سرویس جهان مشرق - نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری در آمریکا خواه‌ناخواه روی بسیاری از مسائل بین‌المللی تأثیر می‌گذارد. بنابراین بد نیست جواب سؤالات‌تان درباره سازوکار کلی این انتخابات را پیدا کند، و به طور خاص، با برخی مسائل درباره اهمیت انتخابات امسال آشنا شوید. از روش غیرمستقیم انتخابات ریاست‌جمهوری در آمریکا و مفاهیمی مانند «مجمع انتخاب‌کنندگان» گرفته تا برگزاری همزمان انتخابات کنگره که اخبار آن تحت‌الشعاع انتخابات ریاست‌جمهوری قرار گرفته، اما نتایج آن می‌تواند بسیار تعیین‌کننده باشد؛ از زمان احتمالی اعلام نتایج گرفته تا زمان قطعی آغاز به کار رئیس‌جمهور (جدید).

پایگاه اینترنتی شبکه خبری انگلیسی بی‌بی‌سی اخیراً گزارشی تحت عنوان «انتخابات آمریکا ۲۰۲۰: یک راهنمای واقعاً ساده [۱] » منتشر کرد که اطلاعات مهم درباره انتخابات آمریکا را (چنان‌که از عنوان گزارش نیز مشخص است) به زبانی شفاف و ساده بیان کرده است. آن‌چه در ادامه می‌آید، برگرفته از همین گزارش است.

لازم به ذکر است که مشرق صرفاً جهت اطلاع نخبگان و تصمیم‌گیران عرصه سیاسی کشور از رویکردها و دیدگاه‌های اندیشکده‌های غربی این گزارش را منتشر می‌کند و دیدگاه‌ها، ادعاها و القائات این گزارش‌ لزوماً مورد تأیید مشرق نیست.

اطلاعات کلی درباره انتخابات ریاست‌جمهوری امسال

رئیس‌جمهور آمریکا تأثیر زیادی روی زندگی مردم در داخل و خارج این کشور دارد؛ بنابراین نتیجه انتخابات آتی ریاست‌جمهوری در تاریخ ۳ نوامبر [۱۳ آبان ۹۹] برای همه مردم جهان مهم است. نظام سیاسی آمریکا تحت سلطه‌ی تنها دو حزب است و رئیس‌جمهور، همیشه عضو یکی از همین دو حزب است.

در انتخابات امسال، دونالد ترامپ (راست)، رئیس‌جمهور فعلی آمریکا، نامزد جمهوری‌خواهان است، و «جو بایدن» معاون اول سابق این کشور، نامزد دموکرات‌ها (+)

جمهوری‌خواهان حزب سیاسیِ محافظه‌کار در آمریکا هستند و نامزد آن‌ها در انتخابات امسال دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور فعلی آمریکاست که امیدوار است بتواند چهار سال دیگر قدرت را در اختیار داشته باشد. دموکرات‌ها حزب سیاسیِ لیبرال در آمریکا هستند و نامزد آن‌ها جو بایدن است، سیاستمداری باتجربه که شهرتش در اصل به خاطر دوره‌ی هشت‌ساله‌ی معاون اولی‌اش در زمان ریاست‌جمهوری باراک اوباما، رئیس‌جمهور سابق آمریکاست.

در همین‌باره بخوانید:

›› آشنایی با «جو بایدن» نامزد دموکرات‌ها در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا

›› پخت‌وپز دموکرات‌ها برای برجام ۲/ برنامه سه‌مرحله‌ای بایدن برای ایران چیست؟

›› «کامِلا هریس» معاون اول و شریک انتخاباتی بایدن کیست؟

هر دو نامزد انتخاباتِ امسال، در دهه‌ی هشتم عمر خود هستند. آقای ترامپ [اگر پیروز شود] در آغاز دوره‌ی دوم ریاست‌جمهوری‌اش ۷۴ ساله خواهد بود. این در حالی است که آقای بایدن [در  صورت پیروزی] با ۷۸ سال سن، پیرترین رئیس‌جمهور دوره اولی در تاریخ آمریکا خواهد بود.

