عزتالله انتظامی: درشتترین و قیمتیترین نگین تئاتر ایران را از دست دادیم
آقای بازیگر ایران، در حالی که بارها هق هق گریهاش، در میان حرفهایش به گوش میرسد، در یک گفتوگوی تلفنی از خوش خلقی، جدیت، بزرگی و استادی حمید سمندریان میگوید.
این بازیگر پیشکسوت در باره سابقه همکاری خود با زنده یاد سمندریان توضیح میدهد: «در دهه 40 خورشیدی در چند تلهتئاتر با کارگردانی اش بازی کردم و سال 1351 هم در تنها همکاری صحنهای با او در نمایش «کرگدن» روی صحنه رفتم. برای به صحنه بردن این متن اوژن یونسکو که من نقش شخصیت اصلی آن (برانژه) را ایفا کردم، ماهها زیر نظر سمندریان تمرین انجام دادیم که اجرایش در تالار دانشکده ادبیات دانشگاه تهران بسیار موفق بود.»
او با اشاره به اینکه سه شنبه هفته پیش به عیادت حمید سمندریان رفته بوده است، میگوید: «خوش خلقی و خوش رفتاری او مثال زدنی بود. برای مثال با اینکه در کارش بسیار جدیت به خرج میداد، هیچگاه ندیدم عصبانی شود و همیشه در اوج فشار کار خنده از روی لبانش محو نمیشد. این روی خوش را تا آخرین روزهای عمر حفظ کرد و برای همین با وجود بیماری مهلکش، گمان نمیکردیم به این زودی او را از دست بدهیم.»
آقای بازیگر ادامه میدهد: «من افتخار شاگردی ایشان را در دانشکده هنرهای زیبا داشتم و چیزهای بسیاری از او در کلاس درس و سر تمرینها آموختم که نه تنها عرصه هنر، بلکه حوزه اخلاق و زندگی را هم شامل میشود. برای همین خودم را بسیار مدیون او میدانم.»
مشایخی: تئاتر ایران بزرگمردی را از دست داد که نظیر نداشت/ سمندریان عاشق بود
«جمشید مشایخی» بازیگر پیشکسوت سینما، تئاتر و تلویزیون در گفتوگو با فارس درباره زندهیاد استاد «حمید سمندریان» گفت: حمید سمندریان معلم و استاد من در تئاتر بود، یکی از بهترینهای تئاتر مملکت بود و بزرگترین خدمت را به تئاتر ایران کرد.
وی با اشاره به اینکه سمندریان مردی بدون حاشیه بود و به دنبال شهرت نبود، افزود: حمید عاشق بود؛ حمید تک بود و در واقع حمید، حمید سمندریان بود. شباهتی از نظر اخلاقی به کسی نداشت. آدمی برجسته بود که مثل او را من هرگز ندیدم.
این بازیگر پیشکسوت سینما، تئاتر، و تلویزیون تصریح کرد: حمید کسی بود که اگر جوانی به دنبال بازیگری بود و استعداد نداشت هیچگاه او را برای آموزش دادن قبول نمیکرد. او برای پول کار نمیکرد و قصد داشت انسانی کار کند، چیزی که کمتر کسی رعایت میکند.
مشایخی خاطرنشان کرد: تئاتر ایران بزرگ مردی را از دست داد که نظیر نداشت، نمیدانم بعدها کسی نظیر او به دنیا خواهد آمد یا خیر؟
این بازیگر پیشکسوت تئاتر و سینمای ایران در گفتگو با خبرآنلاین، ادامه داد: «اوایل دهه 40 خورشیدی، با آمدن حمید سمندریان، تئاتر ایران کارگردان با سواد، تازه نفس، خلاق، دقیق و نو گرایی را به خود دید که توانست اجرای نمایشهای صحنهای را ارتقاء بخشد و موج تازهای را به وجود آورد.»
مشایخی میافزاید: «او همیشه اعتقاد داشت که این حضور و نفس تماشاگر است که به تئاتر معنی میدهد و برای همین وقتی شروع میکرد تا کاری را روی صحنه ببرد، تمام وقت و توان خود را صرف آن میکرد تا نمایشی را بدون عیب و نقص ارائه دهد»
جمشید مشایخی در حال اهدای تندیس جشن اردیبهشت تئاتر به حمید سمندریان (خرداد 1391)
بازیگر فیلمهایی چون «کمال الملک» و «شازده احتجاب» میگوید: «سمندریان استاد سه نسل از تئاتریهای ایران بوده است. ما که از دهه 40 در کنارش کار کردیم، هنرمندانی که در دهههای 50 و 60 در دانشگاه شاگردیاش را کردند و جوانانی که چند سال گذشته در آموزشگاه بازیگریاش با فوت و فن این هنر آشنا شدند.»
او با اشاره به اینکه بسیاری از هنرمندان امروز سینما و تئاتر شاگرد سمندریان بودهاند، تاکید میکند: «این استاد بزرگ با کارهایی که انجام داد، شاگردانی که تربیت کرد و جریانی هنری که به راه انداخت، باعث پیشرفت هنرهای نمایشی ایران شد که ردپای آن سالهای سال در سینما و تئاتر ما دیده خواهد شد.»
جمشید مشایخی با بیان اینکه سمندریان علاوه بر هنر والای خود، با اخلاق و منش بزرگوارانهاش نیز معلم اهالی تئاتر بوده است، میافزاید: «او هیچگاه به دنبال حاشیه نبود، از کسی کینهای به دل نمیگرفت، بیمبالاتی و بیدقتی در کارش دیده نمیشد، در کارش جدی بود و همیشه با همه با احترام رفتار میکرد. اینها چیزهایی بود که او علاوه برهنرش، به دیگران آموزش میداد.»
این بازیگر پیشکسوت با ابراز تاسف از اینکه حمید سمندریان در چند سال گذشته نتوانست تئاتری را روی صحنه ببرد و به ویژه اجاز نیافت تا نمایش «گالیله» از برتولت برشت را کارگردانی کند، میگوید: «مسوولان به جای آنکه بعد از مرگ هنرمندان بزرگ و پیشکسوت پیام و بیانیه بدهند، بهتر است شرایط کار را برای آنان فراهم کنند تا هنر این مرز و بوم به این دلیل دچار خسران و زیان نشود. متاسفانه این اتفاقی است که در چند سال گذشته رخ داد و همه ما را از هنر استاد سمندریان بینصیب ساخت.»
وی ادامه داد: حمید سمندریان دارای دو بعد بود، اولی اینکه کارگردان بسیار خوبی بود و دیگر استاد موفقی در تعلیم و در کارگردانی تئاتر شمرده میشد. آثار او بسیار ماهرانه و مفید بود، در واقع او پربار کار تئاتر میکرد. جای ایشان خیلی خالی خواهد بود، از این اتفاق بسیار متاثرم و به خانواده ایشان و جامعه تئاتری ایران عرض تسلیت میگویم.
به گزارش مشرق، پیکر زندهیاد استاد «حمید سمندریان» هنرمند فقید تئاتر صبح روز شنبه 24 تیرماه بنابر درخواست خانواده وی از مقابل سالن استاد سمندریان تماشاخانه ایرانشهر به سمت خانه ابدی تشییع میشود.