به گزارش مشرق، بعد از انتقادات رهبر معظم انقلاب به شیوه اداره مهدهای کودک و نگاه خدماتی به این مراکز، قرار شد موضوع تولی گری مهدهای کودک توسط بهزیستی یا وزارت آموزش و پرورش مورد بررسی قرار گیرد و به دنبال آن کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس و شورای عالی انقلاب فرهنگی به این مسئله ورود کردند.
احمد حسین فلاحی سخنگوی کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی، در این باره گفت: بعد از دغدغه مقام معظم رهبری در خصوص مهد کودک، که به این مراکز به عنوان مراکز خدماتی نگاه شود چرا که مهدهای کودک مراکز آموزشی و تربیتی هستند، کمیسیون آموزش و تحقیقات بر این مسئله ورود کرد.
بیشتر بخوانید:
بلاتکلیفی از کودکستان تا دبستان؛ متولی آموزش‌وپرورش کودکان کیست؟
سخنگوی کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه در کمیسیون آموزش و تحقیقات پیش از این نگاهی به مهدهای کودک وجود داشت، افزود: بعد از تاکیدات مقام معظم رهبری مصمم شدیم به همین منظور از سازمان بهزیستی و وزارت آموزش و پرورش دعوت کردیم در کمیسیون حاضر شوند، سازمان بهزیستی اعلام کرد ۷ درصد کودکان در اختیار ماست و ۹۳ درصد مهدهای کودک خارج از دسترسی سازمان بهزیستی هستند و از این ۹۳ درصد تعدادی در اختیار آموزش و پرورش هستند و تعداد زیادی خارج از دسترسی آموزش و پرورش هستند و هر سازمانی برای خود مهد کودک دارد که از قانون واحد تبعیت نمی‌کند و نگاه خدماتی وجود دارد در صورتی که مهدهای کودک جزء حیطه آموزشی و پرورشی هستند.
بیشتر بخوانید:
گزارش وزیر آموزش و پرورش از وضعیت سلامت دانش‌آموزان
وی ادامه داد: بنابر این شد که کمیته‌ای مشترک از سازمان بهزیستی، وزارت آموزش و پرورش و کمیسیون آموزش و تحقیقات تشکیل شود تا نسبت به تعیین تکلیف مهدهای کودک تصمیم لازم صورت گیرد. با توجه به اینکه فضای سخنان مقام معظم رهبری مربوط به فضای آموزشی و پرورشی بوده و در این رابطه وارد بحث مهدکودک شدند، نگاه این است که این مراکز در اختیار وزارت آموزش و پرورش قرار گیرد و مانند بسیاری از کشورها که سن آموزش از ۴ تا ۵ سالگی آغاز می‌شود در ایران نیز مهدکودک در حیطه مسئولیت وزارت آموزش و پرورش قرار گیرد.
همچنین سازمان بهزیستی علاوه بر اعلام برنامه‌های خود بعد از انتخاب متولی اصلی مهدهای کودک، آمادگی خود را برای واگذاری مهدهای کودک به وزارت آموزش و پرورش اعلام کرد.
وحید قبادی دانا رئیس سازمان بهزیستی کشور در این باره بیان کرد: در تبصره ۲ ماده ۲ قانون موسسات غیر دولتی مدارس غیر انتفاعی مسئولیت امور آموزشی و پرورشی، تایید محتوای آموزشی و پرورشی و نظارت بر امور آموزش و پرورش از سال ۹۵ بر عهده وزارت آموزش و پرورش بوده و موضوع برنامه و صدور مجوزها بر عهده سازمان بهزیستی است.
وی با اشاره به اینکه برای برطرف کردن دغدغه‌های مقام معظم رهبری باید یک مجموعه متولی این امر قرار گیرد، گفت: ما در بهزیستی این آمادگی را داریم که اگر قرار باشد مسئولیت صفر تا صد این کار را بر عهده بگیریم طی یک برنامه شرایطی را ایجاد کنیم که مشکلات مهدهای کودک مرتفع شود و اگر هم دستگاه‌ها و نهادهای بالادستی نظرشان بر این باشد که این اقدام بر عهده وزارت آموزش و پرورش سپرده شود ما آمادگی هرگونه همکاری را داریم.
قبادی دانا با بیان اینکه در حال حاضر این موضوع در شورای عالی انقلاب فرهنگی و مجلس شورای اسلامی در دستور کار قرار گرفته است، گفت: هرگونه تصمیمی که در این زمینه گرفته شود در صورتی که امیدواریم صلاح فرزندانمان در نظر گرفته شود که آن‌ها ضرر نکنند و فعالیت مهدهای کودک دچار اختلال نشود، می‌پذیریم.
