فراز و فرودهای مدیریتی سازمان در حالی رخ داد که در هفته‌های گذشته حرکت شاخص بورس در مسیر نزولی قرار داشت و ریزش غیرمنتظره‌ای را تجربه کرده بود اما دیروز بازار سهام روی متفاوتی از خود را به نمایش گذاشت به طوری که در نخستین روز از فعالیت رییس جدید کار خود را توفانی آغاز کرد و در نهایت توانست کانال یک‌میلیون و ۴۰۰هزار واحد را پس بگیرد.
هفته سرنوشت‌ساز بازار سهام
مثبت شدن شاخص در روند معاملات شنبه در حالی بود که بازار سرمایه از شهریورماه روزهای ناامیدکننده‌ای را به خود دیده است. به گفته تحلیلگران تعیمم دادن روند صعودی شاخص در روزهای آینده کمی دور از ذهن است. با این حال امروز و فردا روزهای تعیین‌کننده‌ای برای بازار محسوب می‌شوند. برخی تحلیل‌ها از نوسانی بودن معاملات حکایت می‌کند و برخی دیگر نیز نشان می‌دهد اگر طرف عرضه سنگین شود این چرخه می‌تواند ادامه یابد اما در صورتی که شاهد برتری تقاضا نسبت به عرضه باشیم می‌توان به رویکرد تعادلی شاخص امیدوار بود.
با این حال کارشناسان معتقدند با انتشار گزارش عملکرد بنگاه‌های بورسی در نیمه نخست سال که در هفته پایانی مهر روی سامانه کدال خواهد نشست، با اطمینان بیشتر می‌توان در خصوص آینده قیمت سهام اظهارنظر کرد. گزارش‌هایی که دید دقیق‌تری نسبت به پتانسیل‌های پیش‌روی سهام و سود آتی آنها به معامله‌گران خواهد داد.
هیجانات کوتاه‌مدت در بازار
بازار در اولین روز معاملاتی هفته حرکت خود را رو به جلو آغاز کرد و در پایان معاملات، شاخص کل به یک‌میلیون و ۴۳۷هزار واحد رسید. رشد بیش از ۴۰هزار واحدی شاخص در حالی رخ داد که سازمان بورس در آخرین روزکاری هفته گذشته شاهد تغییرات جدید مدیریتی بود.
گرچه در یک ماه و نیم گذشته از روند صعودی بازار کاسته شده اما خیز ۴۰هزار واحدی شاخص در روزگذشته و همزمان با روی کار آمدن رییس جدید امیدواری‌هایی را در دل سرمایه‌گذاران بورسی به وجود آورده؛ این در حالی است که به اذعان برخی تحلیلگران، وضعیت بازار سرمایه در روزهای آینده تحت‌تاثیر سیاستگذاری‌های جدید مدیریتی، نوسان چندانی را به خود نخواهد دید.
حمید میرمعینی درهمین رابطه به «دنیای‌اقتصاد» گفت: افزایش قیمت جهانی فلزات رنگی در روزهای اخیر روند داد وستدهای بورسی را وارد فاز جدیدی کرده است. گرچه این موضوع با حضور رییس جدید در سازمان بورس همراه شده اما نمی‌توان رشد بازار در روز گذشته را مرتبط با این موضوع دانست.
وی با اشاره به وضعیت نامطلوب شاخص در هفته‌های اخیر اظهار کرد: شرایط غیرعادی بازار در هفته های گذشته وضعیتی را به وجود آورد که بخش بزرگی از سهامداران خرد و حتی حقوقی‌ها عازم درهای خروج شدند. نزول شاخص به زیر یک‌میلیون و ۴۰۰هزار واحد در حالی که خیز جدی برای صعود برداشته بود، معامله‌گران را دچار سردرگمی کرد. اما افزایش قیمت‌های جهانی جان تازه‌ای بر کالبد معاملات دمید.
