سرویس جهان مشرق - یک قرارداد محرمانه میان شرکت نفتی آمریکایی دلتا کرسنت انرژی و شبه‌نظامیان به اصطلاح نیروهای دموکراتیک سوریه مستقر در شمال شرقی سوریه با هدف توسعه و صادرات نفت منطقه منعقد شده است. ماه‌ها پس از آنکه دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا در قالب سخنانی متناقض با دیگر مقامات این کشور اظهار داشت که نیروهای آمریکایی «فقط به خاطر حفاظت از نفت» در سوریه حضور دارند و سوگند خورد که «نفت را حفظ می‌کند»، قرارداد بحث‌برانگیز مذکور، راهبرد واقعی آمریکا در منطقه را آشکار ساخت.
این قرارداد مستقیماً مورد تائید دولت آمریکا قرار گرفته است. آمریکا از شبه‌نظامیان نیروهای دموکراتیک سوریه که عمدتاً از یگان‌های مدافع خلق تشکیل شده‌اند حمایت می‌کند. یگان‌های مدافع خلق شعبه پ‌ک‌ک در سوریه محسوب می‌شوند. ترکیه و همچنین آمریکا و اتحادیه اروپا پ‌ک‌ک را یک سازمان تروریستی می‌دانند.
دلتا کرسنت انرژی کیست؟
این شرکت کمتر شناخته‌شده که از طرفین اصلی قرارداد است، توسط مقامات سابق دولت آمریکا اداره می‌شود و نفراتی از این قبیل را در بر می‌گیرد: جیمز ریس افسر سابق نیروی ویژه دلتای ارتش؛ جیمز کین سفیر سابق آمریکا در دانمارک؛ و جان داریر از مدیران اجرایی سابق شرکت انگلیسی گالف‌سندز پترولیوم که سابقاً در شمال شرق سوریه فعال بوده است.
ریس از شرکای دلتا کرسنت انرژی و از حامیان قوی حضور نظامی آمریکا در سوریه بوده است. او در سال ۲۰۱۸ در شبکه فاکس نیوز اعلام کرد:
«بخش شرقی سوریه تماماً مال ماست... آنجا مال ماست. نمی‌توانیم از آن چشم‌پوشی کنیم.»
قرارداد مذکور همچنین نشان می‌دهد دولت ترامپ چگونه مرزبندی میان بخش دولتی و بخش خصوصی را کمرنگ ساخته و اصول اخلاقی و معاملات تجاری را زیر سؤال برده است.
این مقامات سابق عالم سیاست که اکنون در رأس شرکت دلتا کرسنت انرژی قرار دارند، در راستای انعقاد قرارداد مذکور از کمک و مساعدت وزارت امور خارجه آمریکا بهره‌مند شدند. در جریان جلسه استماع یکی از کمیته‌های مجلس سنا در واشنگتن، لیندسی گراهام سناتور جمهوری‌خواه از مایک پمپئو وزیر امور خارجه پرسید آیا دولت ترامپ طرفدار قرارداد فوق بوده است یا نه. پمپئو در پاسخ گفت:
«بله، ما طرفدار آن هستیم. توافق کمی بیش از آنچه امیدوار بودیم طول کشید و اکنون در مرحله اجرای آن هستیم.»
اظهارات پمپئو حکایت از آن دارند که دولت آمریکا از قرارداد کاملاً خبر داشته و به مدت بیش از یک سال از آن حمایت کرده است.
نفت سوریه به کجا خواهد رفت؟
دولت قانونی سوریه قرارداد نفتی را محکوم کرده و اشغال شمال شرق سوریه به دست آمریکا و مشروعیت عوامل نیابتی محلی آن کشور موسوم به نیروهای دموکراتیک سوریه را به رسمیت نمی‌شناسد. وزارت امور خارجه سوریه قرارداد فوق را غیرقانونی خوانده و هدف آن را «سرقت» نفت خام سوریه توصیف کرده است.
در بیانیه وزارت امور خارجه آمده که دولت دمشق «قرارداد منعقده میان شبه‌نظامیان القسد (نیروهای دموکراتیک سوریه) و یک شرکت نفتی آمریکایی با هدف سرقت نفت سوریه تحت حمایت دولت آمریکا را قویاً محکوم می‌کند.» بیانیه در نهایت جمع‌بندی کرده که «این قرارداد کان لم یکن است و هیچگونه مبنای قانونی ندارد.»
ترکیه نیز قرارداد منعقده توسط شرکت نفتی آمریکایی را محکوم کرده است. وزارت امور خارجه ترکیه روز دوشنبه طی بیانیه‌ای اعلام کرد: «ما به خاطر حمایت آمریکا از این اقدام که قوانین بین‌المللی را نادیده می‌گیرد، یکپارچگی، وحدت، و حاکمیت سوریه را نقض می‌کند، و به مثابه تأمین مالی ترویسم قلمداد می‌شود، عمیقاً ابراز تأسف می‌کنیم»
در بیانیه مذکور در ادامه آمده است: «این اقدام، که با هیچ انگیزه مشروعی نمی‌توان آن را موجه جلوه داد، کاملاً غیرقابل قبول است.»
بنابراین، احتمال آن نمی‌رود که ترکیه نفت خام سوریه را خریداری کند، به ویژه اگر مستقیماً در راستای حمایت از سازمانی باشد که در فهرست گروه‌های تروریستی قرار گرفته است.
محتمل‌ترین مسیر جهت انتقال نفت از شمال شرقی سوریه احتمالاً از طریق شمال عراق و به ویژه دولت اقلیم کردستان است. از سال ۲۰۱۴، یک تجارت نه چندان شفاف و در عین حال سودآور رقم خورده که به مثابه یک شریان حیاتی مهم برای شبه‌نظامیان منزوی‌شده نیروهای دموکراتیک سوریه است.
دیدار مقامات آمریکا با رهبر پ‌ک‌ک؟
معامله نفتی اخیر در پی ملاقات‌هایی میان یک هیئت آمریکایی و رهبر پ‌ک‌ک در منطقه قندیل واقع در شمال عراق انجام گرفته است. ارتفاقاعات قندیل یکی از پناهگاه‌های این گروه تروریستی به شمار می‌رود.
طبق گزارشات، هیئت مذکور از رهبر پ‌ک‌ک خواست تا از شمال شرق سوریه عقب‌نشینی کنند و از حمایت و تأمین مالی نیروهای دموکراتیک سوریه دست بکشند و در عوض آمریکا حامی مالی اصلی این گروه شبه‌نظامی خواهد شد.
پیوند نزدیک میان آمریکا و مظلوم کوبانی رهبر نیروهای دموکراتیک سوریه از قبل بر همگان معلوم است. کوبانی از اعضای پ‌ک‌ک نیز محسوب می‌شود. کوبانی با نام واقعی فرهاد عبدی شاهین یکی از نیروهای تحت تعقیب ترکیه است.
گفتنی است تاکنون ارتش ترکیه در سه نوبت وارد خاک سوریه شده تا با داعش و یگان‌های مدافع خلق نبرد کند و حمایت آمریکا از یگان‌های مدافع خلق در سوریه یکی از موانع موجود بر سر راه روابط دوسویه میان دو کشور عضو ناتو است.