به گزارش خبرنگار سياسي مشرق، نشست نمایندگان ایران و اعضای گروه 1+5 شامل روسیه، چین، فرانسه، آلمان، امریکا و انگلیس به ریاست سعید جلیلی سرپرست هیئت ایرانی و کاترین اشتون سرپرست 1+5 در دو دور در استانبول روز شنبه به كار خود پايان داد.
پس از پايان اين دور از گفتگوها كاترين اشتون مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا مذاکرات را مفید و سازنده خواند و گفت که ما اطمینان یافتیم که ایران جدی است نکته ای که در گذشته همواره خلافش بیان می شد که ایران در مذاکرات جدی نیست و تنها با هدف وقت کشی به مذاکرات می آید.
سعید جلیلی رئيس هيئت مذاكره كننده ايراني نيز از رایزنی ها اظهار رضايت کرد و گفت که غربی ها در این دور از مذاکرات اظهارات تهدید آمیز نداشتند و در عین حال گفت  به محورهایی که در نشست بغداد بررسی خواهد شد، پرداخته نشد. وی گفت: قرار شد اجلاس بعدی ما در بغداد، در سوم خرداد ماه باشد، قرار گذاشتیم وارد یک فرایند سازنده و مثبت برای همکاریهای جامع و پایدار در طیفی از موضوعات مورد علاقه دو طرف شویم.
جلیلی خاطر نشان کرد : گرایشهای طرف مقابل در مذاكرات، تاکیدی بر همکاری و نشانه ای مثبت است و همکاری با ملت ایران باید به دور از هرگونه  تهدید و زورگویی باشد و ایران آمادگی خود را بر این اساس اعلام کرده است.
مذاکره کننده ارشد هسته ای کشورمان در نشست استانبول، فتوای مقام معظم رهبری در خصوص تحریم تولید سلاح هسته ای را تاکیدی بر ماهیت صلح آمیز برنامه هسته ای کشورمان دانست.
جلیلی با بیان اینکه ملت ایران با گسترش سلاحهای هسته ای مخالف است، خاطر نشان کرد سه محور اساسی برای همکاری میان طرفین وجود دارد مسئله اول نابودی سلاحهای هسته ای، محور دوم، منع گسترش سلاحهای هسته ای و محور سوم استفاده  صلح آمیز از انرژی هسته ای است.
از سوي ديگر در حالي كه اين مذاكرات با استقبال مقامات سياست خارجي اكثر كشورها روبرو شده است، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژيم صهيونيستي نسبت به زمان برگزاری دور دوم مذاکرات ایران با گروه ۵ + ۱که قرار است بیش از یک ماه دیگر انجام شود، ابراز ناخشنودی کرده است.

اتم براي صلح
قطعنامه "اتم براي صلح" كه در دسامبر 1954 توسط مجمع عمومي سازمان مللل متحد به تصويب رسيد را مي توان منشا پيدايش آژانس بین‌المللی انژری اتمی دانست اين سازمان یکی از این سازمان‌های تخصصی است که اگر چه وابسته به سازمان ملل محسوب نمی‌شود ولی کاملا با سازمان ملل مرتبط است. با این حال آژانس در بررسی وضعیت کشورها در حوزه هسته‌ای نمی‌تواند رویکرد سیاسی اتخاذ کند چرا که برخلاف اساسنامه این سازمان است.
 بر اساس اصولي كه آژانس بر مبناي آن تشكيل شده، تمام کشورها حق فعالیت صلح‌آمیز انرژي هسته‌ای را دارند و حتی به موجب NPT کشورهای دارای تکنولوژی هسته‌ای موظف هستند به کشورهایی که دارای توانایی هسته‌ای نیستند کمک‌های فنی ارائه کنند و در این راستا آژانس انرژي اتمي باید مراقبت کند که این کمک‌ها ارائه شود تا فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای به‌ عنوان حق مسلم کشورها احقاق شود. بنابراین نقض این تعهدات زمانی رخ می‌دهد که با گزارش‌های متقن فنی و کارشناسی‌شده، آژانس بتواند ثابت کند که فعالیت‌های یک کشور از مسیر صلح‌آمیز به غیرصلح‌آمیز تغییر یافته باشد.
 اما در خصوص موضوع پرونده هسته اي ایران باید گفت که به‌رغم همکاری بسیار بالای مقامات ایرانی، گزارش هاي منتشر شده از سوي دبیر کل آژانس بين المللي انرژي اتمي رنگ و بویی سیاسی یافته که حاکی از فشار‌های غرب به آمانو در جهت ارائه گزارشی غیرواقعی و متضمن منافع آمریکا در قبال ایران است كه در دراز مدت اعتبار فني و كارشناسي آژانس را در نزد جهانيان كاهش خواهد داد.

