به گزارش مشرق،«سعید خطیب‌زاده» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (دوشنبه) ۱۶ اسفند ماه در نشست هفتگی با خبرنگاران به تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی پرداخت و به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد.
وی در ابتدا اعیاد شعبانیه را تبریک گفت.
خطیب‌زاده به سفر علی اصغر خاجی مشاور وزیر امور خارجه به دمشق و دیدار با بشار اسد و دیگر مقامات سوری و هچنین دیدار سرلشکر علی مملوک رئیس دفتر امنیت ملی سوریه با امیرعبداللهیان و گفت‌وگو درباره اوضاع سوریه اشاره کرد.
* رابطه مستقیم بین بسته شدن سؤالات آژانس و توافق در وین
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره توافق ایران و آژانس بین‌المللی انرژی و سفر اخیر گروسی به تهران و تاثیر آن بر مذاکرات وین گفت: سفر گروسی در چارچوب توافقاتی بود که در حوزه فنی بین ایران و آژانس طی چند ماه گذشته انجام شده بود. در سفر گروسی به تهران که مقدمه آن گفت‌وگوهایی در وین بین هیأت مذاکراتی ایران و هیأت اعزامی سازمان انرژی اتمی صورت گرفته بود، همکاری‌های جامع فنی بین ایران و آژانس توافق شد که یک توافق چند مرحله‌ای خواهیم داشت. سؤالاتی از سوی آژانس درباره برخی اماکن در ایران مطرح شده بود که ایران پاسخ داده بود ولی لازم بود که در یک بستر زمانی تعیین و توافق شده با یک چشم انداز روش بدانیم در چه زمانی اینها بسته خواهند شد و توافقی که صورت گرفت در همین راستا بود.
وی توضیح داد: بر این اساس، طی یکی دو ماه آینده همه سؤالات با همکاری فنی بین ایران و آژانس و تفوق رویکرد فنی و فاصله گیری از هرگونه رویکرد سیاسی و یا فشارپذیری آژانس پاسخ داده خواهد شد.
خطیب‌زاده با بیان اینکه رابطه مستقیمی بین بسته شدن این سؤالات و توافق در وین است، یادآور شد: ضمن اینکه مسیر فنی این توافق حفظ می‌شود اما روشن است که این توافق باید به صورت همزمان و جزیی از آن توافق لحاظ شود.
* گفت‌وگوها در وین در مسیر خودش در حال پیگیری است/ منتظریم جزییات اظهارات لاوروف را از مجاری دیپلماتیک بشنویم
این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به پرسشی درباره اظهارات لاوروف مبنی بر این که تحریم‌های غرب علیه روسیه نباید بر مراودات تجاری روسیه و ایران تاثیر بگذارد و از واشنگتن تقاضای تضمین را کرده و این برداشت وجود دارد که روسیه به دنبال گروگان گرفتن مذاکرات وین به نفع خودش است نیز گفت: اظهارات لاوروف را در رسانه‌ها دیدیم و شنیدیم، منتظر هستیم از مجاری دیپلماتیک جزییات آن را بشنویم.
وی خاطرنشان کرد: گفت‌وگوها در وین در مسیر خودش در حال پیگیری است. همکاری‌های صلح آمیز هسته‌ای ایران نباید محدود و یا تحت تاثیر هیچگونه تحریمی قرار بگیرد از جمله همکاری‌های صلح آمیز ایران با روسیه و چین و یا کشورهای دیگر. در همین بستر این اظهارات را می‌فهیم.
خطیب‌زاده با بیان اینکه رویکرد روسیه تا امروز برای رسیدن به توافق دسته جمعی در وین سازنده بوده است، اظهار داشت: ما در همین چارچوب این را متوجه می‌شویم و منتظریم در وین جزییات بیشتری را اگر دارند به ما بدهند.
وی یادآور شد: مردم بزرگ ایران می‌دانند مذاکره کنندگانشان در وین و دولت جمهوری اسلامی ایران در راستای حداکثرسازی منافع ملت قدم برداشته و در همین راستا نیز کارش را جلو خواهد برد.
