به گزارش مشرق، «حسین امیرعبداللهیان» دستیار ویژه رئیس مجلس در امور بین‌الملل و معاون پیشین وزارت امور خارجه، گزینه پیشنهادی آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور با کسب ۲۷۰ رای موافق، ۱۰ رای مخالف و ۶ رای ممتنع از ۲۸۶ رای اخذ شده، سکاندار دستگاه دیپلماسی دولت سیزدهم شد.
سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور ۳۰ مرداد ماه در صحن علنی مجلس به منظور بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی، در مورد وزیر پیشنهادی امور خارجه بیان کرد: آقای امیرعبدالهیان علم و دانش دارد و تمام مراحل وزارت خارجه را از ابتدا دنبال کرده است. ایشان در حوزه خارجی هم علم و دانش دارد و هم دارای تجربه است. تمام مراحل وزارت خارجه را هم گذرانده است. فردی خوشنام در رابطه با وزارت خارجه است.
رئیس جمهور ادامه داد: مسئله سیاست خارجی متوازن، توسعه روابط همسایگی، اولویت دادن به اقتصاد در تعاملات خارجی به ویژه با همسایگان و فعال کردن دیپلماسی اقتصادی در دستور کار وزارت خارجه است. او را به عنوان کسی که بتواند سکاندار این بخش باشد، پیشنهاد کردیم.
حسین امیرعبداللهیان متولد ۱۳۴۳ در شهر دامغان، دارای مدرک کارشناسی روابط دیپلماتیک از دانشکده وزارت امور خارجه در سال ۱۳۷۰، کارشناسی ارشد روابط بین‌الملل در سال ۱۳۷۵ و دکترای روابط بین‌الملل از دانشگاه تهران و مسلط به زبان‌های عربی و انگلیسی است.
مشاور وزیر خارجه در سال ۱۳۹۵، معاون عربی و آفریقای وزارت امور خارجه (۱۳۹۰ تا ۱۳۹۵)، مدیرکل خلیج فارس و خاورمیانه وزارت امور خارجه (۱۳۸۹)، سفیر جمهوری اسلامی ایران در بحرین (۱۳۸۶ تا ۱۳۸۹)، رئیس ستاد ویژه عراق در وزارت امور خارجه (۱۳۸۵ تا ۱۳۸۶)، معاون مدیرکل خلیج فارس وزارت امور خارجه (۱۳۸۵)، معاون دستیار ویژه وزیر خارجه در امور عراق ( ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۵)، معاون اداره اول سیاسی خلیج فارس وزارت امور خارجه (۱۳۸۰)، کارشناس و معاون سفارت جمهوری اسلامی ایران در بغداد (۱۳۷۶ تا ۱۳۸۰) و کارشناس سیاسی اداره اول خلیج فارس وزارت امور خارجه (۱۳۷۱) از جمله سوابق کاری این دیپلمات ارشد است.
کتاب‌های «استراتژی دوگانه آمریکا»، «دموکراسی متعارض ایالات متحده آمریکا در عراق»، درج مقالات علمی در مجله «سیاست خارجی» چاپ وزارت امور خارجه، درج مقالات علمی و تحقیقی در مجله «علمی» دانشگاه تهران از جمله مواردی است که امیرعبداللهیان به رشته تحریر درآورده است. وی همچنین در دانشکده وزارت امور خارجه تدریس و با دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، علامه و دفاع ملی نیز همکاری دارد.
امیرعبداللهیان همچنین پس از انتخاب آیت‌الله رئیسی در گفت‌وگویی با شبکه سی. ان. ان در اول تیر ماه درباره مواضع خارجی رئیس دولت سیزدهم گفته بود: «من تصور می‌کنم سیاست خارجی دولت آقای رئیسی، فعال و پویا هست؛ یک سیاست خارجی که متوازن و با نگاه به همه کشورهای جهان است، با گفتمانی منطقی و قوی. گفتمانی که بتواند حقوق ملت ایران را در همه زمینه‌ها به خوبی تامین کند».
