به مجموعه‌ای از سیستم‌های لوله‌کشی و لوازم بهداشتی که به منظور توزیع آب مصرفی، جمع‌آوری و حذف فاضلاب، دفع آب باران، هواکش فاضلاب و... به کار گرفته می شوند تسیسات بهداشتی ساختمان می‌گویند. وجود تأسیسات ساختمانی می تواند امکانات بهداشتی و رفاهی مناسبی را برای داشتن یک زندگی راحتتر در ساختمان فراهم ‌کند.

تأسیسات بهداشتی ساختمان چیست

در حالت کلی انواع سیستم‌های خدمات‌رسانی به افراد یا ساکنین یک ساختمان یا ملک را تأسیسات ساختمانی می‌گویند. این سیستم به دو دسته الکتریکی و مکانیکی تقسیم‌بندی می‌شود. تأسیسات الکتریکی مواردی مانند کابل‌ها و تجهیزات به کار رفته برای انتقال و توزیع برق از یک نقطه به نقطه دیگر را شامل می‌شود. تأسیسات مکانیکی شامل قطعات مکانیکی می‌شود که خدمات احتیاجی ساختمان را برآورده می‌کند. لوله‌کشی، تأسیسات بهداشتی (آب، گاز و فاضلاب)، حرارتی ( گرمایشی و سرمایشی)، سیستم تهویه مطبوع هوا، آسانسور و اطفاء حریق در دسته دوم قرار می‌گیرد.

تجهیزات مورد استفاده بهداشتی که در یک ساختمان یا ملک با هدف توزیع آب سرد و گرم، لوازم بهداشتی، جمع‌آوری فاضلاب و دفع آن و هم چنین دفع آب باران استفاده می‌شود را تأسیسات بهداشتی ساختمان می‌گویند. تأمین امکانات و تجهیزات رفاهی و بهداشتی از جمله وظایف اصلی تأسیسات بهداشتی ساختمان است. به عنوان مثال شست‌وشوی خودرو یا مسواک زدن را می‌توان در سیستم بهداشتی در نظر گرفت.

بررسی انواع تأسیسات بهداشتی ساختمان

۱. سیستم تأمین آب مصرفی

یکی از زیرساخت‌های تأسیسات بهداشتی ساختمان، تأسیسات آب و فاضلاب است که به منظور تأمین آب مصرفی و دفع فاضلاب استفاده می‌شود. یکی از کاربردهای اصلی این دسته از تأسیسات بهداشتی با هدف تأمین آب برای شست‌وشوهای روزانه و آشامیدن است. به کار بردن سیستم لوله‌کشی از طریق لوله‌های درون خیابان به داخل ساختمان برای انتقال آب آشامیدنی یکی از انواع آن به شمار می‌رود.

در ساختمان یا ملک، کنترل میزان مصرف و هم چنین قطع و وصل نمودن آب توسط کنتور تعبیه شده در ورودی منزل انجام می‌شود. میزان فشار آب داخل سیستم لوله‌کشی شهری متوسط بین ۵/۲ تا ۵ بار است. علاوه بر این کنتور یک شیر قطع و وصل اضطراری دیگر در قسمت انشعاب لوله‌های استفاده شده در ساختمان و درون شهری نیز وجود دارد.

سیستم لوله‌کشی به دو قسمت آب سرد و گرم تقسیم می‌شود. برای تولید آب گرم، وجود آبگرم کن برقی یا گازی لازم و ضروری است که آب گرم را با فشار به نقاط مختلف ساختمان انتقال داده می‌شود. جنس این لوله‌ها از نوع CPVC، مس یا PEX است که از میان آن‌ها، لوله‌های پکس با ضریب اطمینان و سرعت اجرای بالاتر، بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در برخی موارد، دسترسی به آب آشامیدنی ساختمان بدون اتصال به سیستم لوله‌کشی شهری و با ایجاد حفر چاه در ملک انجام می‌شود. آب مورد نیاز از طریق پمپ قرار گرفته در محل حفر چاه به درون ساختمان انتقال داده می‌شود. در طول مسیر برای استفاده بهینه از آب، دستگاه آب‌شیرین‌کن در ابتدای سیستم لوله‌کشی ساختمان متصل می‌کنند. وابستگی پمپ به انرژی برق برای راه‌اندازی، مهم‌ترین عیب این سیستم به شمار می‌رود که در صورت قطعی برق یا نبود خدمات برق شهری، ژنراتور برق به کار برده می‌شود.

۲. سیستم تخلیه آب و فاضلاب

همان‌طور که آب آشامیدنی از طریق سیستم لوله‌کشی وارد ساختمان می‌شود باید مسیری نیز وجود داشته باشد که پساب حاصل از آن را بتواند به بیرون ساختمان هدایت کند. بهترین نوع لوله‌های به کار برده شده در سیستم تخلیه آب و فاضلاب از جنس ABC، PVC و Cl یا چدنی است. تمامی وسایل بهداشتی ساختمان مانند سینک ظرف‌شویی، دستشویی، حمام و... به این سیستم متصل هستند. سیستم لوله‌کشی فاضلاب ساختمان به نحوی است که بتواند آب مصرفی را به شبکه فاضلاب شهری انتقال دهد.