 

در همین‌باره بخوانید:

›› چرا پوتین می‌خواهد ترامپ رئیس‌جمهور بماند؟ / دلایل تمایل چین به پیروزی بایدن چیست؟

 

 

در همین‌باره بخوانید:

›› «حق اساسی» مردم آمریکا: هر روز یک تیراندازی جمعی و دو کودک قربانی خشونت مسلحانه

›› تعداد اسلحه در آمریکا از جمعیت این کشور بیش‌تر است

 

برنده انتخابات چگونه تعیین می‌شود؟

دو نامزد انتخابات آمریکا برای کسب آرای «مجمع انتخاب‌کنندگان» با یک‌دیگر رقابت می‌کنند. تعداد معینی از این آرا، موسوم به آرای اِلِکترال، به هر ایالت اختصاص داده می‌شود (تا اندازه‌ای بسته به جمعیت آن ایالت) که مجموع آن‌ها به ۵۳۸ رأی می‌رسد. به این ترتیب، برنده انتخابات، نامزدی است که ۲۷۰ رأی یا بیش‌تر در مجمع انتخاب‌کنندگان کسب کند.

این نظام انتخاباتی یعنی رأی‌دهندگان آمریکایی به جای آن‌که در یک انتخابات ملی شرکت کنند، در انتخابات‌های ایالتی شرکت می‌کنند. به همین دلیل ممکن است یک نامزد در سطح ملی آرای بیش‌تری کسب کند، ما پیروز انتخابات نشود؛ اتفاقی که سال ۲۰۱۶ برای هیلاری کلینتون رخ داد.

به جز دو ایالت [نبراسکا و مِین]، برنده‌ی آرای عمومی در بقیه‌ی ایالت‌های آمریکا، تمامِ آرای الکترال در آن ایالت را دریافت می‌کنند. [نبراسکا و مین، آرای الکترال را به نسبتِ آرای مردم، میان دو نامزد تقسیم می‌کنند.]

تعداد آرای الکترال هر ایالت در آمریکا (+)

در همین‌باره بخوانید:

›› همه آن‌چه درباره انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا باید بدانید

›› مردم آمریکا چگونه رئیس‌جمهور خود را انتخاب نمی‌کنند

 

اکثرِ ایالت‌ها به‌شدت به طرف یکی از دو حزب متمایل هستند [و نامزد پیروز در آن‌ها تقریباً مشخص است]؛ بنابراین تمرکز نامزدها معمولاً روی ده-دوازده ایالت است که برنده‌ی آن‌ها می‌تواند هر کدام از نامزدها باشد. به این ایالت‌ها «ایالت‌های میدان نبرد» [یا «ایالت‌های تعیین‌کننده»] گفته می‌شود.

 

در همین‌باره بخوانید:

›› انتخابات آمریکا: نظرسنجی‌ها درباره ترامپ و بایدن چه می‌گویند؟

 

چه کسانی می‌توانند رأی بدهند، و چگونه این کار را می‌کنند؟

شهروندان آمریکا که ۱۸ سال یا بیش‌تر سن داشته باشند، واجد شرایط رأی دادن در انتخابات ریاست‌جمهوری هستند؛ انتخاباتی که هر چهار سال یک بار برگزار می‌شود. با این حال، بسیاری از ایالت‌ها قوانینی وضع کرده‌اند که به موجب آن‌ها، رأی‌دهندگان برای رأی دادن باید مدارک شناسایی ارائه دهند تا هویتشان اثبات شود.

این‌گونه قوانین اغلب توسط جمهوری‌خواهان وضع می‌شوند؛ که می‌گویند وضع چنین قوانینی برای جلوگیری از تقلب در انتخابات ضرورت دارد. این در حالی است که دموکرات‌ها، جمهوری‌خواهان را به وضع این قوانین با هدف «سرکوب رأی‌دهندگان» متهم می‌کنند، چراکه بسیاری از رأی‌دهندگانِ عضو گروه‌های اقلیت قادر به ارائه مدارک شناسایی، مانند گواهی‌نامه رانندگی، نیستند.

