در حال حاضر بيش از يک‌چهارم وسعت درياچه به مساحت 120 هزار هکتار در نتيجه پسروي آب درياچه کاسته شده به طوري که برخي از قسمت‌هاي جنوبي درياچه کاملا غير قابل دسترس و به نمک‌زار تبديل شده است.
در حال حاضر به دليل بالا بودن تبخير بالاي آب 60 درصد از مساحت اين درياچه شامل سه هزار هکتار خشک و تبديل به شوره زار شده است.
متولي اصلي درياجه اروميه يعني حسن عباس نژاد مديرکل حفاظت محيط زيست آذربايجان غربي تبخير بسيار بالاي آب، کاهش شديد آب ورودي به درياچه، شرايط اقيلمي منطقه، کاهش نزولات آسماني، عدم استفاده اصولي از منابع آب زيرزميني به همراه عوامل انسان ساز را از اهم دلايل بحراني شدن درياچه اروميه دانست و افزود: براساس پيش بيني کارشناسان و با توجه به افزايش شش تا پنج درجه‌اي دماي هوا در سالجاري درياچه اروميه تا سه يا پنج سال آينده کاملا نابود و از بين خواهد رفت.
اما بايد گفت به واقع سوء مديريت در بخش محيط زيست طي 10 سال گذشته علت اصلي مرگ درياچه اروميه است. درياچه اي که زماني داراي 102 جزيره بود که همه آن‌ها از سوي سازمان يونسکو به عنوان اندوخته طبيعي جهان به ثبت رسيده‌است. جزيره اِشک، زيستگاه پرندگان زيباي کوچگ، از جمله مرغ آتش و تنجه و نيز گوزن زرد ايراني بود.
درياچه‌اي که نزديک 40سال از اعلام حفاظت از آن مي‌گذرد و عنوان يکي از 9ذخيره‌گاه بيوسفري را در يونسکو با خود يدک مي‌کشد و از سال 1354 نيز در زمره يکي از مهم‌ترين تالاب‌هاي بين‌المللي جهان به شمار مي آيد.