* مسیر بازگشت آمریکا به برجام یک شبه نخواهد بود
خطیب‌زاده در پاسخ به سؤالی مبنی بر رابطه مستقیم بین توافق ایران و آژانس و مذاکرات وین و بازه زمانی خرداد ماه برای توافق ایران و آژانس و اینکه آیا قرار است توافق احتمالی در وین تا خرداد متوقف شود یا چند مرحله‌ای خواهد بود؟ بیان کرد: توافقی که در وین انجام می‌شود، توافقی است که مسیر بازگشت آمریکا را در ازای پایبندی کامل و انجام تعهدات آمریکا در ذیل برجام تعریف می‌کند و این مسیر یک شبه برای آمریکا نخواهد بود و چند ماهی طول خواهد کشید و بستر زمانی در وین برای آن تعریف شده است. آنچه در تهران بین ایران و آژانس از لحاظ فنی تعریف شده با آن نگاه تعریف شده که همکاری جامع فنی صورت بگیرد و روزهایی که در توافق دیده شده، با هم همخوانی داشته باشد.
این دیپلمات ارشد ایرانی یادآور شد: آنچه بین ایران و آژانس توافق شده یک حداکثر زمانی دارد و اگر آژانس آماده باشد که در ازای پاسخ‌های ایران زودتر سؤالات باقیمانده را حل و فصل کند قطعا مانعی نخواهد داشت.
* مسیر وین کاملا روشن است/ دستورکار آن رفع تحریم‌های غیرمرتبط با برجام است
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی درباره درخواست روسیه و چین برای دریافت تضمین‌ها از آمریکا در مذاکرات وین و اینکه آیا ایران این را از قبل می‌دانست یا شگفت زده شد؟ بیان کرد: ما در میانه مذاکرات سخت و همه جانبه قرار داریم. این مذاکرات بین ایران و ۱+۴ از یک سو و آمریکا و ۱+۴ و ایران از سوی دیگر است. البته با ۱+۴ به یک نحو و با آمریکا به صورت غیرمستقیم این تعاملات انجام می‌شود. ما در روزهای مختلف برخوردهای مختلفی را از سوی کنشگران مختلف دیدیم.
خطیب‌زاده عنوان کرد: به عنوان مذاکره کنندگان جمهوری اسلامی ایران از مواضع کشورها چه کشورهایی که قبلا برخی مواضعی را اعلام کردند و چه اینکه این روزها می‌شنویم، هیچ وقت نه شگفت زده می‌شویم و نه اظهار تعجب می‌کنیم.
* تلاش کرده‌ایم مذاکرات وین از پرونده‌های دیگر بین‌المللی با فاصله معناداری حرکت کند
وی ادامه داد: در میانه مذاکرات، باید هم به اظهارات هم به اقدامات و هم به مواضع اعلامی و هم به مسیر اعمالی کشورها همزمان نگاه کرد. مسیر وین یک مسیر کاملا روشن است. دستورکار آن رفع تحریم‌های غیرمرتبط با برجام و رفع تحریم‌هایی است که به صورت یکجانبه بر ضد ملت ایران اعمال شده است. در طی چند ماه گذشته و ۱۱ ماه گذشته حداکثر تلاش را کرده‌ایم این پرونده از پرونده‌های دیگر بین‌المللی با فاصله معناداری حرکت کند. ما با برخی اعضای ۱+۴ پرونده‌های جدی در بسیاری یا در برخی از موضوعات داشتیم. ما حتی در حوزهای دوجانبه نیز سعی کردیم که این پرونده خاص مذاکرات برجام را به عنوان پرونده خاص نگاه کنیم و فکر می‌کنم در همین چارچوب و بستر اجازه دهیم مذاکرات وین حرکت کند. هر اظهارنظر یا هر موضع مذاکراتی باید در وین بیاید و به معنای مذاکراتی در وین تبدیل شود.
