به گزارش مشرق، سال ۲۰۲۱ با تمام فراز و نشیب‌هایی که داشت در حالی به پایان رسید که عرصه فلسطین همچون یک سده گذشته، مملو از حوادث و رخدادهای تلخ و شیرین برای ملت فلسطین بود. این رویدادها- که در دو عرصه مقاومت و سازش رقم خورد- فضایی متفاوت را برای فلسطین ایجاد کرد و مقدمه تحولات جدیدی در سال ۲۰۲۲ خواهند بود. عرصه فلسطین و رژیم صهیونیستی اگرچه از هم جداشدنی نیستند و تمام تحولات موجود در هم تنیده‌اند اما به دلیل جدا بودن اقدامات فلسطینی‌ها از اقدامات رژیم صهیونیستی در این نوشته تنها به تحولاتی پرداخته می شود که عامل، مجری و منشأ اثر آن فلسطینی‌ها بوده‌اند.

کم رنگ شدن آشتی ملی فلسطین و تعلیق انتخابات ۳ گانه فلسطینی

نخستین تحولی که با آغاز سال ۲۰۲۱ بر عرصه فلسطین اثر گذاشت، انتخاب «جو بایدن» در ایالات متحده به عنوان رئیس جمهور بود. کنار رفتن «دونالد ترامپ» به نوعی طرح‌های مربوط به وی را نیز به کنار زد و تا اندازه‌ای موجب تغییراتی در عرص فلسطین شد. مهمترین تحول در عرصه فلسطین که متأثر از کنار رفتن «ترامپ» بود، خارج شدن اجرای طرح «معامله قرن» دولت «ترامپ» از دستور کار دولت جدید بود. با این تحول، سازشکاران فلسطینی در حکومت خودگردان فلسطین و به طور مشخص «ابومازن» به آغاز دوباره مذاکرات سازش امیدوار شدند. امیدواری «ابومازن» به آغاز مذاکرات سازش که با اشاراتی از سوی کاخ سفید همراه بود، موجب شد جریان سازش، آشتی ملی را کنار بگذارد.

در دوره «دونالد ترامپ» با رویکردی که وی در «معامله قرن» به تشکیل «دولت قوم یهود» در فلسطین از خود نشان داد، موجب شد سازشکاران فلسطینی به سمت وحدت با دیگر گروه‌های فلسطینی متمایل شده، برای اولین بار در تاریخ فلسطین، نشست‌های مشترکی را در راه اجرای کردن آشتی ملی فلسطین برگزار کنند. نتیجه این نشست‌ها، توافق بر سر برگزاری انتخابات ۳ گانه پارلمان، ریاست حکومت خودگردان و شورای ملی فلسطین بود که توافق شده بود در تابستان ۲۰۲۱ برگزار شود. اما روی کار آمدن «بایدن» موجب شد «ابومازن» به استمرار نشست‌های سازش امیدوار شده، آشتی ملی را کنار بگذارد که نتیجه عملی آن تعلیق انتخاباتی بود که زمان آن بین ماه‌های ژوئن تا آگوست ۲۰۲۱ تعیین شده بود.

بازدارندگی مقاومت در مقابل رژیم اسرائیل و انسجام تمام عیار ملت فلسطین

در عرصه مقاومت در سال ۲۰۲۱ تحولی بی نظیر در فلسطین رخ داد که نتایج آن طی سال‌های آینده خود را بیش از پیش نشان خواهد داد. این تحول از یک واکنش فعال مقاومت در مقابل تجاوزات رژیم صهیونیستی رقم خورد.

ماه می ۲۰۲۱ دادگاه رژیم صهیونیستی طی حکمی به ساکنان فلسطینی محله «الشیخ جراح» که در شرق شهر قدیمی قدس قرار دارد اعلام کرد آنها باید این محله را هرچه زودتر تخلیه کنند تا در آن ۲۰۰ واحد مسکونی برای شهرک نشینان صهیونیست ساخته شود. این اقدام رژیم صهیونیستی با تهدید مقاومت علیه صهیونیست‌ها مواجه شد. مقاومت رژیم صهیونیستی را تهدید کرد هرگونه اقدام علیه مردم فلسطین در هر نقطه‌ای از آن با حملات مقاومت روبرو خواهد شد.

