به گزارش مشرق، ۷ مهر ماه، مصادف با روز جهانی قلب بهانه‌ای است تا تصمیم‌های جدیدی برای حفظ سلامت قلب خود بگیریم.

فدراسیون جهانی قلب با این نگرش که تمام کشورهای عضو این فدراسیون می‌توانند به ریشه‌کنی همه‌گیری جهانی بیماری‌های قلبی عروقی کمک کنند، با همکاری سازمان بهداشت جهانی بیست و نهم ماه سپتامبر هر سال را به عنوان روز جهانی قلب تعیین کرد و هرساله با شعاری متفاوت این روز گرامی داشته می‌شود.

قلب انسان مانند یک پمپ برای ارسال زنده خون به بدن شما کار می‌کند. قلب یک عضله است، به اندازه مشت شما  که در وسط سینه شما کمی متمایل به سمت چپ قرار دارد.

هر روز، قلب شما حدود ۱۰۰ هزار بار می‌زند. این به طور مداوم حدود پنج لیتر خون را از طریق شبکه‌ای از رگ‌های خونی به نام سیستم گردش خون در اطراف بدن پمپ می‌کند. این خون اکسیژن و مواد مغذی را به تمام قسمت‌های بدن شما می‌رساند و دی اکسید کربن ناخواسته و مواد زائد را با خود حمل می‌کند.

قلب و سیستم گردش خون شما با هم کار می‌کنند تا خون را به اندام‌های شما برسانند تا بتوانند عملکرد خود را انجام دهند.

ساختار قلب 

قلب شما از سه لایه بافت تشکیل شده است:

پریکارد: یک پوشش بیرونی نازک که از قلب شما محافظت کرده و آن را احاطه می کند.
میوکارد: یک لایه میانی عضلانی ضخیم است که منقبض شده و خون را از قلب شما خارج می کند.
اندوکاردیوم: پوشش داخلی نازک.

بر پایه داده‌های مرگ و میر پایگاه اطلاعات جمعیت کشور، ایرانیان بیش از هر چیز دیگر به دلیل بیماری‌های قلبی و عروقی از دنیا می‌روند. رتبه‌های بعدی به سرطان‌ها و تومورها و پس از آن بیماری دستگاه تنفسی اختصاص دارد.

یکی از مهمترین اقدامات در پیشگیری از بروز بیماری‌های قلبی اتخاذ سبک زندگی سالم است. در این راستا در یک پژوهش ۲۰ ساله در ایالات متحده و تحت نظر گفتن ۸۹ هزار زن در رده سنی ۲۷ تا ۴۴ سال صورت گرفته است.

خوردن روزانه سبزیجات و میوه جات، غلات کامل، مصرف حداقل ۲ وعده ماهی در هفته. جایگزینی چربی‌های اشباع با چربی‌های اشباع نشده، مصرف کمتر گوشت قرمز یا فرآوری شده، حذف نوشیدنی‌های حاوی قند و آبمیوه‌های صنعتی و مصرف کم نمک از جمله نکات مهم در خصوص سبد تغذیه روزانه است.

چگونه خون از قلب شما عبور می‌کند؟

دو نیمه قلب شما جداست، اما با هم کار می‌کنند.نیمه  راست قلب خون اکسیژن زدایی شده را که در اطراف بدن شما گردش کرده، دریافت می‌کند.

این ماده را به ریه‌های شما پمپ می‌کند، جایی که یک منبع اکسیژن تازه دریافت می‌کند.
 سپس خون به نیمه  چپ قلب بر می‌گردد و آماده است تا به بدن شما پمپ شود.

چهار دریچه در قلب شما وجود دارد. آنها مانند دروازه‌هایی عمل می‌کنند که باز و بسته می‌شوند و اطمینان حاصل می‌کنند که خون شما در یک جهت حرکت می‌کند؛ کمی شبیه یک سیستم ترافیکی یک طرفه. 

مانند هر بافت زنده دیگر، قلب‌ هم نیز به تأمین خون مداوم نیاز دارد. این از عروق کرونر است که هنگام خروج از قلب از شریان اصلی (آئورت) منشعب می‌شود. عروق کرونر در خارج از قلب گسترش می‌یابند و خون آن را تأمین می‌کنند.