* نقاط اختلافی باقیمانده از تعداد انگشتان یک دست هم کمتر است/ هیچ زمانی را به عنوان ضرب الأجل، نه می‌پذیریم و نه به آن نگاه می‌کنیم
خطیب‌زاده همچنین در پاسخ به سؤالی درباره اختلافات باقیمانده روی میز مذاکرات وین و طرح ضرب الأج‌ها اظهار داشت: نقاط اختلافی باقیمانده از تعداد انگشتان یک دست هم کمتر است. اگر موضوع جدیدی را کسی اضافه نکند. همه آنها نیز منتظر پاسخ آمریکاست. اگر آمریکا رویکرد منطقی داشته باشد و دغدغه ۱+۴ و ایران را در نظر بگیرد و به این درخواست‌ها پاسخ مناسبی از سوی آمریکا داده شود در کمترین زمان توافق در دسترس است.
وی درباره زمان اظهار داشت: چندین بار طی ۱۱ ماه گذشته چندین بار از این زمان‌ها از سوی طرف های مقابل شنیدید و چندین بار صادقانه گفته‌ایم و شما این صحبت را آزموده‌اید که ما هیچ زمانی را به عنوان ضرب الأجل نه می‌پذیریم و نه به آن نگاه می‌کنیم. ضمن اینکه توافق در دسترس است ملاک برای ما توافق خوب است، توافقی که حداقل منافع ملت در آن لحاظ شود، اگر امروز لحاظ شود، همین امروز آمادگی داریم در وین توافق را انجام دهیم.
* موضع سازنده چین
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به این سؤال که آیا چین مطالبه جدیدی از سوی آمریکا و یا طرف دیگری روی میز گذاشته است؟ اظهار داشت: آنچه در پشت درهای بسته در وین رخ می‌دهد را اجازه می‌خواهم که در اینجا بیان نکنم. موضع چین یکی از سازنده‌ترین مواضعی بوده که از روز اول تا به امروز داشتیم و موضع حمایتی از گفت‌وگوهای وین و موضع حمایتی از مواضع و درخواست‌های مشروع ایران بوده است و فکر می‌کنیم در همین بستر تا روز آخر با چین جلو خواهیم رفت و اطمینان کامل داریم و از رفتار چین هم همه کنشگران بین‌المللی این را برداشت کرده‌اند.
* تا به امروز هیچ تغییری در رفتار آمریکا در میدان ندیدیم/ ما براساس رفتار آمریکا تصمیم می‌گیریم
این دیپلمات ارشد کشورمان درباره مذاکره مستقیم با آمریکا و پیشنهادات آمریکا برای مذاکره مستقیم با ایران نیز اظهار داشت: موضع ایران تا به امروز یک موضع تداوم دار بوده است و انقطاعی در آن نبوده است. چه زمانی که ترامپ درخواست ملاقات و گرفتن عکس در دولت قبل داشت و چه امروز که دولت جدید است. موضع حاکمیت این است که ما براساس رفتار آمریکا تصمیم می‌گیریم نه براساس پیام‌های غیرشفاف و یا اینکه بدانیم در نتیجه چه اتفاقی خواهد افتاد.
وی ادامه داد: برجام روشن کرده اعضایش کدام کشورها هستند. آمریکا از آن خارج شده و خواستار بازگشت به برجام است و تعهداتی که باید بپذیرد برای ما و ۱+۴ روشن است. از روز اول گفتیم آنچه آمریکا به عنوان درخواست ملاقات مستقیم با ما دارد تنها و زمانی معنا پیدا می‌کند که ما دلیل آن ملاقات و دیدار را بدانیم. تا به امروز که با شما صحبت می‌کنیم، هیچ تغییری در رفتار آمریکا در میدان ندیدیم، همان تحریم‌های فشار حداکثری که فشار غیرقانونی بر مردم ایران بوده ادامه داشته و چشم انداز هر حرکت و ابتکاری براساس منافع قطعی ملت ایران تصمیم گرفته می‌شود.
* نتایج ملموسی از چهار دور گفت‌وگو با عربستان تا به امروز به دست نیامده/ تاریخ دور پنجم هنوز قطعی نیست
وی در پاسخ به سؤالی در خصوص اظهارات ولی‌عهد سعودی درباره مذاکرات با ایران و رویکرد مثبت نسبت به ایران نیز خاطرنشان کرد: وزیر خارجه کشورمان موضع جمهوری اسلامی ایران را بیان کرده و نقطه نظرات خودش را در اظهارات اختصاصی گفت. همانطور که گفت عربستان سعودی یک کشور مهم در جهان اسلام و منطقه است. پرونده‌های اختلافی ما نباید باعث شود که نتوانیم حداقلی از روابط معنادار را با هم داشته باشیم.