 

نحوه‌ی رأی‌گیری در انتخابات امسال، به دلیل شیوع ویروس کرونا، به مسئله‌ای جنجالی تبدیل شده است. شماری از سیاستمداران خواستار استفاده گسترده‌تر از آرای پستی شده‌اند، اما ترامپ (بدون ارائه سند و مدرک) می‌گوید این کار می‌تواند منجر به تقلب بیش‌تر در رأی‌گیری شود.

 

آیا انتخابات امسال فقط برای تعیین رئیس‌جمهور است؟

خیر. اگرچه همه نگاه‌ها به رقابت ترامپ و بایدن معطوف خواهد بود، اما رأی‌دهندگان وقتی برگه‌های رأی‌گیری خود را پر می‌کنند، [همزمان با انتخاب رئیس‌جمهور]، اعضای جدید کنگره را نیز منصوب می‌کنند. دموکرات‌ها پیشاپیش اکثریت مجلس نمایندگان را در اختیار دارند؛ بنابراین علاوه بر حفظ این اکثریت، به دنبال دستیابی به اکثریت در سنا نیز خواهند بود. اگر بتوانند اکثریت را در هر دو مجلس به دست بگیرند، در صورت انتخاب مجدد ترامپ، می‌توانند جلوی برنامه‌های او را بگیرند، یا آن‌ها را به تعویق بیندازند.

تمام ۴۳۵ کرسی مجلس نمایندگان و همین‌طور ۳۳ کرسی در مجلس سنا در انتخابات امسال به رأی گذاشته می‌شوند.

نتیجه انتخابات چه زمانی مشخص می‌شود؟

شمارش تک‌تک آرا ممکن است چندین روز طول بکشد، اما معمولاً طی ساعات اولیه‌ی صبح روز بعد از رأی‌گیری، برنده‌ی انتخابات کاملاً مشخص است. سال ۲۰۱۶، دونالد ترامپ حدود ساعت ۳ بامداد در نیویورک پشت تریبون رفت و در جمع طرف‌دارانش که پایکوبی می‌کردند، سخنرانیِ پیروزی خود را ایراد کرد.

با این حال، هنوز برای این‌که زنگِ ساعت‌هایتان را تنظیم کنید، زود است. مقامات آمریکایی پیشاپیش هشدار داده‌اند که به دلیل افزایش احتمالی آرای پستی، امسال ممکن است مجبور باشیم برای مشخص شدن نتیجه‌ی انتخابات، بیش‌تر منتظر بمانیم؛ چه‌بسا چندین روز یا حتی هفته.

ترامپ بارها ادعا کرده که رأی‌گیری پُستی موجب بروز تقلب گسترده در انتخابات به ضرر او خواهد شد (+)

آخرین باری که اعلام نتایج انتخابات بیش از چند ساعت طول کشید، سال ۲۰۰۰ بود؛ زمانی که معرفی برنده‌ی انتخابات حدود یک ماه طول کشید و پس از صدور حکمی توسط دیوان عالی آمریکا انجام شد.

 

برنده انتخابات چه زمانی آغاز به کار می‌کند؟

اگر جو بایدن در انتخابات امسال پیروز شود، بلافاصله جایگزین ترامپ نخواهد شد، چراکه یک دوره‌ی گذار در نظر گرفته می‌شود تا رئیس‌جمهور جدید بتواند وزرای کابینه‌اش را مشخص کند و برنامه‌ریزی‌هایش را انجام بدهد.

رئیس‌جمهور جدید رسماً در تاریخ ۲۰ ژانویه [۱ بهمن ۹۹] در مراسمی، موسوم به مراسم تحلیف، روی پله‌های ساختمان کنگره در واشینگتن سوگند یاد می‌کند و ریاست‌جمهوری را به عهده می‌گیرد؛ و پس از این مراسم، راهی کاخ سفید می‌شود تا دوره چهارساله مسئولیتش را آغاز کند.