به گزارش مشرق، «برایان هوک» نماینده ویژه آمریکا در امور ایران در دوره ریاست‌جمهوری «دونالد ترامپ» که در طول سه سال و نیم، بر خروج ایالات متحده از برجام نظارت داشت و در حال حاضر در بخش خصوصی فعالیت می‌کند، اکنون پس از گذشت بیش از یک سال از آغاز مذاکرات وین که سرنوشت آن هنوز در هاله‌ای ابهام است، بار دیگر کلاه یک سیاستمدار را بر سر می‌گذارد و در گفت‌وگوی اختصاصی با ایندیپندنت عربی، به اظهارنظر در خصوص پرونده هسته‌ای ایران می‌پردازد.
وی در این گفت‌وگوی اختصاصی و تفصیلی در خصوص نظریات خود درباره مذاکرات برای توافق هسته‌ای با ایران، نیاز آمریکا به توسل به زور برای بازدارندگی ایران، نیاز دولت بایدن به اصلاح روابط با کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و بسیاری از مسائل مربوط به دولت قبلی آمریکا، از جمله واکنش متحدان واشنگتن پس از سفر ترامپ به عربستان سعودی و اجلاس سران آمریکا و کشورهای عربی و اسلامی، سیاست ترامپ در صورت بازگشت به کاخ سفید توضیح داد.
بیشتر بخوانید:
معرفی ۲ طرح جدید در کنگره برای اخلال در بازگشت آمریکا به برجام
انتقاد از سیاستهای دولت اوباما در غرب آسیا
این مقام سابق آمریکایی، در آغاز این گفت‌وگو از سیاستهای «باراک اوباما» رئیس‌جمهور اسبق آمریکا در قبال کشورهای عربی حوزه خلیج فارس انتقاد کرد و گفت: «آنچه ما با صدای بلند و واضح از همه در خلیج فارس و اسرائیل شنیدیم این است که ایران در حال تقویت است و در دوران اوباما خشونت آن بیشتر شده است و توافق هسته‌ای به آن چراغ سبز برای گسترش [این خشونت را] داد».
ترامپ؛ کسی که خاورمیانه را می‌فهمید!
نماینده ویژه سابق آمریکا در امور ایران، در ادامه به سفر ترامپ به ریاض در سال ۲۰۱۷ اشاره کرد که طی آن، عربستان سعودی میزان دو نشست سران آمریکا و کشورهای عربی و اسلامی بود و مدعی شد: «به یاد دارم که اندکی پس از سخنرانی پرزیدنت ترامپ، در لابی بودم و تعداد زیادی از وزرای خارجه پیش من آمدند و گفتند: بالاخره کسی که منطقه را درک می‌کند، آمد».
ایران؛ غائب حاضر در نشست‌های ترامپ با سران کشورهای عربی و اسلامی
هوک در ادامه به این موضوع اشاره کرد که ایران در آن زمان، غائب حاضر در این دو نشست بود. به این ترتیب که در این نشست‌ها مشارکت نداشت اما در همه سخنرانی‌های سران از جمله ترامپ حاضر بود. کسی که در مقابل بیش از ۵۵ تن از سران کشورهای اسلامی و عربی گفت: «آمریکا با توسعه‌طلبی و تجاوز ایران مقابله خواهد کرد».
وی مدعی شد، ترامپ در زمانی این سخنان را به زبان آورد که کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، نگران «هلال شیعی در حال ایجاد از سوی ایران و خطری که نمایندگان آن مانند حماس، حزب الله و جنبش جهاد اسلامی در فلسطین و نائبان شیعه آن در یمن دارند» بودند.
تاکید بر ضرورت تداوم استراتژی فشار حداکثری علیه ایران
به نوشته ایندیپندنت، در زمانی که سیاستهای ترامپ در خلیج فارس محبوبیت داشت، رئیس جمهور جمهوری‌خواه پس از خروج از توافق هسته ای مورد انتقاد بی‌امان متحدان غربی واشنگتن قرار گرفت و با توجه به این موضوع، دولت «جو بایدن» رئیس جمهور جدید ایالات متحده، موضعی علیه سیاست او با بازگشت به همکاری با روس‌ها و اروپایی‌ها برای احیای برجام، اتخاذ کرد. توافقی که ایران را در برابر تحریم‌های آمریکا در ازای تعهدات مبنی بر توقف غنی‌سازی اورانیوم در سطوح مشخص محافظت می‌کند.
