گروه گزارش‌های ویژه مشرق: مؤسسه هوور (Hoover Institution) یک اندیشکده آمریکایی در حوزه سیاستگذاری عمومی است که در دانشگاه استنفورد در کالیفرنیا واقع است. این مؤسسه به عنوان بخشی از "مؤسسه جنگ، انقلاب و صلح هوور" (Hoover Institution on War, Revolution, and Peace) است.

این مؤسسه تأثیرگذاری زیادی در جنبش‌های محافظه‌کاری و لیبرالی آمریکا دارد و یکی از جمله اماکن تجمع محافظه‌کارانی است که درسطوح مختلف دولتی حضور داشته‌اند. از جمله این افراد می‌توان به ادوین مسی (Edwin Meese), کاندولیزا رایس (Condoleezza Rice)، جرج شولتز (George Shultz)، توماس سول (Thomas Sowell)، شلبی استیل (Shelby Steele)، و امی زگارت (Amy Zegart) و دونالد رامسفلد اشاره نمود.[1] این مؤسسه یکی از 60 مؤسسه است که از سوی دستگاه اطلاعاتی کشورمان به عنوان طراحان اختشاشات پس از انتخابات ریاست حمهوری معرفی گشت. در گزارش حاضر سعی می‌شود تا پیشینه تاریخی، فعالیت‌ها و همچنین عملکرد این مؤسسه مورد بررسی قرار گیرد.

آرم مؤسسه هوور (راست) که بر گرفته از برجی به همین نام در دانشگاه استنفورد است.

ظهور سازمانی جاسوسی تحت لوای فعالیت‌های تاریخی

مؤسسه هوور در سال 1919 توسط هربرت هوور (Herbert Hoover) تأسیس گردید. وی یکی از اولین فارغ‌التحصیلان دانشگاه استنفورد بود که بعدهای سی و یکمین رئیس‌جمهور آمریکا گشت. هدف اعلام شده این مؤسسه جمع‌آوری و ثبت وقایع تاریخی آنگونه که اتفاق می‌افتند، بود. افراد وابسته به این مؤسسه با به خطر انداختن جان خود سعی می‌کردند اسناد بسیار نادر و کمیاب را در کشورهای تحت حکمرانی کمونیست‌ها و نازی‌های جمع‌آوری نموده و به این مؤسسه ارسال دارند. در حقیقت اسناد جمعه‌آوری شده شامل طیف متنوعی از مدارک و نوشته‌هایی بود که برای شناسایی زوایای پنهان جوامع و حکومت‌های کمونیستی و ناسیونال سوسیالیستی که دو ایدئولوژی معارض با سرمایه‌داری غربی بودند به کار می‌رفتند. از جمله اسنادی که توسط جاسوسان این مؤسسه ربوده و به آمریکا منتقل شد می‌توان به نوشته‌های شخصی رزا لوکزامبورگ، خاطرات گوبلز و اسناد پلیس مخفی روسیه در پاریس اشاره نمود.[2]

هربرت هوور در کنار برج هوور در دانشگاه استنفورد

در سال 1919، هوور با اهدای 50/000 دلار به دانشگاه استانفورد "مجموعه جنگی هوور" را که شامل اسناد جنگ جهانی اول بود بنیان نهاد. این مجموعه بعدها به "متابخانه جنگ هوور" تغییر نام داد.[3] برنامه کتابخانه جنگ تا سال 1946 توسعه یافته و شامل فعالیت‌های تحقیقاتی نیز شد، بدین ترتیب سازمان مذکور به "مؤسسه و کتابخانه جنگ، انقلاب و صلح هوور" تغییر نام داد. در سال 1956، هوور، رئیس‌جمهور سابق، یک برنامه جمع‌آوری کمک‌های مالی را آغاز نمود که باعث شد مؤسسه به شکل کنونی آن به عنوان یک اندیشکده درآید. در سال 1957، سازمان به " مؤسسه جنگ، انقلاب و صلح هوور" تغییر نام داد.[4] با روی کار آمدن دبیلیو گلن کمپل (W. Glenn Campbell) در سال 1960، بودجه مؤسسه افزایش زیادی یافت و در نتیجه تعداد پروژه‌های تحقیقاتی نیز رشد چشمگیری یافت. مؤسسه به صورت فزاینده‌ای و بالاخص پس از دهه 1980 جهتگیری محافظه‌کارانه به خود گرفت.[5]

گلن کمپل (1924-2001) مردی که مؤسسه هوور را تبدیل به یک اندیشکده بزرگ نمود.

