سرویس جهان مشرق- صبح هفتاد و سومین روز از عملیات ویژه روس‌ها در اوکراین برای سربازان زلنسکی خیلی خوش‌یمن آغاز نشده است. شب گذشته نیروهای روس، شهر سورودونتسک (دومین شهر مهم دونباس) را که تحت کنترل نیروهای اوکراینی است به محاصره خود درآورده‌اند. شهردار سورودونتسک پس از محاصره این شهر اعلام کرد که ارتش روسیه با ایجاد یک کریدور بشردوستانه اجازه داده است که ۱۰۰ هزار نفر از ساکنان غیرنظامی از این منطقه خارج شوند. همان‌قدر که اوکراینی‌ها در زمین رزم تحت‌فشار هستند، در آسمان نیز اوضاع خوبی نداشته و پهپهادهای استراتژیک ساخته‌شده توسط شرکت آمریکایی Aevex Aerospace در اولین عملیات منهدم شده‌اند. این پهپادها بخشی از بسته ویژه دولت بایدن برای حمایت از اوکراین در جنگ است که حالا از بین رفته است. پس‌ازاین ماجرا جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا از ارسال بسته جدید کمک‌های نظامی ایالات‌متحده به اوکراین که شامل مهمات توپخانه، رادار و تجهیزات نظامی می‌شود، خبر داد.
البته کشورهای بلوک ناتو برای از کار انداختن ماشین جنگ پوتین تنها به ارسال سلاح و نیروهای تروریست خارجی قناعت نکرده و جنگ تحریمی را نیز ادامه می‌دهند. شبکه یورو نیوز در تحلیلی از دور جدید تحریم‌ها علیه روسیه به نقل از رئیس کمیسیون اروپا نوشته است که به‌طور قطعی دور ششم تحریم‌ها علیه روسیه اجرایی می‌شود؛ این مقام اروپایی گفته است که اجماع بر سر تصویب میان کشورهای غربی سخت است، زیرا برخی از این دولت‌ها وابسته به انرژی صادراتی از جانب مسکو هستند. هم‌زمان با فشار دیپلماتیک اروپا علیه روسیه در یک اتفاق عجیب و تروریستی بمبی دستی در برابر شبکه تلویزیونی راسیا سگودنیا (روسیه امروز) در برلین منفجر شد. به باور تحلیل گران این اقدام برای مقامات امنیتی روسیه پیام ویژه دارد!
هرقدر که کشورهای غربی در تصویب طرح‌های تحریمی منسجم با یکدیگر دچار اختلاف هستند؛ در حوزه سیاسی به‌صورت متحد عمل می‌کنند. در اتفاقی جالب‌توجه برای اولین بار پس از آغاز جنگ در اوکراین شورای امنیت توانست به اجماعی نسبی برای تنظیم یک بیانیه در شرح جنگ در شرق اروپا بپردازد. ریچارد میلز، معاون نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل در شرح این اطلاعیه گفته است: من معتقدم که اعضای شورای امنیت با این بیانیه که به‌عنوان سند رسمی شورای امنیت منتشر خواهد شد، موافق هستند. در این بیانیه آمده است که شورای امنیت نگرانی عمیق خود را در مورد حفظ صلح و امنیت اوکراین ابراز می‌کند؛ همچنین شورای امنیت یادآوری می‌کند که همه کشورهای عضو، مطابق با منشور سازمان ملل متحد، موظف به حل‌وفصل اختلافات بین‌المللی خود از راه‌های مسالمت‌آمیز هستند. آنتونی گوترش دبیر کل سازمان ملل پس از صدور این بیانیه در اظهارنظری در جمع خبرنگاران گفت: امروز، برای نخستین بار، شورای امنیت یک‌صدا برای صلح در اوکراین صحبت کرد. همان‌طور که بارها گفته‌ام، همه کشورهای جهان باید برای ساکت ماندن سلاح‌ها و حفظ ارزش‌های منشور سازمان ملل، با یکدیگر متحد شود.
ماجرای یک کارخانه مرموز در ماریوپل!
پس از افزایش فشار روس‌ها به منطقه ماریوپل بخشی از نیروهای نظامی اوکراینی به کارخانه‌ای فولادسازی آزوفستال رفته و در آنجا سنگر سازی کرده‌اند؛ گفته‌شده است که در این کارخانه سربازان اوکراینی از غیرنظامی‌ها سپر انسانی ساخته‌اند، از آن‌سو ولادمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه از وزارت دفاع خودخواسته است به‌جز غیرنظامی‌ها حتی مگس نیز از آن منطقه خارج نشود. پوتین از ارتش خودخواسته است تنها در صورتی اجازه خروج نظامی‌ها صادر شود که آن‌ها اسلحه خود را تحویل داده و تسلیم شوند. این روزها این کارخانه به نماد مقاومت اوکراینی‌ها تبدیل‌شده و رسانه‌های غربی برای آن حماسه‌سرایی می‌کنند. وزارت دفاع روسیه شب گذشته، اعلام کرد که طی روز جمعه، ۶ ماه مه (۱۶ اردیبهشت‌ماه)، ۵۱ غیرنظامی، ازجمله ۱۱ کودک، از محوطه کارخانه آزوفستال در ماریوپل خارج‌شده و نجات یافتند.
