به گزارش مشرق، هرسال جشنواره فیلم فجر با حواشی متعددی همراه میشود. این دوره هم همین مسائل رخ داده اما یکی، دو موضوع باعث تعجب بیشتری شده است.
چند هفته پیش بود که یکی از منتقدان در صفحه شخصیاش نقدهای کوتاهی درباره فیلمهای حاضر در جشنواره فیلم فجر را منتشر کرد. در ابتدا این تصور میشد که احتمالا این نتیجه یک روال مرسوم است. اهالی سینما و رسانه میدانند که برخی فیلمسازان، پس از تولید فیلمشان، برای دریافت نظرات اهالی رسانه و منتقدان برای آنها اکرانهای خصوصی و محدود برگزار میکنند یعنی تعداد محدودی مهمان را در دفتر یا یک سالن دعوت و فیلمشان را قبل از اکران اصلی برای آنها رونمایی میکنند تا بازخوردهای آنها را دریافت کنند. هرچند به این مساله نقدهایی وارد است اما به هرحال باتوجه به اینکه صاحبان آثار اختیار محصولشان را دارند، نمیتوان به آنها ایرادی وارد کرد.
یک مورد عجیب
اما برسیم به موضوع گزارش خودمان! همانطور که گفتیم یکی، دو منتقد با انتشار نقدهایی کوتاه -یا چیزی شبیه به آن- شروع به بررسی فیلمهای جشنواره فیلم فجر کردند. این مساله دو مشکل اساسی داشت؛ اول اینکه با توجه به آغاز نشدن رقابت فجر، این اتفاق و انتشار نظرات درباره فیلمها مسالهای حرفهای نیست چون میتواند باعث ایجاد یک پیشزمینه برای مردم و رسانهها شود اما نکته بعدی که مساله اصلی است، درباره مشکل اخلاقی این مورد است.
یعنی اینبار و برخلاف همیشه با اکران فیلمهایی مواجه شدیم که صاحبانش از این اتفاق بیخبر بودند یعنی بدون اجازه صاحبان آثار، فیلمها از منشایی نامشخص برای آدمهایی اکران شده است. این یک اتفاق کاملا غیراخلاقی و غیرحرفهای است؛ البته صاحبان آثار هم نسبتبه این موضوع واکنش نشان دادند. یکی از آنها یوسف حاتمیکیا، کارگردان «شب طلایی» بود. او نوشت: «زمانی که با نگارنده آن تماس حاصل میشود که چگونه فیلمی را تماشا کرده است که تنها و به امانت در اختیار دبیرخانه جشنواره فیلم فجر و شورای پروانه نمایش قرار گرفته است، بهدروغ یا شاید راست، اطمینان میدهد که فیلم را ندیده است و تنها با دیدن تعدادی عکس فیلم، دستبهنقد شده و طوماری را نوشته است. این چه بیاخلاقی آشکاری است که هر روز عریانتر از دیروز خودنمایی میکند!
اگر تماشاگر پنهانی فیلم بودهاید که شرم بر شما باد و اگر خود را تماشاگرنمای فیلم نشان میدهید و بدون دیدن حتی لحظهای از فیلم به نقد یا تمجید از آن میپردازید که دیگر زبانم قاصر است از پیدا کردن جملهای در وصف این عمل. امید دارم که رسم امانتداری در میانمان هنوز اعتبار داشته باشد و به آن نیز چوب حراج نزنیم.»
عبور از اخلاق
شاید این سوال مطرح شود که آیا این اولینبار است که چنین اتفاقی رخ داده است؟ نمیتوان با قطعیت پاسخ داد. احتمال اینکه مسوولان جشنواره در دورههای قبل به دلایل مختلفی فیلمها را برای آدمهایی نمایش داده باشند وجود دارد اما آنچه مسالهساز شده بازتاب بدون تعارف واکنش آن آدمها در فضای مجازی است.
یکی از آدمهایی که مدعی تماشای برخی فیلمهاست و نام منتقد و عنوان روانشناس را با خودش یدک میکشد با انتشار جزئیات فیلمها در صفحه شخصیاش باعث انتقادات زیادی شده است. نکته ناراحتکنندهاش اما این است که این فرد هیچ تعارفی در این زمینه ندارد و با ادبیاتی تند و زننده به کار خودش ادامه میدهد. مشخص نیست که پس جای اخلاق کجاست. حرفهای بودن پیشکش، لااقل اخلاق را رعایت کنید. این فیلمها در دست شما امانت و حقالناس است.