سرویس ورزش مشرق _ تیم فوتبال تراکتور پنجشنبه شب در چارچوب رقابت‌های لیگ برتر میزبان پرسپولیس در ورزشگاه یادگار امام تبریز بود. این بازی به دلیل پرتاب سنگ و اشیاء خطرناک از سوی هواداران ناتمام ماند تا تکلیف نتیجه این بازی را کمیته انضباطی مشخص کند. رفتار زشت هواداران در این مسابقه واکنش های منفی زیادی در رسانه‌های مختلف به همراه داشت و بسیاری از کارشناسان این اتفاق را یکی از تلخ ترین شب های فوتبال ایران دانستند.
امیررضا واعظ آشتیانی در گفتگو با مشرق درباره اتفاقات این بازی اظهار داشت: متاسفانه برای ورزشگاه‌ها در داخل کشورمان، مقررات خاصی وجود ندارد. اگر به سوابق فوتبال اروپا، به خصوص انگلیس، نگاه کنیم درمی‌یابیم در بیشتر از چهار دهه قبل، در انگلیس هم اوباشگری و رفتارهای غیر متعارف زیاد اتفاق افتاده است. مثلا اتفاقی که در جام باشگاهای اروپا در بروکسل افتاد و انگلیسی‌ها چندین ماه محروم شدند. آنها به فکر تغییر اوضاع افتادند. اصولا فرهنگ قالب جامعه بی تاثیر در فرهنگ ورزشگاه‌ها نیست. لذا مقرراتی در استادیوم‌ها تعیین کردند که مانع خشونت شود. به مرور زمان این قوانین جواب داد تا جایی که حالا فاصله هواداران با بازیکنان در داخل زمین بسیار کاهش یافته است.
وی ادامه داد: این موضوع نشان می‌دهد که مقررات درست و کار فرهنگی در استادیوم ها به خوبی انجام شده است. قوانین به قدری سفت و سخت است که کسی جسارت توهین و تعرض به بازیکنی یا برعکس، بازیکنی جسارت تعرض به تماشاگران را نداشته باشد. این به معنی نیست که در کشورهای اروپایی اوباش وجود ندارد، ولی اوباش می‌دانند که در ورزشگاه قوانین سختگیرانه‌ای وجود دارد که در صورت تخلف مجازات‌های سختی به دنبال خواهد داشت. متاسفانه در ورزشگاه‌های ما این قوانین سفت و سخت وجود ندارد.+
در همین زمینه بخوانید:
اتفاق تلخ تبریز و لزوم شناخت مسببان آن/ مرگ اخلاق در فوتبال را باور کنیم؟
مدیر عامل اسبق استقلال افزود: همچنین رفتار برخی مربیان، بازیکنان و مدیران زمینه‌ساز بروز و ظهور اتفاقات ناخوشایند می‌تواند باشد. جدا از اینکه باید مقرراتی که برای تماشاگران در استادیوم گذاشته شود، باید قوانینی برای بازیکنان و مربیان وجود داشته باشد که در صورت سرپیچی از قوانین، مجازات‌های سنگینی انتظارشان را بکشد. در اجرای این قوانین تعارف نباید وجود داشته باشد. اگر تعارفات و مماشات وجود داشته باشد، نمی توان خیل عظیمی از تماشاگران را کنترل کرد. می‌بینیم که در کشورهای اروپایی کار فرهنگی و مقررات به درستی در ورزشگاه انجام شده است. در صورتی که کسی مرتکب اشتباهی شود با مجازات‌های سنگین روبرو است. در استادیوم‌های ما، هزینه جرم توسط مربیان، بازیکنان، مدیران و تماشاگران بسیار نازل است. اجرای قوانین در ورزشگاه‌ها هم نیازمند نظارت نیروی انتظامی و عوامل اجرایی و مدیریتی مجموعه و سازمان است.
واعظ آشتیانی با تاکید بر اینکه تسهیلات و امکانات موجود در ورزشگاه‌ها نیز می‌تواند کاهش‌دهنده تنش‌ها باشد، اظهار داشت: امکانات اولیه در استادیوم‌ها وجود ندارد. صرفا یک صندلی برای تماشاگران در نظر گرفته شده است. اگر کسی از صندلی خود بلند شود، افراد دیگری جای او را خواهند گرفت. این موضوعات نشان می دهند که مجموعه ورزش ما از یک بی انضباطی و بی برنامگی رنج می‌برد. اگر امروز ما این ناهنجاری‌های فرهنگی را مشاهده می‌کنیم، نشأت گرفته از رفتار نسنجیده مدیران در حوزه ورزش و فوتبال است. مدیران هنوز به وظایف خود آگاه نیستند و نمی‌دانند که برای برگزاری یک مسابقه همراه با امنیت، چه تدابیری باید بیاندیشند. همه موضوع صرفا به تماشاگران و بازیکنان ختم نمی‌شود. باید تمام عوامل برگزاری مسابقه همانند زنجیره به طور منظم به هم وصل شوند تا امنیت کافی در ورزشگاه برقرار شود.