هوک در پاسخ به تردید مقامات بایدن در قبال فایده سیاست تندرو ترامپ در قبال تهران، ادعا کرد: «استراتژی فشار حداکثری بسیار موفقیت‌آمیز بوده است، زیرا خود رئیس‌جمهور روحانی اعتراف کرد که تحریم‌های ما ۲۰۰ میلیارد دلار برای نظام [ایران] هزینه داشت و می‌توانید تصور کنید که چگونه این نظام می‌توانست این ۲۰۰ میلیارد دلار را هزینه کند. [می‌توانست] آن را برای عوامل و نواب خود و شلیک موشک‌های حوثی‌ها برای هدف قرار دادن عربستان سعودی و امارات، تجاوزات منطقه ای و ترور خرج کند. بنابراین، مقابله با تهدید ایران مستلزم ردیابی منابع مالی آن است و این به معنای تحمیل سیاست ممنوعیت صادرات نفت است تا زمانی که ایران فعالیت‌های هسته‌ای خود را متوقف کند».
توصیه به بایدن و ضرورت اعلام مرگ مذاکرات هسته‌ای با ایران
نماینده ویژه سابق آمریکا در امور ایران تاکید کرد که بهترین کاری که دولت بایدن در برهه کنونی در وین می تواند انجام دهد، این است: «اعلام مرگ مذاکرات هسته‌ای و اتخاذ یک سیاست خارجی که بازدارندگی، فشار اقتصادی و انزوای دیپلماتیک را بازمی‌گرداند و در کنار دوستان ما در منطقه، به ویژه عربستان سعودی، امارات، اسرائیل، بحرین و هر کشور دیگری که مستقیماً مورد هدف تجاوز ایران قرار می‌گیرد، می‌ایستد».
وی تصریح کرد: «خوشبینم که مذاکرات کنونی به بن‌بست رسیده است و توافق هسته‌ای مرده است، امری که ممکن است دولت بایدن را مجبور کند به دنبال طرحی جایگزین باشد، و به نظر می‌رسد که آن‌ها بر اساس آنچه من مشاهده کرده‌ام، چنین طرحی نیز ندارند».
هوک که معتقد است فشار بهترین راه است نه گفت‌وگو افزود: «این مانند یک حرکت شطرنج است، شما نمی‌توانید شاه خود را برای محافظت از ملکه رها کنید. اگر نظام ایران با فشاری روبرو شود که ما تنها بیش از دو سال به آن وارد کرده‌ایم، چاره‌ای جز شروع امتیاز دادن درباره برنامه هسته‌ای خود ندارد. بیش از ۵۰ کشور در جهان وجود دارند که انرژی هسته‌ای صلح آمیز دارند و غنی‌سازی نمی‌کنند، زیرا برای تولید انرژی صلح آمیز هسته‌ای نیازی به غنی سازی نیست».
این مقام سابق آمریکایی توافق هسته‌ای را به راه انداختن مسابقه تسلیحاتی در منطقه متهم کرد و گفت که این احتمال وجود دارد که کشورهای دیگر به دنبال سود بردن از همان توافقی باشند که با ایران حاصل شده است.
وی در ادامه توضیح داد: «فرض کنید ما به یک کشور حاشیه خلیج [فارس] رفتیم و به آن‌ها گفتیم باید انرژی هسته‌ای بدون غنی‌سازی داشته باشید، فکر می‌کنم پاسخ منطقی آن‌ها این باشد: همان توافقی را که شما با دشمنمان، نظام ایران، انجام دادید، می‌خواهیم. بنابراین تاکید بر جلوگیری از غنی‌سازی برای تقویت ثبات ضروری است. اگر نظام ایران با آن موافقت کند، این احتمال وجود دارد که چندین دولت در منطقه اعلام کنند که غنی‌سازی نخواهند کرد».
برایان هوک با بیان این‌که «آمریکا برای مقابله با ایران به نیرو نیاز دارد و تهدید به استفاده از نیروی نظامی برای تقویت صلح در خاورمیانه از دیپلماسی آمریکا حمایت می کند،گفت: «اگر این تهدید توخالی باشد، دشمنان به راحتی آن را خواهند فهمید. همانطور که در مورد پرزیدنت اوباما اتفاق افتاد که گفت: "همه گزینه‌های نظامی روی میز است و هیچ‌کس او را باور نکرد، زیرا او خط قرمز خود را در سوریه پس از استفاده بشار اسد از سلاح های شیمیایی اعمال نکرد". امری که موجب شد، بقیه تهدیدات او در آینده در چشمان عمومی "توخالی" باشد».