خطیب‌زاده بیان کرد: منتفعان اصلی این روابط مردم منطقه و مردم دو کشور هستند. گفت‌وگوها در بغداد در یک فضای خوب و محترمانه و مثبتی در چهار دور گذشته انجام شده و البته تأکید کنم که نتایج ملموسی از این گفت‌وگوها تا به امروز به دست نیامده و نتایج کم و محدود بوده است. باید در دور پنجم تلاش کنیم از فضای مثبت و مفاهمه‌ای که در برخی حوزه‌ها داشتیم، بتوانیم ترجمان نتیجه بکنیم.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی یادآور شد: تاریخ دور پنجم هنوز قطعی نیست. ولی اراده هر دو طرف برای برگزاری نشست بعدی هستند و اگر عربستان سعودی با این اراده قطعی در بغداد باشد و حاضر شود نتیجه مناسبی از این گفت‌وگوها در بیاید ایران آمادگی دارد حداکثر سرعت را به برقراری روابط بین دو کشور ببخشد.
* هنوز درباره فردی که عهده‌دار سفارت ایران در یمن شود تصمیم قطعی گرفته نشده
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره معرفی سفیر جدید ایران در یمن نیز بیان کرد: هنوز در خصوص سفیر جدید و فردی که عهده‌دار سفارت شود تصمیم قطعی گرفته نشده است و زمانی مشخص شود اعلام خواهد شد.
* تلاش ایران برای کمک به تشکیل دولت فراگیر در افغانستان
وی در پاسخ به سؤالی درباره میزبانی ایران از نخبگان و چهره‌های افغانستانی و گفت‌وگوهای بین الافغانی نیز بیان کرد: روابط ما با مردم در افغانستان و شخصیت‌های این کشور و کشور افغانستان روابط خویشاوندی است. همانطور که همه ما صدای فردوسی را در گوشمان داریم همین نگاه را در روابط با برداران و خواهران در افغانستان همواره داشتیم و نسبت خویشاوندی باعث شده میزبان جمع کثیری از مردم و نخبگان در افغانستان باشیم و این بستری را آماده کرده که گفت‌وگوهای جامع الاطراف افغانستان را در ایران میزبانی کنیم.
خطیب‌زاده اداه داد: در سفر اخیر هیأت حاکمه سرپرستی افغانستان به تهران گفت‌وگوی بین الافغانی را میزبانی کردیم و تلاش می‌کنیم در همین بستر به تشکیل دولت فراگیر در افغانستان کمک کنیم. ولی پیش از همه اراده مردم افغانستان و همفکری و همکاری گروه‌های مختلفل افغانستانی و رفتار مسئولانه هیأت حاکمه سرپرستی افغانستان است که کمک خوهد کرد ما یک دولت فراگیر مسؤول و بازتاب دهنده تنوع و ترکیب قومیتی و جمعیتی افغانستان داشته باشیم تا آن زمان ما در کنار مردم افغانستان با اولویت به کمک به مردم افغانستان خواهیم بود.
* روابط و یا همکاری‌های صلح آمیز هسته‌ای ایران با کشورهای دیگر از جمله روسیه نباید محدود و مقید به هیچ تحریمی شود
وی در پاسخ به پرسش دیگری درباره اظهارات منتشر شده به نقل از لاوروف و اینکه درخواست اخذ تضامین از سوی روسیه تاثیری بر روند مذاکرات خواهد داشت نیز اظهار داشت: روسیه یکی از اطراف مذاکراتی در گفت‌وگوها در وین است و طبیعی است درخواست‌ها را در چارچوب وین و میز مذاکراتی باید دریافت و بررسی کنیم. اجازه دهید این چیزی که در فضای رسانه‌ای دیدیم، ترجمان آن را در میز مذاکراتی ببینیم و بعد آن وقت ببینیم در چه بستری می‌توان اینها را جلو برد.
خطیب‌زاده تصریح کرد: آنچه مهم است این است که روابط و یا همکاری‌های صلح آمیز هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران با کشورهای دیگر از جمله روسیه نباید محدود و مقید به هیچ تحریمی شود به ویژه اگر آن تحریم، تحریم‌های خودخوانده و بدون مجوز سازمان ملل متحد باشد.
