به گزارش مشرق، یکی از مساله هایی که آموزش و پرورش از آن رنج می برد، بحث تمرکز بیش از اندازه طرح ها، مصوبه ها، بحث ها، تصمیم گیری ها و… در ستاد آموزش و پرورش است. حالا سال هاست از مدرسه محوری سخن گفته می شود ولی عملاً در راستای اجرای این موضوع قدم های اساسی برداشته نشده است. این مساله مهم که تنها جزئی از مسائل آموزش و پرورش در این سال هاست در کنار عدم اجرای سند تحول بنیادین که شاید می توانست بخشی از این چالش ها را پاسخ دهد، در شرایطی که این وزارتخانه از نداشتن وزیر رنج می برد بیشتر به چشم می آید. حالا گزینه پیشنهادی آموزش و پرورش قرار است از مجلس شورای اسلامی رای اعتماد بگیرد تا پشت میز وزارت بنشیند. اما دیدگاه وی درباره این چالش ها چیست؟
استقبال فیاضی از تلاش برای تمرکزگرایی در آموزش و پرورش
مسعود فیاضی وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص بحث تمرکز گرایی در آموزش و پرورش گفت: امر آموزش و پرورش و تعلیم و تربیت عمومی این یک امر حاکمیتی است و وظیفه حاکمیت این است که این نقش را ایفا کند و این نیاز اساسی مردم که در قانون اساسی مورد تأکید واقع شده است را مرتفع کند. اما این فرق دارد با اینکه خودت همه را تصدی گری کنی.
وی ادامه داد: باید در این شرایط بشود یک مشارکت حداکثری داشت. یعنی یک الگویی باشد که از همه ظرفیت های موجود کشور در چارچوب اسناد بالادستی استفاده شود تا این وظیفه را به خوبی بتوان انجام داد. جامعه مخاطبی که وزارت آموزش و پرورش با آن رو به روست یک نفر و دو نفر نیست. یک خانواده گسترده حدوداً ۱۵ میلیون دانش آموز و معلم است. این چیزی نیست که وزارت یا ستاد وزارت بتواند به تنهایی یا به شکل انحصاری متولی همه مباحثش باشد و متصدی اش باشد و در انتها هم با این مساله بتواند بهترین خروجی را بگیرد.
وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش بیان کرد: بنابراین راهبرد اصلی برای بهره وری و ارتقاء نظام بهره وری این است که باید الگوی مشارکت حداکثری داشته باشیم. بخشی از این ظرفیت مشارکتی در درون نظام آموزش پرورش وجود دارد و برخی نیز بیرون آموزش پرورش رسمی هست و این الگویی که به آن نیاز داریم باید پاسخ گوی اینها باشد.
فیاضی اظهار کرد: الآن در آموزش و پرورش، در اداره، در نظارت، در ارزشیابی، در ساماندهی، در تهیه محتوا، در تهیه زیرساخت ها در تأمین مالی و موارد بسیاری دیگر کاملاً داریم متمرکز عمل می کنیم. ما در درون وزارت خانه یک ظرفیت عظیمی داریم به نام خود معلمان، بازنشستگان، اولیا و مربیان، خانواده ها و … ظرفیت های ساختاری بسیار خوبی هم داریم به نام شوراهای استانی و شهرستانی و منطقه‌ای و حتی مدرسه‌ای که خانواده ها و معلمین در آن درگیر هستند و وجود دارند که داریم آنها را نادیده می گیریم. یک ساختار بسیار مهمی داریم به نام گروه های آموزشی که این ظرفیت الآن خفته است و باید فعال بشود.
وی ادامه داد: خیلی از این مواردی که خود ستاد مرکزی یا ستاد استانی متولی است می تواند واقعاً تفویض کند. یک شاخص هایی بگذارد و یک ابعادی از موضوع را مشخص کند که اینها قابلیت واگذاری است.
کانون تحول باید مدرسه باشد
فیاضی بیان کرد: کرونا خیلی خوب نشان داد که اگر شما به مناطق آموزش و پرورش و شورای مدارس اعتماد کنید جواب می گیرید. مدرسه‌ای که والدین دانش آموز و خود معلم و مدیر و شورای شهر دارند درباره اش تصمیم گیری می کنند نسبت به بچه های خودشان با یک اهتمام بیشتر و دلسوزی بیشتر ورود می کنند. یک پله بیاییم بالاتر به عوامل بیرونی بخش های مختلف دولتی و غیر دولتی، نهادهای مردمی، ظرفیت های رسانه‌ای و فرهنگی می رسیم که این زیرساخت های موجود می تواند در اختیار آموزش و پرورش قرار بگیرد. خیرین مدرسه ساز و حتی نهادهای حاکمیتی، اینها همه می توانند مشارکت کنند و بار آموزش و پرورش را با کمک وزارتخانه به پیش ببرند تا آن عدالت و کیفیت آموزشی و پرورشی که هدف اصلی ما است تحقق یابد.
فیاضی گفت: بنابراین تمرکز زدایی و مشارکت حداکثری واقعاً دوای درد بسیاری از مشکلات انباشته آموزش و پرورش است و این باید به عنوان یک راهبرد اساسی پیگیری بشود. و اگر به نتیجه برسد ما در حصول و وصول نتایج تصاعدی جلو می افتیم.
وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش در ادامه بیان کرد: همین الان در تولید محتوا ما تمرکز در کتاب درسی را داریم که کمترین بازده را دارد چون عنصر انتخاب در آن نیست و ما باید محتوا را در قالب های دیگری هم ارائه کنیم تا برای دانش آموز حق انتخاب بگذاریم و سیاست چند تالیفی در همین راستاست. و این تازه آموزش مستقیم است.
وی گفت: باید به سمت اجرای سند تحول پیش برویم و ۱۱ راهکار قانونی سند باید نوشته شود. این جای سوال دارد که پس از گذشت ۱۰ سال از سند تحول ما در مجلس شورای اسلامی نیم خط هم در این باره قانون و مصوبه نداریم. همین می شود که سند ۲۰۳۰ می شود ۳۶۰ صفحه و سند تحول ۴۰ صفحه است. پس باید پیوست های سند درست شود.
فیاضی گفت: برای اجرای تحول باید یک بازتعریفی در سیستم رخ بدهد. سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی که به فرمایش مقام معظم رهبری قلب آموزش و پرورش است بر اساس قانون سال ۱۳۵۴ دارد اداره می شود و معلوم است که در این شرایط هنوز کتاب درسی اولویت است. یا قانون ورزش در مدارس برای سال ۱۳۰۶ است. اینها همه باید از سال ۹۰ یک بازتعریف درستی می شود.
فیاضی اظهار کرد: ما باید کانون تحول را در مدرسه قرار دهیم. اگر تا به حال کسانی آمده اند که می خواستند تحول ایجاد کنند اما نشده است برای این است که نقطه کانونی تحول در مدرسه قرار نگرفته است.