روند تاریخی عملکرد مؤسسه هوور

مؤسسه هوور پس از جنگ جهانی دوم، تمرکز مطالعاتی خود را بر روی قدرت برتری هژمونیک آمریکا قرار دارد. به طوری که در طول جنگ سرد، سیاستهای راهبردی آمریکا را بر پایه لیبرالیز کردن قدرت‌های هدف، یعنی جهان کمونیسم قرار داده بود.

نمایی از ساختمان مؤسسه هوور، یکی از قدیمی‌ترین اندیشکده‌های جهان غرب

بر این اساس در طول جنگ سرد ، این موسسه راهبرد اصلی خود را مقابله نرم با جهان کمونیسم قرار داد. در طول دهه 70 میلادی ، این موسسه استراتژی راهبرد کلان امنیت ملی آمریکا در حوزه آتلانتیک را طراحی و تدوین نمود که به طور جدی سیاست‌های خارجی کاخ سفید در راستای این راهبرد سازماندهی می شد. در سال ۱۹۸۱، این موسسه با حمایت گروه‌های نومحافظه کار آمریکایی به ریاست دونالد راسفلد، خود را سازمانی متعهد به دفاع از جهان غرب در برابر خطر فزاینده توتالیتاریسم تعریف نمود و طرح راهبردی "کمیته جهان آزاد" را به ریاست رونالد ریگان رئیس جمهور وقت تدوین نمود که محور سیاست‌های بین‌المللی کاخ سفید در طول دهه ۸۰ میلادی قرن بیستم، و در راستای کمیته جهان آزاد اتخاذ می‌شد.

مؤسسه هوور در دوران جنگ سرد تأثیرگذاری زیادی در سیاست‌های کاخ سفید داشت

با فروپاشی شوروی و آغاز قدرت هژمونیک جهانی جهان غرب به رهبری ایالات متحده آمریکا طرح نوسازی اجباری در خاورمیانه از سوی موسسه هوور به کنگره کاخ سفید ارائه شد که مورد تصویب قرار گرفت، این طرح فرایند نوسازی و دگرگونی سیاسی و اجتماعی دول عربی خاورمیانه را در برمی‌گرفت.

در سال ۲۰۰۴ ، طرح راهبردی به نام "ابتکار خاورمیانه و شمال آفریقای وسیع" از سوی موسسه هوور به کنگره ارائه شد که در آن دموکراسی سازی و نوسازی مجدد در خاورمیانه مطرح شده بود.

پس از جنگ سرد توجه مؤسسه هوور معطوف به منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا شد

در سال ۲۰۰۶ ، سند امنیت ملی آمریکا، موسسه هوور سند بازبینی و نوسازی شده راهبرد امنیت ملی آمریکا را به کاخ سفید ارائه کرد که در آن ۹ هدف برای امنیت ملی آمریکا در دوره ریاست جمهوری بوش ترسیم شده بود که نخستین هدف آن "تبلیغ و ترویج برای شرافت انسانی" بود که در آن به طور توأمان توسعه قدرت جهانی آمریکا و ترویج و بسط "دموکراسی موثر" ارائه شده بود.

