقل یک تا دو متر برگزار شود.
تجمع در محیط‌های خاص مدرسه انجام نشود
تماس افراد با یکدیگر مانند دست دادن و روبوسی کردن ممنوع شود؛ تجمع در محیط‌های خاص مدرسه از قبیل دفتر، آبدارخانه، اتاق‌های کپی، اتاق‌های کار عملی و آزمایشگاهی انجام نشود.
چه افرادی نباید به مدرسه بروند؟
در صورت ابتلا به بیماری کویید 19 اعم از دانش‌آموز و کارکنان مدرسه حداقل تا 14 روز پس از بهبود علائم نباید در مدرسه حاضر شوند.
سه گروه ذیل با گواهی با تأییدیه پزشک معتمد به عنوان افراد در معرض خطر در نظر گرفته شده و نباید تا اعلام رسمی پایان همه‌گیری بیماری در مدرسه حاضر شوند. تهیه لیست این دانش آموزان و کارکنان قبل از بازگشایی و اعلام آن به منطقه آموزش و پرورش الزامی است.
1. مادران باردار.
2. بیماران با بیماری زمینه‌ای، بیماری قلبی عروقی، فشارخون، دیابت، بیماری‌های تنفسی زمینه‌ای و مزمن، شاخص توده بدنی بیشتر از 40.
3. بیماران با نقص ایمنی تحت درمان با کورتیکواستروئید بیش از پردنیزولون، بیماران تحت شیمی درمانی، افراد دچار بدخیمی‌ها و افرادی که پیوند عضو شده‌اند.
ستاد مدیریت استانی بیماری کرونا لازم است کانال‌های ارتباطی در خصوص دریافت و رسیدگی به موارد شکایت و تخلفات را به طور سراسری به مخاطبان اعلام کند.
لازم است که وضعیت مدرسه "بهداشت محیط، موجودی شوینده‌ها و ..."، گزارش اقدامات انجام شده و تعداد دانش‌آموزان، معلمان و کارکنان مدرسه مشکوک یا بیمار "در صورت وجود" روزانه در محل مخصوصی در مدرسه ثبت شود.
جابجایی معلمان از شهرهای با وضعیت زرد و قرمز به شهرهای سفید ممنوع
جابجایی معلمان از شهرهای با وضعیت زرد و قرمز به شهرهای سفید تا اطلاع ثانوی ممنوع است.
کدام دانش‌آموزان نباید به مدرسه بروند؟
حضور دانش‌آموزان دارای ریسک بالا "مبتلا به دیابت، بیماری‌های قلبی عروقی، سرطان، بیماری‌های اتوایمون و دانش‌آموزان با مصرف داروهای ایمونو ساپرسیو" تا اطلاع ثانوی ممنوع است.
آموزش سلامت فردی و عمومی
در فرصت باقیمانده تا بازگشایی و بعد از آن آموزش غیرحضوری کاملی درباره اطلاعات پایه در خصوص بیماری کرونا شامل علائم بیماری، عوارض مربوطه، راه‌های انتقال و چگونگی جلوگیری از انتقال برای خانواده‌ها ارائه شود.
خانواده ها و دانش‌آموزان باید از علائم بیماری کووید 19 مطلع باشند به صورتی که بدون ایجاد اضطراب در آنها علائم بیماری را بشناسند و بدانند که در صورت داشتن هر یک از علائم در دانش آموز یا اعضای خانواده از فرستادن کودک به مدرسه خودداری کنند. به این منظور علاوه بر شبکه‌های ملی استانی و شهرستانی استفاده از کانال‌های مجازی اختصاصی مدارس برای اطلاع رسانی در مورد بیماری و ارائه موارد لازم از این طریق هم بسیار کمک کننده خواهد بود.
آموزش نحوه پیشگیری و کنترل بیماری کرونا و رفتارهای بهداشتی و سلامت محور متناسب با گروه‌های سنی مختلف به طور دوره‌ای توسط معلمان و مراقبین بهداشت نزدیک‌ترین مرکز خدمات جامع سلامت به دانش‌آموزان ارائه شود.