رئیس سازمان بهزیستی کشور با اشاره به اینکه ۶۶۰ هزار کودک صفر تا ۶ سال در ۱۵ هزار مهدهای کودک نگهداری می‌شوند، ادامه داد: در ایام کرونا این آمار کمی کمتر شده است و خانواده‌ها استقبال کمتری از حضور فرزندانشان در مهدهای کودک کرده اند امیدواریم در این مقطع زمانی کارها هرچه سریعتر پیش رود و درگیر امور روزمرگی نشود.
وی درباره برنامه های بهزیستی در صورت قبول این مسئولیت، بیان کرد: طرح تحول بنیادین مهدهای کودک را در دست داریم تا مهدکودک از مرکز نگهداری به مرکز فرهنگی_تربیتی رشد همه جانبه کودکان تبدیل شود که این طرح را به شورای عالی انقلاب فرهنگی تقدیم کردیم و این آمادگی را داریم ساز و کارهای لازم را برای به عهده گرفتن امورات تربیتی، پرورشی و آموزشی علاوه بر وظایف قبلی بر عهده بگیریم.
قبادی دانا خاطرنشان کرد: اگر شرایط طوری در نظر گرفته شود که دستگاه دیگری متولی صفر تا صد اداره مهدهای کودک باشد، باز هم حاضر هستیم آن دو وظیفه مختصری که در خصوص مسائل کودک برای سازمان بهزیستی تعریف شده است واگذار و تجربه خود را در اختیار دستگاهی که به عنوان متولی شناخته می‌شود قرار دهیم.
اهمیت مهدهای کودک در تربیت فرزندان
بی‌توجهی و نگاه گذری به وضعیت مهدهای کودک نتیجه‌ای جزء آسیب رساندن به فرزندان عزیز کشورمان ندارد. سال‌های پیش از دبستان در رشد و تربیت کودکان نقش اساسی و تعیین کننده‌ای دارد، در این دوران حساس و مهم، یادگیری کودکان عمیق‌تر، سریعتر و آسان‌تر انجام می‌شود و توانایی‌های آنان در جنبه‌های مختلف شکوفا می‌شود و پایه‌های اصلی شخصیت آن‌ها شکل می‌گیرد.
مطالعات نشان می‌دهد سرمایه گذاری صحیح در آموزش پایه دبستانی و انتخاب برنامه آموزشی با کیفیت بالا نه تنها باعث افزایش آمادگی و اشتیاق کودکان برای ورود به مدرسه و اجتماع می‌شود بلکه به صورت خاص تاثیر بسیار مثبتی بر کودکان متعلق به خانواده‌های متوسط کم درآمد و یا کودکانی که والدین آن‌ها تحصیلات مناسب و بالایی ندارند خواهد شد.
اظهارات کارشناسان درخصوص اهمیت مهدهای کودک در تربیت فرزندان
محمدباقر حسنوند روانشناس کودک، درباره مزیت و معایب واگذاری کودکان به مهد کودک اظهار کرد: فرستادن کودکان به مهدکودک مشکل عمده خانواده‌ها و سن رفتن آنان به مهد از یک طرف و اینکه آیا رفتن کودک به مهد درست یا غلط است، همواره مورد سوال خانواده‌ها بوده است.
حسنوند گفت: گاهی مادران باید به هر دلیلی به سر کار بروند و کودک در خانه تنها بماند. در این شرایط باید به فکر انتخاب مناسبی بود، حال اگر مادربزرگ و پدربزرگ شرایط و امکان نگهداری از کودک را داشته باشند بهترین راهکار برای مراقبت از فرزندان است، اما این امر همیشه امکان پذیر نیست.
این روانشناس بیان کرد: تا زمانی که کودک توانایی توصیف فضای مهد و بیان اتفاق‌هایی که در آنجا می‌افتد را ندارد، نباید به مهد کودک سپرده شود. اگر مادری شاغل است، برای فرزند زیر ۳ سال خود باید یک نفر را به عنوان مراقب انتخاب کند. این شخص می‌تواند مادربزرگ، خاله یا یک پرستار باشد که بچه در کنار او احساس آرامش و ایمنی کند. در چنین شرایطی، احتمال بروز اضطراب جدایی کمتر می‌شود، در غیر این صورت بچه دچار اختلال در پدیده دلبستگی می‌شود.
