به گزارش مشرق دکتر علی دارابی در صفحه اینستاگرامی خود نوشت: پیش بینی نتایج انتخابات ریاست جمهوری در ایران با دشواری هایی روبروست؛ این امر به دلایل متعددی بستگی دارد از جمله؛ نظرسنجی که دستگاه ها و نهادهای مختلف انجام میدهند غالباً با هم متضاد و تفاوت معنا داری دارند.
این اشکال هم به شیوه نظرسنجی ها و هم "روحیه محافظه کاری" و "عدم اعتماد مردم" به پرسش ها، پرسشگران و نتایج آن بر می گردد.
نظر سنجی ها یک "روند" را باید در یک بازه زمانی مشخص طی کنند تا بتوان بر اساس داده های آن به نتایج اطمینان بخش دست یافت. چگونه تا سه هفته مانده به انتخابات"کاندیداهای نهایی" هنوز تعیین تکلیف نشده اند می شود از "قطعیت نتایج نظرسنجی ها" گفت؟
تحلیل ها و پیش بینی های انتخاباتی در جامعه سیاسی ایران بدلیل وضعیت ناپایدار و بی ثبات که دائم در حال تغییر است احتمال "حدس و گمان" را بشدت کاهش میدهد. برخی مدل ها و نظریه هایی که در حوزه جامعه شناختی، سیاسی، اقتصادی و روانشناختی درباره "رفتار رای دهی ایرانیان" وجود دارد. با زیر ساخت ها ، فرهنگ شرایط جامعه ایرانی مطابقت ندارد.
دو قطبی ها و دوگانه سازی هایی که در انتخابات ایران شکل می گیرد. کاندیداها در مقام قهرمان و ضد قهرمان ظاهر می شوند. یکی بدنبال تغییر و تحولات بنیادین و دیگری طرفدار حفظ وضع موجود می شود. شرایط اجتماعی- سیاسی انتخابات را بشدت متاثر از خود می کند. به خصوص "قدرت تخریب" که متاسفانه به عنوان یک "پدیده ضد اخلاقی" در جامعه ایران در این سالها بروز کرده است. این دو قطبی سازی و "ماشین تخریب" خیلی از احتمالات و پیش بینی ها را تحت الشعاع قرار میدهد.
قدرت مناظره های تلویزیونی در انتخابات و تغییر آرایش سیاسی و نتایج انتخابات بسیار تاثیرگذار است نمی توان قدرت کاندیدایی که تسلط و قدرت بیان دارد و در دیالوگ و گفت ها دست برتر دارد را با کاندیدایی که توانایی بیان ندارد و همواره از مونولوگ گویی استفاده کرده است برای اقناع افکار عمومی، جامعه نخبگان و حامیان نادیده گرفت.
نقش ائتلاف های انتخاباتی هم مهم است. کاندیداهای پوششی یا نیابتی که در کنار کاندیداهای اصلی جریانات سیاسی در مناظره ای و رقابت های انتخاباتی شرکت می کنند. در حکم "ضربه گیر" و "دفاع" و نیز "مهاجم" برای (نامزد) اصلی محسوب می شوند وقتی هم به نفع نامزد اصلی کناره می گیرند در جابجایی آراء تاثیر گذارند. در عین حال که این نوع پنهانکاری دلسردی مردم را به دنبال دارد.
تفصیل این مباحث را در کتاب " رفتار انتخاباتی در ایران؛ الگوها و نظریه ها" بیان کرده ام.
*بازنشر مطالب شبکه‌های اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکه‌ها منتشر می‌شود.