همچنین این موسسه طراح اصلی انقلاب‌های رنگین در دنیا است که نمونه های بارز آن در گرجستان‌، اوکراین‌، قرقیزسان و… مشهود است.[6]

آخرین حربه مؤسسه هوور برای حفظ هژمونی سرمایه‌داری انقلاب‌های رنگین و مخملین است

گرایش‌های مؤسسه هوور در حوزه سیاست خارجی

در حوزه سائل سیاست خارجی, مؤسسه شامل ترکیبی از واقع‌گرایان سنتی و نئومحافظه‌کارها است اما کارشناسان آن تمایل دارند تا حول محور یک سیاست خارجی تهاجمی جمع شده و جزو نیروهای اصلی اقدامات نظامی آمریکا در آمریکای لاتین و خاورمیانه بوده‌اند. در زمان هجوم آمریکا به عراق در سال 2003، هشت نفر از اعضای مؤسسه هوور (شامل بکر، گینگریچ، آلن، پت ویلسون، و مارتین اندرسون) در "شورای سیاستگذاری دفاعی" حضور داشتند. این شورا به عنوان اتاق فکر وزارت دفاع فعالیت نموده و ریاست آن بر عهده ریچارد پرل قرار داشت.[7] مؤسسه هوور علاوه بر سیاستگذارانی چون شولتز، رایس و رامسفلد دارای محققینی است که ایدئولوژی‌های افراطی را بسط و ترویج می‌کنند، افرادی چون نیل فرگوسون (Niall Ferguson)، تاریه‌نگار؛ چارلز هیل (Charles Hill)، نظریه‌پرداز روابط بین‌المللی؛ و رابرت کانکوست (Robert Conquest)، تاریخ‌نگار.[8]

فرگوسن، هیل و کانکوست از نظریه‌پردازان نئومحافظه‌کار عضو مؤسسه هوور

تمرکز هوور بر حفظ ارزش‌های لیبرالی و حفظ هژمونی آمریکا

هدف اصلی برنامه‌ها و فعالیت‌های مؤسسه هوور حفظ و استمرار الگوی لیبرال دموکراسی و همچنین حراست از سیستم آمریکا در عرصه بین‌المللی می‌باشد، از این رو در طیف گسترده‌ای از موضوعاتی که به انحاء مختلف ممکن است با تغییر وضع موجود در عرصه بین‌المللی مرتبط باشد، فعالیت دارد. مؤسسه ارتباط نزدیکی با مراکز قدرت یهودیان نیز دارد و در گزارش‌هایی که منتشر نموده به صورت مداوم سرسپردگی خود را به رژیم صهیونیستی اثبات نموده است.

کاندولیزا رایس، عضو ارشد مؤسسه هوور در کنفرانس سالیانه آیپک

فعالیت های اصلی این موسسه در سه محور بحران های اقتصادی، منع تکثیر تسلیحات اتمی و آموزشی خلاصه می شود. در حوزه بحران های اقتصادی بدنه مطالعاتی این موسسه تلاش می کند تا علل و عوامل بحران های بین المللی اقتصادی را بررسی کرده و راهکارهای عملی جهت برون رفت از این بحران ها را به سردمداران مافیای تجارت جهانی ارائه دهد. در بخش منع تکثیر تسلیحات اتمی، موسسه پژوهشی هوور، تمرکز مطالعاتی خود را درحوزه امنیت بین المللی قرار داده و تهدیدات ناشی از تسلحیات اتمی و مسایلی چون منع گسترش تسلیحات اتمی و امنیت ملی، تروریسم هسته ای و… را در دیدگاه افکار عمومی، محافل دانشگاهی ، رسانه های جمعی، کتب، مطبوعات ترویج و بزرگنمایی می کند؛ در حوزه آموزش، موسسه بنیادی هوور، در راستای تنظیم سیاست های آموزشی جامعه آمریکا و همچنین طر ح ریزی سیستم وساختار اموزشی این کشور خصوصاً در سطح ابتدایی و راهنمایی تمرکز جدی دارد. البته فعالیت های فکری و ایدئولوژیک این موسسه در راستای ترویح صهیونیسم : مسیحی و آموزه های آوانجلیک در جامعه عمومی آمریکا را باید به عملکرد موسسه هوور در این حوزه اضافه کرد.