کاربرد دریچه بازدید تاسیسات ساختمانی

یکی از مشکلات عمده در این سیستم، مواجه شدن با گرفتگی لوله فاضلاب، پر شدن چاه فاضلاب و ورود اشیاء قیمتی به آن است. بسیاری از افراد برای جلوگیری از بروز اینگونه مشکلات به فکر خرید دریچه بازدید می افتند. دریچه بازدید یکی از بخش‌های مهم و جدایی‌ناپذیر در سیستم فاضلاب‌کشی جدید است.

این دریچه با هدف رفع مشکلاتی از قبیل گرفتگی لوله‌ها، سیفون و زانوها، تخلیه چاه و تمیز کردن آن در ساختمان به کار برده می‌شود. نصب دریچه در قسمت‌های مختلف امکان‌پذیر است با این حال بیشترین کاربرد آن در انتهای مسیر فاضلاب و قبل از تغییر مسیر لوله فاضلاب است. با وجود دریچه بازدید در صورت بروز اتفاق، دیگر نیازی به شکافتن و درآوردن لوله نخواهید داشت.

در ملک یا زمین‌هایی که امکان اتصال به سیستم فاضلاب شهری وجود ندارد، از سیستم گند انبار از جنس پلی‌اتیلن یا بتن در مسیر لوله فاضلاب ساختمان به بیرون استفاده می‌شود. این مخزن از یک طرف به فاضلاب ساختمان و از سمت دیگر به درون زمین برای انتقال مواد ضایعاتی متصل است.

۳. سیستم هواکش فاضلاب

یکی دیگر از بخش‌های تأسیسات بهداشتی به کار گرفته شده در ساختمان، سیستم هواکش فاضلاب است که با دو هدف اصلی عملکرد مناسب تأسیسات ساختمان و هم چنین کاهش احتمال انفجار ناشی از جمع شدن گاز درون شبکه فاضلاب شهری ایجاد می‌شود. لوله‌های تهویه فاضلاب به دلیل اتصال به پشت‌بام باید در مکانی مناسب و بدون مانع نصب شوند. به نحوی که امکان لانه کردن پرندگان بر روی آن وجود نداشته باشد.

وجود سیستم هواکش فاضلاب در هنگام استفاده از فلاش تانک برای خروج پساب و فاضلاب به سمت بیرون کاملاً مشهود است. آب خارج شده از فلاش تانک یک فشار منفی در پشت پساب ایجاد می‌کند که سیستم تهویه فاضلاب با تنظیم فشار درون شبکه از گیرکردن آن‌ها در لوله‌ها و هم چنین از بازگشت گاز سمی به درون ساختمان جلوگیری می‌کند.

۴. سیستم لوله‌کشی آب باران

در دورانی که با کمبود آب مواجه هستیم، مدیریت آب مصرفی و جمع‌آوری آب باران و استفاده مجدد از آن در بسیاری از موارد می‌تواند یک تصمیم‌گیری صحیح برای حفظ این مایه حیات باشد. در گذشته با توجه به ازدیاد آب و نداشتن مدیریت مصرف، آب باران با وارد شدن به سیستم شبکه فاضلاب شهری به صورت پساب بلا استفاده به هدر می‌رفت.

قرار دادن سیستم لوله‌کشی آب باران و جداسازی آن از فاضلاب شهری باعث می‌شود تا در هنگام بارش باران بتوان آب را از ناودانی‌های پشت‌بام به سمت محل ذخیره‌سازی آن هدایت کرد. از این آب می‌توان برای مصارف غیر آشامیدنی مانند آبیاری گیاهان و... استفاده کرد.

قابل توجه کارفرمایان ساختمانی و انبوه سازان

اگر در زمینه ساخت و ساز فعالیت دارید و خرید انواع دریچه جزء یکی از مهمترین بخشهای کاری شما محسوب می شود به شما توصیه می کنیم قبل از خرید اینگونه محصولات ابتدا تولیدکننده برتر در این حوزه را شناسایی کنید تا برای تهیه اینگونه اقلام به مشکل نخورید.

تولیدکنندگان انواع دریچه تاسیسات ساختمانی محصولاتی از قبیل دریچه هوا، درب بخاری، دریچه فلزی، دریچه بازدید و ... را تولید می کنند. از این رو توصیه می کنیم دریچه های تاسیساتی را از تولیدکنندگان برتر همچون آپادانا کالا بخواهید و انواع دریچه را برای پروژه های ساختمانی خود به صورت عمده و با قیمت مناسب خرید کنید.

کلام آخر

داشتن اطلاعات کافی در مورد تأسیسات در ساختمان‌سازی به شما کمک می کند تا بتوانید در تهیه لوازم موردنیاز تاسیسات ساختمانی و کاهش هزینه های جانبی به شیوه ای صحیح عمل کنید. بنابراین لزوم آشنایی با انواع آن در طراحی ساختمان و جایگذاری مناسب در سازه ضروری خواهد بود.

** این محتوا صرفا جنبه تبلیغاتی دارد و توسط سفارش دهنده آن تهیه و تنظیم شده است