استمرار اقدامات تجاوزکارانه صهیونیست‌ها در محله «الشیخ جراح» موجب شد مقاومت در آغازین ساعات دوشنبه ۱۰ می تهدید خود را عملی کرده، حملات موشکی علیه رژیم صهیونیستی را آغاز کند. این حملات برای نخستین بار با ابتکار مقاومت آغاز شد و نکته مهم آن این بود که مقاومت برای اولین بار نقاطی از قدس را هدف موشک‌های خود قرار داد. درگیری ۱۲ روز به طول انجامید و با درخواست رژیم صهیونیستی پایان یافت. این مسئله موجب شد نوعی بازدارندگی علیه رژیم صهیونیستی به وجود آید که دایره آن به تمام فلسطین و ملت فلسطین گسترده شد.

علاوه بر تمام نکات بارز عملیاتی و میدانی عملیات که شامل آغاز عملیات توسط مقاومت و با تهدید از قبل اعلام شده تا به کارگیری پهپاد و رونمایی از موشک جدید عیاش می شد، حضور میدانی تمام مردم فلسطین در تمام فلسطین اشغالی در ابراز همراهی با مقاومت، نقطه قوت این عملیات بود. همزمان با آغاز عملیات مقاومت، مردم فلسطین در کرانه باختری و شهرهای فلسطینی نشین اراضی اشغالی ۱۹۴۸ به خیابان‌ها آمده، علیه تجاوزات رژیم صهیونیستی دست به اعتراض زدند. اعتراضاتی که به درگیری‌های شدید ختم شد و نوعی هراس را در رژیم صهیونیستی به وجود آورد.

عملیات شمشیر قدس هم از حیث میدانی و عملیاتی و هم از حیث حضور گسترده مردم یک تحول بزرگ بود که نتیجه آن بازدارندگی مقاومت علیه رژیم صهیونیستی در تمام گستره فلسطین تاریخی بود و این بازدارندگی رژیم صهیونیستی را از دست درازی‌های مستمر بازداشت. حالا صهیونیست‌ها برای از بین بردن این بازدارندگی دست به هر اقدامی می‌زنند که یکی از این اقدامات قرار دادن شاخه سیاسی جنبش حماس در لیست سازمان‌های تروریستی در انگلستان و ممنوعیت هرگونه حمایت از جنبش حماس در این کشور است.

فرار قهرمانه ۶ اسیر فلسطینی از زندان جلبوع

ششم سپتامبر ۲۰۲۱، زندان جلبوع رژیم صهیونیستی در شمال سرزمین اشغالی ۱۹۴۸ شاهد، فرار ۶ اسیر قهرمان فلسطینی از این زندان فوق امنیتی بود. فرار این ۶ فلسطینی موجی از شادی را در میان فلسطینی‌ها و موجی از هراس را در میان صهیونیست‌ها به وجود آورد. این اسیران که ۵ نفر از آنان وابسته به جنبش جهاد اسلامی فلسطین و ۱ نفر دیگر از فرماندهان گردان‌های شهدای الاقصی بودند توانستند با حفر تونلی چند صد متری- که به تونل آزادی مشهور و به نمادی جدید در میان فلسطینی ها تبدیل شد- از زندانی فرار کنند که در میان زندان‌های رژیم صهیونیستی به زندان امنیتی و حفاظت شده مشهور است.

هرچند پس از گذشت ۲ هفته همه ۶ زندانی فلسطینی در کرانه باختری و قدس دستگیر شدند اما این اقدام شجاعانه آنها موجی جدید از امید به آزادی را در میان فلسطینی‌ها به وجود آورد.

