به گزارش مشرق، در تقویم رسمی کشور، ۱۰ خردادماه روز جهانی «بدون دخانیات» نامگذاری شده و سازمان جهانی بهداشت، شعار «دخانیات تهدیدی برای سلامت و محیط‌زیست ما» را برای این روز برگزیده است. اختصاص یک روز در تقویم جهانی به مبارزه با دخانیات، در جهت افزایش شناخت و آگاهی مردم در مورد تأثیرات مصرف این مواد بر جسم و روح انسان و ایجاد انگیزه مضاعف برای ترک مصرف دخانیات است.
با تمام آگاهی‌های علمی ارائه شده باز هم شاهد رشد روزافزون مصرف دخانیات هستیم که به معضلی برای تمام جوامع جهانی تبدیل شده است؛ شگفتی آنکه استعمال دخانیات در میان ورزشکاران که برای نسل‌های جوان و نوجوان، به نوعی الگو محسوب می‌شوند نیز گسترش یافته است.
درباره چرایی مصرف آن می‌توان گفت که کنترل استرس یا ایجاد آرامش بعد از پایان مسابقه و یا باخت از جمله دلایل یا به بیان بهتر «توجیه‌هایی» است که بعضی از ورزشکاران مصرف‌کننده دخانیات عنوان می‌کنند؛ در صورتی که استعمال دخانیات برای ورزشکاران ممنوع است و تأثیرات منفی زیادی در سازگاری‌های مختلف فردی به وجود می‌آورد.
در مورد عوارض مصرف دخانیات بر روح و روان ورزشکاران، مهدی ابارشی متخصص پزشکی ورزشی و رئیس کمیته پزشکی فدراسیون والیبال خاطرنشان کرد: ورزشکار باتوجه به شرایط کاری و حرفه‌ای خود، بیش از یک فرد عادی باید مراقب جسم و روح خود باشد حال‌آنکه مصرف دخانیات مانع بزرگی برای رسیدن به گام‌های بلند و برجسته برابر او خواهد بود.
وی توضیح داد: یکی از معیارهای پایش ورزشکار، ضربان قلب او است که نشان‌دهنده توان هوازی است در حالی‌که با مصرف دخانیات این ضربان بالا رفته و باعث اشتباه در پایش و قضاوت می‌شود.
ابارشی با اشاره به اینکه تاندون‌ها به همه عضلات چسبیده و یکی از پرکارترین بخش‌های بدن ورزشکاران بوده و در حالت عادی خون‌رسانی به این بخش‌ها سخت انجام می‌شود، تصریح کرد: حال در صورت مصرف سیگار و دخانیات، انقباض عروقی رخ داده و بدن به‌نوعی دچار گازگرفتگی مزمن و خون‌رسانی به تاندون‌ها کمتر و بدن مستعد آسیب و پاره شدن تاندون می‌شود. ضمن اینکه برگشت به حالت عادی، بسیار طولانی‌تر خواهد بود.
وی با تاکید بر اینکه لازمه حرفه‌ای شدن یک ورزشکار، داشتن زندگی حرفه‌ای است، افزود: علاوه بر اثرات مخرب مصرف دخانیات بر اسکلت بدنی ورزشکار، باید گفت بین میزان مصرف دخانیات و احتمال بروز عارضه قلبی رابطه مستقیم وجود دارد و ورزشکاری که دخانیات مصرف می‌کند، علاوه بر اینکه نسبت به سایرین بیشتر در معرض خطر حمله قلبی قرار دارد، سرطان و اختلال در عملکرد ریه نیز در کمین او است.
این متخصص پزشکی ورزشی، یکی از راهکارهای کاهش مصرف را آموزش عنوان و خاطرنشان کرد: آموزش و برخورد محکم‌تر، بدین معنا که نگرش خنثی را برداریم و فرد را تأیید نکنیم. از ورزشکار بخواهیم تا حل نکردن این مشکل، حق تمرین ندارد یا یکی از معیارهای انتخاب بازیکن را نداشتن عادات رفتاری بد مانند مصرف دخانیات تعیین کنیم.
کارت بازی فوتبالیست‌های استان تهران صادر نمی‌شود اگر...
زهره هراتیان رئیس مرکز ارزیابی‌های پزشکی و بازتوانی فوتبال ایران (ایفمارک) هم با تاکید بر اینکه مصرف دخانیات علاوه بر تأثیرات سوء بر فرد مصرف‌کننده، اطرافیان او را هم درگیر می‌کند، اظهار داشت: در مورد ورزشکار حرفه‌ای هم باید گفت یکی از مهم‌ترین کارهای او، بحث مسئولیت‌های اجتماعی است؛ یعنی باید الگوی کسی باشد که در راستای سلامت و ارتقای بهداشت جامعه قدم برمی‌دارد. چنانچه در بحث کرونا شاهد بودیم، بسیاری از ورزشکاران به میدان آمدند و در قالب‌های مختلف، توصیه‌های بهداشتی ارائه کردند.
وی با اشاره به اینکه خوشبختانه راهکار مناسبی برای از بین‌بردن مصرف دخانیات در میان فوتبالیست‌ها ارائه شده است، گفت: براساس این طرح، قرار است هیات فوتبال استان تهران که حدود ۲۰ هزار نفر عضو دارد، در طول مدت یک سال به ایفمارک آمده و ضمن اینکه آموزش‌های مختلف برای آنان به‌صورت اجباری ارائه شود، اگر مسائل بهداشتی با محوریت دوپینگ که مدنظر ما است و در آموزش ارائه می‌شود، رعایت نشود، صدور کارت بازی برای آنها صورت نگیرد.
هراتیان افزود: در همه جای دنیا ورزشکاران تشنه آموزش هستند ولی ما باید اینجا آموزش‌ها را اجباری کنیم. طرحی که مدنظر داریم باعث می‌شود که ورزشکار در وهله نخست سلامتی و سپس شغل حرفه‌ای خود را از دست ندهد.
رئیس مرکز ارزیابی‌های پزشکی و بازتوانی فوتبال ایران یادآور شد: پیش از این، براساس پرسش‌نامه غیرمستقیمی که در معاینات لیگ برتر انجام داده بودیم، آمار حدودی از میزان سیگاری بودن ورزشکاران در دست بود اما باز هم دقیق نبود زیرا افراد صراحتاً اعلام نمی‌کردند. اکنون هم سیستم بهداشتی کشور باید طرح‌های مهمی داشته باشد که ما هم‌راستای آن جلو برویم. این‌طور نیست که ما به‌تنهایی بتوانیم با این معضل مقابله کنیم.