بیماری‌های قلبی و گردش خون چیست؟

بیماری‌های قلبی و گردش خون که به آنها بیماری‌های قلبی عروقی نیز گفته می‌شود از مشکلات قلب و سیستم گردش خون شما هستند که برای درمان قلب روش‌های گوناگونی وجود دارد. از جمله: بیماری کرونر (حمله قلبی و آنژین)، بیماری قلبی مادرزادی، بیماری‌های قلبی ارثی،سکته، زوال عقل عروقی و دیابت است.

چه عواملی باعث مشکلات قلب می‌شود؟

با تنگ شدن عروق، مشکلات قلب و سیستم گردش خون از جمله حمله قلبی، آنژین و سکته مغزی ایجاد می‌شود. این امر به دلیل تجمع تدریجی مواد چربی (به نام آتروما) در دیواره رگ‌های خونی ایجاد می‌شود.

با گذشت زمان، ممکن است عروق شما آنقدر مسدود شود که نتواند خون کافی به قلب یا مغز شما برسانند که می‌تواند منجر به حمله قلبی، سکته مغزی و زوال عقل عروقی شود.

۴۴ درصد مرگها در ایران به علت بیماری‌های قلبی است

در کشور سالانه ۳۶۰ هزار مرگ داریم؛این در حالی است که حدود ۴۴ درصد مرگ‌ها به دلیل بیماری‌های قلبی و عروقی است.

۶۰درصد جمعیت بالای ۱۸ سال کشور، دچار اضافه وزن یا چاقی هستند. این به علت نوع زندگی است. کشورهای در حال توسعه به علت ماهیت توسعه و شرایط شهرنشینی و زندگی ماشینی دچار این اتفاق شده‌اند. 

مردم باید ترغیب به فعالیت بدنی کافی و تغذیه سالم شوند.مصرف نمک و چربی کمتر و جایگزین کردن مواد غذایی بی ضرر نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.

با توجه به شیوع بیماری کرونا، بسیاری از بیمارانی که به دلیل کووید ۱۹ وضعیت وخیمی پیدا کرده و جان خود را از دست می‌دهند، ممکن است سالمند بوده یا بیماری زمینه‌ای داشته باشند. تعدادی از این بیماران در زمینه بیماری قلبی یا دیابت یا فشار خون، دچار این بیماری هم شده‌اند.

سن سکته‌های قلبی در حال کاهش است 

اصلاح شیوه زندگی برای افرادی که هنوز مبتلا به بیماری‌های قلبی نشده‌اند و برای خود بیماران اهمیت دارد. دوری از دخانیات و الکل نیز در زمینه پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی و بیماری‌های غیرواگیر اهمیت دارد.

چاقی یکی از مهم‌ترین عامل بیماری‌های قلبی و عروقی است و در کنار آن دخانیات قرار دارد؛ضمن اینکه باید بدانیم خانم‌ها کمتر از آقایان در معرض خطر هستند.

همچنین تا زمان دوران یائسگی، بیماری‌های قلبی و عروقی به طرز چشمگیری کمتر است،اما بعد از این دوران، در سنین بالا میزان مرگ و میر خانم‌ها و آقایان به علت بیماری‌های قلبی و عروقی برابر است. عمده مرگ و میر ناشی از بیماری‌های قلبی و عروقی به علت سکته‌های مغزی و قلبی است.

جان دادن سالانه ۱۷ میلیون نفر در جهان به دلیل بیماری‌های قلبی

در سالهای اخیر آمار مرگ و میر بیماران قلبی و عروقی در دنیا افزایش چشمگیری داشته است. به گزارش فدراسیون جهانی قلب، سالانه هفده میلیون نفر در دنیا، بخاطر عارضه‌های قلبی جان خود را از دست می‌دهند.

این مساله اهمیت اطلاع رسانی در خصوص راه‌های پیشگیری از بروز عوارض قلبی را بیش از پیش نمایان می‌کند. بیماری‌های قلبی و عروقی یکی از شایع ترین علل مرگ و میر در ایران به شمار می‌روند.

اولین گام برای داشتن قلب سالم/حدود ۴۰ درصد علل مرگ در جوانان بیماری قلبی است

نزدیک به ۴۰ درصد علل فوت جوانان در ایران، بیماری‌های قلبی شناخته شده‌اند.علائم بیماری‌های قلبی در بسیاری از موارد دیر ظاهر می‌شوند و نداشتن علامت، دلیل بر سلامت قلب نیست. اولین گام برای داشتن یک قلب سالم، شناخت عوامل خطری است که قلب را تهدید می‌کنند.