تجربه آمریکا از تغییر نظام‌ها به اندازه کافی تلخ است!
در حالی که برخی مقامات مسئول در دولت ترامپ از جمله «جان بولتون» مشاور امنیت ملی موافق گزینه براندازی و تغییر نظام در ایران بودند، برایان هوک که به عنوان مشاور او فعالیت داشت، مخالف این امر بوده و هست. امری که در مصاحبه سال گذشته خود با ایندیپندنت عربی نیز بر آن صحه گذاشت.
وی می‌گوید: «تجربه آمریکا از تغییر نظام‌ها به اندازه کافی تلخ است. آینده ایران را مردم ایران تعیین می‌کنند؛ نه دولت ایالات متحده».
هوک ضمن حمایت از استراتژی فشار حداکثری علیه ایران، گفت: «فشار اقتصادی که دولت ترامپ علیه ایران تحمیل کرد، بی‌سابقه بود و باعث بزرگ‌ترین بحران سیاسی و اقتصادی در تاریخ این نظام طی ۴۱ سال گذشته شده است».
این مقام دولت ترامپ با لحنی مطمئن در ادامه سخنان خود گفت: «به دلیل فشارهای ما، در نتیجه قطع یارانه بنزین توسط نظام، در تمام استان‌های (ایران) شورش به پا شد. بنابراین برای جلب توجه این نظام و نشان دادن جدیت خود در مورد برنامه هسته‌ای خود، باید فشار اقتصادی و بازدارندگی اعمال شود و اگر صحبت‌های خوب با این نظام کمکی می‌کرد، ما این مشکل را حدود 40 سال پیش حل می‌کردیم، اما این نظام فقط زبان زور، فشار و انزوا را می‌فهمد».
پیشنهاد طرح جایگزین برای مقابله با ایران
هوک در ادامه با بیان این که رئیس‌جمهور بایدن می‌بایست این شکاف را با عربستان سعودی پر کند، گفت: «بایدن باید در نشست منطقه‌ای در عربستان سعودی مرگ مذاکرات هسته‌ای ایران را اعلام کند، طرحی جایگزین برای مقابله با ایران ارائه دهد و همکاری برای مقابله با برنامه هسته‌ای ایران و تجاوزات منطقه‌ای آن را تایید کند».
این مقام دولت سابق آمریکا، با انتقاد از سیاست دولت کنونی آمریکا تصریح کرد: «رئیس جمهور بایدن عربستان را یک کشور مطرود توصیف کرد و از آن زمان در دوران ریاست جمهوری خود، از عربستان التماس می‌کند که تولید نفت خود را افزایش دهد و این شایسته آمریکا نیست. ما باید به میزان تلاقی منافع با دوستانمان در منطقه یعنی عربستان سعودی، امارات، اسرائیل، عمان و کویت در مقابله با افراط گرایی و تبادل فرهنگی و مقابله با دشمنان پی ببریم».
وی افزود: «گاهی فکر می‌کنم که دولت بایدن به خاورمیانه تنها از دو دریچه نگاه می‌کند: تغییرات آب‌وهوایی و حقوق بشر. در حالی که سیاست خارجی آمریکا بسیار بزرگتر از این دو مورد است».
موضع بایدن در قبال ترور سردار سلیمانی
در بخش دیگری از این مصاحبه، از هوک در خصوص رویکرد و موضع بایدن در خصوص عملیات تروریستی در خاک بغداد و ترور سردار حاج قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی سوال شد.
وی که به ادعای وزارت خارجه کنونی، از پس از این عملیات تروریستی به همراه «مایک پامپئو» وزیر خارجه دولت ترامپ به شدت تحت حفاظت قرار دارد و این حفاظت ماهانه بیش از دو میلیون دلار برای واشنگتن هزینه برداشته، در خصوص این‌که آیا بایدن مخالف این عملیات بوده، گفت: «به یاد ندارم که پرزیدنت بایدن در این مورد نظری داشته یا خیر».