* لفاظی‌های رژیم صهیونیستی در راستای باج خواهی از پایتخت‌های اروپایی و ۱+۴
خطیب‌زاده درباره تحرکات رژیم صهیونیستی در خصوص مذاکرات وین و دیدار بنت با پوتین نیز بیان کرد: مخاطب اقدامات رژیم صهیونیستی پایتخت‌های اروپایی و ۱+۴ است. رژیم اشغالگر قدس، رژیم آپارتایدی که در سرزمین‌های اشغالی امروز حضور دارد، سیاست و روش آن هراس افکنی، ترساندن و خرابکاری و دستکاری در هرگونه راه‌حل‌های دیپلماتیک برای مسائل بین‌المللی است. چیز غریب و مخفی نیست و مطمئن هستیم دوستان در روسیه و مسکو این را می‌دانند و هم افکار عمومی جهان و هم نخبگان در کشورهای مختلف میزان دشمنی این رژیم با آرامش و صلح در فضای بین‌المللی را می‌شناسند.
وی یادآور شد: ما از لفاظی‌های این رژیم هیچ نگرانی نداشتیم. اینها بیشتر برای مصارف خاص و در باج خواهی از این کشورها است. مهم این است که این کشورها بدانند با چه ساختاری حرف می‌زنند و همکاری می‌کنند. ساختاری که از ابتدا ابا نداشته که بگوید هدف اصلی آن بر هم زدن این آرامش و نظم و عدم شکل گیری توافق در وین است.
* با جدیت جلو می‌رویم که ان‌شاءالله بتوانیم منافع ملت را حداکثر کنیم
این دیپلمات ارشد کشورمان درباره مذاکرات کنونی وین و دستاوردهای آن در مقایسه با ۶ دور قبلی نیز بیان کرد: آنچه امروز در وین رخ می‌دهد با دو مشخصه و مولفه تداوم و تغییر قابل شناسایی است. نه تغییر کامل بوده و نه تداوم کامل. در وین در نکاتی تداوم داشتیم و در نکاتی هم دچار تغییرهایی بودیم. تا روزی که ان‌شاءالله توافق شود و متن آن را در اختیار مردم قرار بدهیم، می‌توانم بگویم آنچه امروز اتفاق می‌افتد در راستای حداکثر سازی منافع ملت با رعایت تمامی خطوط قرمز و دستورالعمل‌هایی است که به وزارت امور خارجه در وین داده شده و ما با این جدیت جلو می‌رویم که ان‌شاءالله بتوانیم منافع ملت را حداکثر کنیم.
* سیاست ما این بوده که صدای مظلومان عالم باشیم
خطیب‌زاده در پاسخ به سؤالی درباره واکنش وزارت خارجه به رفتارهای دوگانه غرب در قبال یمن و سوریه و همچنین اوکراین خاطرنشان کرد: سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و وزارت امور خارجه به عنوان دستگاه متولی امر دیپلماسی، این بوده که صدای مظلومان عالم باشد. صدای آنهایی باشد که نظام هژمونیک بین‌الملل تلاش جدی کرده صدای آنها شنیده نشود و همواره تلاش کردیم صدای مردم مظلوم یمن و سوریه و صدای مظلومانی باشیم که هیچ تریبونی ندارند که صدای مظلومیت آنها طی سال‌ها جنگ سبعانه آمریکا و متحدانشان و برخی اذناب آنها در منطقه بر علیه این ملت‌ها اتفاق افتاده است.
وی گفت: سیاست ایران رعایت حقوق بین‌الملل، طابق النعل بالنعل و مخالفت با جنگ به عنوان راه‌حل بحران‌ها و در عین حال در نظر گرفتن ژئوپلتیک منطقه و حقوق بشردوستانه و معاهدات بین‌المللی و تضامین و توافقاتی که بین کشورها انجام می‌شود بوده است. درباره آنچه در اوکراین رخ می‌دهد صریحا موضع خود را اعلام کردیم.