در روز اول بازگشایی مدارس، آموزش‌های حضوری ارائه شود
در روز اول بازگشایی مدارس آموزش‌ها به صورت حضوری و عملی به تمام مخاطبین به ویژه دانش‌آموزان ارائه شود و تمرین رفتارهای بهداشت صحیح از جمله پوشاندن دهان و بینی به هنگام سرفه و عطسه به وسیله دستمال تمیز یا استفاده از داخل آرنج خمیده و شستشوی مداوم دست‌ها تاکید شود.
مفهوم فاصله گذاری اجتماعی در قالب مفاهیمی مانند رعایت فاصله حداقل یک تا دو متری از دوستان، پرهیز از ازدحام، نداشتن تماس فیزیکی غیرضروری با دیگران به عنوان یکی از اقدامات مهمی که می تواند ایمنی و سلامت دانش آموزان را تأمین کند تشریح شود.
پوستر آموزشی نحوه صحیح شستن دست‌ها و مراقبت تنفسی در سرویس‌های بهداشتی و تابلو اعلانات بهداشتی مدرسه نصب شود.
تغذیه دانش‌آموزان
پایگاه‌های تغذیه سالم، ناهارخوری و سلف سرویس باید تا اطلاع ثانوی تعطیل شود.
از دست به دست کردن مواد غذایی و ساندویچ‌های خانگی تهیه شده در مدرسه توسط دانش‌آموزان یا فروشنده جداً خودداری شود.
به دانش‌آموزان توصیه شود از مایعات بیشتر استفاده کنند ترجیحاً آب‌های معدنی که قبل از مصرف بطری آن شسته شده است. نوشیدن مایعات به اندازه کافی و فراوان کمک به دفع سموم و حفظ ایمنی مناسب بدن می‌کند.
امکان انتقال کرونا ویروس از طریق بسته های مواد غذایی وجود دارد توصیه می‌شود قبل از مصرف، بسته‌ها ضد عفونی یا به صورت بهداشتی شسته شوند.
سرو غذاهای گرم برای معلمان، دانش‌آموزان و کارکنان مدرسه نباید در مدرسه انجام شود. در صورت مصرف میوه باید به طور کامل و بر اساس اصول بهداشتی شستشو شود و پوست آن گرفته شود.
از خرید مواد غذایی فله‌ای و باز خودداری شود، از مصرف و توزیع هرگونه فرآورده‌های کنسروی یا فرآوری شده مثل سوسیس کالباس در مدارس ممانعت شود.
ایاب و ذهاب دانش آموزان
لازم است تمام رانندگان سرویس‌های ایاب و ذهاب مدارس نسبت به اصول پیشگیری و کنترل بیماری آموزش ببیند.
برای حمل و نقل دانش‌آموزان از وسایل نقلیه شخصی استفاده کنید
به والدین توصیه می‌شود که برای ایاب و ذهاب دانش آموزان از وسایل نقلیه عمومی و سرویس استفاده نکرده و ترجیحاً خودشان نسبت به جابجایی دانش‌آموز در فواصل دور با وسیله نقلیه شخصی و در فواصل نزدیک با رعایت اصول ایمنی به صورت پیاده اقدام کنند.
راننده سرویس مدرسه موظف به گندزدایی است
در صورت عدم امکان حذف سرویس‌های ایاب و ذهاب، رعایت فاصله ایمنی در سرویس حداکثر سه نفر به جز راننده در یک خودرو سواری الزامی بوده و راننده موظف به رعایت اصول گندزدایی سرویس‌ها بر اساس دستورالعمل‌های ابلاغی است.
باید ملاحظات مربوط به فاصله حداقل یک متر سرنشینان رعایت شود.
گندزدایی سرویس مدرسه روزی دوبار
هر روز قبل از ورود دانش‌آموز به سرویس ایاب و ذهاب مدرسه "صبح، قبل از انتقال دانش‌آموز به مدرسه و پس از اتمام مدرسه و قبل از انتقال دانش آموز به خانه" وسیله نقلیه گندزدایی شود.
در صورت استفاده از وسایل نقلیه شخصی دانش آموزان باید نسبت به تمام نکات بهداشتی و ایمنی استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی آگاه بوده و آنها را رعایت کنند.