طبق این گزارش، تمامی مردم غیرنظامی نجات‌یافته به نمایندگان سازمان ملل و کمیته بین‌المللی صلیب سرخ تحویل داده شدند تا به مکان‌های انتخابی امن، چه به سمت روسیه و چه به‌طرف مناطق تحت کنترل کی‌یف فرستاده‌شده و اسکان موقت یابند. برخی از افرادی که محوطه این کارخانه را ترک کردند، به خبرنگاران گفتند که نیروهای ملی‌گرای اوکراینی به آن‌ها اجازه خارج شدن از این منطقه را نمی‌دادند و ظاهراً این اقدام را تهدیدی برای امنیت آن‌ها توجیه می‌کردند. وزارت دفاع روسیه پیش‌ازاین اعلام کرده بود که برای سه روز - ۵، ۶ و ۷ ماه مه، از ساعت ۸:۰۰ تا ۱۸:۰۰ به‌وقت مسکو، یک کریدور بشردوستانه برای تخلیه غیرنظامیان از محوطه کارخانه آزوفستال بازخواهد شد.
موضع‌گیری رئیس‌جمهور اوکراین علیه مذاکرات
ولادیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین شب گذشته اعلام کرد که در صورت کشته شدن نظامیان اوکراینی باقی‌مانده در شهر ماریوپل، ممکن است ادامه مذاکرات با روسیه غیرممکن شود.
زلنسکی در یک سخنرانی ویدئویی دراین‌باره گفت: «اگر آن‌ها (طرف روسی) نظامیان ما که می‌توانند مبادله شوند یا به‌سادگی آزاد شوند را بکشند، فکر نمی‌کنم بعدازآن بتوانیم مذاکره دیپلماتیکی با آن‌ها داشته باشیم.»
زلنسکی همچنین یادآور شد که کی‌یف از ابتدا برای عقب‌نشینی نیروها از خط تماس درگیری‌ها تلاش کرد. وی افزود: «ولی برای اینکه آن‌ها (روسیه) نیروهایشان را خارج کنند، ما باید گفتگو را آغاز می‌کردیم. علیرغم اینکه آن‌ها همه پل‌های ما را تخریب می‌کنند، ولی می‌دانم که هنوز همه پل‌ها تخریب نشده‌اند.
چین: اوکراین «گوشت دم توپ» غرب برای تضعیف روسیه است
لی یوچن، وزیر امور خارجه چین ابراز عقیده کرد که کشورهای غربی قصد دارند از اوکراین به‌عنوان «گوشت دم توپ» به‌منظور تضعیف روسیه استفاده کنند. وی گفت: چین در بحران پیرامون اوکراین هیچ هدف ژئوپلیتیکی ندارد. از سوی دیگر، برخی از قدرت‌های بزرگ، هیچ کمکی برای حل‌وفصل این مناقشه یا پیشبرد گفتگوهای صلح نکرده‌اند. آن‌ها در تلاش‌اند تا از این بحران برای تضعیف روسیه و مبارزه با این کشور تا آخرین فرد اوکراینی استفاده کنند.
پاسخ به یک سوال حیاتی: آیا روس‌ها آمده اند تا بمانند؟
روز گذشته آندری تورچاک دبیر شورای عمومی حزب روسیه متحد در یک نطق طوفانی اعلام کرد که روسیه تا ابد در جنوب اوکراین باقی خواهد ماند. وی این سخنان را در جریان سفر به شهر خرسون اوکراین که روسیه در ماه مارس سیطره بر آن را اعلام کرده بود، مطرح کرد. این مقام روس در ادامه گفت: «دوست دارم که دوباره به مردم منطقه خرسون بگویم که روسیه اینجا تا ابد خواهد بود و نباید در آن تردید کرد».
درباره اهداف روسیه در اوکراین سناریوهای مختلفی از جانب تحلیل‌گران بیان شده است، برخی معتقدند که مسکو به زودی با تکمیل چند اقدام نظامی در منطقه شرق و جنوب، پرونده جنگ را بسته و به سوی میز مذاکرات خواهد رفت، در آن سو بسیاری نیز اعتقاد دارند که اقدام جدید روس‌ها ادامه همان عملیات سال ۲۰۱۴ بوده و تا الحاق دو منطقه دونتسک و لوهانسک ادامه خواهد یافت، اما توجه بندر استراتژیک خرسون در جنوب، معنای جدیدی به فلسفه جنگ در اوکراین خواهد داد، الحاق خرسون برای کشورهای غربی معنایی خاص و مهم خواهد داشت، روس‌ها آمده اند تا آخرین سنگر ناتو را برچینند!