* تلاش کردیم جنگ در اوکراین از روز اول اتفاق نیفتد
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: آنچه امروز در اوکراین اتفاق می‌افتد رفتار توسعه طلبانه و اقدامات تحریک آمیز چند دهه‌ای در حوزه‌های امنیتی، سیاسی و فرهنگی از سوی ناتو با محوریت آمریکا بوده است. اقدامات آمریکا در این حوزه‌ها بسیار مافیایی بوده و جنگ را به نقطه‌ای رسانده که اتفاق افتاده است. ما تلاش کردیم این جنگ از روز اول اتفاق نیفتد و آقای امیرعبداللهیان با همتایان خود صحبت کرده است. تلاش دیپلماتیک غیرآشکاری را صورت دادیم و متاسفانه این جنگ آغاز شد و از ابتدای جنگ هم همه را به گفت‌وگو، مذاکره و آتش بس دعوت کردیم برای اینکه در یک بستر دیپلماتیک نگرانی‌های هر دو طرف برطرف شود.
* جنگ راه‌حل نیست
وی درباره موضع ایران درباره نظامی گری ناتو در منطقه نیز بیان کرد: ما تشریک مساعی می‌کنیم با دوستان در روسیه و در ارتباطاتی که با طرف‌های دیگر داریم که مذاکرات فوری به یک آتش بس در اوکراین بینجامد. نگرانی‌های جدی در روسیه نسبت به چند دهه اقدامات تحریک آمیز آمریکا و ناتو وجود دارد. توافقاتی که بین شوروی سابق و سابق با ناتو نادیده گرفته شده و باید به آنها پرداخته شود ولی جنگ راه‌حل اینها نیست و مردم باید از منازعات دولت‌ها برکنار بمانند.
* اوراسیا به اندازه کافی بحران داشته
اعزام جنگجو از کشورهای مختلف از جمله از حوزه بالکان و کرواسی به اوکراین سؤال دیگری بود که در این نشست پرسیده شد و خطیب‌زاده در این باره بیان کرد: اخبار پراکنده‌ای به ما هم رسیده است و البته این اخبار باید راستی آزمایی شود. مهمترین نکته این است که همه باید تلاش کنیم این بحران از کنترل خارج نشود یا این جنگ سرریز نکند.
به گفته وی اوراسیا به اندازه کافی بحران داشته و دارد و از تلاش‌هایی که صورت می‌گیرد ما حمایت می‌کنیم این است که مذاکرات به آتش بس فوری و حل و فصل دیپلماتیک منجر شود.
* به اظهارات نمایندگان احترام می‌گذاریم/ حضور صبح امیرعبداللهیان در کمیسیون تلفیق
وی در پاسخ به سؤالی درباره واکنش برخی نمایندگان مجلس به مذاکرات جاری در وین و وجود اختلاف در داخل ایران در خصوص مذاکرات وین اظهار داشت: من از صبح سعی کردم این موضوع را شفاف کنم. موضع رسمی ایران را یا وزیر خارجه و یا سخنگو اعلام می‌کنند. تحولات رسانه‌ای احتیاج به موضع گیری‌های دستگاه دیپلماسی ندارد در حوزه خبر و رسانه هیجان طبیعی است حوزه خبر مسؤولیت آگاهی بخشی دارد و چاشنی هیجان هم به آن اضافه می‌شود ولی دستگاه دیپلماسی با آرامش و بلوغ باید کار خود را انجام دهد. ما براساس منافع مردم ایران قدم برداشته و سکوت کرده و حرف می‌زنیم و تلاش می‌کنیم صدای تمدنی مردم بزرگ ایران باشیم و این تریبون سعی کرده همین کار را انجام دهد.
خطیب‌زاده خاطرنشان کرد: در حوزه فرمایشات نمایندگان ملت، مجلس یکی از مهمترین نهادهای مردمسالاری در ایران است. اظهارات برخی نمایندگان مجلس نشانگر شکوه مردمسالاری و مطالبه گری نمایندگان مردم است ما به آنها احترام می‌گذاریم. طبیعی است صداهای مختلفی از مجلس شنیده شود. صبح امروز امیرعبداللهیان با نزدیک به ۷۰ نفر از نمایندگان مجلس در کمیسیون تلفیق در حوزه‌های مختلف از جمله مذاکرات وین گفت وگو داشت. میزبان نمایندگان ملت هستیم. خود من خدمت نمایندگان رسیدم و نظرات آنها را می‌شنویم. البته بستری که مذاکره می‌شود بستری است که رئیس مجلس در چارچوب شورای عالی امنیت ملی حضور دارد و با دستورکار مشخصی جلو می‌رود.