از نتایج مهم این اقدام آن بود که مقاومت فلسطین با تأکید بر بازدارندگی به وجود آمده دشمن را یک بار دیگر تهدید کرد در صورتی که بر اسیران فلسطینی دربند رژیم صهیونیستی به خاطر فرار این اسیران، فشار وارد شود با پاسخ مقاومت مواجه خواهد شد و همین امر با به رخ کشیدن بازدارندگی مقاومت به صهیونیست‌ها، موجب تثبیت این بازدارندگی شد.

نتیجه دیگر آن ایجاد موجی از امید میان اسیران فلسطینی مبنی بر این بود که آزادی از زندان‌های رژیم صهیونیستی مقدور است. طبیعی بود که رژیم صهیونیستی فشار خود بر اسیران فلسطینی را تشدید کند این تشدید فشار موجب شد جمعی از اسیران فلسطینی که تعداد آنها ۱۴۰۰ نفر بود در مقابله با فشارهای رژیم صهیونیستی دست به اعتصاب غذا بزنند. این اعتصاب بزرگ موجب عقب نشینی آنی صهیونیست‌ها شد و آنها در کمتر از ۵ روز با قبول شرایط اسیران فلسطینی، فشار به وجود آمده را قطع کردند. این جریان یک همبستگی جدید را در بین اسیران فلسطینی دربند رژیم صهیونیستی ایجاد کرد که اثرات آن در سال جاری خود را در قالب فشارهایی که اسیران فلسطینی می توانند بر رژیم صهیونیستی اعمال کنند، نشان خواهد داد. ضمن آنکه برخی از اسیرانی که اعتصاب غذا کرده بودند با استمرار این اعتصاب، به خواسته‌های قانونی خود رسیده، برخی از آنها از بازداشت اداری بیرون آمدند.

 صدور حکم اعضای حماس در عربستان 

یکی از تحولات عرصه فلسطین در سال ۲۰۲۱ صدور احکام اعضای بازداشت شده جنبش حماس در عربستان سعودی بود. ضمن تبرئه برخی از زندانیان که تعدادی از آنها اردنی و بیشترشان اعضا و وابستگان به جنبش حماس بودند اعضای اصلی وابسته به حماس، به ۶ ماه تا ۲۰ سال زندان محکوم شدند. جرم آنها همکاری با جریان‌های تروریستی و برهم زدن امنیت عربستان مطرح شد.

این اقدام عربستان در ادامه خوش رقصی‌های محمد بن سلمان برای رژیم صهیونیستی از سوی تحلیلگران منطقه‌ای، اقدامی در جهت نزدیک شدن به عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی و محدود کردن گروه‌های مقاومت در داخل عربستان توصیف شد. کما اینکه پس از این اقدام اخبار متعددی از دیدارهای مخفی مقامات عربستانی با مقامات رژیم صهیونیستی منتشر شد و اخبار ضد و نقیضی به گوش رسید که از امضای توافق عربستان با رژیم صهیونیستی در سال ۲۰۲۲ خبر می داد.

عرصه فلسطین با تحولاتی که در سال ۲۰۲۱ به خود دید باز هم محمل تحولات داغی در سال ۲۰۲۲ خواهد بود که برآورد آن استمرار تنش بین مقاومت و رژیم صهیونیستی خواهد بود. شرایط به وجود آمده به نظر می رسد محمل درگیری را آماده‌تر از قبل کرده است. به ویژه آنکه کابینه جدید رژیم صهیونیستی پس از ۳ سال تعلیق رسماً تشکیل شد و حالا پرونده‌هایی که سال گذشته به نتیجه نرسیدند مثل پرونده اسیران رژیم صهیونیستی دربند مقاومت، در سال آینده از پرونده های داغ عرصه فلسطین خواهند بود. ضمن آنکه بازدارندگی به وجود آمده زمینه تحولاتی خواهد شد که برخی از آنها می‌توانند بسیار پرحرارت و داغ باشند؛ تحولاتی که می‌توانند منطقه را در یک غافلگیری قرار دهند.