به گزارش مشرق، هر مالک خودرو موظف است عوارض سالانه خودروی خود را پرداخت کند؛ فرقی هم ندارد، خودرو ایرانی باشد یا خارجی، سنگین باشد یا حتی موتورسیکلت؛ در هر صورت مالک هر کدام از این‌دستگاه‌ها، باید هزینه‌ای را به عنوان «عوارض سالانه خودرو» پرداخت کند، در غیر این صورت با هر ماه دیرکرد، باید ۲ درصد از مبلغ عوارض را به عنوان جریمه بپردازد. از طرفی، قرار بود که شهرداری این «عوارض سالانه خودرو» را برای امور رفاهی و خدماتی شهروندان خرج کند، اما مالکان خودرو با اعتراض نسبت به گرانی عوارض سالانه خودرو می‌گویند که شهرداری هیچ خدمات مناسبی به آن‌ها ارائه نمی‌کند و فقط از آن‌ها پول عوارض می‌گیرد!
فرهاد که مالک خودروی ال ۹۰ مدل ۱۳۸۹ است با انتقاد از گرانی بی‌منطق عوارض سالانه خودرو می‌گوید: «برای پرداخت عوارض سالانه خودرو اقدام کردم که رقم دریافتی، غافلگیرم کرد؛ مبلغ ۳۲۶ هزار تومان برای عوارض خودروی من تعیین شده‌بود که نسبت به سال گذشته، بیش از دو برابر شده‌است!»
او ادامه می‌دهد: «شهروندان عوارض پرداخت می‌کنند تا در ازای آن از شهرداری، خدمات مناسبی بگیرند، اما شاهد افزایش ترافیک در سطح شهر و همچنین افزایش بیش از پیش آلودگی هوا هستیم. همچنین مشکلات زیادی در سطح شهر مشاهده می‌شود و گویا قرار نیست هیچ کس آن‌ها را برطرف کند!»
این مالک خودروی ال ۹۰ خطاب به مسئولان شهرداری می‌گوید: «با خدماتی که شهرداری ارائه می‌کند، دریافت عوارض سالانه، یک پول زور محسوب می‌شود، زیرا در مسیری که من تردد دارم، آسفالت درستی ندارد و امکانات مناسبی از سوی شهرداری ارائه نشده‌است، بنابراین باید آن‌ها پاسخ بدهند که با پول‌های عوارض سالانه چه کرده‌اند؟»
چرایی پرداخت عوارض سالانه خودرو؟!
در سال ۱۳۶۹ مصوبه‌ای در مجلس شورای اسلامی تعیین شد که بنا به آن، مالکان خودرو باید برای ترددهای مختلف خود در جاده‌ها و شهرها هزینه‌ای را پرداخت کنند، زیرا که شهرداری‌ها و دولت برای ارائه خدمات حمل‌ونقل هزینه‌هایی را متحمل می‌شوند و بخشی از این هزینه باید از سوی شهروندان تأمین شود؛ مثلاً انجام طرح‌های عمرانی، رفاهی و خدماتی مختلف که از مصادیق‌شان می‌توان به آسفالت‌کردن یا خیابان‌کشی اشاره کرد از جمله اقداماتی است که هزینه دارند و پرداخت عوارض خودرو به تأمین‌شان کمک می‌کند، اما تا قبل از سال ۱۳۷۹ روال این بود که همه فکر می‌کردند، نیازی به پرداخت منظم عوارض خودرو نیست و فقط زمانی که خودرو فروخته می‌شود، نیاز به پیگیری امور مرتبط با عوارض آن وجود دارد. از دهه ۸۰ به بعد، یعنی حوالی ۱۳۸۳، اطلاع‌رسانی‌هایی جدی‌تر صورت گرفت و دیگر امروز اکثر شهروندان می‌دانند که باید عوارض خودرو را به‌طور منظم و دقیق پیگیری کنند و آن را بپردازند، زیرا که در غیر این صورت جریمه خواهند شد. حالا شهروندان نسبت به عدم ارائه خدمات مناسب گلایه می‌کنند و افزایش قیمت عوارض سالانه خودرو را امری غیرمنطقی می‌دانند.
شورای شهر: بی‌تقصیریم
در همین رابطه، محمد علیخانی، رئیس کمیسیون حمل و نقل عمران شورای شهر تهران، با بیان اینکه شورای شهر و شهرداری نقشی در تعیین عوارض سالانه خودرو ندارند، به خبرگزاری صدا و سیما گفت: «این عوارض براساس قانون مالیات بر ارزش افزوده و مصوبه مجلس در سازمان امور مالیاتی تعیین می‌شود.»
علیخانی افزود: «سازمان امور مالیاتی براساس ماده ۴۳ قانون مالیات بر ارزش افزوده ۵/۱ در هزار، قیمت خودرو را براساس مدل ساخت مشخص می‌کند و عوارض سالانه خودرو جهت دریافت به شهرداری‌ها ابلاغ می‌شود.»
