گروه ورزشی مشرق - "مهدی شیخ‌پور" یکی از قدیمی‌های پارکور در ایران است. کلیپ‌های تصویری او را خیلی از پارکورکارهای قدیمی به خاطر دارند. هم‌چنین او برای اولین بار در ایران، نمایشگاه عکسی را با موضوع پارکور (شهرنوردی) و فری‌رانینگ (دو آزاد) در مهرماه سال قبل در خانه هنرمندان برپا کرد. البته، او پارکور را به سیرک‌ها و نمایش‌ها برده و اکنون در پارک دلفین کیش به اجرا می‌پردازد.

مجموعه سوابق و تجاربی که او در این زمینه دارد، موجب شد تا در زمینه پارکور و مطالب مرتبط با آن به گفت‌وگویی با او بنشینیم که متن آن آن را در زیر می‌خوانید:

نحوه آشنایی خودتان را با پارکور بگویید.
سال هشتاد و چهار و پنج با دیدن مجموعه‌ای از کلیپ‌های پارکور که به صورت اتفاقی به دستم رسید، تصمیم گرفتم آن را به عنوان رشته اصلی ورزشی‌ام انتخاب کنم. قبل از آن بیش‌تر به دو و ایروبیک حرفه‌ای سرگرم بودم. البته بسیاری از حرکات پارکور را یا از سر شیطنت‌های کودکی و نوجوانی یا با توجه به برخی حرکات مشترک در ورزش‌های مشابه، از قبل تمرین کرده بودم. در آن سال و با آن اتفاق، صرفاً تصمیم گرفتم تمرینات و حرکات را به صورت جدی‌تر و حرفه‌ای‌تری دنبال کنم.

اصلاً پارکور چیست؟
پارکور هنر جابجایی سریع و عبور از موانع است. هدف از پارکور این است که فاصله مبدأ تا مقصد را در کمترین زمان ممکن طی کنید. با توجه به همین تعریف کلی، پیداست دامنه حرکات پارکور بسیار وسیع است و می‌تواند از دویدن ساده تا پرش ارتفاع و صعود از موانع را در بر بگیرد. حرکات پرکاربردتر، شناسایی و نام‌گذاری شده‌اند. هر حرکتی که برای عبور از هر مانع پیش رو استفاده شود، زیرمجموعه‌ای از پارکور به شمار می‌آید. جا دارد اشاره کنم فری‌رانینگ نیز ورزشی کم و بیش مشابه است؛ با این تفاوت که در آن بیش از عامل زمان و سرعت، زیبایی و تماشاگر پسند بودن مدنظر است.

خاستگاه پارکور کجاست و از چه زمانی در دنیا و ایران مورد شناسایی قرار گرفته است؟
زادگاه پارکور مدرن فرانسه و مبدع آن "دیوید بل" است. او حدود بیست سال پیش به این رشته روی آورد و به مرور آن را مدون کرد. معتقدم با توجه به تعریف و کارکردی که پارکور دارد، نمی‌توان آن را محدود به کشور یا زمان خاصی کرد؛ چه آنکه حتی همان حرکاتی که انسان‌های اولیه برای شکار یا فرار از موقعیت خطر به کار می‌برده‌اند نیز به نحوی پارکور بوده است. در واقع حرکت، چالاکی و فرار از خطر در مواقع لزوم، ذاتی تمام انسان‌هاست؛ فقط کافی است این توانایی به‌صورتی بهینه و کارآمد استفاده شود تا به آن پارکور بگویند. در ایران نیز سن این رشته به معنای دقیق کلمه، هنوز به 10 سال نرسیده و علی‌الخصوص در سه سال اخیر رشد بسیار قابل توجهی، هم از جهت کمی و هم از حیث کیفی داشته است.

دختران هم می‌توانند پارکور کنند؟ آیا فدراسیون یا مرکز خاصی از چنین افرادی حمایت می‌کند؟
چرا که نه؟ پارکور محدود به سن و جنسیت خاصی نیست و یکی از ویژگی‌های خاص آن این است که هر فردی با توجه به مجموعه شرایطی که دارد، می‌تواند از به فعلیت رساندن توانایی‌های خود در این قالب لذت ببرد. فدراسیون آمادگی جسمانی و ایروبیک، این رشته را مورد شناسایی قرار داده و در قالب یک کمیته آن را ساماندهی کرده است.