صلاحیت حسین امیرعبداللهیان، وزیر پیشنهادی امور خارجه در دولت سیزدهم ۳۱ مرداد ماه در مجلس شورای اسلامی بررسی شد و موافقان و مخالفان دیدگاه‌های خود را درباره سوابق و برنامه‌های وی مطرح کردند.
در ابتدای این بررسی کمیسیون امنیت ملی مجلس گزارش خود را از بررسی صلاحیت و برنامه‌های حسین امیرعبداللهیان برای تصدی پست وزارت امور خارجه قرائت کرد و از تطابق این برنامه‌ها با اسناد بالادستی خبر داد.
«محمود عباس زاده مشکینی» سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در قرائت بخشی از این گزارش اعلام کرد: برنامه‌هایی که امیرعبداللهیان در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی ارائه دادند، عبارت است از تلاش برای تحقق سیاست خارجی متوازن و فعال و هوشمند است؛ نظر امیرعبداللهیان آن است که باید بر اساس ظرفیت تمام کشورهای دنیا نقشه راهی برای ارتقاء روابط، تحکیم روابط با همه کشورها داشته باشیم. کشورهایی که اعتقاد به احترام متقابل و روابط متقابل داشته باشند. تحقق سیاست روان، تسهیل گر و هم افزا با کشورهای همسایه خصوصاً مسلمان دارای اهمیت است. تحقق سیاست آسیامحور از دیگر نکاتی است که وی بر آن تاکید دارد. در واقع سیاست تک قطبی گری در دنیا به پایان رسیده و دهه آتی زمان ظهور و بروز قدرت های متکثر و مستقل به ویژه در آسیا است. ارتباط دوجانبه و چندجانبه با قدرت های آسیایی و همسایگان خصوصا کشورهای مستقل، تبدیل سیاست خارجه انفعالی به سیاست فعال و... از دیگر نکاتی بود که امیرعبداللهیان بر آن تاکید داشته است.
محمدیاری: آقای امیرعبداللهیان شما به عنوان یک عنصر انقلابی که از بدنه وزارت امور خارجه مراحل ترقی را طی کردید با موضع خودتان در خصوص برجام را مشخص کنید
«حسن محمدیاری» نماینده مردم رضوان شهر در نشست علنی مجلس شورای اسلامی و در مخالفت با وزیر پیشنهادی امور خارجه گفت: من در شخصیت آقای امیرعبداللهیان ایرادی نمی‌بینم و ایشان انسانی هستند فرهیخته و در تراز ملی، اما خواهش من از ایشان این است که به سؤالات و ابهامات ما نیز پاسخ دهند تا مجلس به قناعت وجدانی دست پیدا کند. آقای وزیر پیشنهادی از شما می‌خواهیم که صریحا اعلام کنید که در قبال سیاست‌های دوگانه دولت گذشته مبنی بر تفکیک و جدایی دیپلماسی سیاسی از دیپلماسی مقاومت و تلقی آنان در ناتوانی وزارت امور خارجه در حمایت و پرداخت هزینه مقاومت و به تبع آن تحمیل هزینه‌های سنگین بر نظام و حتی جریانات انقلابی منطقه آیا برنامه لازم و اقتدار و توانایی لازم را دارید یا خیر؟
وی افزود: بنده اعتقاد دارم که سیاست خارجی کشور نباید دوگانه و میدان سهم‌خواهی جریانات سیاسی باشد. آقای امیرعبداللهیان شما به عنوان یک عنصر انقلابی که از بدنه وزارت امور خارجه مراحل ترقی را طی کردید با موضع خودتان در خصوص برجام را مشخص کنید.