گروه‌ها و برنامه‌های تخصصی مؤسسه هوور

این موسسه همچنین دارای گروه های مستقل تخصصی مطالعاتی است که در راستای راهبردهای کلان کاخ سفید پروژه‌های مطالعاتی بلند مدتی را در دستور کار دارندکه عبارتنداز:

- پروژه ابتکار اقتصادی؛ که در مسائلی چون چگونگی کسترش سیتم اقتصادآزاد، تنظیم قوانین بین المللی تجارت، بانکداری ، توسعه اقتصادی، مالکیت فکری و… تمرکز مطالعاتی دارد.

- پروژه CREDO؛ که از سال۱۹۹۹ شروع شده و درخصوص اصلاحات آموزشی، ارتقای سطح آموزشی دانش آموزان سطوح ابتدایی و راهنمایی آمریکا و همچنین تنظیم سیستم های آموزشی بین المللی کشور فعایت دارد.

- پروژه اقتصاد روسیه، این پروژه به تحلیل و بررسی آکادمیک اقتصاد روسیه در یک نگاه جهانی تمرکز مطالعاتی دارد.

- پروژه دموکراسی در ایران؛ که به دنبال فهم فرایندها و رویکرد دموکراسی در ایران و خاورمیانه است و همچنین درخصوص پیچیدگی های جهان اسلام و راهکارهای گذار به دموکراسی در کشورهای اسلامی تمرکز پژوهشی دارد.

عباس میلانی، از اعضای اصلی "پروژه دموکراسی در ایران" در حال سخنرانی در کنفرانس "در جست وجوی دموکراسی در ایران"

- پروژه مطالعه بر روی آرشیوهای اتحاد جماهیر شوروی؛ در این پروژه اسناد جمع آوری شده درخصوص اتحاد جماهیر شوروی در اختیار تاریخ شناسان، اقتصاددانان، دانشمندان علوم سیاسی قرار می گیرد تا مولفه های قدرت و همچنین الگوهای طرح ریزی شده در فروپاشی آن برای اتخاذ راهبردهای آینده آمریکا مورد تحلیل و کنکاش قرار گیرد.

این موسسه دارای نیروهای اجرایی و گروههای مطالعاتی عملیاتی است که با رصد تحولات جهانی و همچنین تهیه آخرین اخبار، داده های اطلاعاتی قابل توجهی را در موضوعاتی چون سیاست اقتصادی، سیاست خارجی، سیاست انرژی جهانی، امنیت ملی، مبانی اسلام وتحولات سیاسی و اجتماعی جهان اسلام ، ارزش های آزادی اجتماعی لیبرال دموکراسی، بحران های بین المللی و … در اختیار سیاستگذاران و حوزه تصمیم گیری کاخ سفید قرار می دهد.

تنظیم برنامه های تلویزیونی و خبری آمریکا و حتی سایت ها و رسانه های دیجیتالی بین المللی از دیگر وظایف این موسسه می باشد.

انتشارات مؤسسه هوور

موسسه هوور، عمده فعالیت های خود را در قالب فصلنامه، کتب و رساله های تحقیقاتی ، گزارش‌های تحلیلی و خبری منتشر می کند که مهم‌ترین آنها فصلنامه China Leadership Monitor که درخصوص روندهای جاری سیاست های رهبران چین در حوزه سیاست خارجی و سیاست داخلی مطالعه دارد و همچنین گزارش های Definining Ideas از دیگر انتشارات این موسسه است که در موضوعات اقتصاد جهانی، امنیت ملی، سیاست انرژی، آموزش عمومی، سیاست خارجی آمریکا منتشر می‌شود.

گزارش‌های راهبردی از دیگر محصولات این موسسه است که در موضوعات سیاست خارجی و سیاستگذاری عمومی آمریکا منتشر می‌شود.

آبراهام سوفار (Abraham D Sofaer) نویسنده آخرین گزارش مؤسسه هوور در مورد ایران با عنوان Taking on Iran

این موسسه همچنین، همایش ها و کنفرانس های متعددی را در موضوعات بین‌المللی، اقتصادی، سیاست خارجی و بحران بین‌المللی برگزار می‌کند که سیاستمداران طراز اول کاخ سفید، اساتید دانشگاهی و سرمایه‌داران و مدیران بنگاه‌های تجارت جهانی در آن حضور دارند.

