به گزارش مشرق، تامل در نحوه پوشش اخبار جنگ در اوکراین شاید در نوع خود برای بسیاری از تحلیلگران حوزه رسانه و مخاطبان جای بررسی و بحث داشته باشد؛ زمانی که کشورهای غربی تصمیم گرفتند بمباران خبری را که به نظر میرسد بیشتر با هدف تامین منافع حداکثری خود و همپیمانانشان در این رخداد باشد، آغاز کنند و فیتیله اخباری که میتواند نظر مخاطبان را از جنگ در اوکراین دور کرد، پایین بکشند.
بیتردید بررسی زوایای مختلف جنگ اوکراین چه از بعد انسانی که میرود به فاجعه انسانی جدیدی در دهه سوم قرن ۲۱ میلادی تبدیل شود و چه ابعاد سیاسی و اقتصادی آن بر پیکر جامعه جهانی، بسیار حایز اهمیت است و باید نقد آن در رسانههای بینالمللی بازتاب یابد؛ اما سوال در نحوه برخورد این رسانهها و بُعد گستردگی اخبار آن در مقایسه با موضوعات مشابه و دیگر بزرگ چالشهای جهانی است.
نکته آنجاست که چرا همین سیاستمداران به اصطلاح خواستار صلح در قاره سبز، زمانی که بحران انسانی در افغانستان و یمن بییداد میکرد و میکند، دَم از توقف جنگ نمیزدند و نمیزنند و جان انسانها اینگونه با ارزش نمینمود؟ سوال آنجاست که آیا منافع مشترک در کنار مولفههایی همچون نژاد و رنگ پوست عامل دمیدن در کوره اخبار جنگ در اوکراین است و اینهمه تبعیض در اطلاعرسانی بحرانهای جهانی چه توجیهی دارد و از چه رواست؟
تبعیضی که حتی در بسیاری از گزارشهای خبری رسانههای غرب به صورت علنی بازتاب یافت و زمانی که این موضوع شفاف و پردهها افتاد، واکنشهای تند جامعه جهانی را به همراه داشت؛ و یا زمانی که مارین لو پن نامزد انتخابات ۲۰۲۲ ریاست جمهوری فرانسه از حزب راست افراطی مجمع ملی، خواستار حمایت از پناهجویان اوکراینی و استقبال از آنها شد و این در حالی است که همین چهره پوپولیست سپهر سیاسی فرانسه، به شدت از ورود پناهجویان سوری به کشورهای اروپایی انتقاد میکرد و مخالف سرسخت آن بود و حال متهم به یک بام و دو هوایی در برخورد با یک موضوع مشابه شده است.
به نظر میرسد که در روزها و هفتههای اخیر تمام رخدادهای جهان فارغ از بحثهایی همچون جنگ در افغانستان و یمن، تغییرات آب و هوایی، گرسنگان آفریقایی و حتی کشتههای انسانی در عصر کرونایی، فقط با خطکش جنگ اوکراین اندازهگیری و سنجیده میشود؛ از بهای نفت و گاز در کشورهای دردانه غرب گرفته تا نرخ غلات در خاورمیانه و جهان عرب؛ و حتی این نگاه به حوزه هنر و ورزش نیز رخنه کرده و رخدادهای این حوزه نیز متاثر از جنگ در اوکراین هستند.
موضع میمونی که انتظار میرفت و میرود که جهان غرب در برخورد با دیگر چالشهای بزرگ جهان همچون حمله به مردم بی پناه یمن و کشتار فلسطینیان به دست رژیم کودککش صهیونیستی نیز همانگونه برخورد کنند.
موضوعی که کلر دالی نماینده ایرلند در اتحادیه اروپا نیز چندی پیش بدان اشاره کرد و در نشست اخیر پارلمان اتحادیه اروپا با فریادهای بلند، از تبعیض در برخورد غرب با پناهجویان افغان و اوکراینی به شدت انتقاد کرد.
وی با بیان اینکه از آخرین اجلاس ما تاکنون دهها هزار شهروند افغان به دنبال غذا و امنیت مجبور به فرار از کشورشان شدند و حال پنج میلیون کودک با خطر قحطی روبرو هستند و آمار ازدواج کودکان افغان به این امید که زنده بمانند، پنج برابر افزایش یافته است، سکوت خبری غرب در برخورد با این نگرانیها را به چالش کشید.
مشابه این نگاه را الوا یوهانسون کمیساریای امور داخلی اتحادیه اروپا نیز داشت؛ زمانی که اعتراف کرد که واکنش این اتحادیه در قبال پناهجویان اوکراینی مانند آن چه در هنگام ورود پناهجویان سوری، عراقی و افغانستانی اتخاذ شد، نبوده است.
"الوا یوهانسون" کمیساریای امور داخلی اتحادیه اروپا اعتراف کرد: باید بگویم که کاملا [شرایط ورود پناهجویان اوکراینی نسبت به پناهجویان منطقه خاورمیانه] متفاوت است، ما اکنون آمادگی بیشتری داریم.
شاید جنگ در اوکراین و نحوه برخورد رسانههای غرب با این بحران، درسی برای خبرنگاران جهان به ویژه رسانههای شرق باشد تا در مواجهه با موارد مشابه، با همبستگی و همافزایی بیشتری وارد عرصه اطلاعرسانی شوند و چه بسا نیاز است که در این نیمه از جهان یک پیمان خبری شرقی یا اسلامی تشکیل شود.