وی در خصوص نقش باشگاه‌ها و فدراسیون در برقراری امنیت در ورزشگاه‌ها نیز خاطر نشان کرد: واژه فرهنگی که باشگاه‌ها با خود یدک می کشند، دروغ است. مدیران و عوامل اجرایی باشگاه‌ها پرچانگی می‌کنند، حرفای بیهوده می‌زنند و پرخاشگری می‌کنند. این موضوعات خود ناهنجاری است و انجام این کارها باعث ترویج ناهنجاری و مسائل ضد فرهنگی می‌شود. متاسفانه باشگاه‌ها به بازیکنانشان این آموزش را نمی‌دهند که فرهنگ آن باشگاه مبتنی بر احترام به حریف است. ما این مسائل را بلد نیستیم و به بازیکنان و هواداران یاد نداده‌ایم. باشگاه‌ها باید در طول فصل از تعدادی از داوران بازنشسته و آگاه به عنوان مشاور در برگزاری جلسات با کادر فنی و بازیکنان داشته باشند. داوران در این جلسات مشخص کنند که چه موضوعاتی باعث تنش می‌شود و بازیکنان و کادرفنی چه مواردی باید رعایت کنند. این کارها بسترسازی فرهنگی و آموزش‌هایی است که هر باشگاهی نیازمند به انجام آن در هر مقطعی از فصل است. باشگاه‌ها باید جلسات متعدد با کانون هواداران برگزار کنند و نکات را قبل از هر بازی به آنها گوشزد کنند.
وی گفت: از طرفی فدراسیون فوتبال باید یک تجدید نظر تفکری در حوزه مدیریت حرفه‌ای داشته باشد. یعنی فدراسیون نباید فقط به دنبال درآمدزایی باشد و باید به حوزه‌های دیگر نیز توجه کند. چه قدر خوب می‌شود که هر ساله در پایان فصل، فدراسیون آسیب شناسی کند. با این آسیب‌شناسی متوجه می شود که لیگ برتر چه میزان رشد فنی و درآمدزایی داشته است. فدراسیون با این کار می تواند نواقص را پیدا کند و برای فصل جدید با برنامه ریزی درست این نواقص را برطرف کند. فدراسیون می‌تواند عوامل کارآمد و ناکارآمد را مورد تحلیل قرار دهد و این موضوعات را به عنوان یک سند مکتوب کرده و هر ساله مورد بررسی و نقد قرار دهد. ۲۱ سال که از تشکیل فوتبال حرفه‌ای در ایران گذشته است ولی ما همچنان برای رسیدن به تفکر حرفه‌ای درجا می زنیم.
واعظ آشتیانی در خصوص ورود برخی از نهادهای فرهنگی مانند بسیج ورزش، شورای عالی انقلاب فرهنگی و .... به حوزه فرهنگی عنوان کرد: حوزه فرهنگ به صورت جزیره‌ای جواب نخواهد داد. برای فرهنگ‌سازی باید یک ساز و کار متحدالشکل و یک استراتژی تعریف شده وجود داشته باشد. باید به طور دقیق برنامه‌ریزی شود تا بر اساس آن برنامه به طور جامع و کامل حرکت کنند. یکی از مشکلات حوزه فرهنگ ما، جزیره‌ای بودن آن است. جزیره‌ای بودن آن تعارض ایجاد می‌کند. تعارض باعث ناکارآمدی می‌شود. برخی از حوزه‌های فرهنگی ما در مسئولیت که بر عهده خودشان بوده است، خوب کار کرده اند ولی چون پیوندی میان دیگر حوزه‌های فرهنگی وجود ندارد، گاها می بینیم که یک کار فرهنگی در یک حوزه به خوبی جواب داده است ولی در حوزه‌های دیگر ناکارآمد بوده است. اگر سازمان‌ها متحد شوند می توانند جواب بگیرند. مثلا ورزش همگانی در تمام کشورهای توسعه یافته، به صورت واحد است. یعنی تمام نهادها و ارگان‌ها در یک کشور در خدمت شهرداری اند و آن شهرداری است که متولی ورزش همگانی است. ولی در کشورما همه متولی ورزش همگانی اند. هرکس ساز خودش را می‌زند. مسائل فرهنگی هم همین است. اگر بناست که در حوزه فرهنگ ورزش موفق شویم باید به صورت متحد عمل کنیم و جزیره‌ای جواب نمی دهد. البته این دلیل نمی‌شود که باشگاه‌ها و فدراسیون فوتبال وظایف خود را به درست انجام ندهند.
واعظ آشتیانی در پاسخ به این سوال که «آیا وضعیت آشفته فدراسیون در اتفاقات تبریز تاثیرگذار بوده است؟» گفت: تمام اتفاقات ناگوار، نشأت گرفته از سوءمدیریت است. وقتی افراد در جایگاه خود ننشینند و به درستی انتخاب نشوند، سوءمدیریت ایجاد می‌شود. سوءمدیریت باعث از دست رفتن منابع و زمان می‌شود و شرایط را به سمتی می‌برد که هرج‌ومرج جای نظم را می‌گیرد. مقام معظم رهبری فرموند: «نفوذ را جدی بگیرید.» من اعتقاد دارم که هر جایی که سوء مدیریت است، نفوذ هم در آنجا اتفاق افتاده است.
*خبرنگار: احمد محمودی