به گزارش مشرق، تولید مسکن در طول 4 سال گذشته با رکود شدید مواجه شد. بر اساس آمار بدست آمده از تعداد پروانه‌های ساختمانی صادرشده توسط شهرداری‌های کشور، در سال 1389 میزان واحدهای مسکونی ساخته شده از 824 هزار مسکن فراتر رفت. این در حالی است که آمار ساخت مسکن در سال‌های اخیر به کمتر از 350 هزار واحد مسکونی در سال کاهش پیدا کرده و همین امر خبر از کاهش 57 درصدی ساخت و ساز در کشور می‌دهد.
فارغ از مسائل به وجود آمده پیرامون ارتباط کاهش ساخت و ساز مسکن و نیاز موجود به این کالای اساسی، رکود صنعت ساختمان زمینه تهدید اشتغال وسیعی در این حوزه شده است.
بر اساس آمار، ساخت هر 100 متر مربع مسکن در سال زمنیه اشتغال 1 نفر به صورت مستقیم و 1.5 نفر به صورت غیر مستقیم را فراهم می‌کند.
در شرایطی که میانگین متراژ واحدهای مسکونی کشور را 100 متر مربع در نظر بگیریم، می‌توان اذعان کرد، رکود صنعت ساختمان در طول 7 سال گذشته زمینه بیکاری سالانه 1.2 میلیون نفر را فراهم کرده است.
بر این اساس، رونق بازار مسکن در سال‌های آینده علاوه بر اینکه یک ضرورت به منظور پاسخ به تقاضای انباشت موجود به حساب می‌آید، می‌تواند نقش جدی در رونق گرفتن صنایع وابسته به مسکن ایفا نماید.
* ظرفیت تولید معادن شن و ماسه فعال، سالانه 250 میلیون تن است
در همین راستا یکی از مهمترین مصالح مورد نیاز برای ساخت مسکن، شن و ماسه‌ای است که از معادن کشور تامین می‌شود.
معادن مصالح ساختمانی در طول سال‌های اخیر به تبعیت از رکود ساخت و ساز مسکن شرایط بسیار دشواری را تجربه پشت سر گذاشته و تعداد بسیاری از معادن کشور در مرز بحران ورشکستگی قرار گرفته‌اند.
از سوی دیگر گردش مالی نامناسب در سال‌های اخیر زمینه بی‌توجهی معدن‌داران به مسائل بهینه‌سازی تولید را به وجود آورده است. این مسئله می‌تواند علاوه بر بحران مالی، زمینه مشکلات متعددی از جمله از میان رفتن ذخیره معادن را به وجود بیاورد.
به استناد به روزترین آمار معادن در حال بهره‌برداری کشور که از سوی دفتر صنعت، معدن و زیربنایی مرکز آمار ایران منتشر شد؛ معادن شن وماسه ۲۴ درصد از تعداد نزدیک به 5 معدن فعال را به خود اختصاص داده است. به عبارت دیگر در حال حاضر 1200 معدن شن و ماسه فعال در سطح کشور وجود دارد. این در حالیست که بخش عمده‌ای از معادن کشور طی سال‌های اخیر به دلیل شرایط مالی نامناسب از مدار فعالیت خارج شده‌اند.
با توجه به رده‌بندی معادن فعال شن و ماسه کشور، معادن کوچک شن ماسه روزانه 700 تا 800 تن تولید را به ثبت می‌رسانند. این در حالیست که معادن متوسط شن ماسه روزانه 1000 تا 1200 تن تولید دارد. همچنین معادن بسیار بزرگ کشور بیشتر از 2000 تن تولید روزانه دارند.
با توجه به اطلاعات مذکور، معادن فعال کشور که بخشی از معادن موجود شن و ماسه موجود را شامل می‌شوند، در کمترین حالت ظرفیت تولید 250 میلیون مصالح سنگی در طول سال را دارا هستند.
لازم به تاکید است، بخش عمده‌ای از ظرفیت تولید مصالح ساختمانی کوهی در آمار ارائه شده لحاظ نشده و در کشور نیز مورد بهره‌برداری قرار نمی‌گیرند، در حالیکه عمده کشورهای پیشرفته به دلیل پیوست‌های زیست محیطی تنها از مصالح کوهی برای تولید شن و ماسه استفاده می‌کنند.
*پوشش ساخت 3.5 میلیون مسکن در سال توسط معادن شن و ماسه
در شرایطی که تنها نیمی از ظرفیت تولید سالانه مصالح ساختمانی کشور به مسئله ساخت مسکن اختصاص پیدا کند و مابقی در سایر فعالیت‌های عمرانی زیرساختی مورد استفاده قرار گیرد، می‌توان محاسبه کرد، معادن شن و ماسه ساخت سالانه چند واحد مسکونی را پوشش می‌دهند.
در همین ارتباط حجم میانگین بتن مصرفی در سازه را می‌توان چیزی حدود ۰.۴ مترمکعب به ازای هر متر مربع زیربنا در نظر گرفت. به عنوان مثال برای یک ساختمان با 100 مترمربع زیربنا چیزی حدود 40 متر مکعب بتن مصرف می‌شود.
در شرایطی که مقدار شن و ماسه در هر متر مکعب بتن ساختمانی در حدود 1700 تا 1800 کیلوگرم کیلوگرم باشد، لذا ساخت هر 100 متر مربع واحد مسکونی نیاز به 70 تن مصالح شن و ماسه دارد.
بر همین مبنا نیمی از ظرفیت حداقلی تولید معادن شن و ماسه فعال در کشور می‌تواند زمینه ساخت 3.5 میلیون واحد مسکونی در سال را پوشش دهد.
با توجه به اطلاعات ارائه شده، معادن شن و ماسه فعال در سطح کشور در حداقلی‌ترین حالت تولید خود می‌توانند به راحتی زمینه پاسخ به تقاضای بخش مسکن را فراهم کرده و بدون هیچ محدودیتی یکی از نیازهای اساسی عرصه ساخت و ساز را تامین کنند.