به گزارش مشرق، تداوم حبس یک کار آفرین و فعال سیاسی به نام عثمان کاوالا در ترکیه، به یک معما و چالش حقوقی و سیاسی تبدیل شده است. دولت ترکیه معتقد است که عثمان کاوالا در جریان تظاهرات مشهور گزی پارک، یک عامل تحریک کننده و سازمان دهنده بوده و امنیت ملی ترکیه را به خطر انداخته است. امروز هم برای چندمین بار متوالی، دادگاه ترکیه بدون توجه به حکم دادگاه حقوق بشر اروپا، حکم به تداوم حبس عثمان کاوالا داد.
دادگاه کیفری شعبه ۲۷ چاغلایان استانبول، یک بار دیگر حکم ادامه حبس کاوالا را تایید کرده و وزارت امور خارجه ترکیه نیز اعلام کرده که تاکید مکرر مقامات اتحادیه اروپا بر ضررورت آزاد کردن کاوالا، چیزی نیست مگر مداخله در رویه قضائی داخلی ترکیه و نادیده گرفتن حاکمیت ملی این کشور.
دادستان پرونده با درخواست ادامه بازداشت عثمان کاوالا، حکم پیشین را عادلانه قلمداد و اعلام کرد که دلیلی برای آزادی کاوالا وجود ندارد.
کوکسال بیرقدار، وکیل دادگستری درباره نظر دادستانی گفت: «ادامه بازداشت فردی که چهار سال و نیم در بازداشت به سر می برد، بسیار بی معنی است. بالاخره باید یک زمینه و نقطه اتکای حقوقی و قانونی وجود داشته باشد یا نه؟»
همچین جان آتالای از دیگر وکلای کاوالا خواهان آن بود که توضیحاتی ارائه دهد اما رئیس دادگاه به او حق صحبت نداده و به مدت ۱۵ دقیقه نشست محکمه را متوقف کرد.
قوه قضائیه ترکیه به دنبال آن است که پرونده عثمان کاوالا را آن قدر سنگین کند که به هیچ شکلی امکان آزادی او وجود نداشته باشد. یکی از اقدامات عجیب، این است که نام عثمان کاوالا را به نام یک پروفسور آمریکایی به نام هنری بارکی چسبانده اند.
هنری بارکی یک استاد دانشگاه نامدار و ترکیه شناس مشهور است که مدت ها در وزارت امور خارجه و در همین حال در سرویس جاسوسی سیای آمریکا کار کرده است. حالا دولت اردوغان، کاوالا را به این متهم کرده که با هنری بارکی نیز ارتباط سازمانی داشته و از کودتای ۲۰۱۶ میلادی حمایت کرده است.
این در حالی است که در آن دوران، بارکی به طور آزادانه در ترکیه آمد و رفت داشته و ارتباط و دیدار با او جرم تلقی نمی شد.
وضعیت مشابه کاوالا و دمیرتاش
دادگاه کیفری استانبول همچنین در یک پرونده دیگر، صلاح الدین دمیرتاش سیاستمدار کُرد و رهبر اسبق حزب دموکراتیک خلق ها را محکوم کرد.
در حکمی که علیه دمیرتاش صادر شده، سخنان او در یک محفل عمومی در سال ۲۰۱۵ میلادی را به عنوان بیانات اهانت آمیز علیه رجب طیب اردوغان تلقی کرده و به اتهام توهین به اردوغان، او را به تحمل سه و نیم سال حبس، محکوم کرده است.
اتحادیه اروپا چه می گوید؟
دادگاه حقوق بشر اروپا تاکنون ۳ بار حکم به آزادی کاوالا داده و اعلام کرده که با بررسی دقیق اسناد و شواهد پرونده او، هیچ چیزی مشاهده نکرده که مصداق روشن ارتکاب عمل مجرمانه باشد.
این دادگاه معتقد است که سخنان و اظهارات عثمان کاوالا در مورد دولت اردوغان و حزب عدالت و توسعه و حضور او در جمع معترضین گزی پارک، از مصادیق بارز حق شهروندی و برخورداری از حق آزادی بیان است و هیچ گونه ارتباط و انطباقی با جرایم تروریستی و ضد امنیتی ندارد.
دولت ترکیه در برابر انتقادات مداوم سران اتحادیه اروپا، همواره به این اشاره کرده که قضات ترکیه و دستگاه قضای این کشور کاملاً مستقل هستند و از کسی دستور نمی پذیرند. اما تحلیلگران اروپایی بر این انگشت می گذارند که چنین چیزی صحت ندارد و قبلاً، رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه با یک فشار ناچیز دونالد ترامپ رئیس جمهمور آمریکا، کشیش برونسون را آزاد کرد و این در حالی بود که او را به اتهام همدستی با کودتاگران، بازداشت کرده بودند.
تعاریف ترکیه و اتحادیه اروپا از مفاهیمی همچون دادرسی عادلانه، استقلال دستگاه قضا، آزادی بیان، جرایم امنیتی، آزادی بیان و مطبوعات و مفاهیمی نظیر اینها، چنان از هم دور است که می توان گفت، ترکیه و اتحادیه اروپا در حوزه مهمی به نام بررسی پایبندی به استانداردهای دانمارک در رویه قضایی، هیچگاه به یک باور مشترک نخواهند رسید. در نتیجه این اختلاف پایدار، بر آینده عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا تاثیر منفی می گذارد.
هزینه سنگین برای ترکیه
پروفسور رضا تورمن که قبلاً از قضات ارشد دادگاه حقوق بشر اروپا بوده، معتقد است که دولت ترکیه با مداخله مستقیم در تصمیمات دستگاه قضا و بی اعتنایی به احکام دادگاه حقوق بشر اروپا، لطمه ای بزرگ به منافع سیاسی و اقتصادی کشور زده و روابط امروز و فردای آنکارا و اتحادیه را به چالش کشیده است.
تورمن بر این باور است که بی اعتنایی به حکم دادگاه حقوق بشر، به مثابه برداشتن گام نخست در مسیری است که اخراج ترکیه از شورای اتحادیه اروپا را میسر می کند.
اگر کاوالا آزاد شود چه اتفاقی می افتد؟
یک سوال مهم در مورد سرنوشت سیاسی کاوالا این است که اگر او از زندان بیرون بیاید، چه اتفاقی برایش می افتد؟ یکی از پاسخ های مهم این است: عثمان کاوالا در ۴ سال اخیر، به یک چهره محبوب و دوست داشتنی تبدیل شده که همواره مورد حمایت طیف گسترده ای از کمالیست ها، لاییک ها و مخالفین اردوغان بوده است.
در نتیجه او در ضعیف ترین شرایط ممکن، می تواند یک خطیب و سخنران برجسته باشد که حضور او، می تواند هر کمپین و سخنرانی و مراسمی را به یک کانون پرشور برای حمله به اردوغان و هموارسازی راه پیروزی مخالفین اردوغان تبدیل کند. در حالت بالاتر هم، ممکن است او به راحتی یک نامزد برای انتخابات ریاست جمهوری یا نمایندگی ورود به پارلمان و عرصه قدرت باشد.
در پایان باید گفت، با توجه به شواهد فعلی و روند تحولات سیاسی کنونی ترکیه، پرونده عثمان کاوالا ارتباط مهمی با انتخابات و رقابت های حزبی پیدا کرده و به احتمال قوی، تا زمانی که تکلیف رقابت ها روشن نشود، کاوالا در زندان خواهد ماند.