وی گفت: تمامی ابهاماتی که بعضا می‌شنوید پاسخ دارد و ان‌شاءالله روزی که گفت‌وگوها را بتوانیم به صورت عمومی توضیح دهیم، آقای باقری و تیم مذاکراتی و من توضیحات مبسوطی را ارائه خواهند داد.
* خبری درباره خروج روسیه نداریم
وی همچنین درباره بحث تهدید خروج روسیه از برجام نیز گفت: ما خبری درباره خروج روسیه نداریم. گمانه زنی رسانه‌ای است. روسیه عضو مسؤول برجام بوده است و برخلاف سه کشور اروپایی، روسیه و چین تا حدود بسیار زیادی در حوزه برجام و حتی در دوران تحریم‌های آمریکا تا به امروز مسؤولانه عمل کردند.
* در وین هستیم
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی در خصوص بازگشت مذاکره کنندگان سه کشور اروپایی و اینکه آیا برنامه‌ای برای بازگشت هیأت ایران از وین وجود دارد هم گفت: مذاکرات در وین در جریان است و اتفاقا در هفته‌ای که گذشت در حوزه پادمانی و در موضوعات دیگر پیشرفت‌های قابل توجهی داشته است. نه نیازی می‌بینم و نه در این مرحله خبری دارم که هیأت‌ها بخواهند وین را ترک کنند به ویژه هیأت ایران. ما در آن جا هستیم که به نتیجه برسد در چارچوب دستورالعمل‌هایی که داریم.
* مذاکرات ایران و آمریکا درباره تبادل زندانیان پیشرفت‌هایی داشته
وی همچنین درباره مذکرات ایران و آمریکا برای تبادل زندانی‌ها نیز گفت: مذاکرات ایران و آمریکا درباره تبادل زندانیان پیشرفت‌هایی داشته و منتظر هستیم جمع بندی شود و اگر طرف آمریکایی به تعهداتش عمل کند و شب اجرا عقب نشینی نکند، فکر می‌کنم می‌توانیم یکی از پرونده‌ها در حوزه انسانی که جزو اولویت‌های ایران بوده را ببندیم.
* وضعیت ایرانیان مقیم اوکراین
وی درباره وضعیت ایرانیان مقیم اوکراین نیز بیان کرد: پروازی دیروز برگشت و رئیس ستاد بحران اوکراین وزارت خارجه با آن پرواز به لهستان رفت و از مرزها بازدید کرد و به جامعه ایرانیان سر زد. الان می‌توانم بگویم ورود ایرانی‌ها به کشورهای همجوار اوکراین به حداقل رسیده است. نوع و ترکیب ورود تغییر کرده است. در روزهای اول جوانان و دانشجویان بودند الان خانواده‌ها و مقیم‌های ایرانی به کشورهای همسایه ورود می‌کنند. دو پرواز تا به حال ایرانیان را برگردانده و سامانه‌ای را در بین ایرانیان باقیمانده در اوکراین معرفی کرده‌ایم، کم هستند ولی از همان تعداد خواستیم اعلام محل کنند که کجا هستند.
خطیب‌زاده خاطرنشان کرد: تا به امروز اقدامات و تمهیداتی که وزارت امور خارجه اندیشید، جواب داد و بسیاری از ایرانیان را در کمترین زمان توانستیم از اوکراین خارج کنیم. به رغم همه مشکلاتی که داشتیم و واقعا سخت و پیچیده‌ای بود. الان می‌توانیم بگوییم در شهرهای جنگی مگر اینکه افراد نادری وجود داشته باشند و در شهرهای غیرجنگی هم همه افراد را ترغیب کردیم. یک بار دیگر از همه ایرانیان مقیم اوکراین درخواست می‌کنم در اولین فرصت ممکن با ما تماس بگیرند و اوکراین را به مقصد کشورهای همسایه ترک کنند و تمهیدات لازم برای بازگشت آنها از سوی دولت انجام می‌شود و جای هیچ نگرانی ندارند.