به نظر می‌رسد پارکور را باید طبق اصول و زیر نظر مربی انجام داد. ورزش خطرناکی است. این طور نیست؟
همین طور است. تا ذهن به آمادگی و سرعت انتقال کافی نرسد، آمادگی جسمانی به تنهایی کافی نخواهد بود. هر حرکت پارکور را باید بارها و بارها در فواصل زمانی و مکانی مختلف تمرین کرد. با این حال نمی‌توان از بابت مصدوم‌نشدن مطمئن بود چرا که به قول معروف حادثه خبر نمی‌کند. از همین روست که خصوصاً برای شروع توصیه می‌شود در باشگاه و زیر نظر متخصصان این رشته، تمرینات آغاز شود. به نظر من پارکور ذاتاً یک ورزش باشگاهی و محدود به فضاهای از پیش تعریف‌شده نیست و باید پس از یادگیری اولیه، آن را به فضاهای شهری و غیر باشگاهی آورد. زمین بازی هر جایی می‌تواند باشد. سقف این زمین بازی، آسمان و بهترین داور آن، خود اجراکننده است که بهتر از هر کسی می‌تواند بفهمد که یک حرکت را درست اجرا کرده و یا احیاناً ایرادی در اجرا داشته است.

آیا از بین ورزشکاران این رشته و یا تیم‌ها، ایران مقامی را در مسابقات کسب کرده است؟
یکی از ویژگی‌های جالب توجه این روزش این است که در هیچ جای دنیا مسابقه‌ای ندارد. همان‌طور که اشاره شد، هدف در به فعلیت رساندن توانایی‌های بالقوه هر فردی است که میزان این توانایی‌ها در افراد بسته به عوامل مختلف متفاوت است. در کشورهای مختلف و به بهانه‌های گوناگون، برنامه‌هایی با محوریت پارکور و با شرکت بهترین‌های این رشته از سراسر دنیا برگزار می‌شود که البته بیش‌تر تحت عنوان نمایش یا فستیوال انجام می‌شود. اغلب عنوان مسابقه و رقابت ندارد. به هر روی، جای ورزشکاران خوب ایران که با توجه به امکانات موجود پیشرفت بسیار قابل ملاحظه‌ای داشته‌اند، در این فستیوال‌های جهانی یا منطقه‌ای خالی است. بدون شک، حمایت‌های بیش از پیش کمی و کیفی می‌تواند پوشش‌دهنده این جای خالی باشد.

آیا پارکور در فکر یا زندگی روزمره ورزشکاران تأثیری دارد؟
بدون شک. وقتی به این توانایی می‌رسید که می‌توانید به سرعت و سهولت از موانع گوناگون اطراف خود عبور کنید، به این باور نیز خواهید رسید که می‌توانید در زندگی نیز از موانع مختلفی که خواه ناخواه وجود دارند، گذر کنید. پارکور یادآور این شعار معروف است که غیرممکن، غیرممکن است. یکی دیگر از تأثیرات بر زندگی روزمره، این است که ورزشکار ناخودآگاه همیشه با دید پارکوری به اطراف و موانع می‌نگرد. با همین دید است که می توان این رشته را در هر زمان و مکانی استفاده کرد و یادآوری کرد که زمین‌های تمرین الزاماً باشگاه‌ها نیستند.

در پایان توصیه شما به کسانی که علاقه‌مند به این قبیل فعالیت‌ها هستند چیست؟
هدف از پارکور نمایش یا رقابت نیست. عجله و مقایسه در این ورزش ممنوع است. نباید با انجام آن درصدد اثبات خود به کسی یا جایی باشید؛ بلکه باید خودتان را به خودتان اثبات کنید. پارکور به ما می‌آموزد که خواستن، توانستن نیست؛ مگر اینکه به مقدار کافی تمرین و تمرکز داشته باشید و هم ذهن و هم جسم آماده‌ای داشته باشید. باید قبول کرد هر فردی نمی‌تواند هر حرکتی را انجام دهد. پس باید به خاطر داشت هر کس توانایی‌هایی خاص و امتیازاتی ویژه دارد که دیگران از آن محروم هستند و به همین ترتیب او از برخی توانایی‌های دیگران، بی‌بهره یا کم‌بهره است. برای شروع تمرینات باید ماهیت این ورزش و خصوصاً فلسفه آن را خوب شناخت. باید کلیپ‌ها را زیاد دید تا ذهن با آن خو بگیرد و در نهایت اینکه باید یک جفت کفش مناسب برای این ورزش که شامل دویدن، پرش و چرخش است، تهیه کرد. نکته دیگری که البته آشکار و اثبات‌شده نیز هست، تأثیرات مستقیم ورزش و فعالیت‌های بدنی بر سلامت روح و روان افراد جامعه است. پارکور نیز به عنوان فعالیتی که جسم و فکر رو توأمان مشغول می‌سازد، نه تنها موجب سلامت و تقویت جسم - به شرط رعایت اصول و استانداردها-، بلکه موجب افزایش سرعت انتقال ذهن، نگاه به موضوعی واحد از زوایای کوناگون و در نهایت حذف دیدگاهِ "نمی‌شود" و "نمی‌توانم" از اندیشه روزمره افراد می‌شود.

 
عکاسان:
سپيده جاسبي، بهنام خلوتي، علي اسعدي، گلناز عليا، محمد حسني، احسان شمس مقدم