وی با بیان اینکه به نظر می‌رسد شرایطی که بازار در روزگذشته تجربه کرد مقطعی باشد، گفت: برخی تحلیل‌ها از تداوم وضعیت مثبت بازار خبر می‌دهد اما شواهد موجود نشان می‌دهد این روند به زودی متوقف می‌شود و بازار به مدار نوسانی بازمی‌گردد. به گفته این کارشناس، بازار با نوسان ۵ تا ۱۰درصدی به کار خود ادامه می‌دهد. اما در آن سو باید دید چه تغییراتی در قیمت‌های جهانی رخ می‌دهد. اگر رشد قیمت ادامه یابد قیمت سهام برخی شرکت‌ها با افزایش روبه‌رو می‌شود.
اما وضعیت سایر شرکت‌ها متفاوت است. شرکت‌هایی که تحت‌تاثیر قیمت‌های جهانی نیستند تا زمان مشخص شدن سیاست‌های کلی اقتصاد، قیمت دلار و تعیین‌تکلیف موضوعات مرتبط با حوزه سیاست خارجی کشور در انزوا به سر می‌برند.
میرمعینی در پاسخ به اینکه آیا تغییرات مدیریتی در سازمان بورس می‌تواند روند شاخص را وارد فاز دیگری کند، توضیح داد: رییس سازمان بورس و اوراق بهادار ۷ راهبرد و ۳ محور اصلی برنامه‌های کلان بازار سرمایه را در دوره جدید اعلام کرده که به نظر می‌رسد در صورت اجرای این برنامه‌ها شاهد تغییرات بنیادی در بازار باشیم اما با توجه به اینکه‌سازوکار برخی از آنها در ابهام است نمی‌توان اثرات آن را در کوتاه‌مدت مشاهده کرد.
بازار سرمایه با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم می‌کند. همان‌طور که بارها به آن اشاره شده بازار تحت‌تاثیر متغیرهای اثرگذار وارد چرخه‌های متفاوتی شده است. از این رو اخبار مرتبط با مسائل اقتصادی و سیاسی کشور تا حد بسیاری نقشه راه بازار سرمایه را مشخص می‌کند. مشکل بازار، مدیریتی نیست. برخی مسائل و مولفه‌های کلان اقتصادی بر بورس سایه انداخته است که همین موضوعات نمی‌گذارد روند متعادلش طی شود.
میرمعینی افزود: به نظر می‌رسد از هفته اول آبان ماه و با انتشار گزارش‌های ۶ماهه میان‌دوره‌ای بازار به سمت جلو حرکت کند. شرکت‌های صادرات‌محور در همین راستا ممکن است ۱۰ تا ۱۵درصد رشد قیمت سهام خود را به ثبت برسانند.
روزهای نوسانی بازار
از اواخر خرداد ماه و تغییر مسیر شاخص کل، بسیاری از کارشناسان بورسی بر اینکه بازار سهام نسبت به سایر بازارهای سرمایه‌گذاری از پتانسیل رشد بیشتری برخوردار است، تاکید می‌کردند این در حالی است که پس از عقبگرد شاخص کل از کانال یک‌میلیون و ۶۰۰ هزار واحد، ورق معاملات برگشت به طوری که کفه عرضه سنگین‌تر از تقاضا پیش رفت اما هم اکنون و با توجه به تغییرات اساسی که در راس سازمان بورس به وجود آمده این انتظار می‌رود که در شرایط به وجود آمده و با فروریختن وحشت سهامداران از متضرر شدن شاهد وضعیت جدیدی در این بازار باشیم. آیا بازار در این هفته می‌تواند نمایشی متفاوت از خود نشان دهد؟ در پاسخ به این پرسش مهدی ساسانی، کارشناس بازار سرمایه به عوامل متعددی اشاره می‌کند. شروع فصل جدیدی از رونق در بازار سرمایه به عوامل اثرگذار در خارج از این بازار بستگی دارد از این رو پیش‌بینی برای آینده معاملات را کمی پیچیده می‌کند.
وی در همین رابطه اظهار کرد: داد و ستدهای روز گذشته تحت‌تاثیر جو روانی ناشی از انتخاب رییس جدید دنبال شد. هیجاناتی که به نظر می‌رسد تداوم چندانی نداشته باشد. انتخاب رییس جدید سازمان بورس و اعضای هیات‌مدیره بورس گرچه می‌تواند در مدت زمانی کوتاه از التهابات بکاهد اما با توجه به این که در نحوه سیاستگذاری‌های جدید، اما و اگر وجود دارد همچنان نمی‌توان چشم‌انداز روشنی برای ادامه معاملات متصور بود. تغییر مدیریت به معنای تغییر خط‌مشی‌ها و سیاستگذاری‌هاست. بر همین اساس در مورد آینده بازار تحت‌تاثیر این عوامل نمی‌توان قضاوت کرد.