عنابستانی: آقای امیرعبداللهیان چه برنامه عملیاتی و مشخصی برای سیاست خارجی متوازن و بهبود رابطه با شرق دارد؟
«علی اصغر عنابستانی» نماینده مردم سبزوار هم در مخالفت با حسین امیرعبداللهیان اظهار داشت: یک سابقه همکاری از آقای امیرعبداللهیان با آقایان ظریف و لاریجانی وجود دارد که ما را قدری نگران می‌کند و سختی شرایط کشور به ویژه در حوزه سیاست خارجی و برجام و بازگشت عزت کشور نیز نگرانی ما را بیشتر می‌کند. برای رفع نگرانی‌ها برنامه ایشان را چند بار مطالعه و با دیگران مشورت کردم؛ نتیجه مطالعات این بوده که بخش زیادی از نگرانی‌ها را برطرف کرده، اما چند سؤال هست که باید پاسخ بدهند.
وی ادامه داد: سیاست خارجی ما همیشه به نوعی معطوف به غرب و در برخی مقاطع مرهوب غرب بوده و این باعث بی‌اعتمادی مثبت شرقی‌ها به ما شده است؛ آقای امیرعبداللهیان چه برنامه عملیاتی و مشخصی برای سیاست خارجی متوازن و بهبود رابطه با شرق دارد و از آن طرف چه برنامه‌ای در خصوص مذاکره با غرب و استفاده از ظرفیت‌های آنها دارد که از دست ما نرود؟
ذاکر: شما چرا در دوران مسئولیت‌تان به دنبال بازارچه‌های مرزی نرفتید؟
سیدسلمان ذاکر نماینده مردم ارومیه هم در مخالفت با وزیر پیشنهادی امور خارجه گفت: آقای امیرعبداللهیان آیا شما در مسئولیت‌هایی که داشتید از جمله معاونت وزارت امور خارجه در حوزه معاونت عربی و افریقایی و... قانون برنامه ششم در مورد در بحث تقویت دیپلماسی اقتصادی را اجرا کرده‌اید؟
وی اظهار داشت:آقای وزیر پیشنهادی اگر شما در این چند سال خوب عمل کرده بودید غالب مناطق مرزنشین به دلیل شرایط طبیعی ماهیت توسعه‌نیافتگی پیدا کرده و در زمره مناطق منزوی به شمار می‌رود. راه علاج چه بوده شما نمی‌توانستید انجمن‌های دوستی نمایندگان با کشورهای همسایه را تقویت کنید؟ نمی‌توانستید با آن جلسه بگذارید تا از دولت مطالبه کنند تا دیپلماسی اقتصادی در مرزها به راه بیفتد؟
ذاکر خاطرنشان کرد: جناب آقای امیرعبداللهیان آیا به نظر شما دیپلماسی اقتصادی در تقابل با سیاست بوده که امروز برنامه شما تقویت دیپلماسی اقتصادی است و دیروز نبوده. باید به این ابهامات پاسخ دهید. شما چرا در دوران مسئولیت‌تان به دنبال بازارچه‌های مرزی نرفتید؟
علیزاده: رای اعتماد قاطع و بالا به گزینه پیشنهادی وزارت امور خارجه سبب خواهد شد تا وزارت خارجه از برجام نافرجام به یک وزارتخانه انقلابی تبدیل شود
«محسن علیزاده» نماینده مردم سپیدان هم در موافقت با برنامه حسین امیرعبداللهیان اظهار داشت: سوابق اجرایی و حرفه‌ای امیرعبداللهیان نشانه این است که وی مدیری آسانسوری نیست و در مدتی که در مجلس حضور داشته موفق شد دیپلماسی پارلمانی را فعال کرده و در جایگاهی قرار دهد که امروز مورد مباهات مجلس شورای اسلامی است. وزیر پیشنهادی امور خارجه رویکرد تحول و انقلابی‌گری را سرلوحه برنامه خود قرار داده است. روح انقلابی گری و دیپلماسی از نوع عزتمندانه در تمام بخش‌های برنامه‌های وزیر پیشنهادی امور خارجه دیده می‌شود.