پزشکان معتقدند، هرچه میزان کلسترول بد یا LDL در خون شما بالاتر باشد و تعداد بیشتری از عوامل خطرزا را داشته باشید، به همان اندازه در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری‌های قلبی قرار دارید.

باید توجه داشته باشیم که چاقی و نداشتن فعالیت بدنی در بروز بیماری‌های قلبی موثر هستند. برای آنکه مشخص شود تا چه اندازه در معرض خطر بیماری‌های قلبی قرار دارید، باید به پزشک مراجعه کنید.

*نکاتی برای محافظت از قلب

برای داشتن قلب و بدنی سالم و پیشگیری از بروز عوارض و مشکلات قلبی و عروقی، رعایت نکات زیر توصیه می‌شود:

سیگار نکشید

یکی از مھمترین عوامل بروز حملات قلبی، سیگار است. احتمال بروز حمله قلبی در یک فرد سیگاری، تا ٧٠ درصد بیشتر از یک فرد غیر سیگاری است. اگر سیگار می‌کشید و در کنار آن هم به سلامتی قلب و بدن خود اهمیت می‌دهید، بدانید که این دو در تضادی عظیم هستند؛ پس سعی کنید از همین امروز سیگار را کنار بگذارید.
 
مصرف کربوهیدراتها را کم کنید

تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف بیش از اندازه موادی که کربوهیدارت دارند، احتمال بروز بیماری قلبی را تشدید می‌کنند. 
 
چک آپ منظم داشته باشید

اگر در خانواده تان، فرد یا افرادی با سابقه بیماری و یا حمله قلبی هستند، آگاه باشید که شانس بروز این بیماری در شما بیشتر از سایرین است. به هر ترتیب می‌توانید با چک آپ منظم بررسی سطح کلسترول خون و اندازه گیری فشارخون در بازه‌های زمانی منظم، قبل از بروز حادثه از خود محافظت کنید؛ البته این چک آپ ها برای همه افراد توصیه می‌شوند.

فعالیت‌های ورزشی منظم را از یاد نبرید

روزانه ٢٠ تا ٣٠ دقیقه از وقت خود را به ورزش‌های سبک اختصاص دهید. این مقدار ورزش می‌تواند سرعت تپش قلب شما را بین ۶۰ تا ۷۰ درصد افزایش دهد.

پیاده روی

 به عنوان یکی از بهترین و ساده ترین ورزش‌ها بهترین توصیه است. حتی اگر در توان خود می‌بینید، بد نیست در این ٢٠ دقیقه، کمی هم دویدن را امتحان کنید.

استرس به خود راه ندهید

برخی متخصصین، استرس و ناراحتی اعصاب را مھمترین دلیل بیماریها و عوارض قلبی به حساب می‌آورند. استرس حاد، در حد عواملی همچون سیگار کشیدن، فشار خون بالا، افزایش کلسترول خون و عدم فعالیت بدنی، می‌تواند ریسک حمله قلبی را افزایش دهد.

عوامل مهم سیگار، پرفشاری خون، افزایش چربی‌های خون و عوامل ژنتیکی در برخی خانواده‌ها عامل و زنگ خطری برای ابتلا به بیماری قلبی است.

 افزایش وزن، چاقی و کم‌تحرکی، استرس و مصرف مشروبات الکلی و مواد مخدر موجب شده سن بیماران قلبی و عروقی به ۳۵ سال کاهش یابد که به جز عوامل ژنتیکی می‌توان عوامل خطرساز برای بیماری قلبی را کنترل کرد.

توجه داشته باشیم

برای داشتن بدنی سالم نیازمند تامین سلامت همه اعضای بدن به ویژه قلب و مغز هستیم؛ در نتیجه رعایت نکات مهم تغذیه ای و باید و نبایدهای مربوط به خوردن و آشامیدن، داشتن تحرک کافی و منظم روزانه و پرهیز از درگیر شدن با تنش‌های عصبی از جمله مهمترین محورهای سلامت قلب و در نهایت آن سلامت عمومی بدن است.