به گزارش مشرق به نقل از مهر، همه روزهای و ساعات ماه مبارک رمضان در بین مردم استان کرمان از جایگاه معنوی بالایی برخوردار است؛ کرمانیها از دیرباز تاکنون همپای سایر مسلمانان این ضیافت الهی را قدر دانسته و با پرهیز از خوردن و آشامیدن و روزه دل و زبان، در حفظ شعائر اسلامی و کسب رضای پروردگار مبادرت می ورزند.


مردم کرمان، از هفته آخر ماه شعبان، با انجام مقدماتی، خود را برای ورود به میهمانی پر برکت خداوند مهیا می کنند؛ از روزهای آخر ماه شعبان، غبارروبی از مساجد و تکایا در جای جای این منطقه آغاز می شود؛ مرد و زن، پیر و جوان و بزرگ و کوچک، در روزهای معینی در مساجد و تکایا جمع شده و با ذکر سلام و صلوات، ضمن غبارروبی از این مکانها و عطرافشانی آن، نوع دیگری از همبستگی میان مسلمانان را به نمایش می گذارند.

در همین حال، شعبان که به واپسین روزهای خود نزدیک می شود، کرمانیها با گرفتن روزه، به پیشواز ماه مبارک رمضان می روند و این نشان از اشتیاق مردمان این خطه برای جامه عمل پوشاندن به یکی دیگر از دستورات دین مبین اسلام دارد.

و اما با آغاز ماه مبارک رمضان در کرمان، دیگر در هیچ کوی و برزنی، نه در شهرها و نه در روستاهای این استان پهناور، نمی توان مسلمانی را دید که روزه دار نباشد حتی اگر در این استان کویری، گرمترین روزهای سال مقارن با این ماه مبارک باشد. جالب توجه اینکه کرمانیها به شدت روزه خواری را مذموم و ناپسند می دانند.

در این ایام، برگزاری نماز جماعت، قرائت دعا و جمع خوآنی قرآن نه تنها در مساجد، بلکه در محله ها و منازل نیز مرسوم است.

اما برای بیدار شدن افراد یک محله در سحرهای ماه مبارک، در گذشته در بین کرمانیها رسم بوده که از مناره های مسجد، موذن، فرارسیدن سحر را اعلام می کرده و یا اینکه در برخی مناطق روستایی گروهی چند نفره در کوچه ها با ذکر خوانی و سلام و صلوات سایرین را از وقت سحر مطلع می کردند اما امروزه این کار چندان رواج ندارد و زنگ ساعت این کار را انجام می دهد.

جالب اینکه هنوز هم مرسوم است عده ای از افراد، وظیفه بیدار کردن دیگر افراد فامیل و یا همسایگان را در سحرهای ماه رمضان برعهده دارند و از طریق تماس با تلفن این کار را انجام می دهند.

در همین حال، کرمانیها از غذاهایی مثل آبگوشت، عدس پلو و انواع خورشتها در غذای سحری خود استفاده می کنند؛ روزه خود را نیز بیشتر با خرما و شیر و نان و پنیر سبزی افطار می کنند.

یکی از رسومی که در کرمان در ماه مبارک رمضان رواج دارد؛ نذری دادن چه برای برآورده شدن حاجات و چه برای اموات و درگذشتگان است؛ به این صورت که غذاهایی مثل شله زرد، عدس پلو، شیربرنج، عدسی، حلیم و یا آش رشته طبخ و در بین همسایگان و دوستان و به ویژه مستمندان و نیازمندان یا برای افطار روزه داران در مساجد و تکایا توزیع می شود. همچنین توزیع زلوبیا که از شیرینی های ماه رمضان بوده، نیز مرسوم است.

جالب اینکه کرمانیها سنت حسنه میهمانی دادن و دعوت از روزه داران برای صرف افطاری در منزل خود را نیز همواره انجام می دهند و  بر این باورند این کار در کنار جلب رضای خداوند، موجب برکت در زندگی آنها می شود.

اما در کنار این آداب و رسوم، که بیشتر با مردم سایر نقاط کشور مشابهت دارد، برخی رسومات هست که خاص کرمانیها بوده اما امروز بیشتر در روستاها رواج دارد و فراموش شده است.

یکی از این آداب، کلید زنی برای برآورده شدن حاجات و آرزوها است به این صورت که، در شب ‌های ماه مبارک، زنی داخل یک الک، آینه، سرمه‌ دان و یک جلد قرآن قرار می دهد و سپس صورت خود را می پوشاند و به خانه اهل محل می رود و با زدن چوبی بر روی الک، صاحبخانه را از وجود خود آگاه می کند. صاحبخانه کنار او می آید، آیینه را بر می دارد و خود را در آن می نگرد و سپس با گذاشتن مقداری شیرینی یک تکه نان و یا پول، برای برآورده شدن حاجت آن زن، دعا می کند.

"الله رمضونی" که در برخی از مناطق و روستاها به "بلبل رمضانی" معروف است،  نیز از دیگر این آداب و رسوم است؛ به این شکل اجرا می شود که گروهی 5 تا 10 نفره از پسران جوان و نوجوان دور هم جمع شده و به درب منازل اهل محل می روند و اشعاری خوانده و ذکر "صلی علی محمد، صلوات بر محمد" را تکرار می کنند؛ صاحبخانه هم به آنها مقداری پول و یا غذا می دهد.

در کنار این، بعضی از رسومات در روزهای خاصی از ماه مبارک اجرا می شده است از جمله طبخ عدسی در شب هفدهم رمضان بوده که بین همسایگان و افراد فامیل توزیع می شده است. کرمانیها بر این باورند که این کار موجب دفع بلا و برآورده شدن حاجات و آمرزش گناه اموات می شود.

در گذشته همچنین این رسم رواج داشته که در ظهر روز بیست و هفتم ماه مبارک، کسانی که تمایل داشتند، بین نماز جماعت ظهر و عصر و قبل از تمام شدن اذکار و دعاهایی که در این هنگام خواند می شود، به طوری که کسی نبیند، با تکه پارچه سفیدی، کیسه ای را می دوختند و سپس سکه ای داخل آن می گذاشتند، سپس با نخ قیطان سبز رنگ، درب آن را می بستند؛ کرماینها بر این باورند که تا زمانی که این کیسه در منزل باشد، خیر و برکت هم هست.

همچنین در روز سی ام ماه مبارک رمضان، در مراسم جمع خوانی قرآن کرمانیها رسم داشته اند که درون ظرفی مقداری آرد به همراه "سیاه دانه" ریخته و هریک از شرکت کنندگان، سکه ای را به داخل این ظرف می انداخته است. پس از ختم قرآن، آن سکه به همراه مقداری آرد به افراد حاضر داده می شد تا با نگهداشتن آن آرد در سفره و سکه در کیسه خود، موجب رونق و برکت در روزی و کسب و کار و خود شوند. همچنین از بین حاضرین، تلاوت سوره توحید سهم هرکس می شد، باید آش نذری بپزد.

نقطه اوج بندگی کرمانیها در ضیافت الهی، شبهای قدر و عزاداری مولا علی(ع) است که با شب زنده داری و قرائت قرآن و نماز و همچینن سینه زنی و زنجیرزنی همراه است.