به گزارش مشرق، ۲۱ بهمن که فردایش روز بزرگ تاریخ بود به جای آن‌که کار آسان‌تر شود، سخت‌تر شده بود؛ تصمیم ارتش برای کودتا قطعی بود. آن روز شهرها خون‌آلود بود و سربازان گارد جاویدان که یگانی برای حفاظت از اعضای خاندان پهلوی و کاخ‌ها و ابنیه سلطنتی بود با همافران نیروی هوایی درگیر بودند که چرا رفته‌اند و به امام(ره) احترام نظامی گذاشته‌اند و به انقلاب مردم پیوسته‌اند. قسمت جالب ماجرا این بود که مردم هم همافران را تنها نگذاشتند و برای دفاع از آن‌ها به پایگاه هوایی دوشان‌تپه رفتند. آن روز فرماندار نظامی تهران ساعات حکومت نظامی را افزایش داد و همه این اتفاقات به همراه خبرهایی که از هجوم مردم به کلانتری‌ها حکایت می‌کرد روز ۲۱ بهمن را به یکی از مهم‌ترین روزهای مبارزه برای انقلاب ایران تبدیل کرد.

عکسی از مبارزه مردمی در روز ۲۱ بهمن

جنگ شهری و تصرف کلانتری‌ها

همافران چه شدند؟ با هجوم گاردی‌ها پادگان دوشان‌تپه محاصره شده بود و درگیری‌هایی در داخل پادگان رخ داد. صبح ۲۱ بهمن مردم از نقاط مختلف تهران به سمت پادگان رفتند تا از همافران حمایت کنند و در این میان یکی از سربازان داخل یک آمبولانس تعدادی اسلحه از پادگان خارج کرد و اسلحه افتاد دست مردم. در نهایت گروه‌هایی از مردم موفق شدند به داخل پادگان راه یابند و اسلحه به دست آوردند و کنار همافران ایستادند جلوی گاردی‌ها. بعد هم مقداری اسلحه بیرون آمد و در خیابان‌های اطراف درگیری‌های شدید رخ داد. در خیابان فرح آباد (پیروزی فعلی) که کار به سنگربندی رسیده بود و جنگ شهری در جریان بود و البته در این جنگ باز هم دست مردم خالی بود؛ مردم اسلحه سبک داشتند در مقابل تانک و انواع سلاح سنگین. بااین‌حال شور انقلابی به قدرت سرنیزه غلبه کرد و کلانتری‌های تهران‌نو، نارمک و شهرری توسط مردم تصرف شدند.

شب ۲۱ بهمن را بسیاری از اهالی تهران نخوابیدند مبادا که کودتا شود

پیام امام(ره) و تهدید به حکم جهاد

امام(ره) در آن لحظات حساس چه کردند؟ دوباره «کلام حق» را به کار گرفتند و این بار تهدید هم کردند به «شمشیر حق». امام(ره) برای مردم پیامی فرستادند و فرمودند: «این‌جانب بنا دارم که مسائل ایران به‌طور مسالمت‏‌آمیز حل شود؛ لکن دستگاه ظلم و ستم چون خود را به حسب قانون محکوم می‏‌بیند، دست به جنایت زده و در شهرهای گرگان و گنبدکاووس به مردم شجاع مسلمان حمله کرده و کشتار نموده است و در تهران لشکر گارد به‌طور ناگهانی به نیروی هوایی که به ملت پیوسته است، حمله نموده و نیروی هوایی به کمک مردم، شجاعانه آنان را شکست داده‏‌اند. من این تعرض غیرانسانی و عمل گارد را محکوم می‏‌کنم. اینان با این برادرکشی می‏‌خواهند دست اجانب را در کشور ما بازنگه دارند و چپاول‌گران را به موضع خود برگردانند. من با آن‌که هنوز دستور جهاد مقدس نداده‌‏ام و نیز مایلم تا مسالمت حفظ و قضایا موافق آراء ملت و موازین قانون عمل شود لکن نمی‏‌توانم تحمل این وحشی‌گری‌ها را بکنم؛ و اخطار می‌کنم که اگر دست از این برادرکشی برندارند و لشکر گارد به محل خودش برنگردد و از طرف مقامات ارتشی از این تعدیات جلوگیری نشود، تصمیم آخر خود را به امید خدا می‏‌گیرم و مسئولیت آن با متجاسرین و متجاوزین است... اعلامیه امروز حکومت نظامی، خدعه و خلاف شرع است و مردم به‌هیچ‌وجه به آن اعتنا نکنند. برادران و خواهران عزیزم هراسی به خود راه ندهید که به خواست خداوند تعالی، حق پیروز است.»