این نماینده مجلس با اشاره به اصلاح ساختار وزارت خارجه به عنوان دیگر برنامه وزیر پیشنهادی گفت: ایشان بنا دارند با بهره گیری از نیروهای ارزشی و انقلابی برای رساندن این وزارتخانه به یک وزارتخانه در تراز انقلاب اقدام کنند که این مورد هم مد نظر مقام معظم رهبری است.
علیزاده خاطرنشان کرد: رای اعتماد قاطع و بالا به گزینه پیشنهادی وزارت امور خارجه سبب خواهد شد تا وزارت خارجه از برجام نافرجام به یک وزارتخانه انقلابی تبدیل شود. خوشبختانه وزیر پیشنهادی امور خارجه دیپلماتی برجسته، انقلابی، مدیری شایسته و موفق است که از رده پایین در وزارت خارجه شروع کرده است و امروز به عنوان یکی از مدیران برجسته کشور و منطقه در حوزه سیاست خارجی محسوب می‌شود.
علیزاده: برخی از رسانه‌های منطقه لقب حاج قاسم دیپلماسی را به امیرعبداللهیان دادند
«علی علیزاده» نماینده مردم مراغه و عجب شیر هم در موافقت با امیرعبداللهیان گفت: امیرعبداللهیان مورد اعتماد رئیس جمهور، فردی خوش نام، عالم، باسواد و دارای تجربه ارزنده، فرا قوه‌ای و مورد اعتماد هستند.
علیزاده گفت که امیرعبداللهیان به درستی برای جایگاه وزارت امور خارجه معرفی شده و برنامه ارائه شده از طرف او دارای چارچوب و نوآوری خاصی است که نشان دهنده این است که آقای امیرعبداللهیان شخصا در تدوین آن نقش داشته است.
علیزاده بیان کرد: وزیر پیشنهاد امور خارجه تحصیلکرده دانشکده علوم سیاسی است و چندین استاد دانشگاه نیز در این مدت از ایشان حمایت کردند. تاسیس بانک منطقه‌ای و کشت فراسرزمینی از دیگر مواردی است که در برنامه منسجم و قابل سنجش ایشان دیده شد. از سوی دیگر ایشان مسلط به زبان عربی هستند و شخصی با تجربه در این حوزه است. او حتی بخشی از برنامه‌های خود را در کمیسیون با زبان انگلیسی ارائه کرد و اکنون کاملا بر این زبان مسلط است. مهمترین دلیل برای دفاع از ایشان کارنامه اش است. حتی برخی از رسانه‌های منطقه لقب حاج قاسم دیپلماسی را به ایشان دادند و الحق ایشان رنگ و بوی حاج قاسم هم دارد.
گلرو: بسیاری از دوستان و همراهان ما در منطقه و محور مقاومت از انتخاب امیرعبداللهیان برای این پست استقبال قابل توجهی کردند
«عباس گلرو» عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی هم در موافقت با حسین امیرعبداللهیان عنوان کرد: آقای امیرعبداللهیان دارای شاخصه‌های برجسته‌ای برای تصدی وزارت امور خارجه هستند. بسیاری از دوستان و همراهان ما در منطقه و محور مقاومت از انتخاب ایشان برای این پست استقبال قابل توجهی کردند.
وی بیان کرد: آقای امیرعبداللهیان دارای تحصیلات و تخصص اجرایی این حوزه می‌باشد، برای تحلیل این مهم نگاه به موضوع بازیگران خارجی، چالش‌های موجود در حوزه سیاست خارجی و دیپلماسی و ابرچالش‌های این حوزه، ضرورت ها و الزامات فعلی سیاست خارجی و برنامه‌های ایشان از جمله مواردی است که باید به آن توجه کنیم.
