به گزارش مشرق، پس از اظهارات «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا درباره «تهاجم جزئی» روسیه به اوکراین که واکنش منفی مقامات کی‌یف را به همراه داشت، واشنگتن برای لاپوشانی و تصحیح این اظهارات دست به کار شد.
تلاش ناکام بایدن برای فرار از مخمصه اوکراین
رسانه‌ها و مقامات غربی از ماه گذشته جوسازی‌ها و ادعاهای بی سند و مدرک خود درباره حمله احتمالی روسیه به اوکراین را آغاز کرد. به گفته کارشناسان و حتی برخی مقامات اوکراینی هیچ شواهدی برای وقوع چنین حمله‌ای وجود ندارد.
با این حال به نظر می‌رسد تلاش غربی‌ها برای اعمال فشار علیه روسیه از طریق این جوسازی‌ها، دامن خود آن‌ها را گرفته و واشنگتن به‌دنبال راهی برای کم کردن فشار سنگین انتظارات اروپایی‌ها از جمله اوکراین است.
بایدن اندکی پس از داغ شدن اخبار پیرامون حمله ادعایی روسیه به اوکراین در آینده نزدیک نیز برخلاف انتظار متحدان اروپایی آمریکا اعلام کرد در صورت وقوع چنین حمله‌ای کشورش هیچ نیرویی به اوکراین نمی‌فرستد.
به نوشته روزنامه «گاردین»، بایدن در نشست خبری چهارشنبه خود درباره حمله احتمالی روسیه به اوکراین گفت: «آنچه شاهد خواهید بود این است که اگر روسیه تجاوزی را صورت دهد، بسته به این که چه کاری خواهد کرد، پاسخگو قرار خواهد گرفت».
رئیس جمهور آمریکا افزود: «اگر تهاجمی جزئی صورت گیرد مسئله دیگری خواهد بود و در نهایت [با متحدانمان] بر سر این منازعه خواهیم داشت که چه کاری انجام دهیم و چه کاری انجام ندهیم».
واکنش‌های تند داخلی و خارجی علیه اظهارات بایدن
به نوشته وبگاه شبکه آمریکایی «ان‌بی‌سی نیوز»، «ولودیمیر زلنسکی» رئیس جمهور اوکراین در واکنشی تند به اظهارات بایدن در بیانیه‌ای نوشت: «می‌خواهیم به قدرت‌های بزرگ یادآوری کنیم که چیزی به اسم تهاجم جزئی و ملت‌های کوچک وجود ندارد».
رئیس جمهور اوکراین افزود: «همان‌طور که چیزی به اسم تلفات جزئی و سوگواری اندک برای از دست دادن عزیزان وجود ندارد».
از سوی دیگر «دمیتری کولبا» وزیر امور خارجه اوکراین، بایدن را به دعوت «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه برای اقدام علیه اوکراین متهم کرد.
کولبا در مصاحبه با نشریه «وال استریت ژورنال» گفت: «نباید در زمینه شبه‌خشونت یا تهاجم کوچک کمتری شانسی به پوتین بدهیم. گرچه شک نداریم رئیس جمهور بایدن به اوکراین متعهد است».
اظهارات بایدن درباره حمله جزئی روسیه به اوکراین در داخل آمریکا نیز با انتقاداتی همراه شد. «راب پورتمن» سناتور آمریکایی که دوشنبه این هفته به اوکراین سفر کرده بود خطاب به بایدن گفت: «هرگونه تهاجم روسیه به اوکراین باید به منزله تهاجمی بزرگ دیده شود زیرا موجب بی‌ثباتی در اوکراین و کشورهای دوستدار آزادی در شرق اروپا خواهد شد».
از سوی دیگر «جان هربست» سفیر پیشین آمریکا در کی‌یف نیز به شبکه «ان‌بی‌سی نیوز» گفت: «اظهارات تأسف برانگیز بایدن یک عقب‌نشینی در تلاش‌های مستحکم دولت برای بازدارندگی در قبال افزایش تنش‌ها در اوکراین از سوی کرملین محسوب می‌شود».
از سوی دیگر برخی کارشناسان اظهارات بایدن را به‌عنوان نمودی برای اختلافات و تفرقه میان آمریکا و متحدانش در ناتو تفسیر کردند که می‌تواند مانع از توانایی آن‌ها در پاسخ به تحرکات احتمالی روسیه شود.
«امیلی فریس» محقق اندیشکده انگلیسی «موسسه خدمات متحد سلطنتی» در این‌باره گفت: «ناتو و اتحادیه اروپا قطعاً در خصوص پاسخ‌های خود اتفاق ندارند. بنابراین شکاف‌های بسیار بیشتری بین آن‌ها و ایالات متحده نیز وجود دارد».
از سوی دیگر «مایکل مک‌فاول» سفیر پیشین آمریکا در مسکو در پیامی با دفاع از بایدن توئیتری نوشت: «ادعای چراغ سبز بایدن برای حمله به اوکراین مضحک است. بایدن ائتلافی برای اعمال تحریم‌های سنگین علیه روسیه ایجاد کرده و متعهد به پرداخت ۶۵۰ میلیون دلار کمک امنیتی به اوکراین شده است. این کارها بازدارندگی است نه چراغ سبز دادن».