وی بیان کرد: در این میان رشد قیمت‌های جهانی در روزهای قبل از تعطیلات و رسیدن قیمت روی به بیش از ۳۸۰۰دلار، بازگشت قیمت مس به ۱۰هزار دلار و نفت برنت تا مرز ۸۵ دلار سیگنال مثبتی برای رشد قیمت سهام این دسته از شرکت‌ها بود.
این کارشناس با تاکید بر ادامه نوسانات در روزهای آینده عنوان کرد: روز گذشته بازار با حجم نسبتا بالای تقاضا کار خود را آغاز کرد اما از سوی دیگر حجم عرضه‌ها نیز در برخی نمادها بالا بود. این موضوع نشان می‌دهد برخی حقوقی‌ها نیز به تداوم این روند امید چندانی ندارند و تلاش کردند از همان روز اول حجم بالایی از فروش را داشته باشند. طبیعتا این موضوع می‌تواند برای بازار در روزهای آینده چالش ایجاد کند.
به گفته این کارشناس، امروز و فردا روزهای تعیین‌کننده‌ای برای بازار محسوب می‌شوند. به طوری که اگر سمت عرضه سنگین شود این چرخه می‌تواند ادامه یابد اما در صورتی که شاهد برتری تقاضا نسبت به عرضه باشیم می‌توان به رویکرد تعادلی شاخص امیدوار بود.
ساسانی با بیان این که بازار سرمایه در هفته جاری معاملات سرنوشت‌سازی را انجام خواهد داد، تاکید کرد: شرکت‌های بورسی درشرایط بنیادی مثبتی به سر می‌برند. اما بازار با مشکلات دیگری دست و پنجه نرم می‌کند. کمبود نقدینگی در سمت تقاضا هدایت قیمت‌ها به سمت پایین را رقم می‌زند. یکی دیگر از مسائلی که نمی‌گذارد بازار به روند تعادلی بازگردد، بی‌اعتمادی سرمایه‌گذاران نسبت به این بازار است.
به نظر می‌رسد در کوتاه‌مدت دو عامل کمبود نقدینگی و عدم‌اعتماد به سرمایه‌گذاری تحت‌تاثیر مسائل مختلف اقتصادی و سیاسی روند بازار را پیچیده کند. این دو عامل اثرگذار باعث شده سهامداران تحت‌تاثیر برخی عرضه‌ها در برخی نمادهای بزرگ راهی صفوف فروش شوند. بر همین اساس نمی‌توان انتظار رشد و بلوغ بازار در روزهای آینده را داشت.
مشکلات پابرجاست
مهدی افنانی نیز از جمله کارشناسانی است که معتقد است وضعیت مثبت بازار تداوم چندانی نخواهد یافت. وی در همین زمینه بیان کرد: وضعیت بازار برای دوره‌های آتی قابل پیش‌بینی است. بر همین اساس، سازمان و رییس جدید باید برنامه‌ریزی جامعی داشته باشد. معمولا روسای جدید هر گاه بازار با گره معاملاتی مواجه می‌شود شروع به برگزاری جلسات مختلف می‌کنند این در حالی است که به وضوح مشخص است که بازار چه مشکلاتی پیش روی خود دارد.
این کارشناس به پیامد تصمیمات ناگهانی در مواقع بحرانی پرداخت و یادآور شد این که بازار در اولین روز هفته مثبت پیش رفته بنابراین در روزهای آینده نیز بر همین منوال حرکت خواهد کرد در واقعیت امکان‌پذیر نخواهد بود. مشکلات قبلی بازار همچنان پابرجاست و رشد روزگذشته شاخص دلیل منطقی بر ادامه این روند نیست. بر همین اساس به نظر می‌رسد از اواسط هفته بازار روند نوسانی را پشت سر بگذارد.