عمویی: در برنامه امیرعبداللهیان بر ضرورت تحول تأکید شده و این وزارتخانه باید از وزارتخانه برجام به وزارت خارجی جمهوری اسلامی تبدیل شود
«ابوالفضل عمویی» عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی نیز ۳۱ مرداد در جلسه علنی مجلس و در موافقت با و زیر پیشنهادی وزارت امور خارجه اظهار داشت: سیاست خارجی عرصه اجماع است و ما به کسی نیاز داریم که قدرت هماهنگی این ارکان و هماهنگی بخش‌های مختلف سیاسی، نظامی و امنیتی را داشته باشد که این موضوع در شخصیت آقای امیرعبداللهیان جمع شده است.
وی گفت: وزارت خارجه در دوره پیش‌رو نیازمند تحول است؛ در برنامه امیرعبداللهیان بر ضرورت تحول تأکید شده و این وزارتخانه باید از وزارتخانه برجام به وزارت خارجی جمهوری اسلامی تبدیل شود، چرا که وزارت خارجه برجام با روی کار آمدن دولت سیزدهم پایان یافت. از روزی که امیرعبداللهیان به عنوان گزینه وزیر خارجه برگزیده شدند اخبار مثبتی از داخل و خارج وزارت خارجه شنیده شد.
عمویی گفت:در همه سال‌های کاری امیرعبداللهیان او همه مدارج کاری در کنار تحصیلات عالی را طی کرده است و در جایگاه سفیر بوده و مستمراً پیگیر روابط با همسایگان و گفتگوهای راهبردی با اروپا و عراق حضور داشته و تجارب زیادی را دارد.
امیرعبداللهیان: در غرب آسیا به دنبال نهادینه سازی رفتارهای بین‌المللی مقاومت هستیم
حسین امیرعبداللهیان وزیر پیشنهادی وزارت امور خارجه نیز عصر ۳۱ مرداد ۱۴۰۰ در صحن علنی مجلس شورای اسلامی در دفاع از برنامه پیشنهادی خود برای تصدی این وزارتخانه گفت: عاشورا به ما آموخت دیپلماسی و میدان دو بازوی محقق کننده منافع ملی و امنیت ملی کشور هستند. اعتقاد داریم با استفاده از ظرفیت دیپلماسی عزتمند به معنای اتکا به توانایی‌های ذاتی و به فعلیت درآوردن شعار ما می‌توانیم می‌توان در روابط خارجی حداکثر حقوق و منافع ملی را محقق ساخت. اعتقاد داریم با استفاده از ظرفیت دیپلماسی عزتمند می‌توان در روابط خارجی حداکثر حقوق و منافع ملی را محقق ساخت.
وزیر پیشنهادی وزارت امور خارجه با تاکید بر اینکه قرن ۲۱ متعلق به آسیا است، بیان کرد: شاهد قدرت‌های نوظهور اقتصادی در حوزه آسیا هستیم. سیاست خارجی متوازن یعنی سیاست خارجی ما در یک منطقه متوقف نخواهد ماند. تقویت رابطه با کشورهای اسلامی و دیپلماسی اقتصادی و تجارت بین‌الملل از دیگر مسائل است.
امیرعبداللهیان خاطرنشان کرد: حدود ۴۰ درصد برنامه سیاست خارجی دولت سیزدهم را دیپلماسی اقتصاد تشکیل می‌دهد و این در حالی است که اقتصاد محور نبودن وزارت امور خارجه طی ۴ دهه گذشته یکی از مسائلی است که همگان به آن انتقاد دارند.
وزیر پیشنهادی وزارت امور خارجه خاطر نشان کرد: در غرب آسیا به دنبال نهادینه سازی رفتارهای بین‌المللی مقاومت هستیم. به دنبال استفاده از ظرفیت‌های قدرت‌های نوظهور اقتصادی و تعامل حداکثری برای رشد و تعامل اقتصاد و تجارت بین الملل و معیشت مردم هم خواهیم بود. دیپلماسی انرژی، ترانزیت، تمرکز و توجه به بخش خصوصی، توجه به تجارت مرزی با کشورهای همسایه، توجه به توریسم، کشت فراسرزمینی، امنیت غذایی، صادرات غیرنفتی، کمک به تامین منابع و ارزآوری برای جمهوری اسلامی ایران که مجموعه اقداماتی است که در برنامه قید شده است.