با این حال برخی کشورهای اروپایی، به‌ویژه کشورهایی که با روسیه تبادلات تجاری داشته یا در پروژه گازرسانی روسیه به اروپا شریک هستند با تحریم‌ها مخالف بوده و در مقابل، کشورهای اروپای شرقی اقدامات بایدن را کافی ندانسته و خواستار مواضع تندتری از سوی واشنگتن هستند.
تلاش برای لاپوشانی اظهارات بایدن درباره حمله جزئی به اوکراین
بایدن در تلاش برای تصحیح اظهارات خود در نشست خبری، روز پنجشنبه به خبرنگاران گفت: «در گفت‌وگو با رئیس جمهور پوتین کاملاً صریح بودم. او در این مورد دچار سوتفاهم نیست: عبور هرگونه واحد نظامی روسیه از مرزهای اوکراین تجاوز قلمداد می‌شود».
رئیس جمهور آمریکا افزود: «بگذارید جای شک باقی نگذارم. اگر پوتین چنین انتخابی کند، روسیه بهای سنگینی برای آن پرداخت خواهد کرد».
«آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه آمریکا نیز روز پنجشنبه در نشست خبری با همتای آلمانی مدعی شد: «مهم نیست روسیه چه مسیری را انتخاب کند. این کشور خود را در برابر ایالات متحده، آلمان و متحدان ما خواهد دید که با یکدیگر اتحاد دارند».
بلینکن افزود: «از روسیه می‌خواهیم فوراً گام‌هایی در راستای کاهش تنش بردارد. هرگونه رفتار تهاجمی یا خشونت به عواقبی جدی منجر خواهد شد».
«ینس استولتنبرگ» دبیرکل ناتو نیز اعلام کرد اشاره بایدن به تهاجم جزئی، به معنای چراغ سبز دادن به روسیه برای حمله به اوکراین نیست.
«بوریس جانسون» نخست‌وزیر انگلیس نیز مدعی شد: «هیچ شکی نداشته باشید که اگر روسیه هرگونه تهاجمی به داخل خاک اوکراین در هر ابعادی، هرچه که باشد، نه فقط برای اوکراین بلکه برای روسیه نیز فاجعه خواهد بود».
یک منبع امنیتی غربی نیز درباره حرف‌های بایدن به خبرگزاری «رویترز» گفت: «این اقدام کار مفیدی نبود و در واقع هدیه‌ای به پوتین محسوب می‌شود اما نباید درباره آن اغراق شود. بایدن به روسیه چراغ سبزی برای حمله به اوکراین نداد بلکه این حرف فقط از دهانش در رفت و موضع رسمی غرب همچنان پابرجا است».
تأکید روسیه بر لزوم دریافت ضمانت امنیتی از سوی غرب برای کاهش تنش در اوکراین
از ماه گذشته رسانه‌های آمریکایی جوسازی و خبرسازی درباره احتمال حمله روسیه به اوکراین در اوایل سال جاری میلادی را آغاز کرده و موجب تشدید تنش در شرق اروپا شده‌اند. روسیه قویا چنین ادعاهایی را رد کرده اما تأکید کرده تداوم حملات توپخانه‌ای نیروهای اوکراینی علیه مناطق خودمختار روس زبان این کشور واکنش مسکو را در پی خواهد داشت.
مسکو همچنین به‌منظور کاهش تنش‌ها پیرامون مسائل اوکراین، پیشنهاداتی در راستای تضمین امنیتی غربی‌ها به روسیه از جمله عدم گسترش پیمان نظامی ناتو به سمت مرزهای این کشور و خروج نیروهای ناتو از این منطقه را مطرح کرد. هفته گذشته نماینده روسیه با همتایان آمریکایی و ناتو جلسه‌ای برگزار کردند تا این پیشنهادات را بررسی کنند اما در نهایت طرف غربی این پیشنهادات را رد کرد.
«سرگئی ریابکوف» معاون وزیر امور خارجه روسیه امروز (جمعه) هنگام ورود برای نشستی با دیپلمات‌های آمریکایی در ژنو به منظور گفت‌وگو درباره افزایش تنش‌ها بر سر اوکراین، گفت روسیه از آمریکا ترسی ندارد.
او این اظهارات را پیش از دیدار امروز «سرگئی لاوروف» وزیر امور خارجه روسیه و «آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه آمریکا در ژنو بیان کرد. ریابکوف همچنین گفت که واشنگتن قول داده در هفته آینده به پیشنهادات مسکو درباره تضمین امنیتی پاسخ دهد.
«دیمیتری پسکوف» سخنگوی ریاست‌جمهوری روسیه نیز طی نشست خبری در کرملین درباره دیدار لاوروف و بلینکن گفت: «ما از قبل می‌دانستیم که او قصد انتقال [پاسخ به تضمین‌های امنیتی روسیه را] ندارد و این دیدار در واقع برای شخص دیگری در نظر گرفته شده است. ما انتظار داریم که لاوروف و بلینکن هر دو فرصت تبادل نظر و مقایسه درک نتایج سه دور مذاکرات را داشته باشند. ما نیز از این واقعیت پیروی می‌کنیم که بالاخره یکی از این روزها به متون مکتوب دست خواهیم یافت».