وی افزود: گاهی اوقات کودکان دلبستگی‌های زیادی به مربیان خود پیدا می‌کنند، بچه‌ای که از یک سالگی در مهد بوده، بعد از تغییر کلاس و رفتن به گروه بچه‌های نوپا، بعد از طی یک سال هنوز دلبستگی به مربی اول خود را دارد و اصلا حاضر نیست مربی جدید را بپذیرد.
حسنوند تصریح کرد: رفتن بچه‌ها به مهد اگر در سن مناسب اتفاق نیافتد، خطرات روحی زیادی در پی دارد. مهد کودک محیطی است که بچه‌ها با ورود به آن شروع به مریض شدن می‌کنند، یکی از نمادهای بیماری برای پزشکان مهدکودک است، محیط اجتماعی، بی‌دقتی بچه‌ها در خوردن با دست‌های آلوده و اجتماع ویروس‌ها باعث این اتفاقات می‌شود.
این روانشناس اشاره کرد: از مزایای رفتن کودکان به مهد کودک در سن مناسب می‌توان به آشنایی با زبان اشاره کرد، وقتی کودکان به مهدکودک می‌روند تغییرات بسیاری در رفتار و حرف زدنشان دیده می‌شود. اگر بچه‌ای دیر زبان باز کرده باشد، حضورش در جمع هم سالانش باعث می‌شود سریعتر به حرف بیفتد.
وی افزود: از دیگر مزایای مهد کودک آن است که بچه‌ها با بازی در مهد، اشتراک و همکاری را یاد می‌گیرند. دوست پیدا کردن و فعالیت‌های مناسب سنشان را در مهد می‌آموزند. وقت بیشتری را با کسانی می‌گذرانند که دنیای شبیه به خودشان دارند.
حسنوند خاطر نشان کرد: رفتار کودک خود را زیر نظر بگیرید، زمان رفتن و برگشتن او از مهد، حالت روحی‌اش نشان دهنده میزان رضایتش از محیط است. اگر هر روز با گریه و زور به مهد می‌رود و ناراحت و غمگین برمی‌گردد، این اتفاق را نادیده نگیرید.
همچنین سمانه بهزادپور روانشناس و مشاور، بیان کرد: باتوجه به تغییر شرایط جامعه امروز زنان نیز همپای مردان حتی زمانی که فرزندشان متولد می‌شود کار می‌کنند.
این روانشناس بیان کرد: گاهی برخی از والدینی که شاغل هستند به دلایل مختلفی فرزند خود را به پدربزرگ و مادربزرگ می‌سپارند و این مسئله که آیا این کار درست است یا نه برای همه یکسان نیست.
وی ادامه داد: گاهی مادربزرگ و پدربزرگ از نظر سنی جوان هستند و به هنگامی که والدین کودک حضور ندارند با نوه خود مشغول بازی می‌شوند، چراکه کودک نیاز به بازی دارد و این نکته خوبی است.
بهزادپور با بیان اینکه مادربزرگ‌ها و پدربزرگ‌ها نمی‌توانند جای پدر و مادر را بگیرند، افزود: والدین باید بدانند کیفیت رابطه خود را با فرزندانشان حفظ کنند و جاه طلبی‌های شغلی خود را کم کنند تا زمان بیشتری را با فرزندشان سپری کنند.
این روانشناس اضافه کرد: مادران باید زمان‌هایی که با کودک خود هستند با فرزندانشان بازی و او را نوازش کنند تا کودک حضور مادر را حس کند، همچنین مادر می‌تواند به هنگام حضورش در محل کار از طریق تماس تصویری به کودک خود بفهماند که حتی از محل کار هم به فکر اوست.
وی افزود: گاهی اوقات زوجین از نظر مالی قادر به سپردن کودک خود به مهدکودک نیستند و در این شرایط مجبورند از پدر و مادر خود برای نگهداری از فرزندشان کمک بگیرندف در حالی که سنی از پدر و مادرشان گذشته و توانایی بازی و برقراری ارتباط با نوه خود را ندارند، لذا در این موقعیت نقش والدین پررنگ‌تر می‌شود و باید وقت بیشتری را با کودک خود سپری کنند.
بهزادپور ادامه داد: نکته قابل توجه چند تربیت شدن کودک است، چراکه گاهی پدر بزرگ‌ها و مادر بزرگ‌ها برخلاف قوانین والدین کودک با او رفتار می‌کنند و در برخی از مواقع خواسته‌های نا به جا کودک را برآورده می‌کنند، در چنین موقعیتی والدین باید قوانین خود را در زمینه تربیت فرزندشان به مادر و پدر خود بیان کنند تا کودکشان دچار چند تربیتی نشوند.
