به گزارش مشرق، نزدیک دو سال پیش بود که علی دارابی، معاون سازمان صداوسیما در نشستی خبری از تولید ۳۱ سریال تلویزیونی با موضوع انقلاب اسلامی و زندگی سرداران شهید دوران دفاع مقدس خبر داد، اما آنچه از دو سال پیش تاکنون از خروجی این وعده دیده شد، صرفاً عکس تست گریم هادی حجازی‌فر برای سریال شهید باکری است. سیمافیلم با انتشار خبر ساخت سریال «شهید باکری» تصویر گریم شده حجازی‌فر را که قرار است در نقش شهید مهدی باکری ایفای نقش کند، منتشر کرد؛ سریالی که هنوز اسمی برای آن انتخاب نشده است. این سریال فعلاً با عنوان پروژه «شهیدان باکری» شناخته می‌شود و قرار است کارگردانی آن را حجازی‌فر انجام دهد. خبر تولید این سریال با واکنش‌های متعددی روبه‌رو شد.
برخی منتقدان از اینکه حجازی‌فر بدون سابقه قوی در کارگردانی در رأس ساخت سریالی در حد شهیدان باکری قرار گرفته است، انتقاد داشته‌اند و عده‌ای دیگر در اینکه آیا این سریال می‌تواند با چنین تولیدی در حد و شأن جایگاه سرداران شهید باکری باشد، ابراز تردید کرده‌اند، اما سؤال دیگر این است که آیا اصلاً چنین سریالی می‌تواند به سرانجام برسد؟
تجربه وعده‌های متعدد صداوسیما برای ساخت سریال‌های تلویزیونی درباره سرداران شهید نشان می‌دهد چندین پروژه تلویزیونی با وجود تبلیغات صداوسیما و ایجاد موج رسانه‌ای در نهایت به دست فراموشی سپرده شده است. نمونه آن سریال «شهید چمران» است.
در ادامه به برخی از پروژه‌های موفق و چند پروژه فراموش شده تلویزیونی با محوریت فرماندهان شهید دوران دفاع مقدس نگاهی می‌اندازیم.
خاطره خوب «سیمرغ»
شاید اولین سریال بزرگ تلویزیونی که با موضوع سرداران شهید دوران دفاع مقدس ساخته شد، مجموعه «سیمرغ» باشد. این مجموعه تلویزیونی در سال ۱۳۷۱ یعنی چهار سال بعد از پایان جنگ تحمیلی از تلویزیون پخش شد. این سریال نگاهی به زندگی شهیدان احمد کشوری و علی‌اکبر شیرودی داشت. این مجموعه تلویزیونی در بخش درگیری‌های پاوه به جریان آزادسازی پاوه با حضور هوانیروز و نقش شهید چمران نیز اشاره داشت.
با وجود اینکه سیمرغ از موفق‌ترین مجموعه‌های دهه ۷۰ تلویزیون است، باعث نشد که روند تولید سریال‌های دفاع مقدسی ادامه پیدا کند، به طوری که بین پخش این سریال و دومین سریال مهم تلویزیون درباره فرمانده شهید دفاع مقدس ۲۰ سال فاصله افتاد.
شوق پرواز «بابایی»
پروژه سریال «شوق پرواز» کلید زده شد و ابتدا کارگردانی آن را حسین قاسمی‌جامی بر عهده گرفته بود که «سیمرغ» را ساخته بود، اما خیلی زود با مشکلاتی که پیش آمد، ۱۰ سال پروژه خوابید.
بعد از این زمان طولانی دوباره با همکاری ارتش و بنیاد شهید و البته خانواده شهید بابایی، بار دیگر سریال روند تولید خود را آغاز کرد. با تولید مجدد سریال مرحوم یدالله صمدی جایگزین قاسمی‌جامی شد. این سریال سال ۹۰ پخش شد. شوق پرواز نه تنها به عنوان مهم‌ترین کار مرحوم صمدی بلکه به عنوان موفق‌ترین سریال تلویزیونی درباره دفاع مقدس شناخته می‌شود، با این وجود باز هم باعث نشد که این جرقه باعث ایجاد روندی بر ساخت سریال‌های دفاع مقدسی شود.
تنها سریال موفق تلویزیون
به رغم محبوبیت ژانر «داکیو درام» یا مستند داستانی، صداوسیما در تولید مستندهایش کمتر از چنین ژانری استفاده کرده است، اما تک‌تجربه موفقی در این زمینه وجود دارد که می‌تواند ضعف‌های پیشین را تا حد زیادی کمرنگ کند. بار دیگر موضوعیت سرداران شهید دفاع مقدس، باعث شد تا «آخرین روزهای زمستان» ساخته شود؛ سریالی که نقطه آغاز معرفی محمدحسین مهدویان به عنوان فیلمسازی صاحب سبک به سینمای ایران شد و از آن سو برای نسل جوان کشور شهید سردار حسن باقری را معرفی کرد.
«آخرین روزهای زمستان» باعث شد تا مهدویان در سینما سراغ سردار احمد متوسلیان برود و در «ایستاده در غبار»، غبار از چهره یکی از چهره‌های تأثیرگذار دوران دفاع مقدس بردارد.
با وجود اینکه «آخرین روزهای زمستان» می‌توانست «داکیو درام» را برای پرداختن به زندگی شهدای دفاع مقدس به تلویزیون بیاورد، ولی باز صداوسیما نتوانست از موفقیت‌های به دست آورده‌اش پاسداری کند.
سریال‌هایی که تلویزیون نساخته است
تقریباً نمی‌توان نام یک سردار بزرگ دوران دفاع مقدس را جست‌وجو کرد و با خبر ساخت سریال تلویزیونی درباره آن شهید مواجه نشد. چه مدیران صداوسیما و چه برخی مسئولان استانی و نظامی در مصاحبه‌های خود به ساخت مجموعه‌های تلویزیونی‌ای پرداخته‌اند که قرار است درباره زندگی سرداران شهید ساخته شود.
شاید پرپیچ و خم‌ترین سریالی که چند بار تا مرز ساخت رفت ولی تا به حال به مرحله تولید نرسید، سریال «شهید چمران» بود؛ سریالی که قرار بود جلیل سامان آن را بسازد.
سامان برای ساخت این سریال آنقدر مصمم بود که زمان اکران فیلم «چ» حاضر نشد به تماشای آن فیلم بنشیند تا از تاثیرگذاری نگاه حاتمی‌کیا به مصطفی چمران در سریالی که آن را می‌نوشت جلوگیری کند. سریال شهید صیاد شیرازی نیز از دیگر پروژه‌هایی است که مدت‌هاست درباره ساخته شدن آن اطلاع‌رسانی‌هایی می‌شود.
در گزارشی که سال ۹۳ در رسانه‌ها منتشر شد، اینگونه ادعا شده است که دلیل تعویق ساخت سریال‌های تلویزیونی درباره زندگی سرداران شهید دوران دفاع مقدس این است که صداوسیما بودجه کافی برای ساخت این مجموعه‌ها را ندارد، اما نگاهی به روند تولید مجموعه‌های تلویزیونی نشان می‌دهد برخلاف آنچه حدود شش سال پیش مطرح شده است، در این بازه تلویزیون چندین مجموعه تلویزیونی تولید کرده است که غالباً با موضوعات اجتماعی تولید و به سرعت نیز از اذهان بینندگان تلویزیون فراموش شده‌اند.
* جوان آنلاین