صفحه اول روزنامه اطلاعات در روز ۲۱ بهمن

طرح کودتا روی میز ماند!

آن روز اتفاق مهم دیگری هم افتاد؛ «شاپور بختیار»، آخرین نخست‌وزیر پهلوی و سران ارتش جلسه گذاشتند و طرحی پیشنهاد شد برای دستگیری امام(ره) و سران انقلاب و سرکوب تظاهرات. این طرح روی میز ماند تا فردا! حتی مشهور است که بختیار دستور داده بود محوطه اطراف پادگان دوشان‌تپه بمباران شود. بختیار یک مشت آهنین می‌خواست نشان بدهد که البته نشد چون فرماندهان ارتش دیگر اختیار کار را از دست‌رفته می‌دیدند و بعد هم که فردا شد و ۲۲ بهمن شد.

بختیار کدام عکس را می‌گفت؟

وضعیت نظامی در روز ۲۱ بهمن به‌گونه‌ای بود که در برخی مناطق تهران جنگ شهری در جریان بود. در واقع جنگ مردم با تانک‌ها بود؛ از جمله درگیری مردم در خیابان سپه سابق با یک تیپ زرهی که از قزوین به تهران اعزام شده بود. اتفاق جالب آن روز هم این‌که بختیار رفته بود در جلسه مجلس سنا شرکت کرده بود تا لایحه انحلال ساواک را تصویب کنند؛ کلا عقب بودند از ماجرا بیچاره‌ها! جالب‌تر این‌که بختیار آن‌جا نطق هم کرد و حرف جالبی زد: «توجه بفرمایید به روزنامه کیهان؛ پریروز راجع‌به یک رژه نظامی این ورقه‌ای که چاپ شده به طور خیلی خیلی بچگانه و واضح پیدا است که یک سری مونتاژ عکس‌های مختلف را پشت سرهم گذاشته‌اند و آن را به‌صورت یک رژه نظامی که قیافه هیچ‌کسی پیدا نیست و جزییات فنی آن را اهل‌فن برای شما توضیح خواهند داد چگونه درست می‌کنند.» عکس مشهور احترم نظامی همافران به امام(ره) را می‌گفته!

عکس مشهور به «بیعت همافران» را که در روزنامه کیهان چاپ شده بود بختیار می‌گفت مونتاژی است و دستور داده بود عکاسش دستگیر شود!

امروز در تاریخ مناسبت‌های دیگری هم هست

امروز ۲۱ بهمن مصادف با ۹ فوریه میلادی و ۲۶ جمادی‌الثانی هجری قمری در تقویم تاریخ، مناسبت‌های دیگری هم دارد.

ـ رحلت فقیه بزرگ عالم تشیع «مقداد بن عبدالله حلّی» در سال ۸۲۶ قمری
ـ درگذشت «پیر لاکلو» ادیب و نویسنده برجسته فرانسوی در سال ۱۸۰۳ میلادی
ـ درگذشت «والنتین کونرار» نویسنده معروف فرانسوی در سال ۱۶۷۵ میلادی
ـ درگذشت «فئودور داستایفسکی» نویسنده روسی در سال ۱۸۸۱ میلادی
ـ زادروز «فرامرز پایور» موسیقی‌دان ایرانی در سال ۱۳۱۱ شمسی