موسسه هوور، گزارش‌های خبری روزانه از آخرین تحولات جهانی، آرشیو نشریات و مطبوعات سایر کشورها را در اختیار سیاستمداران و محافل سیاسی و دانشگاهی آمریکا قرار می دهد.

فعالیت‌های مؤسسه هوور در راستای دشمنی با ایران

همانگونه که در ابتدای گزارش کنونی نیز اشاره گردید، این مؤسسه یکی از 60 مؤسسه است که از سوی دستگاه اطلاعاتی کشورمان به عنوان طراحان اختشاشات پس از انتخابات ریاست جمهوری معرفی گشته و هر گونه فعالیت آن در داخل خاک کشورمان ممنوع اعلام شد. این موسسه تمرکز مطالعاتی عمیق و گسترده‌ای برروی مسائل ایران داشته به طوری که چندین پروژه مهم را در قبال ایران به اجرا در آورده است. "دموکراسی در ایران" از پروژه های اصلی در دستور کار موسسه هوور است. این موسسه در سال ۲۰۰۷ کنفرانسی با عنوان "در جست وجوی دموکراسی در ایران" را با هدف نوسازی سیاسی و اجتماعی در ایران برگزار نمود و افراد ایرانی غربگرا و مخالف نظام اسلامی مانند عباس میلانی، استاد دانشگاه استنفور و یکی از بنیانگذاران پروژه دموکراسی در ایران؛ فاطمه حقیقت جو؛ شهرام چوبین و … در آن شرکت داشتند.

تأمین هزینه‌های مالی

اگرچه دانشگاه استنفورد سالیانه یک میلیون دلار به این مؤسسه کمک مالی ارائه می‌کند اما بخش اعظمی از بوودجه آن توسط بنیادها، افراد و شرکت‌های خصوصی تأمین می‌گردد. سازمان‌های طرفدارا محافظه‌کاری کمک‌های مالی شایانی را طی دهه‌های اخیر در اختیار مؤسسه هوور گذارده‌اند – 24 میلیون دلار از سال 1985 تا 2005. در میان سازمان‌هایی که بیش از یک میلیون دلار به مؤسسه کمک کرده‌اند می‌توان به مؤسسات دست راستی چون "بنیاد سارا اسکایف" (Sarah Scaife Foundation)، "بنیاد لین و هری برادلی" (Lynne and Harry Bradley Foundation)، "بنیاد جان اولین" (John M. Olin Foundation)، "بنیاد اسمیت ریچاردسون" (Smith Richardson Foundation) . "بنیاد خانواده والتون" (Walton Family Foundation) اشاره نمود.[9]

شرکت‌ها نیز کمک‌های سخاوتمندانه‌ای به مؤسسه هوور انجام داده‌اند. اکسون‌موبیل از سال 1998 تا 2005 در حدود 295/000 دلار به این مؤسسه کمک مالی اعطاء نموده.[10] برخی محققین مستقر در مؤسسه به مانند مور (Moore) و برکویتز (Berkowitz) که اعتقادی به گرم شدن هوای زمین ندارند، کمک شایانی به اگزون موبیل و دیگر شرکت‌های عرصه انرژی نموده‌اند. بنیادهای بزرگ محافظه‌کاری که اغلب توسط ناخدایان صنایع و به منظور ترویج کسب و کار آزاد و دور نگه‌ داشتن دست دولت از درآمدها شکل گرفته‌اند حمایت‌های مالی زیادی در اختیار کارشناسان هوور چون فرایدمن گذارده‌اند، فردی که مسؤول افزایش نفوذ اقتصاد بازار آزاد است. به گفته محققین، "هوور یکی از چهار نهاد سیاستگذاری بزرگ است که اقتصاد آمریکا را ر اوایل دهه 1980 به سوی سیاست‌های دست راستی سوق داد."[11]