به گزارش مشرق، پس از طرح بحث پیرامون رایگان شدن هزینه برق مشترکین کم مصرف در قالب طرح برق امید، مواضع متفاوتی از سوی کارشناسان و اندیشکده‌های فعال حوزه انرژی در ارتباط با این طرح بیان شده است.
در شرایطی که کلیت موضوع برق امید مورد تاکید متخصصین سیاست‌گذاری انرژی است و اخذ هزینه برق مشابه پله‌های تعرفۀ برق امید از مدت‌ها پیش توسط برخی از کارشناسان این حوزه مطرح شده اما برخی از ابهامات موجود در ارتباط با طرح برق امید، نیازمند بررسی و ارائه جزئیات بیشتر از سوی وزارت نیرو است.
* برق چند نفر ایرانی در طرح برق امید رایگان می‌شود؟
یکی از جزئیات ابهام برانگیز موجود در طرح برق امید، مسئله در برگیری تعداد افراد بهره‌مند از برق رایگان است. مطابق اطلاعات ارائه شده از سوی رئیس جمهور، برق 30 میلیون ایرانی در قالب طرح برق امید رایگان خواهد شد. به منظور توضیح بیشتر حول اظهارات مطرح شده توسط رئیس جمهور به سراغ یکی از متولیان برق امید رفتیم. مصطفی رجبی مشهدی، سخنگوی صنعت برق در تشریح گزاره مطرح شده مبنی بر رایگان شدن برق 30 میلیون نفر، گفت:« تعداد 8 میلیون و 400 هزار مشترک برق خانگی در طی سال‌های 97 و 98 در رده مشترکین کم مصرف رده‌بندی شده‌اند. بنابر این برآورد و استناد به شاخص بعد خانوار در این سال‌ها 30 میلیون نفر جزء افرادی دسته بندی می‌شوند که در صورت تداوم کم مصرفی، در طرح برق امید از برق رایگان بهره‌مند خواهند شد.»
بیشتر بخوانید
برق ۳۰ میلیون نفر از دو ماه آینده مجانی می‌شود/ هر ۵۰ روز یک سد مخزنی افتتاح می‌کنیم
توجه به اظهارات سخنگوی صنعت برق کشور موید این امر است که آمار بهره‌مندی 30 میلیون نفری از برق رایگان با توجه به 8.4 میلیون مشترک کم مصرف و ضرب این آمار در بعد خانوار بدست آمده است اما توجه به آمار موجود در صنعت برق مشخص کننده این نکته است که استناد به این شیوه برای محاسبه تعداد افراد بهره‌مند صحیح نیست. در ادامه این گزارش به بیان دلیل نادرست بودن گزاره رایگان شدن برق 30 میلیون ایرانی خواهیم پرداخت
*استفاده 30 میلیون ایرانی از برق رایگان، یک اشتباه آماری است
علت صحیح نبودن این استدلال در آن است که هر اشتراک برق به منزله یک خانوار محاسبه نمی‌شود. به منظور اثبات این ادعا، لازم است تعداد خانوارهای کشور را با تعداد اشتراک‌های برق خانگی مقایسه کنیم. مطابق آمار، تا پایان خردادماه سال جاری، 29 میلیون مشترک خانگی از نعمت برق بهره می‌گیرند در حالی که بر اساس نتایج آخرین سرشماری نفوس و مسکن تنها 24 میلیون خانوار در کشور زندگی می‌کند.
در حقیقت علت اختلاف آمار بین مشترکین و تعداد خانوار در کشور، وجود واحدهای مسکونی خالی و همچنین انشعاب برق سکونت‌گاه‌های غیر دائم است که منجر به بیشتر شدن آمار مشترکین برق در مقابل تعداد خانوار می‌شود.
نکته قابل توجه آن است که تقریبا تمامی واحدهای مسکونی خالی و سکونت‌گاه‌های غیر دائم نظیر تفرجگاه‌ها، جزء مشترکین کم مصرف به حساب می‌آیند زیرا خانواری در این واحدها ساکن نیست یا مدت زمانی کمی در ماه را در سکونت‌گاه غیر دائم می‌گذراند. آمار صنعت برق مشخص کننده آن است که بیش از 4 میلیون و 600 مشترک (16 درصد از کل قبوض صادره) متوسط مصرف 12 کیلووات ساعت دارند که به معنی منزل مسکونی خالی از سکنه می باشد. در شرایطی که این آمار را از 8.4 میلیون اشتراک کم مصرف کم کنیم. محاسبه می‌شود که تنها 3.8 میلیون اشتراک باقی می‌ماند. البته همین آمار 3.8 میلیون اشتراک نیز نمی‌تواند با تعداد خانوار تطابق داشته باشد زیرا سکونت‌گاه‌های غیر دائم از آن کسر نشده و آماری هم برای تخمین این سکونت‌گاه‌ها وجود ندارد.
توجه به استدلال مذکور نشان‌دهنده این امر است که در شرایط کنونی و با جزئیات موجود نمی‌توان نسبت به محاسبه تعداد افرادی که از برق رایگان استفاده می‌کنند اقدام کرد. اما این نکته قطعی است که تعداد این افراد قطعا از 13 میلیون نفر کمتر است.
*جزئیات طرح برق امید در کمیسیون انرژی بررسی می‌شود
ابهام مطرح شده در ارتباط با تعداد افراد استفاده کننده از طرح برق امید، در حالی مطرح می‌شود که مجلس شورای اسلامی این طرح را زیر نظر دارد و به منظور دقیق تر شدن جزئیات و بهتر شدن آن تلاش می‌کند. در همین ارتباط مالک شریعتی، سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، در تشریح نحوه نظارت مجلس بر جزئیات طرح رایگان شدن برق 30 میلیون ایرانی، تصریح کرد: « در جلسه کمیسیون انرژی ، یکی از کارشناسان مرکز پژوهش‌ها توضیح مختصری درباره طرح برق رایگان وزارت نیرو ارائه کرد و مقرر شد کمیته برق این کمیسیون به ریاست آقای محمدنژاد جلسه‌ای را با مسئولین وزارت نیرو در این حوزه تدارک ببینند.»
نماینده مردم تهران، ری و شمیرانات، در بیان دستور کار کمیته برق مذکور، اظهار داشت:« قرار است در این کمیته جزئیات محاسبات نحوه مصرف گروه‌های کم‌مصرف خوش‌مصرف و پرمصرف را ارائه شود. ضمن اینکه تعداد مشترکین مشمول این طرح مشخص شده و محاسبات آن نیز ارائه شود.»
شریعتی با اشاره به فرآیند بررسی طرح برق امید، گفت:«گزارش این موضوع از سوی کمیته برق مذکور به صحن کمیسیون انرژی ارائه خواهد شد تا پس از آن گزارش کمیسیون انرژی به صورت رسمی در خصوص این موضوع اعلام شود.»