علت گرانی بیش از حد عوارض سالانه خودرو
محمود علیزاده، معاون حقوقی و فنی مالیاتی سازمان امور مالیاتی در پاسخ به این سؤال که چرا عوارض شهرداری خودرو در سال ۱۴۰۰ افزایش سرسام‌آوری داشته و در بعضی از خودروها، این عدد به بیش از دو برابر نیز رسیده‌است، می‌گوید: «اگر عوارض سالانه امسال، نسبت به سال‌های قبل افزایش چشمگیری داشته، به این دلیل است که قیمت فروش کارخانه نسبت به سال گذشته افزایش یافته‌است.»
علیزاده ادامه می‌دهد: «مبانی محاسبه عوارض سالانه خودرو هر سال براساس ارزش جدول موضوع ماده ۴۲ قانون مالیات بر ارزش افزوده تعیین می‌شود.»
آن طور که معاون حقوقی و فنی مالیاتی سازمان امور مالیاتی می‌گوید، اگر افزایشی در عوارض سالانه خودرو اتفاق افتاده، ناشی از افزایش قیمت خودرو طی یک سال اخیر است، افزایش قیمتی که موجب شده، فرمول محاسباتی تعیین نرخ عوارض سالانه، رشد چند برابری داشته باشد.
نحوه محاسبه عوارض سالانه خودرو
مشخص است هر خودرو، عوارض سالانه مختص به خود را دارد و روش محاسبه هزینه عوارض شهرداری نیز به این صورت است که ارزش هر خودرو از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت مشخص و به وزارت اقتصاد ابلاغ می‌شود، پس از آن نیز شهرداری‌ها در قالب یک دفترچه، ارزش خودروها را از وزارت اقتصاد دریافت می‌کنند و با توجه به فرمول تعیین شده، عوارض مختص به هر خودرو را محاسبه می‌کنند.
سیاوش غیبی، کارشناس مالیاتی در این رابطه اظهار می‌دارد: «مدل خودرو برای تعیین ارزش خودرو و پس از آن تعیین عوارض سالانه، ملاک قرار می‌گیرد، برای خودروهای داخلی به قیمت فروش کارخانه توجه می‌شود و برای خودروهای خارجی و وارداتی، مجموع ارزش گمرکی و حقوق ورودی در نظر گرفته خواهد شد، سپس فرمولی وجود دارد که در آن ارزش خودرو در عدد ۵/۱، ضرب و سپس نتیجه بر عدد هزار تقسیم می‌شود.»
غیبی ادامه می‌دهد: «فرض کنید که خودرویی دارید که ارزش آن ۱۰۰ میلیون تومان است، عوارض سالانه آن معادل این عدد خواهد بود: ۱۰۰میلیون در عدد ۵/۱ ضرب می‌شود که معادل است با ۱۵۰میلیون و بعد این رقم بر هزار تقسیم می‌شود و نتیجه برابر خواهد بود با ۱۵۰هزار تومان. البته عدد ۵/۱ که از آن گفته شد، طی سال‌ها متغیر است و باید دید که برای هر سال شمسی، تعرفه به چه صورت اعلام می‌شود.»
این کارشناس مالیاتی تأکید می‌کند: «بیشتر نارضایتی مردم از افزایش قیمت‌های ناشی از افزایش سال خودرو است، زیرا که هر چقدر خودرو قدیمی‌تر باشد، عوارض سالانه بیشتری باید پرداخت کند، به علاوه اینکه یک ضریب جریمه برای خودروهای فرسوده نیز در نظر گرفته می‌شود، بنابراین بار مالی بیشتری روی دوش افرادی خواهد بود که خودروی قدیمی‌تر و فرسوده‌تری دارند.»
رفاهی که نیست!
حال سؤال اینجاست که با وجود تمام این فرمول‌های عجیب و دریافت عوارض سالانه خودرو از مردم، چرا شهرداری هیچ خدمات مؤثری برای رفاه آن‌ها انجام نداده‌است تا شهروندان آن را ببینند و تغییرات ایجاد شده را حس کنند؟ به علاوه اینکه با این مبالغ دریافتی چرا هیچ کاری در جهت نوسازی خودروهای فرسوده انجام نشده و با بی‌تدبیری مدیران شهری، در اکثر روزهای سال، شاهد آلودگی هوا در سطح کلانشهرها و به خصوص تهران هستیم؟ به نظر می‌رسد که در این خصوص باید نظارت بیشتری صورت بگیرد و سازوکار هزینه این مبالغ که میزانش هم کم نیست، شفاف شود، تا مردم بدانند این پولی که به سختی آن را پرداخت کرده‌اند برای تأمین هزینه چه خدماتی بوده‌است؟!
منبع:جوان