همکاری ایران و عربستان در منطقه بسیار ضروری است
امیرعبداللهیان با اشاره به اینکه سیاست همسایه محور و آسیا محور اولویت اساسی است، ادامه داد: وزارت امور خارجه مذاکره را ابزاری برای دیپلماسی می‌دانیم و از میز مذاکره فرار نخواهیم کرد و وزارت خارجه را به برجام گره نخواهیم زد و همه تلاش خود را برای بی‌اثر کردن تحریم‌ها به موازات لغو تحریم‌ها به کار خواهم گرفت. با مذاکره‌ای همراه خواهیم بود که فرسایشی نباشد و تامین کننده منافع مردم ایران باشد. ما با قدرت از متحدین خود و جبهه مقاومت برای ایجاد امنیت حداکثری با همکاری منطقه استفاده خواهیم کرد.
گزینه پیشنهادی برای تصدی وزارت امور خارجه تصریح کرد: ارتباط با همسایگان امر راهبردی است نه استراتژیک؛ دست دوستی ما با همه کشورهای منطقه به ویژه ۱۵ کشور همسایه و پیرامونی دراز است. مسلمانان جهان عربستان را سرزمین نزول وحی می‌شناسند، همکاری دو کشور مسلمان در منطقه بسیار ضروری است، همچنین اعتقاد داریم جنگ علیه یمن که ۷ سال به طول انجامیده است با آتش بس فوری، گفت‌وگوهای یمنی یمنی به پایان می رسد.
وی گفت: در وزارت امور خارجه تمرکز بر اصلاح ساختار، استفاده از نیروهای انسانی، جذب نیروهای جدید و احیای دانشکده روابط بین‌الملل و استفاده از خروجی سایر دانشگاه‌های کشور گام برمی‌داریم.
رئیس جمهور: رفع تحریم‌ها را با قوت دنبال می‌کنیم، ولی سفره مردم را بند به این مسائل نخواهیم کرد
به گزارش فارس، آیت‌الله رئیسی سوم شهریور ماه در نطق خود در صحن مجلس شورای اسلامی و پیش از اخذ رای اعتماد برای وزرای پیشنهادی دولت سیزدهم در خصوص وزیر پیشنهادی امور خارجه بیان کرد: در موضوع سیاست خارجی هم رئیسی گفت: برنامه ما برنامه تعاملی با کشورهاست و حقوق و منافع ملت ایران مسائل محوری ماست. رفع تحریم‌ها را با قوت دنبال می‌کنیم ولی سفره مردم را بند به این مسائل نخواهیم کرد.
ایزدی: با حضور امیرعبداللهیان در وزارت خارجه، شاهد تقابل میدان و دیپلماسی نخواهیم بود
«فؤاد ایزدی» تحلیلگر مسائل بین‌الملل پیش از این در گفت‌وگویی با فارس، حسین امیرعبداللهیان را جزو معدود افرادی در وزارت امور خارجه خواند که هم ظرفیت وزیر شدن را داشت و گفت: با حضور امیرعبداللهیان در وزارت خارجه، شاهد تقابل میدان و دیپلماسی نخواهیم بود.
«سید رضا صدرالحسینی» کارشناس روابط بین‌الملل هم در گفت‌وگو با فارس، با بیان اینکه حسین امیرعبداللهیان گزینه پیشنهادی رئیس جمهور برای تصدی وزارت امور خارجه ساختار، بافت و تفکر حاکم بر این وزارتخانه را به خوبی می‌شناسد، گفت: او می‌تواند به پیشبرد دستگاه سیاست خارجی کمک کند.