وی گفت: دانشجویان نگران نباشند برای ادامه تحصیل در ایران می‌توانند بلافاصله در ایران ادامه تحصیل دهند و وزارت خارجه تا لحظه آخر در کنار آنهاست. آنهایی که سرباز هستند و مشکل خدمت دارند با دستورالعمل ستاد نیروهای مسلح مشکلی نخواهند داشت. در اولین فرصت ممکن به ایران برگردند، اینجا محل امنی برای آنها خواهد بود تا روزی که فضا آمده شود و بتوانند برگردند.
* مذاکرات در وین همچنان ادامه دارد/ سفر موفق گروسی به تهران
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه آیا توافق در وین تا خرداد انجام می‌شود یا خیر؟ اظهار داشت: توافقی که در وین صورت می‌گیرد، یکی از بندهای آن حل و فصل سؤالاتی بوده که منشا آن سیاسی بوده و به آژانس داده شده است. البته آژانس با این گزاره‌ای که اعلام کرده اجازه نمی‌دهد تفوق فنی در روابط ایران و آژانس از بین برود در موضعی قرار داد که بشود همکاری جامع فنی را به نتیجه رساند.
وی گفت: سفر گروسی به تهران موفق بود و گفت‌وگوهای خوبی بود و همکاری جامع فنی برای نقشه راه بسته شدن این سؤالات بین دو طرف توافق شد و در بیانیه گروسی آمده است. البته زمانبندی‌هایی که در توافقی که در وین در حال انجام است دیده شده، به نوعی است که بسته شدن این سؤالات پیش از آنها انجام می‌شود. اجازه دهید بیش از این باز نکنم، ولی دو مسیر متفاوت فنی بوده است. ولی با این دانستن که آنهایی که این قطعنامه را در ژوئن ۲۰۲۰ در شورای حکام آژانس مطرح کردند، طرف‌هایی بودند که الان در وین در حال مذاکره با ما هستند و ربط روشنی بین این دو وجود داشت.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران مسیر فنی با آژانس را مسیر درست همکاری‌ها می‌دانست اعلام کرده که روشن است نمی‌تواند چشم خود را به روی این ببند و طرف مقابل هم باید بداند که بدون بسته شدن این، نمی‌توانیم اجازه بدهیم. چون بعد از انجام شدن این حداکثر راستی آزمایی‌ها توسط آژانس انجام می‌شود و دوباره پروتکل الحاقی را داوطلبانه اجرا می‌کنیم، همین گزارش فصلی که مدیرکل آژانس داد نشان داد تا چه میزان آژانس در چارچوب ان.پی.تی نظاره می‌کند و مونیتورینگ انجام می‌دهد و بر ابعاد برنامه هسته‌ای ایران اشراف دارد. البته اعلام کرده ایران پروتکل الحاقی را اجرا نمی‌کند و همه اینها نشان می‌دهد ایران به عنوان عضو متعهد ان.پی.تی مسیر خود را طی می‌کند.
وی خاطرنشان کرد: مذاکرات در وین همچنان ادامه دارد و مادامی که موضوعات بسیار کلیدی باقیمانده ولی محدود به سه چهار موضوع باقیمانده حل نشود، نمی‌توانیم بگوییم در نقطه توافق قرار داریم و در بسیاری از آنها حداقل‌هایی که مطرح کردیم باید لحاظ می‌شده که بتوانیم توافق را اعلام کنیم.
* در حوزه‌های مختلف همکار روسیه هستیم
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی درباره احتمال قطع صادرات گاز روسیه به اروپا و اینکه این فرصتی برای ایران بود نیز اظهار داشت: منطق بازار منطق خودش است و منطق سیاسی نیست. در حوزه‌های مختلف همکار روسیه هستیم و براساس چارچوب همکاری در حوزه انرژی و حوزه‌های دیگر کار خود را جلو بردیم.
وی درباره سفر امیرعبداللهیان به آفریقا هم گفت: آقای امیرعبداللهیان این سفر را در برنامه دارد اگر برنامه‌های دیگر اجازه دهد.