این روانشناس درباره فاصله بین نسل‌ها گفت: البته آشنایی کودک با تجارب پدربزرگ و مادربزرگ مفید است، چراکه در ارتباط با پدربزرگ و مادربزرگ تجارب تازه‌ای کسب می‌کند.
بهزادپور تصریح کرد: به طور قاطع نمی‌توان گفت که نگهداری از کودکان دارای مادر شاغل در مهد کودک‌ها بهتر از نگهداری توسط مادر بزرگ و پدربزرگ است، چراکه این مسئله بستگی به توانایی مادربزرگ‌ها و پدربزرگ‌ها دارد که چقدر می‌توانند ضمن رعایت قوانین والدین کودک با نوه خود بازی کنند.
وی ادامه داد: پدربزرگ و مادربزرگی که بیمار هستند، توانایی برقراری ارتباط با کودک را ندارند و کودک در اغلب اوقات تمام وقتی که در خانه آن‌ها حضور دارد را جلوی تلویزیون سپری می‌کند (تلویزیون برای کودک زیر ۲ سال ممنوع و برای ۲ تا ۵ سال نهایت ۱ ساعت در روز است) که شرایط خوبی نیست و مهد کودک در چنین موقعیتی بهتر است.
مهدکودک برای کودکان به منزله یک محیط کاملاً صمیمی و دوستانه است لذا تاثیر پذیری کودکان در مهد کودک به مراتب بیشتر از خانه و خانواده است اگر مربیان افراد آموزش دیده کارآمد و متخصص در زمینه تربیت کودک باشند خواهند توانست به بهترین شکل ممکن کودکان را تربیت کنند و در مهدکودک، گروه‌های همسال محیطی را برای کودک فراهم می‌کنند که در آن خود را بشناسد.
کودک از طریق حضور در مهدهای کودک می‌آموزد که پذیرفته شده و با دیگران شریک شود، از حقوق خود دفاع کند و به دیگران احترام گذارد بنابراین کودک از دنیای خود محور به مرحله اجتماعی شدن قدم می گذارد برخلاف تصور اکثر افراد، مهدکودک فقط جایی برای بازی کردن نیست بلکه کودک در آن دائم در حال یادگیری است تا توانایی‌های خود را توسعه می‌دهد.
آخرین خبرها از تصمیم گیری کمیسیون آموزش مجلس درخصوص تولی گری مهدهای کودک
سعید بابایی مدیرکل دفتر امور کودکان و نوجوانان سازمان بهزیستی کشور، گفت: برای واگذاری مهدهای کودک منتظر نظرات نمایندگان مجلس شورای اسلامی و شورای عالی انقلاب فرهنگی هستیم.
وی با بیان اینکه هنوز اتفاق تازه ای درخصوص وضعیت مهدهای کودک رخ نداده است، گفت: قرار بوده جلساتی در شورای عالی انقلاب فرهنگی با حضور نمایندگان بهزیستی و آموزش و پرورش تشکیل شود.
مدیرکل دفتر امور کودکان و نوجوانان سازمان بهزیستی کشور خاطرنشان کرد: تا این لحظه دعوتی صورت نپذیرفته است. به محض تشکیل جلسه اگر نکاتی مطرح شد، اعلام خواهیم کرد.
با توجه به اهمیت مهدهای کودک در تربیت فرزندان و نکات مختلفی که کارشناسان و روانشناسان کودک در این خصوص اعلام کردند، همچنین با اشاره به تاکیدات مقام معظم رهبری در تعیین تکلیف هرچه سریعتر مهدهای کودک توقع می‌رفت کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی خیلی زودتر از این حرف‌ها، موضوع تولی گری مهدها را در دستور کار قرار می‌داد اما هنوز خبری از تشکیل جلسه و بررسی این موضوع از سوی کمیسیون آموزش نیست.
پشت گوش انداختن و تعلل در انتخاب متولی اصلی، نتیجه‌ای جزء استمرار شیوه مدیریت غلط در مراکزی که باید به عنوان مراکز آموزشی برای تربیت کودکان باشد، ندارد. امید است هرچه سریعتر این مسئله در کمیسیون آموزش مورد بررسی قرار گیرد و نتایج نهایی هرچه زودتر اعلام شود.