خلع سلاح هسته‌ای
از سوي ديگر يكي از مسائلي كه ايران در رابطه خود با آژانس بين اللملي انرژي اتمي مي تواند مورد توجه و بهره برداري قرار دهد، موضوع خلع سلاح هسته‌ای است كه در کنار 2 اصل منع گسترش تسلیحات اتمی و استفاده صلح آمیز از انرژی هسته‌ای، جزء اصول اصلي و تشكيل دهنده   NPT است.
از اين رو بايد گفت كه NPT خود قرارداد منع گسترش تسلیحات اتمی در دنیاست. وقتی که در سال 1968 قرارداد NPT مصوب شد، در آن برهه قرار شد کشورها به‌صورت یک بسته به اصول NPT بنگرند که در واقع یکی از مهم‌ترین آنها بحث خلع سلاح جهانی بود، اما مسئله‌ای که پیش آمد این بود که 5کشور دارای تسلیحات هسته‌ای یعنی آمریکا، روسیه، چین، انگلیس و فرانسه که در آن زمان به‌عنوان کشورهای دارنده تسلیحات هسته‌ای در NPT به رسمیت شناخته شدند، هیچ وقت حاضر نشدند دربرابر تعهد خلع سلاح هسته‌ای خود عمل کنند.

فشار به دشمن
جمهوري اسلامي ايران از طریق NPT می‌تواند به کشور‌های دشمن و رقیب خود مانند رژیم صهيونيستي از 2 جهت فشار وارد کند. اول اینکه رژيم صهيونيستي و بسیاری از کشور‌های دیگر تاکنون NPT را امضا نکرده‌اند. ایران مي تواند این موضوع را نوعی رفتار دوگانه قلمداد ‌کند و از طریق NPT به این کشورها و حامیان آنها فشار وارد کند تا به این معاهده بین‌المللی بپیوندند. دوم اینکه ایران می‌تواند از طریق تأکید بر اصل خلع سلاح عمومی هسته‌ای درNPT  به‌خصوص در منطقه خاورمیانه بر کشورهای رقیب و دشمن مثل رژيم صهيونيستي فشار وارد کند. طرح موضوع خلع سلاح عمومی نقطه امتیاز ایران است و بسیاری از کشورهای منطقه و جهان با ایران در این زمینه هم نظر هستند. تأکید بر این اصل مغفول NPT می‌تواند امتیازاتی برای ایران به همراه داشته باشد.
حال با گذشت چند دهه از تصويب قرارداد NPT شاهديم كه يكي از مهم ترين اصول آن يعني خلع سلاح از سوي كشورهاي قدرتمند زير پا نهاده شده و آژانس بين المللي انرژي اتمي كه روزي با هدف گسترش اتم براي صلح در ميان جهانيان پايه ريزي شد، تبديل به پايگاهي براي فشار به كشورهاي مخالف سياست هاي غرب شده است.
اما در اين ميان پذيرش رسمي حق ايران براي داشتن فعاليت هاي صلح آميز هسته اي از سوي كاترين اشتون، رئيس سياست خارجي اتحاديه اروپا پس از اتمام مذاكرات يك روزه استانبول را مي توان گامي مثبت غربي براي قبول واقعيت هاي محيط بين المللي دانست و اينكه در نهايت بايد بدانند كه اتخاذ رويكردهاي سياسي و اعمال غير قانوني فشار و تهديد به تنهايي پاسخگو نيست.